Η πορεία προς το μέτωπο (Οδυσσέας Ελύτης)

Ξημερώνοντας τ’ Αγιαννιού, με την αύριο των Φώτων, λάβαμε τη διαταγή να κινήσουμε πάλι μπροστά, για τα μέρη όπου δεν έχει καθημερινές και σκόλες. Έπρεπε, λέει, να πιάσουμε τις γραμμές που κρατούσανε ως τότε οι Αρτινοί, από Χιμάρα ως Τεπελένι. Λόγω που εκείνοι πολεμούσανε απ’ την πρώτη μέρα, συνέχεια, κι είχαν μείνει σκεδόν οι μισοί και δεν αντέχανε άλλο.

Συνέχεια

Ξημερώνοντας τ’ Αγιαννιού, με την αύριο των Φώτων, λάβαμε τη διαταγή να κινήσουμε πάλι μπροστά, για τα μέρη όπου δεν έχει καθημερινές και σκόλες. Έπρεπε, λέει, να πιάσουμε τις γραμμές που κρατούσανε ως τότε οι Αρτινοί, από Χιμάρα ως Τεπελένι. Λόγω που εκείνοι πολεμούσανε απ’ την πρώτη μέρα, συνέχεια, κι είχαν μείνει σκεδόν οι μισοί και δεν αντέχανε άλλο.

Συνέχεια

Η άφιξη του Παύλου Μελά στη Δυτική Μακεδονία και ο ηρωικός θάνατός του

28 Αὐγούστου 1904

Ο Παύλος Μελάς με τα παιδιά του, Μιχαήλ και Ζωή

Στις 27-28 Αυγούστου 1904, ὁ Ἀνθυπολοχαγὸς Πυροβολικοῦ Παῦλος Μελάς, διέρχεται τὴν ἑλληνοτουρκικὴ μεθόριο καὶ ἀρχίζει τὸν ἀγῶνα τοῦ κατὰ τῶν Βουλγάρων κομιτατζήδων τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας. Ἡ ἀποφασιστικὴ ἐπέμβαση τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους στὰ Μακεδονικὰ προβλήματα, ἔγινε πλέον γεγονὸς καὶ ὁ διακαὴς πόθος τοῦ Μακεδονομάχου μας ποὺ ἀπὸ πολὺ καιρὸ ἀπορροφοῦσε τὶς σκέψεις του, ἄρχισε νὰ πραγματοποιεῖται. Λίγους μῆνες ἀργότερα, ὁ θάνατός του στὴ Στάτιστα (Μελάς), στὶς 13 Ὀκτωβρίου 1904, ἀπετέλεσε πραγματικὸ ἐγερτήριο σάλπισμα γιὰ ὁλόκληρο τὸν Μακεδονικὸ Ἀγῶνα. Μέχρι τότε τὸ Μακεδονικὸ ζήτημα αφεώρα ἕνα μικρὸ τμῆμα τοῦ ὅλου Ἑλληνισμοῦ. Ἀπὸ τῆς στιγμῆς ὅμως ἐκείνης καθίστατο πλέον «ἀγῶν ἐπιβιώσεως ὁλοκλήρου τοῦ Ἔθνους» καὶ ὅλοι οἱ Ἕλληνες ἀντελήφθησαν ὅτι ζωτικὰ συμφέροντα τοῦ Ἑλληνισμοῦ διεκυβεύονταν στὸ χῶρο τῆς Μακεδονίας.

Συνέχεια

Όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω

23 Ιανουαρίου

Ο Όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω

Ο Όσιος Διονύσιος (κατά κόσμον Δημήτριος) γεννήθηκε από πτωχούς αλλά πιστούς γονείς, τον Νικόλαο και την Θεοδώρα, περίπου το 1500, στο χωριό Σκλάταινα Μουζακίου Καρδίτσης, στη σημερινή Δρακότρυπα. Από νωρίς έδωσε δείγματα αφοσιώσεως στον Θεό και αγάπης προς το μοναχισμό.

Συνέχεια

Ο Όσιος Σίμων ο Μυροβλύτης και η θαυμαστή Σιμωνόπετρα

28 Δεκεμβρίου

Η Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους

«Σίμων ὑπερβὰς ἀστεροσκόπων θέαν.
Τὴν Βηθλεὲμ παρῆκε πρὸς πόλον θέων,
Εἰκάδι ὀγδοάτη βίοτον λίπε λυγρὸν ὁ Σίμων»

Δεσπόζοντας εδώ και αιώνες επιβλητικά πάνω στο πέλαγος του Αγίου Όρους, αιωρούμενη ηγεμονικά πάνω από το φοβερό βάραθρο που χάσκει εμπρός της, η Σιμωνόπετρα δικαίως κατέχει τη φήμη της πλέον εντυπωσιακής μονής της Αθωνικής Πολιτείας. Ισορροπώντας σαν από θαύμα μεταξύ γης και ουρανού, πότε λουσμένη στο υπερκόσμιο φως του Άθωνος και πότε τυλιγμένη στην μυστηριακή ομίχλη του αγιορείτικου χειμώνα, η Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας είναι ένας τόπος ιερός που καθηλώνει τον προσκυνητή της από την πρώτη στιγμή που την αντικρίζει! Με τα ταπεινά φωτάκια των κεριών της ν’ αχνοφέγγουν στα παράθυρα και τις καμπάνες της που επικρέμονται κυριολεκτικά στο κενό, πάνω από τα σκληρά βράχια στη βάση της, ο επισκέπτης θαυμάζει το μεγαλειώδες αυτό κτίσμα, που μοιάζει με άστρο που έπεσε από τον ουρανό στην αγιασμένη ετούτη γη, για να κοσμεί παντοτινά με την παρουσία και τη σπουδαία προσφορά του στην Ορθοδοξία, το Περιβόλι της Παναγιάς μας.

Συνέχεια

Σαν απαλές νιφάδες

Κι όπως έχουν να λένε
δυο φορές το χρόνο στις Ισημερίες
μικρά λευκά παιδιά
μηδαμινά στο ζύγι
έπεφταν συνεχώς σαν απαλές νιφάδες
και με το πρώτο που άγγιζαν
έλιωναν κι έμενε η δροσιά.

Συνέχεια

Κώστας Μπαλάφας, Ήπειρος

Κι όπως έχουν να λένε
δυο φορές το χρόνο στις Ισημερίες
μικρά λευκά παιδιά
μηδαμινά στο ζύγι
έπεφταν συνεχώς σαν απαλές νιφάδες
και με το πρώτο που άγγιζαν
έλιωναν κι έμενε η δροσιά.

Συνέχεια

Γαναδιό, το θαύμα του Πρωτομάστορα

«Πέτρα την πέτρα περπατώ,
φέγγει και ξημερώνει
Γλυκό πουλί τ’ αηδόνι»
Ευ. Γκούφας

Ένα μνημείο της τοπικής αρχιτεκτονικής, ένας «ύμνος» των μαστόρων της πέτρας, των περίφημων πελεκάνων και κτιστάδων της Ηπείρου, το Γαναδιό στέκει αγέρωχο και επιβλητικό, σε υψόμετρο 870 μ. στις παρυφές του Σμόλικα. Σιωπηλό και ανέγγιχτο από το χρόνο, το Γαναδιό αποτελεί έναν τόπο σπάνιας ομορφιάς, στον οποίο η φύση και ο άνθρωπος συναντήθηκαν και συμπορεύτηκαν επί αιώνες αρμονικά!  

Συνέχεια

Ο Οδυσσέας Ελύτης στο Αλβανικό μέτωπο (1940-41)

Ο Οδυσσέας Ελύτης (στο κέντρο) στο Αλβανικό μέτωπο το 1940-41

Ο Οδυσσέας Ελύτης πολέμησε στο αλβανικό μέτωπο το 1940, ως ανθυπολοχαγός. Ο σημαντικότερος πνευματικός καρπός της εμπειρίας του εκείνης είναι το έργο του «Το Άξιον Εστί», στο οποίο έκλεισε ολόκληρη τη μαρτυρική μοίρα και την πορεία του Ελληνισμού με έναν τρόπο που καθόρισε μοναδικά και για πάντα τα Ελληνικά γράμματα.

Συνέχεια

Βασίλειος Τσαβαλιάρης, ο πρώτος πεσών του 1940

Βασίλειος Τσαβαλιάρης (1912-1940)

«… Νυχτούλα ήτανε, χαραή όταν χτυπήθηκε από βλήμα όλμου, στις πέντε η ώρα το πρωί, στο 21ο φυλάκιο στο ύψωμα Γκόλιο της Πυρσόγιαννης Ιωαννίνων», θυμούνται οι συμπολεμιστές του.

Συνέχεια

Το Έπος της Παναγιάς!

28 Οκτωβρίου – Εορτή της Αγίας Σκέπης

«Της Σκέπης σου Παρθένε, ανυμνούμεν τας χάριτας, ην ως φωτοφόρον νεφέλην, εφαπλοίς υπέρ έννοιαν, και σκέπεις τον λαόν σου νοερώς, εκ πάσης των εχθρών επιβουλής. Σε γαρ σκέπην και προστάτιν και βοηθόν, κεκτήμεθα βοώντές σοι. Δόξα τοις μεγαλείοις σου Αγνή, δόξα τη θεία Σκέπη σου, δόξα τη προς ημάς σου, προμηθεία Άχραντε» (Απολυτίκιο Αγίας Σκέπης).

Συνέχεια

Ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος του 1940

Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο πρεσβευτής της Ιταλίας στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι επέδωσε στον Ιωάννη Μεταξά τελεσίγραφο της ιταλικής κυβέρνησης. Με αυτό η Ρώμη ζητούσε να επιτραπεί η ελεύθερη διέλευση ιταλικών στρατευμάτων, τα οποία θα κατελάμβαναν απροσδιόριστα «στρατηγικά σημεία» εντός της ελληνικής επικράτειας. Ο Μεταξάς αρνήθηκε, απαντώντας στα γαλλικά: «Alors, c’ est la guerre» («Λοιπόν, έχουμε πόλεμο»). Με το «ΟΧΙ» της Ελλάδος ξεκίνησε ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος, ενώ ταυτόχρονα γραφόταν μία από τις πιο ένδοξες σελίδες της Ελληνικής ιστορίας.

Συνέχεια

Γυναίκες της Πίνδου

Ποτέ άλλοτε στην ιστορία, σε άλλο μέρος τη γης, γυναίκες δε στάθηκαν τόσο γενναία βοηθώντας τα μαχόμενα τμήματα και αψηφώντας το θάνατο!

Συνέχεια

Η Μάχη των Γιαννιτσών

19-20 Οκτωβρίου 1912

Το πέρασμα του Αξιού, 23-24 Οκτωβρίου 1912

Η Μάχη των Γιαννιτσών, στις 19-20 Οκτωβρίου 1912, υπήρξε η πιο φονική αλλά και η σπουδαιότερη του Α’ Βαλκανικού πολέμου. Πρόκειται για μεγαλούργημα του Ελληνικού στρατού, αφού κατά κοινή παραδοχή, η αναχαίτιση των τουρκικών στρατευμάτων απαιτούσε υπερδιπλάσιες δυνάμεις και ισχυρότατο πυροβολικό. Μετά τη νικηφόρα έκβασή της, η ελληνική Στρατιά κινήθηκε προκειμένου να διαβεί τον υπερχειλισμένο Αξιό ποταμό και να προλάβει να ελευθερώσει την Θεσσαλονίκη πριν τους Βουλγάρους. Μετά από τιτάνια συντονισμένη προσπάθεια στην οποία συνέβαλαν με κάθε τους δύναμη οι κάτοικοι της Χαλάστρας και των γύρω περιοχών, κατέστη εφικτό το πέρασμα του Αξιού από τον Ελληνικό στρατό, τη νύχτα της 23-24ης Οκτωβρίου 1912, υπό καταρρακτώδη βροχή και με κατεστραμμένες όλες τις γέφυρες από τον εχθρό κατά το πέρασμά του. Η Μάχη των Γιαννιτσών και το πέρασμα του Αξιού κατέστησαν εφικτή, λίγες ημέρες αργότερα, την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.

Συνέχεια

Ἡ ἄφιξη τοῦ Παύλου Μελά στὴ Δυτικὴ Μακεδονία καὶ ὁ ἡρωικὸς θάνατός του

28 Αὐγούστου 1904

Ο Παύλος Μελάς με τα παιδιά του, Μιχαήλ και Ζωή

Σὰν σήμερα τὸ 1904, ὁ Ἀνθυπολοχαγὸς Πυροβολικοῦ Παῦλος Μελάς, διέρχεται τὴν ἑλληνοτουρκικὴ μεθόριο καὶ ἀρχίζει τὸν ἀγῶνα τοῦ κατὰ τῶν Βουλγάρων κομιτατζήδων τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας. Ἡ ἀποφασιστικὴ ἐπέμβαση τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους στὰ Μακεδονικὰ προβλήματα, ἔγινε πλέον γεγονὸς καὶ ὁ διακαὴς πόθος τοῦ Μακεδονομάχου μας ποὺ ἀπὸ πολὺ καιρὸ ἀπορροφοῦσε τὶς σκέψεις του, ἄρχισε νὰ πραγματοποιεῖται. Λίγους μῆνες ἀργότερα, ὁ θάνατός του στὴ Στάτιστα (Μελάς), στὶς 13 Ὀκτωβρίου 1904, ἀπετέλεσε πραγματικὸ ἐγερτήριο σάλπισμα γιὰ ὁλόκληρο τὸν Μακεδονικὸ Ἀγῶνα. Μέχρι τότε τὸ Μακεδονικὸ ζήτημα αφεώρα ἕνα μικρὸ τμῆμα τοῦ ὅλου Ἑλληνισμοῦ. Ἀπὸ τῆς στιγμῆς ὅμως ἐκείνης καθίστατο πλέον «ἀγῶν ἐπιβιώσεως ὁλοκλήρου τοῦ Ἔθνους» καὶ ὅλοι οἱ Ἕλληνες ἀντελήφθησαν ὅτι ζωτικὰ συμφέροντα τοῦ Ἑλληνισμοῦ διεκυβεύονταν στὸ χῶρο τῆς Μακεδονίας.

Συνέχεια

Όσιος Γεράσιμος Μακρυνίτσας Πηλίου

Κτήτωρ Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Σουρβιάς (14-15 Σεπτεμβρίου)

Ο Όσιος Γεράσιμος καταγόταν από το χωριό Λεοντάρι της Πελοποννήσου. Από την ηλικία των οκτώ ετών οι γονείς του τον έβαλαν σε Σχολείο για να μάθει τα ιερά γράμματα. Επειδή μάλιστα έδωσε ολόκληρο τον εαυτό του στην ανάγνωση των βίων των Αγίων και ιδιαίτερα των Οσίων Πατέρων, θέλησε να τους μιμηθεί. Έτσι, μόλις ενηλικιώθηκε, απέρριψε τις φροντίδες του κόσμου και έγινε μοναχός. Εν συνεχεία χειροτονήθηκε βαθμιαία αναγνώστης, διάκονος και πρεσβύτερος. Έπειτα αναχώρησε για προσκύνημα στους Αγίους Τόπους. Από εκεί επέστρεψε, μέσω ξηράς, στην Ελλάδα.

Κατά την επιστροφή του φρόντιζε να κηρύσσει το λόγο του Θεού σε πολλές πόλεις και χωριά απ’ όπου διερχόταν. Έτσι, από πόλη σε πόλη, έφτασε και στα μέρη της Μαγνησίας. Κοντά στη Μακρυνίτσα του Πηλίου υπήρχε ένα μοναστήρι, στο όνομα της Αγίας Τριάδος, που το είχε κτίσει ο Όσιος Διονύσιος (Σουρβιά). Σε αυτή τη Μονή πήγε ο Όσιος Γεράσιμος και, επειδή του άρεσε η ησυχία του τόπου, έμεινε εκεί αγωνιζόμενος με νηστεία, προσευχή και κακοπάθεια. Για τις πολλές του αρετές, ο Θεός τον αξίωσε να κάνει θαύματα ακόμα και όσο ζούσε.

Ο ιερός ναός του Οσίου Γερασίμου στην πλατεία της Μακρυνίτσας

Έτσι μια γυναίκα στείρα, από τη γειτονική Κερασιά, με τη μεσιτεία των ευχών και της προσευχής του Οσίου γέννησε τρία παιδιά. Ο Όσιος Γεράσιμος συχνά μετέβαινε στο Βελεστίνο για να εξομολογεί τους κατοίκους της κωμόπολης. Χρησιμοποιούσε μάλιστα ένα κελί κοντά στην Εκκλησία που είναι γνωστό ως «Κελί του Γερασίμου». Στο Βελεστίνο κήρυττε και το θείο λόγο, ενώ συχνά  επιτιμούσε ακόμα και τους ιερείς της περιοχής για διάφορα σφάλματά τους. Εν όσω κάποτε βρισκόταν στην προαναφερθείσα κωμόπολη, κατάλαβε ότι πλησίαζε η ώρα της κοιμήσεώς του και θέλησε, παρά τις αντιδράσεις των ντόπιων, να επιστρέψει στην Ιερά Μονή του.

Εντέλει κατάφερε ο Άγιος να φύγει κρυφά. Όταν ο Όσιος είχε ήδη φτάσει στο Ριζόμυλο, οι Βελεστινιώτες κατάλαβαν ότι έφυγε ο πνευματικός τους και έσπευσαν να τον προφθάσουν. Όταν ο προορατικός Γεράσιμος πληροφορήθηκε τον ερχομό τους, κατέβηκε από το μουλάρι του και προσευχήθηκε. Αμέσως άρχισε ν’ αστράφτει, να βροντά και να πέφτει πολλή βροχή με χαλάζι. Έτσι οι Βελεστινιώτες αναγκάστηκαν να γυρίσουν βιαστικά πίσω άπραγοι. Λίγο πριν κοιμηθεί ο Όσιος κάλεσε τους μοναχούς της Σουρβιάς και τους νουθέτησε λέγοντάς τους, μεταξύ άλλων: «Προσέχετε και τούτο καλώς, όσοι έχετε ιερωσύνην, διότι ο λαμβάνων χρήματα και συγχωρών αμαρτίας είναι διάβολος … διότι η Χάρις του Αγίου Πνεύματος δεν αγοράζεται αλλά δίδεται δωρεάν εις τους ευλαβείς και φοβουμένους τον Κύριον και εις εκείνους όπου έρχονται μετά πίστεως και φόβου Θεού εις το λουτρόν της εξομολογήσεως …».

Η είσοδος του ιερού ναού του Οσίου Γερασίμου στη Μακρυνίτσα

Τέτοια λέγοντας προς τους πατέρες ο Όσιος και νουθετώντας τους πατρικά, παρέδωσε την αγία του ψυχή στα χέρια του Θεού, την 14η Σεπτεμβρίου. Να σημειωθεί ότι ενώ εκοιμήθη την 14η Σεπτεμβρίου, η εορτή του μεταφέρθηκε κατά μία ημέρα για την 15η Σεπτεμβρίου, για να μην συμπέσει με τη μέγιστη των εορτών εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Πολλά θαύματα έκανε ο Όσιος Γεράσιμος μετά την ανακομιδή των λειψάνων του στη Σκόπελο, στους Πινακάτες, στο Χατζήμισι (ονομασία του Στεφανοβίκειου Μαγνησίας), στα Κανάλια, στον Άγιο Γεώργιο Βελεστίνου και αλλού.

«Φύλαττε τους δούλους σου εκ δεινών, παντοίων τρισμάκαρ,
και λοιμώδους νόσου σοφέ, όπως σε ως ρύστην, ακοίμητον υμνώμεν,
Γεράσιμε οι πόθω σοι καταφεύγοντες»

Πηγή: enromiosini.gr

Η άφιξη του Παύλου Μελά στη Δυτική Μακεδονία και ο ηρωικός θάνατός του

28 Αὐγούστου 1904

Ο Παύλος Μελάς με τα παιδιά του, Μιχαήλ και Ζωή

Σὰν σήμερα τὸ 1904, ὁ Ἀνθυπολοχαγὸς Πυροβολικοῦ Παῦλος Μελάς, διέρχεται τὴν ἑλληνοτουρκικὴ μεθόριο καὶ ἀρχίζει τὸν ἀγῶνα τοῦ κατὰ τῶν Βουλγάρων κομιτατζήδων τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας. Ἡ ἀποφασιστικὴ ἐπέμβαση τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους στὰ Μακεδονικὰ προβλήματα, ἔγινε πλέον γεγονὸς καὶ ὁ διακαὴς πόθος τοῦ Μακεδονομάχου μας ποὺ ἀπὸ πολὺ καιρὸ ἀπορροφοῦσε τὶς σκέψεις του, ἄρχισε νὰ πραγματοποιεῖται. Λίγους μῆνες ἀργότερα, ὁ θάνατός του στὴ Στάτιστα (Μελάς), στὶς 13 Ὀκτωβρίου 1904, ἀπετέλεσε πραγματικὸ ἐγερτήριο σάλπισμα γιὰ ὁλόκληρο τὸν Μακεδονικὸ Ἀγῶνα. Μέχρι τότε τὸ Μακεδονικὸ ζήτημα αφεώρα ἕνα μικρὸ τμῆμα τοῦ ὅλου Ἑλληνισμοῦ. Ἀπὸ τῆς στιγμῆς ὅμως ἐκείνης καθίστατο πλέον «ἀγῶν ἐπιβιώσεως ὁλοκλήρου τοῦ Ἔθνους» καὶ ὅλοι οἱ Ἕλληνες ἀντελήφθησαν ὅτι ζωτικὰ συμφέροντα τοῦ Ἑλληνισμοῦ διεκυβεύονταν στὸ χῶρο τῆς Μακεδονίας.

Συνέχεια