Τα Χριστουγεννιάτικα έθιμα της Σμύρνης ήταν πλούσια και ξεχωριστά. Τα έθιμα αυτά είχαν σχέση με την προετοιμασία των ανθρώπων για τον ερχομό του νέου χρόνου.

Ως ζητούμενο είχαν την καλή υγεία, την πλούσια καρποφορία και σοδειά. Τις άγιες αυτές μέρες, πλούσιοι και φτωχοί γιόρταζαν με την ίδια χαρά τη γέννηση του Χριστού. Οι άρχοντες της περιοχής έστελναν στους φτωχούς απ’ όλα τα αγαθά.

Συνέχεια →

Κωνσταντίνος Στ. Καραθεοδωρή

Εκατόν πενήντα χρόνια από τη γέννηση του κορυφαίου Έλληνα μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, η Τράπεζα της Ελλάδος εξέδωσε αναμνηστικό νόμισμα κυκλοφορίας των δύο (2) ευρώ, στο πλαίσιο του Νομισματικού Προγράμματος 2023.

Συνέχεια →

Χιονισμένη Σμύρνη των αρχών του 20ού αιώνα

Η φλόγα που έκαιγε στο εσωτερικό της ψυχής μας οδήγησε σ’ αυτά που αγαπήσαμε να θυμόμαστε από τις διηγήσεις των γονιών και των παππούδων μας, αυτές που ξεδιπλώνονταν στα σπίτια και στις εκκλησίες τις γιορτινές μέρες, στα έθιμα που οδηγούσαν στην καρδιά των εορτών. Σεβόμενοι τα πατροπαράδοτα έθιμα των πατρίδων τους τα μετέφεραν, το 1922, στη Μητέρα Ελλάδα διατηρώντας τα ακέραια και ανέπαφα, όπως πέρασαν από την Αρχαιότητα στο Βυζάντιο και από κει στη νεότερη δική τους εποχή.

Συνέχεια →

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος Β’
(φωτ. Νίκος Μαγγίνας, megali-ekklisia.blogspot.gr)

Στον χαιρετισμό του κατά τη διάρκεια της φετινής τελετής αποφοίτησης στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κκ. Βαρθολομαίος αναφέρθηκε στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και στον τρόπο με τον οποίο η Ορθοδοξία προσεγγίζει το παγκόσμιο οικολογικό πρόβλημα. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε: «Το σύγχρονο, παγκόσμιο οικολογικό πρόβλημα έχει σαφή ανθρωπογενή αίτια. Η εξουσιαστική σχέση μας προς την Κτίση είναι αποτέλεσμα της αλλοτρίωσής μας από τον Θεό. Δεν είναι δυνατόν να έχουμε αυθεντική πίστη εις τον Θεό και να καταστρέφουμε την καλή Δημιουργία του. Το μέλλον μας είναι οικολογικό και κοινωνικό σε ακατάλυτη συνάφεια. Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι η οικονομική και τεχνολογική ανάπτυξη δεν σημαίνει αυτονοήτως και πρόοδο».

Συνέχεια →

Οι σμυρναίικοι ταραμοκεφτέδες είναι ένα από τα πιο εκλεκτά εδέσματα για τη νηστεία της Σαρακοστής. Μια σμυρναίικη συνταγή που θα σας προσφέρει ένα μοναδικό γευστικό ταξίδι και θα συμπληρώσει ιδανικά το λιτό Σαρακοστιανό σας τραπέζι!

Συνέχεια →

25 Ιουνίου

Ο Άγιος νεομάρτυρας Προκόπιος καταγόταν από κάποιο χωριό κοντά στη Βάρνα και από γονείς ευσεβείς. Σε ηλικία 20 χρονών πήγε στο Άγιον Όρος και μόνασε στη Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου, υποτακτικός στον γέροντα Διονύσιο. Ως μοναχός, διακρίθηκε για τις μοναχικές του αρετές. Αργότερα, εγκατέλειψε τη μοναχική ζωή, έφθασε στη Σμύρνη και ευρισκόμενος σε απόγνωση, εξισλαμίστηκε. Κατόπιν όμως οι τύψεις που είχε για το βαρύ ολίσθημά του, τον έφεραν με δάκρυα μετανοίας σε κάποιο πνευματικό, στον όποιο εξομολογήθηκε και πήρε τις ανάλογες συμβουλές παρηγοριάς. Κατόπιν προσευχήθηκε μπροστά στην εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου και ξεκίνησε για τον κριτή της πόλης.

Συνέχεια →

26 Μαΐου

«Δος την κεφαλήν ω Aλέξανδρ’ ευθύφρον,
Kαι στέμμα λάβε χειρός εκ του Kυρίου»

Ο Άγιος Αλέξανδρος καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη και έμενε στην περιοχή της Λαοδηγίας ή Λαγωδιανής (σημερινή Λαοδηγήτρια). Σε νεαρή ηλικία έφθασε στη Σμύρνη, προσπαθώντας ν’ αποφύγει τις ακόλαστες προθέσεις κάποιου Τούρκου. Για άγνωστους λόγους, στη Σμύρνη απαρνήθηκε την πίστη του και εξισλαμίσθηκε. Αργότερα επισκέφθηκε τη Μέκκα και εισήλθε στο Τάγμα των Δερβίσηδων. Ελεγχόμενος όμως από τη συνείδησή του προσποιήθηκε τον τρελό και υπό το σχήμα του Δερβίση, περιόδευσε για 18 χρόνια σε υπόδουλες χώρες ελέγχοντας δριμύτατα την τουρκική τυραννία. Όσες δε φορές του δόθηκε η ευκαιρία να εκδηλώσει την πίστη του στο Χριστό, το έκανε εκτελώντας έργα αγαθά. Ευρισκόμενος μάλιστα στη Χίο, παρακολούθησε άφοβα σε Χριστιανική Εκκλησία τις ιερές ακολουθίες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής φορώντας ακόμη τα ρούχα του Δερβίση.

Συνέχεια →

10 Απριλίου

Ο άγιος Νεομάρτυρας Δήμος ή Δημήτριος καταγόταν από το χωριό Οζούν Κιουπρού (Μακριά Γέφυρα) της επαρχίας Αδριανουπόλεως. Υπήρξε πρότυπο απλοϊκού ανθρώπου με βαθιά πίστη, που τον οδήγησε στην εκούσια θυσιαστική προσφορά και την ένδοξη άθληση. Ασκούσε το επάγγελμα του αλιέως στα ιχθυοτροφεία της Σμύρνης. Η εργασία του όμως δεν απέδιδε οικονομικά οφέλη και ο εικοσιπεντάχρονος νεαρός δύσκολα τα έβγαζε πέρα. Το αφεντικό του ήταν Τούρκος και παρά τις προσφερόμενες σε αυτόν υπηρεσίες, έμενε πάντα χρεωμένος. Έτσι, όταν αγόρασε το ιχθυοτροφείο άλλος Τούρκος, ο Δήμος έκρινε ασύμφορη τη συνεργασία μαζί του και απομακρύνθηκε. Αυτή όμως η άρνηση συνεργασίας μαζί του ανταμείφθηκε με τη συκοφαντική δυσφήμιση του ότι τάχα είχε ορκισθεί ότι θα αλλαξοπιστούσε, πώς θα γινόταν δηλαδή μωαμεθανός.

Συνέχεια →

Θοδωρής Κοντάρας, Φιλόλογος

Αλατσατιανές με τις παραδοσιακές φορεσιές του τόπου τους στο Ηράκλειο Κρήτης, το 1937

Η ακόλουθη εργασία είναι πρωτότυπη και βασίζεται στους χαρακτηρισμούς των γυναικών, οι οποίοι απαντώνται στις ποικίλες ντοπιολαλιές των πόλεων και των χωριών της Ερυθραίας Χερσονήσου, καθώς και της Σμύρνης και των προαστίων της. Με αφετηρία τον γνήσιο και ανόθευτο λαϊκό λόγο των ανθρώπων που έζησαν σ’ εκείνες τις περιοχές, σκιαγραφείται με τα δικά τους αυθεντικά λόγια η γενική εικόνα της γυναίκας της Ιωνίας. Μέσα από τους επιθετικούς προσδιορισμούς που οι ίδιοι οι Ερυθραιώτες και οι Σμυρνιοί έδιναν στις γυναίκες, ανάλογα με τα προτερήματα ή τα ελαττώματά τους, διαφαίνονται με ακρίβεια, σαφήνεια και μεγάλη εκφραστική δύναμη, ο χαρακτήρας, η αξία και η θέση των γυναικών, σε όλες σχεδόν τις εκδηλώσεις της οικογενειακής, επαγγελματικής και κοινωνικής ζωής.

Συνέχεια →

23 Φεβρουαρίου

«Σοὶ Πολύκαρπος ὡλοκαυτώθη Λόγε,
Καρπὸν πολὺν δοὺς ἐκ πυρὸς ξενοτρόπως.
Εἰκάδι ἐν τριτάτῃ κατὰ φλὸξ Πολύκαρπον ἔκαυσεν»

Μέσα στη σεπτή χορεία των μαρτυρικών ιεραρχών της ιστορικής και αγιοτόκου μικρασιατικής γης εξέχουσα θέση κατέχει ο τιμώμενος στις 23 Φεβρουαρίου ένδοξος ιερομάρτυς του Χριστού Άγιος Πολύκαρπος Επίσκοπος Σμύρνης, ο οποίος κατέστη Αποστολικός Πατήρ της Εκκλησίας, αφού σύμφωνα και με τον ιερό υμνογράφο υπήρξε «και τρόπων μέτοχος και θρόνων διάδοχος των Αποστόλων».

Συνέχεια →

6 Φεβρουαρίου

«Σμύρνης ὁ Ποιμὴν Βουκόλος θυηπόλος,
Ἄγρυπνός ἐστι, καὶ θανών, ποίμνης φύλαξ.
Ἀγλαὸν ἠελίοιο φάος λίπε Βουκόλος ἕκτῃ»

Ο Όσιος Βουκόλος από νεαρή ηλικία έγινε κατοικιτήριο του Αγίου Πνεύματος και μαθητής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, ο οποίος τον εχειροτόνησε Επίσκοπο της Εκκλησίας της Σμύρνης. Ο Άγιος διακόνησε την Εκκλησία με όλη την ευσυνειδησία, τη θερμότητα και την αυταπάρνηση των μαρτυρικών εκείνων πρωτοχριστιανικών χρόνων. Υπήρξε πατέρας και ποιμένας για τους Χριστιανούς στη διδασκαλία και στην υπεράσπιση, όταν κινδύνευαν από τους διώκτες του Ευαγγελίου. Προς δε τα ειδωλολατρικά πλήθη συμπεριφερόταν με σύνεση και διάκριση, προσέχοντας να μην τα ερεθίσει, αλλά και προσπαθώντας με θεία τέχνη και φωτισμό να ελκύει πολλούς στη Χριστιανική πίστη.

Συνέχεια →

Τα Χριστουγεννιάτικα έθιμα της Σμύρνης ήταν πλούσια και ξεχωριστά. Τα έθιμα αυτά είχαν σχέση με την προετοιμασία των ανθρώπων για τον ερχομό του νέου χρόνου.

Ως ζητούμενο είχαν την καλή υγεία, την πλούσια καρποφορία και σοδειά. Τις άγιες αυτές μέρες, πλούσιοι και φτωχοί γιόρταζαν με την ίδια χαρά τη γέννηση του Χριστού. Οι άρχοντες της περιοχής έστελναν στους φτωχούς απ’ όλα τα αγαθά.

Συνέχεια →

Η θαυματουργός εικόνα της Αγίας Άννης από τη Σμύρνη

Η ιστορία της εικόνας είναι θαυμαστή, όπως αρμόζει σε μια θαυματουργή εικόνα. Το 1881 μία κάτοικος της Κρήνης (Τσεσμέ) της Μικράς Ασίας ζήτησε από την Αγία Άννα, μητέρα της Παναγίας μας, να της χαρίσει ένα παιδί, με την υπόσχεση να αφιερώσει μια εικόνα στη χάρη Της. Πράγματι η Αγία εισάκουσε το αίτημά της και η συγκεκριμένη πιστή ζήτησε από έναν αγιογράφο των Κυδωνίων (Αϊβαλί) να αγιογραφήσει την Αγία, όπως και έγινε.

Συνέχεια →

Ο Προφ. Ηλίας στον Κέρκη

Ψάχνοντας στίχους για μία επετειακή αναφορά στην παντοτινή αγαπημένη Ποίησή του, ανήμερα στη μνήμη των γενεθλίων του, έπεσα πάνω στον «Ωρίωνα» του Οδυσσέα Ελύτη, ένα από τα ποιήματα των «Προσανατολισμών» που απηχεί την αίσθηση των μελαγχολικών βραδιών πάνω από το κύμα του ανατολικού Αιγαίου, αυτής της πλέον καρποφόρας μεριάς του Ελληνισμού που μέσα στους προαιώνιους, αμύθητους πνευματικούς θησαυρούς της, μας χάρισε και ετούτα τα πρώτα, νεανικά ακόμα ποιητικά σκιρτήματα του κορυφαίου Ποιητή μας.

Συνέχεια →