Η Παλαιά Χώρα ή αλλιώς ο «Μυστράς της Αίγινας» στέκει ερειπωμένη και τυλιγμένη σε μιαν απόκοσμη σιωπή στην ορεινή ενδοχώρα του νησιού, στην αντικρινή πλαγιά πάνω στη διαδρομή που ακολουθεί αμέσως μετά την ιερά Μονή του Αγίου Νεκταρίου. Με τη μοναδική ομορφιά της συνεπαίρνει τον οδοιπόρο που θα περιπλανηθεί στα πέτρινα μονοπάτια της και με κατάνυξη θα διαβεί το χορταριασμένο κατώφλι των αρχαίων εκκλησιών της. Ο οικισμός διαμορφώθηκε στα Μεσαιωνικά χρόνια από τους Αιγινήτες που μετοίκησαν εκεί για να προστατευτούν από τις συχνές επιδρομές των πειρατών. Η παράδοση θέλει τις εκκλησίες της Παλαιάς Χώρας να είναι 365, όσες και οι μέρες του έτους. Ιστορικές μελέτες αναφέρουν ωστόσο ότι στην πραγματικότητα οι εκκλησίες της Παλαιάς Χώρας υπήρξαν περίπου 50. Από αυτές σήμερα μπορούμε να επισκεφτούμε τις 33 που αντέχουν ακόμα στον χρόνο.
Όσοι είναι εκπαιδευτικοί σίγουρα θα έχουν παρατηρήσει, τα τελευταία χρόνια, δραματική επιδείνωση της αδυναμίας συγκέντρωσης προσοχής των μαθητών. Οι μαθητές φαίνεται ότι ολοένα και περισσότερο δυσκολεύονται να μείνουν συγκεντρωμένοι σε ένα πράγμα και η προσοχή τους είναι πολύ εύκολο να διαταραχθεί από οποιοδήποτε μικρό ή μεγάλο περισπασμό. Να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν αναφερόμαστε στο μικρό ποσοστό παιδιών που έχουν ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας). Μιλάμε για το σύνολο των μαθητών.
Οι Λαζαρίνες είναι έθιμο από την εκκλησιαστική μας παράδοση που αναφέρεται στο γεγονός της αναστάσεως του φίλου του Χριστού Λαζάρου. Το πρωί του Σαββάτου του Λαζάρου κορίτσια και ανύπαντρες κοπέλες, ντυμένες με τα καλά τους ρούχα, γυρνούν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τα παραδοσιακά «Κάλαντα του Λαζάρου» και κρατώντας μικρά πανέρια στολισμένα με λουλούδια, που έχουν μαζέψει οι ίδιες την προηγούμενη ημέρα από τις εξοχές της περιοχής τους. Οι νοικοκυρές, στα σπίτια που θα επισκεφτούν, θα γεμίσουν τα καλαθάκια τους με γλυκίσματα, χρήματα και αυγά που τα κοτρίτσια θα βάψουν κόκκινα τη Μεγάλη Πέμπτη.
«Γιατί, ρωτάει στενάζοντας η μάνα, πού ’ναι ο γιος μου; Κι όλες οι μάνες απορούν πού να ’ναι το παιδί! Γιατί, ρωτάει ο σύντροφος, πού να ’ναι ο αδερφός μου; Κι όλοι του οι σύντροφοι απορούν, πού να ’ναι ο πιο μικρός!.. Ήταν γενναίο παιδί. Tο κορμί του, σιωπηλό ναυάγιο της αυγής Kαι το στόμα του, μικρό πουλί ακελάηδιστο… Ω! μην κοιτάτε, από πού του ’φυγε η ζωή. Μην πείτε πώς ανέβηκε ψηλά ο καπνός του ονείρου Έτσι λοιπόν η μια στιγμή παράτησε την άλλη Kι ο ήλιος ο παντοτινός έτσι μεμιάς τον κόσμο!» Οδυσσέας Ελύτης
Φοιτητές στην ταράτσα της Νομικής (Φεβρουάριος 1973)
Στις 21 Φεβρουαρίου 1973, 4.000 φοιτητές προχωρούν σε κατάληψη του κτηρίου της Νομικής Σχολής Αθηνών. Με πανό, συνθήματα και χειρόγραφα φυλλάδια που ρίχνουν από τα παράθυρα και την ταράτσα καλούν τους πολίτες της Αθήνας να σταθούν δίπλα τους και ν’ αγωνιστούν για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Είναι η πρώτη μεγάλη συλλογική πράξη αντίστασης στη χούντα από το φοιτητικό κίνημα
Η κατάληψη της Νομικής ήταν η πρώτη μαζική αντιπαράθεση του αντιδικτατορικού κινήματος με τη δικτατορία και αποτέλεσε ορόσημο, την κρισιμότερη ίσως καμπή για το φοιτητικό κίνημα που, μετά τα γεγονότα της Νομικής, μαζικοποιήθηκε με πολύ γοργούς ρυθμούς και οδήγησε στα γεγονότα του Νοέμβρη στο Πολυτεχνείο. Αφύπνισε συνειδήσεις, κινητοποίησε την κοινωνία, ενέπνευσε αισιοδοξία για τη δυνατότητα ανατροπής, ήταν με άλλα λόγια καθοριστική για τη δημιουργία των προϋποθέσεων της λαϊκής εξέγερσης που ακολούθησε.
Όταν βλέπουμε ένα παιδί να είναι σκυμμένο και ονειροπαρμένο σε βιβλίο παραμυθιού, όταν ξεφυλλίζει και περιδιαβαίνει τις εικόνες του και βάζει τη δική του φαντασία να εξιστορεί των εικόνων τα μηνύματα αγνοώντας τα λόγια του συγγραφέα, τότε είμαστε πιο βέβαιοι για το μέλλον του.
Όταν το παιδί πρωτοβιώνει τον κόσμο, κατανοεί την πραγματικότητα κυρίως μέσα από φαντασιακές προσλήψεις της ίδιας της πραγματικότητας. Φτιάχνει κόσμους μεταφυσικούς, χωρίς να ασχολείται με υπαρξιακά προβλήματα. Ταξιδεύει με τα όνειρά του, που υπερχειλίζουν τις υποδοχές των αισθήσεών του -και τα βιβλία χαρίζουν ασύνορους τόπους γι’ αυτό.
Και πάλι τα βιβλία θα είναι μπροστά του, όταν ρίχνει τους πρώτους σπόρους ορθολογισμού με τη θεσμική γνώση του σχολείου αλλά και με την άτυπη γνώση της προσχολικής ηλικίας, που το ετοιμάζει για το μεγάλο, το γοητευτικό ταξίδι.
Όταν το παιδί αρχίζει να δημιουργεί λέξεις και έννοιες, σκέψεις και προτάσεις και να τις αντιστοιχεί με το περιβάλλον του, όταν η καλλιέργεια των αριθμών και των μετρήσεων το εισάγει στον κόσμο του «συγκεκριμένου» με την ολοένα και πιο έντονη σχολική ζωή του, και έτσι περνάει στο κατώφλι του όμορφου κόσμου της λογικής μειώνοντας σιγά – σιγά τις άκρες της φαντασίας του, αλλά χωρίς να ποτέ να την μηδενίσει (αντίθετα δίνοντάς της νέες μορφές) και, όταν αργότερα επιστρέφει από το συγκεκριμένο στο αφηρημένο μέσα από τα απέραντα πεδία των σημασιολογήσεων και των ερμηνειών, και πάλι κάποια βιβλία θα είναι μπροστά του για να το καθοδηγήσουν. Γιατί στα βιβλία είναι η κατασταλαγμένη εμπειρία και σοφία του ανθρώπου και απ’ εδώ ξεκινάει το ταξίδι του πνεύματος.
Όταν το παιδί ενοικεί τον ρόλο του αναγνώστη, πολλά πράγματα συμβαίνουν -κάποια απ’ αυτά δεν θα τα αντιληφθεί αλλά θα το επηρεάσουν αδιόρατα και θα τα βρει μπροστά στη ζωή του ως ηθική, ως αισθητική και ως συναισθηματική καλλιέργεια του εαυτού του. Στην παιδική ηλικία ανοίγει και διευρύνεται εντυπωσιακά ο πνευματικός ορίζοντας του ανθρώπου καθορίζοντας, σε μεγάλο βαθμό, την όλη πνευματική πορεία του.
Αν το παιδί μάθει από νωρίς τα μυστικά του διαβάσματος, αν νιώθει την ομορφιά και την απόλαυση των νοημάτων, αν χαίρεται και απολαμβάνει τη γνώση, ως σταθερή αξία, που είναι διαμάντι παντοτινό, τότε είναι βέβαιοι οι όλο και πιο ευρείς και διαρκώς ανοιχτοί ορίζοντες της ζωής του. Έχει θεμελιώσει μια αγωνιστική και δημιουργική αντίληψη για τη ζωή! Έχει πίστη στον εαυτό του.
Μάτια κλειδωμένα, χέρια παγωμένα κείτεται -δεκαοχτώ χρονώ ήτανε δεν ήτανε. Για να ‘χω εγώ πουλιά – φτερά στα χέρια μου και συ στο σπιτάκι σου μια γλάστρα με βασιλικό στο πεζουλάκι και τα παιδιά μας ξένοιαστα να χτίζουνε το μέλλον.
Ξεκινώντας δίχως τουφέκι – σπαθί, μονάχα με τον ήλιο στο μέτωπο λάμπετε τόσο ψηλά που η ποίηση θα μείνει χρεώστης σας. Υπήρξατε ήρωες και ποιητές μαζί. Είστε το ποίημα. Απλώνοντας το χέρι μου δε φτάνει ως εκεί που ωραία λουλούδια σε υψηλό λειμώνα τις μορφές σας λιτανεύει ο αέρας της αρετής. Ω παιδιά μου! Μπροστά σ’ αυτό το Ποίημα μετράει μόνο η σιωπή.
Εδώ ληξιαρχείο. Καταγραφή ονομάτων. Με τη σειρά ή ανάκατα. Άτσαλα. Εδώ σταθμός. Πάγκοι παλιοί, ξύλινοι. Στη σειρά, περιμένουν. Συγγενείς και φίλοι. Πιο πολύ, μένουν. Όχι περιμένουν. Μένουν. Απλά. Σαν να είναι μια σειρά από σπασμένα. Στα δύο. Στα οχτώ. Στα δεκάξι. Παλιά ενθύμια για να διαιωνίζεται η μνήμη. Και μια φωτογραφία με ήλιο.
Η νύχτα γέμισε υποσχέσεις. Η νύχτα γέμισε τομές. Κανένας δεν ξέρει πότε και πώς και ως πού θα φτάσει η δύναμη της φωνής στους 1.050 χιλιόκυκλους. Κανένας δεν ξέρει αν θα είναι η ίδια φωνή κι αν το χειροκρότημα θα έρθει αργά, πολύ αργότερα από το κακό.
Ο Γρηγόρης Λαμπράκης υπήρξε ιατρός, αθλητής, πολιτικός, μα πάνω απ’ όλα αγωνιστής της Δημοκρατίας και της Ειρήνης. Γεννήθηκε στην Κερασίτσα Αρκαδίας στις 3 Απριλίου 1912. Μετά το τέλος των εγκύκλιων σπουδών του μετέβη στην Αθήνα και εισήλθε στην Ιατρική. Λόγω της ιδιοσυγκρασίας και της ιδεολογίας του δεν έκανε τίποτα στη ζωή του, αν αυτό δεν είχε κάποια υψηλή στόχευση και δεν εξέφραζε εκείνα που θεωρούσε ως ιδανικά. Ήταν από τους πρώτους και τα περισσότερα χρόνια των σπουδών του έπαιρνε υποτροφίες. Από τα εφηβικά του χρόνια ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και αναδείχθηκε δέκα (ή 12 κατ’ άλλους) φορές βαλκανιονίκης στο άλμα εις μήκος, ενώ επί χρόνια (1936-1959) κατείχε το πανελλήνιο ρεκόρ του αγωνίσματος.
Το Φροντιστήριο Τραπεζούντος σε καρτ ποστάλ των αρχών του 20ού αιώνα
Το Φροντιστήριο Τραπεζούντος υπήρξε ο σημαντικότερος και μακροβιότερος εκπαιδευτικός οργανισμός στην Τραπεζούντα. Ιδρύθηκε από τον Σεβαστό Κυμινήτη, σχολάρχη της Μεγάλης του Γένους Σχολής, το 1682, σε μετόχι της Παναγίας Σουμελά.
Οι Λαζαρίνες είναι έθιμο από την εκκλησιαστική μας παράδοση που αναφέρεται στο γεγονός της αναστάσεως του φίλου του Χριστού Λαζάρου. Το πρωί του Σαββάτου του Λαζάρου κορίτσια και ανύπαντρες κοπέλες, ντυμένες με τα καλά τους ρούχα, γυρνούν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τα παραδοσιακά «Κάλαντα του Λαζάρου» και κρατώντας μικρά πανέρια στολισμένα με λουλούδια, που έχουν μαζέψει οι ίδιες την προηγούμενη ημέρα από τις εξοχές της περιοχής τους. Οι νοικοκυρές, στα σπίτια που θα επισκεφτούν, θα γεμίσουν τα καλαθάκια τους με γλυκίσματα, χρήματα και αυγά που τα κοτρίτσια θα βάψουν κόκκινα τη Μεγάλη Πέμπτη.
Μ' αρέσουν τα ποιήματα που ζουν στο δρόμο, έξω απ' τα βιβλία: αυτά που τουρτουρίζουν στις γωνιές κι όλο καπνίζουν σαν φουγάρα· που αναβοσβήνουν, μες στη νύχτα, σαν Χριστουγεννιάτικα λαμπάκια... [Νίκος Χουλιαράς]
kimintenia 