Νικόλαος Λύτρας, Το ψάθινο καπέλο

Πάει καιρός που ακούστηκεν η τελευταία βροχή
Πάνω από τα μυρμήγκια και τις σαύρες
Τώρα ο ουρανός καίει απέραντος
Τα φρούτα βάφουνε το στόμα τους
Της γης οι πόροι ανοίγουνται σιγά σιγά
Και πλάι απ’ το νερό που στάζει συλλαβίζοντας
Ένα πελώριο φυτό κοιτάει κατάματα τον ήλιο.
Ποιος είναι αυτός που κείτεται στις πάνω αμμουδιές
Ανάσκελα φουμέρνοντας ασημοκαπνισμένα ελιόφυλλα
Τα τζιτζίκια ζεσταίνονται στ’ αυτιά του
Τα μυρμήγκια δουλεύουνε στο στήθος του
Σαύρες γλιστρούν στη χλόη της μασχάλης
Κι από τα φύκια των ποδιών του αλαφροπερνά ένα κύμα
Σταλμένο απ’ τη μικρή σειρήνα που τραγούδησε:

Συνέχεια →

19 Φεβρουαρίου

Στις 19 Φεβρουαρίου είναι η μνήμη τῆς ἁγίας Φιλοθέης, ποὺ εἶναι πολιοῦχος τῶν Ἀθηνῶν μαζὶ μὲ τὸν ἅγιο Διονύσιο τὸν Ἀρεοπαγίτη καὶ τὸν ἅγιο Ἰερόθεο. Ἡ ἁγία Φιλοθέη γεννήθηκε στὴν Ἀθήνα ἀπὸ γονιοὺς ἄρχοντες, μοναχοπαίδι τοῦ Ἀγγέλου Μπενιζέλου καὶ τῆς Συρίγας. Φιλοθέη ὀνομάσθηκε ὅταν ἔγινε καλογρηά, ἀλλὰ τὸ πρῶτο ὄνομά της ἦταν Ρεβούλα. Ἡ μητέρα της ἤτανε στείρα καὶ παρακαλοῦσε τὸ Θεὸ νὰ τῆς δώσει τέκνο, καὶ μία νύχτα εἶδε πὼς βγῆκε ἀπὸ τὸ εἰκόνισμα τῆς Παναγίας ἕνα φῶς δυνατὸ καὶ πὼς μπῆκε στὴν κοιλιά της. Κι᾿ ἀληθινά, τὸ φῶς ἐκεῖνο ἤτανε ἡ ἁγιασμένη ψυχῆ τῆς κόρης ποὺ γέννησε σ᾿ ἐννιὰ μῆνες. Ἀπὸ μικρὴ φανέρωνε μὲ τὰ φερσίματα καὶ μὲ τὰ αἰσθήματά της ποιὰ θὰ γινότανε ὑστερώτερα, στολισμένη μὲ κάθε λογῆς ἀρετή. Στὴν εὐσέβεια εἶχε γιὰ ὁδηγό της τὴν ἴδια τὴ μητέρα της ποὺ ἤτανε εὐλαβέστατη.

Η Αγία Φιλοθέη η Αθηναία, δια χειρός Φωτίου Κόντογλου, τοιχογραφία από το παρεκκλήσιο της Αγίας Ειρήνης Κηφισιάς Αττικής, ιδιοκτησίας Oικογ. Πεσμαζόγλου (pinterest)

Συνέχεια →

Μετά και της ιεράς Παρακλήσεώς του

1. Ο Άγιος Νεομάρτυς Γεώργιος ο εν Ιωαννίνοις στην αγιογραφία της Ηπείρου

Δημήτρης Καμαρούλιας

α. Η πρώτη φορητή εικόνα του Αγ. Γεωργίου του εξ Ιωαννίνων, η οποία έγινε στις 30 Ιανουαρίου 1838, μόλις δεκατρείς ημέρες μετά το μαρτύριο του Αγίου, «δια χειρός Ζήκου Χιοναδίτου» και με έξοδα του ιερομονάχου Χρυσάνθου Λαϊνά (taxiarhes-moschato.gr), β. Οι Άγιοι Ιωάννης και Γεώργιος οι εξ Ιωαννίνων από την Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου Δελβινακίου (taxiarhes-moschato.gr), γ. Ο Άγ. Γεώργιος ο εξ Ιωαννίνων από τις τοιχογραφίες του καθολικού της Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στα νοτιοανατολικά της Ι.Μ. Παναίας Ελεούσης (fdathanasiou.wordpress.com)

Συνέχεια →

Ο Άγιος Ανδρέας Πατησίων (cognoscoteam.gr)

Ο Άγιος Ανδρέας της οδού Λευκωσίας αριθ. 40 βρίσκεται κοντά στην Πλατεία Αμερικής, δύο παράλληλους δρόμους κάτω από την Λεωφόρο Πατησίων, ανάμεσα στις υψηλές πολυκατοικίες μιας από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της Αθήνας. Είναι ένα βυζαντινό πέτρινο εκκλησάκι 16ου μ.Χ. αιώνα, που αποτελούσε το Καθολικό της ιεράς μονής της Αγίας Φιλοθέης (Μπενιζέλου) της Αθηναίας.

Συνέχεια →

Ο Άγιος Απόστολος Ανδρέας δια χειρός Φωτίου Κόντογλου
Ι.Ν. Αγίου Ανδρέα, Πατήσια (paletaart.wordpress.com)

Προχθές στις 30 του Nοέμβρη ήτανε η μνήμη του αγίου αποστόλου Aνδρέα του Πρωτοκλήτου. Όλοι οι απόστολοι πεθάνανε με μαρτυρικό θάνατο, κηρύχνοντας το Eυαγγέλιο σε διάφορες χώρες. Στην Eλλάδα μαρτύρησε μοναχά ένας απ’ αυτούς, ο Aνδρέας ο Πρωτόκλητος, δηλαδή που πήγε πρώτος κοντά στον Xριστό. Mαρτύρησε στην Πάτρα. Πολύ τιμημένη είναι η Πάτρα μέσα στον κόσμο, γιατί αξιώθηκε να ποτισθεί το χώμα της με το αίμα εκείνου που τον κάλεσε ο Xριστός πριν από τους άλλους έντεκα, πριν από τον αδερφό του τον Πέτρο.

Συνέχεια →

26 Νοεμβρίου 1807

Μαρτυρήσας εν Κυδωνίαις εν έτει αωζ’, μηνός Νοεμβρίου κς’
Συνεγράφη παρά Φωτίου Νικ. Κόντογλου, Κυδωνιέως, αγιογράφου

Τοιχογραφία του Αγίου Γεωργίου του Χιοπολίτου στον Ι.Ν. Αγ. Νικολάου Κάτω Πατησίων (οδού Αχαρνών) Αθηνών – Έργο του αγιογράφου Φωτίου Κόντογλου του Κυδωνιέως (orthodoxianewsagency.gr)

«Γεωργίω μάχαιρα πρόξενος τέλους, αυτή δε τούτω πρόξενος και του στέφους» «Γεωργίου έκκαι χάδι ταμεν αυχένα χαλκός»
Μεγαλυνάρια

«Ένδοξος εν μάρτυσιν ο κλεινός Γεώργιος ώφθη τοις Αρχαίοις
Εωσφόρος έλαμψε ..Συ ει μαρτύριον Χριστέ αγαλλίασμα»

Συνέχεια →

Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, «Σμύρνη, Χαλκά μπουνάρ και Παναγία η Μυρσινιώτισσα, τουρκιστί Μυρσυνλή»

Τὸν καιρὸ ποὺ φανερωθήκανε οἱ Τοῦρκοι στὴ Μικρὰ Ἀσία ἤτανε μιὰ μικρὴ φυλή. Γιὰ νὰ πληθύνουνε πιάσανε καὶ ἀλλαξοπιστούσανε τοὺς ντόπιους, ποὺ οἱ περισσότεροι ἤτανε  Ἕλληνες. Μ’ αὐτὸν τὸν διαβολικὸ τρόπο, ποὺ λένε πὼς τὸν σοφίστηκε ἕνα ἰμάμης, γινήκανε ἕνα μεγάλο ἔθνος. Ἀλλὰ αὐτὸς ὁ τεχνητὸς τρόπος γιὰ νὰ πληθαίνουνε ἔπαψε κάποτε καὶ πιάσανε πάλι νὰ λιγοστεύουνε. Ὁ Γερμανὸς καθηγητὴς Krumbacher γράφει πὼς ὅσον καιρὸ ἡ Τουρκία θρεφότανε ἀπὸ τοὺς λαοὺς ποὺ εἶχε σκλαβώσει κι ἀπὸ τὰ πλούτη ποὺ ἤτανε μαζεμένα ἐπὶ αἰῶνες, μεγάλωνε καὶ δυνάμωνε, ὣς ποὺ ἔγινε ὁ φόβος τῆς Εὐρώπης. Ἀλλὰ σὰν περάσανε πιὰ ἐκεῖνα τὰ εὐτυχισμένα χρόνια ἄρχισε νὰ πίνει τὸ δικό της αἷμα, ποὺ δὲν μπαίνει στὴ θέση του μὲ τίποτα. Μ’ ὅλο ποὺ εἴχανε χαρέμια μὲ πολλὲς γυναῖκες καὶ μ’ ὅλο ποὺ ἦταν ἀφέντες σ’ αὐτὴ τὴ χώρα, ὁλοένα κατρακυλούσανε, ἀντὶ νὰ πᾶνε μπροστά. Σ’ αὐτὸ συνέργησε πολὺ ἡ ἀδιάκοπη καὶ πολύχρονη στρατολογία, μὰ περισσότερο ἡ παρὰ φύση ἀσωτεία κι ὁ ἐκφυλισμὸς ἦταν ἡ αἰτία ποὺ ἀραίωνε ὁλοένα ὁ τούρκικος πληθυσμός, βάλε καὶ τὴν κακὴ διοίκηση, μ’ ὅλο ποὺ τὴν ἴδια διοίκηση εἴχανε καὶ οἱ Ἕλληνες ραγιάδες καὶ μάλιστα πολὺ χειρότερη.

Συνέχεια →