Τον μήνα Μάρτιο η εποχή των χαψίων στον Πόντο

Ψάρεμα στην παραλία της Κερασούντας, 1910

Μοιάζει με σαρδέλα χάρη στο μέγεθος και στο ασημί του χρώμα, αλλά είναι ένα είδος γαύρου που απαντάται στον Εύξεινο Πόντο. Για τους Έλληνες της περιοχής είναι το «χα(μ)ψίν», το γνωστότερο ψάρι, ευρείας κατανάλωσης, κύρια τροφή χειμώνα και καλοκαίρι.

Συνέχεια

Λαγάνα Αγιορείτικη

«Λαγάνα» ονομάζεται ο άζυμος άρτος, που φτιάχνεται μόνο μια ημέρα τον χρόνο, την Καθαρά Δευτέρα. Το όνομά της προέρχεται από το αρχαιοελληνικό «λάγανον», μια πλακωτή ζύμη από αλεύρι και νερό, ενώ ως έδεσμα η λαγάνα μνημονεύεται και σε κείμενα της αρχαιότητας. Ένα από αυτά είναι οι «Εκκλησιάζουσες» του Αριστοφάνη, όπου αναφέρεται η φράση: «λαγάνα πέττετται», δηλαδή λαγάνες γίνονται.

Συνέχεια

Αϊβαλιώτικη Βασιλόπιτα από την κόρη του Φώτη Κόντογλου

Φ. Κόντογλου

Τον Ιανουάριο του 1999 επισκέφτηκα, στην Αθήνα, το «Κέντρο Παράδοσης Φώτη Κόντογλου». Ο θαυμασμός μου για τον μεγάλο αυτόν Έλληνα οδήγησε τα βήματά μου σε ένα «προσκύνημα» στα άδυτα της εμπνευσμένης δημιουργίας του. Μας υποδέχτηκαν με ευγένεια και σεμνότητα η κόρη του Δέσπω και ο σύζυγός της Γιάννης Μαρτίνος. Είχαν την καλοσύνη να μας ξεναγήσουν και στον 2ο όροφο, όπου ζούσαν. Εκεί θαύμασα από κοντά τις υπέροχες αγιογραφίες του, που συγκινούν κάθε ορθόδοξη ψυχή. Τα συναισθήματα έντονα και δύσκολο να περιγραφούν.

Συνέχεια

Μικρασιάτικη Βασιλόπιτα

Στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη, όταν το Βυζάντιο κήρυξε τον πόλεμο στην Περσία, ο Ιουλιανός πέρασε με τον στρατό του από την Καισάρεια της Καππαδοκίας. Τότε διέταξε να φορολογήσουν όλη την επαρχία και τα χρήματα αυτά θα τα έπαιρνε επιστρέφοντας για την Κωνσταντινούπολη. Οι κάτοικοι της Καισάρειας αναγκάσθηκαν να δώσουν ό,τι είχε ο καθένας σε χρυσαφικά και νομίσματα. Όμως ο Ιουλιανός σκοτώθηκε σε μια μάχη στον πόλεμο με τους Πέρσες και δεν ξαναπέρασε ποτέ από την Καισάρεια.

Συνέχεια

Έθιμα των Χριστουγέννων στην Πόλη

Η Μεγάλη Οδός του Πέραν (İstiklâl Caddesi, Ιστικλάλ Τζαντεσί)
στην Κωνσταντινούπολη, με το τραμ και τα εμπορικά καταστήματά της

Ως γνωστόν για τους απανταχού Κωνσταντινουπολίτες η κουζίνα και οι γεύσεις αποτελούν σημαντικό στοιχείο της ταυτότητάς τους, κάτι σαν πυξίδα που πάντα τους προσανατολίζει προς τη γενέτειρά τους.

Συνέχεια

Το Χριστόψωμο

Στο κέντρο του Χριστουγεννιάτικου τραπεζιού δεσπόζει πάντοτε το ευλογημένο Χριστόψωμο, αφράτο και μυρωδάτο, έτοιμο να κοπεί από τον νοικοκύρη του σπιτιού και να μοιραστεί με τις ευχές του σε όλους τους οικείους του και στους καλεσμένους πριν ξεκινήσει το φαγητό. Σε πολλές περιοχές του τόπου μας το στόλισμα του Χριστόψωμου αποτελεί αληθινή ιεροτελεστία και δίνει κομψοτεχνήματα που δεν χορταίνεις να θαυμάζεις! Ανάμεσα στις πολλές πατροπαράδοτες συνταγές για Χριστόψωμο ξεχωρίσαμε το περίφημο Χριστόψωμο του Πόντου, το οποίο είναι εξαιρετικό ως γευστικό αποτέλεσμα, αλλά και ένα εκπληκτικό δείγμα της αξιοσύνης και της φροντίδας των Ποντίων νοικοκυρών, που στολίζουν ξεχωριστά με αυτό το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι τους! Μολονότι φαίνεται περίπλοκο είναι αρκετά απλό στην παρασκευή του, μια μοναδική προσφορά αγάπης για το σπιτικό μας και την οικογένειά μας και μια παντοτινή εκδήλωση ευλάβειας από την θρησκευτική μας παράδοση.

Συνέχεια

Tavuk göğsü και Kazandibi, η διπλή γευστική αρχοντιά της Ανατολής!

Καθώς πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, σας παρουσιάζουμε τις παραδοσιακές συνταγές για τα δύο φημισμένα γλυκά της Ανατολής, που συνόδευαν το Πολίτικο και Μικρασιάτικο γιορτινό τραπέζι των ημερών! Ιδιαίτερα και άκρως γευστικά, τα δύο αυτά γλυκά έχουν κοινή βάση και διαφοροποιούνται μονάχα στο τελικό στάδιο της παρασκευής τους. «Ταβούκ γκιοουσού» ή «Καζάντιμπι», ό,τι από τα δύο και αν επιλέξετε, η απόλαυση είναι διπλή καιεξ ίσου συναρπαστική!

Συνέχεια

Γλυκό με ζελέ φράουλα και γιαούρτι

Μια ολόδροση απόλαυση κι ένα εύκολο, ιδανικό κέρασμα
του καλοκαιριού, που θα αγαπήσουν μικροί και μεγάλοι!

Συνέχεια

Τραχανάς, ένας θησαυρός στην κουζίνα μας!

Η τροφή που θωρακίζει το έντερο και προστατεύει από την οστεοπόρωση

Οι σούπες με τραχανά είναι από τα πιο νόστιμα και οικονομικά φαγητά που μπορεί κανείς να φτιάξει για την οικογένεια. Αποδεικνύεται όμως ότι είναι και από τις πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές.

Συνέχεια

Ο Άγιος Ισίδωρος Χίου

14 Μαΐου

Φορητή εικόνα του πρωτομάρτυρος της Χίου Αγίου Ισιδώρου
του 19ου αιώνος από τον ομώνυμο Ιερό Ναό Αγίου Ισιδώρου
Πετροκοκκίνων Κάμπου Χίου

Το Νεχώρι είναι ένα μαστιχοχώρι λίγα χιλιόμετρα μακριά από την πόλη της Χίου. Εκεί, κατά την παράδοση, άφησε την τελευταία του πνοή, μετά από σκληρά βασανιστήρια, ο Άγιος Ισίδωρος, το έτος 250 μ.Χ. Ήταν τότε αυτοκράτορας του ρωμαϊκού κράτους ο Δέκιος. Ο Ισίδωρος, που καταγόταν από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, από Χιώτη πατέρα ειδωλολάτρη, ήταν ναύτης μιας μοίρας του στόλου των Ρωμαίων, που αγκυροβόλησε εκείνον τον χρόνο στο νησί της Χίου. Εκεί καταγγέλθηκε στον ναύαρχο του στόλου Νουμέριο, ότι ο ναύτης Ισίδωρος ήταν Χριστιανός. Είχε μάλιστα επαφές με την υπάρχουσα στη Χίο χριστιανική κοινότητα.

Συνέχεια

Γεμιστά με πλιγούρι

Μια Μικρασιάτικη συνταγή που μας δίνει ένα πιάτο από απλά υλικά, ωστόσο εξαιρετικά νόστιμο και θρεπτικό! Τα γεμιστά με πλιγούρι ετοιμάζονται εύκολα και αρέσουν πολύ! Πρόκειται για μια παραλλαγή των παραδοσιακών «γεμιστών» που γίνονται με ρύζι, η οποία προσφέρεται σε κάθε εποχή του έτους. Κυρίως όμως είναι μια θαυμάσια μαγειρική ιδέα για την περίοδο της νηστείας!

Συνέχεια

Συντήρηση τροφίμων χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα

γράφει από το ΠΕΛΙΤΙ ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης*

Το διάστημα που είχα ζήσει στο Δασωτό Κ. Νευροκοπίου (1993-1998) είχα δει τις γυναίκες να συλλέγουν ραδίκι αυτή την εποχή (Μάρτιο, Απρίλιο, Μάιο), να το ξεραίνουν και να το αποθηκεύουν, για τον χειμώνα.

Συνέχεια

Αγιορείτικες συνταγές για τη Σαρακοστή

Στη νοστιμιά των πιάτων της αγιορείτικης κουζίνας υποκλίνεται όλος ο κόσμος, με εστιατόρια να κάνουν συχνά αφιερώματα και γνωστούς σεφ να εμπνέονται από τα περίφημα πιάτα των μοναχών. Στο Περιβόλι της Παναγιάς, όπως συχνά αποκαλείται το Άγιον Όρος, οι μοναχοί ετοιμάζουν καθημερινά μοναδικής νοστιμιάς πιάτα, ανάμεσά τους και αρκετά γλυκά, με χιλιάδες συνταγές που χάνονται στα βάθη των χρόνων και ξεχωρίζουν για τις άριστες πρώτες ύλες τους. Άλλωστε, στο Άγιον Όρος καλλιεργούνται τα πάντα και όσο για τα ψάρια και τα θαλασσινά, μπορείς να πεις χωρίς υπερβολή ότι η χερσόνησος του Άθω έχει ευλογημένα νερά!

Συνέχεια