Μες στη Μεσόγειο

Βίκυ Μοσχολιού – Georges Moustaki

Συνέχεια

Εργαστήριο πορφύρας της Εποχής του Χαλκού ανακαλύφθηκε στην Αίγινα

Χιλιάδες κοχύλια από τα οποία απομονωνόταν η πολύτιμη χρωστική της πορφύρας πρέπει να πέρασαν από τα χέρια των μαστόρων σε εργαστήριο βαφών που ανακαλύφθηκε στην Αίγινα, πολύ κοντά στο λιμάνι της, και χρονολογείται στον 16ο αιώνα π.Χ., στη διάρκεια της μυκηναϊκής περιόδου της Εποχής του Χαλκού. Κατά τη συνεχιζόμενη ανασκαφή στον αρχαιολογικό χώρο της Κολώνας, όπου βρίσκεται σήμερα και το αρχαιολογικό μουσείο του νησιού, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βιέννης έφεραν στο φως θραύσματα αγγείων που περιείχαν ίχνη της μωβ χρωστικής, είδους πολυτελείας στην αρχαία Μεσόγειο.

Συνέχεια

Το φαινόμενο Fata Morgana

Το δρομολόγιο Κύμη – Σκύρος απαθανατίστηκε σε φωτογραφία όχι να πλέει, αλλά να αιωρείται, χάρη στο φαινόμενο Fata Morgana. Το βίντεο έκανε το γύρο του διαδικτύου. Στη φωτογραφία το πλοίο «Αχιλλέας», που κάνει το δρομολόγιο Κύμη – Σκύρος, μοιάζει να είναι στον αέρα, κάτι που εννοείται ότι δεν συμβαίνει, το πλοίο επιπλέει κανονικά στο νερό. Η εικόνα που κατέγραψε ο φωτογράφος Επαμεινώντας Kαλογιάννης είναι αποτέλεσμα του φαινομένου που είναι γνωστό ως «Fata Morgana».

Συνέχεια

Το απέραντο γαλάζιο του θρυλικού σφουγγαρά Στάθη Χατζή

Σαν σήμερα, 16 Ιουλίου 1913, η θρυλική βουτιά του στον βυθό της Καρπάθου

Αυτό που σε εμάς φαντάζει απίθανο και υπεράνθρωπο ο θρυλικός Συμιακός σφουγγαράς, Στάθης Χατζής, το έκανε σχεδόν για… πλάκα. Μια ημέρα σαν σήμερα, πριν από 110 χρόνια, ωστόσο, έκανε ολόκληρη την Ευρώπη να παραμιλάει.

Συνέχεια

Μακρά, ατελείωτη αυτή η αμμουδιά! (Αλ. Παπαδιαμάντης)

Άγιος Ιωάννης, Ιθάκη

Συνέχεια

Τ’ Αγνάντεμα (Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης)

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, 1899

Κώστας Μπαλάφας, Όλυμπος Καρπάθου
(Φωτογραφικά Αρχεία Μουσείου Μπενάκη)

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης καταγράφει τη συλλογική ψυχολογία των ναυτικών τη στιγμή της αναχώρησης και των γυναικών τους που την ημέρα εκείνη συγκεντρώνονται στο ξωκλήσι της Παναγίας Κατευοδώτρας…

Ἐπάνω στὸν βράχον τῆς ἐρήμου ἀκτῆς, ἀπὸ παλαιοὺς λησμονημένους χρόνους, εὑρίσκετο κτισμένον τὸ ἐξωκκλήσι τῆς Παναγίας τῆς Κατευοδώτρας. Ὅλον τὸν χειμῶνα παπὰς δὲν ἤρχετο νὰ τὸ λειτουργήσῃ. Ὁ βορρᾶς μαίνεται καὶ βρυχᾶται ἀνὰ τὸ πέλαγος τὸ ἁπλωμένον μαυρογάλανον καὶ βαθύ, τὸ κῦμα λυσσᾷ καὶ ἀφρίζει ἐναντίον τοῦ βράχου. Κι ὁ βράχος ὑψώνει τὴν πλάτην του γίγας ἀκλόνητος, στοιχειὸ ριζωμένο βαθιὰ στὴν γῆν, καὶ τὸ ἐρημοκκλήσι λευκὸν καὶ γλαρόν, ὡς φωλιὰ θαλασσαετοῦ στεφανώνει τὴν κορυφήν του.

Συνέχεια

Ο φάρος της Βασιλίνας

Ο αγέρωχος φάρος της Βασιλίνας δεσπόζει στο βορειοδυτικό άκρο της Βόρειας Εύβοιας, σε απόσταση 15 χιλιομέτρων από τον Άγιο Γεώργιο Λιχάδας. Η τοποθεσία βρίσκεται στην είσοδο του Μαλιακού Κόλπου και ανήκει στο δίκτυο Υπηρεσίας Φάρων. Το ύψος του πύργου του φάρου είναι 8 μέτρα, ενώ το εστιακό του ύψος είναι 10 μέτρα.

Συνέχεια

Θα μεταλάβω με νερό θαλασσινό… Ένα αφιέρωμα στον Νίκο Καββαδία

«Θα μεταλάβω με νερό θαλασσινό
στάλα τη στάλα συναγμένο απ’ το κορμί σου
σε τάσι αρχαίο, μπακιρένιο αλγερινό
που κοινωνούσαν πειρατές πριν πολεμήσουν …»
Νίκος Καββαδίας, «Fata Morgana», 1977

Ο Νίκος Καββαδίας σε παιδική ηλικία

Ο ποιητής και πεζογράφος Νίκος Καββαδίας γεννήθηκε στις 11 Ιανουαρίου του 1910, στην επαρχιακή πόλη Νίκολσκι Ουσουρίσκι, του Χαρμπίν της Μαντζουρίας, από γονείς Κεφαλλονίτες. Σε ηλικία τεσσάρων ετών και μετά την κήρυξη του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, η οικογένειά επέστρεψε στο Αργοστόλι.

Συνέχεια

Θεσσαλονίκη (Νίκος Καββαδίας)

Θεσσαλονίκη

Ήταν εκείνη τη νυχτιά που φύσαγε ο Βαρδάρης
το κύμα η πλώρη εκέρδιζεν οργιά με την οργιά
σ’ έστειλε ο πρώτος τα νερά να πας για να γραδάρεις
μα εσύ θυμάσαι τη Σμαρώ και την Καλαμαριά

Συνέχεια

Ο Τουρλίτης, το λύχνο του άστρου…

«Με το λύχνο του άστρου στους ουρανούς εβγήκα
στο αγιάζι των λειμώνων στη μόνη ακτή του κόσμου…»
Οδυσσέας Ελύτης, Το Άξιον Εστί

Κάθε φορά που διαβάζω ή ακούω αυτούς τους στίχους στα μάτια της ψυχής μου υψώνεται αγέρωχος και ολόφωτος ο Τουρλίτης, έτσι όπως κάποτε τον πρωτοαντίκρισαν τα παιδικά μου μάτια ένα καλοκαίρι στην Άνδρο, το νησί της γιαγιάς Σοφίας… Ίδιος κερί που ανάβει πάνω στο μανουάλι του κόσμου, ο Τουρλίτης δείχνει ακούραστα τα αστέρια τρυπώντας τον νυχτερινό ουρανό.

Συνέχεια

«Με το λύχνο του άστρου στους ουρανούς εβγήκα
στο αγιάζι των λειμώνων στη μόνη ακτή του κόσμου…»
Οδυσσέας Ελύτης, Το Άξιον Εστί

Κάθε φορά που διαβάζω ή ακούω αυτούς τους στίχους στα μάτια της ψυχής μου υψώνεται αγέρωχος και ολόφωτος ο Τουρλίτης, έτσι όπως κάποτε τον πρωτοαντίκρισαν τα παιδικά μου μάτια ένα καλοκαίρι στην Άνδρο, το νησί της γιαγιάς Σοφίας… Ίδιος κερί που ανάβει πάνω στο μανουάλι του κόσμου, ο Τουρλίτης δείχνει ακούραστα τα αστέρια τρυπώντας τον νυχτερινό ουρανό.

Συνέχεια

Η Παναγία Θαλασσινή της Άνδρου

«Άγιε Νικόλα φύλαγε κι Αγιά Θαλασσινή …»
Νίκος Καββαδίας

Συνέχεια

Ναυτάκι του περιβολιού (Οδυσσέας Ελύτης)

Με όρτσα ψυχή με άρμη στα χείλια
Με ναυτικά και με σαντάλια κόκκινα
Σκαλώνει μες στα σύννεφα
Πατάει τα φύκια τ’ ουρανού.
Η αυγή σφυρίζει στην κοχύλα της
Μια πλώρη έρχεται αφρίζοντας
Άγγελοι! Σία τα κουπιά
Ν’ αράξει εδώ η Ευαγγελίστρια!

Συνέχεια

Θάσος η θαυμασία!

Επιμέλεια: Σοφία Ε. Παυλάκη

Λιμένας Θάσου, Μάιος 1961

«Εκεί να πάω σ’ ένα νησί πετραδερό
που ο ήλιος το λοξοπατάει σαν κάβουρας
κι όλος τρεμάμενος ο πόντος ακούει κι αποκρίνεται»

Οδυσσέας Ελύτης

Συνέχεια

Είχα μια θάλασσα στο νου!

Πάργα, Ήπειρος

«Είχα μια θάλασσα στο νου
κι ένα περβόλι, περιβόλι τ’ ουρανού»

Μπήκαμε πια για τα καλά στο καλοκαίρι και η μεγάλη πρωταγωνίστρια των διακοπών, του ρεμβασμού, των ξένοιαστων ημερών και των ονειρεμένων ταξιδιών, η ΘΑΛΑΣΣΑ, είναι και πάλι εδώ! Αιώνια, αέναη, απέραντη, γαλάζια και διάφανη, δροσερή, παιχνιδιάρα, πλανεύτρα και ερωτική, με χίλιους τρόπους ντύνει στο χρώμα της και στους κυματισμούς της τις ωραιότερες στιγμές και αναμνήσεις μας από το καλοκαίρι!

Οι βαθύτερα χαραγμένες μνήμες μας, εκείνες που πιο δύσκολα ξεθωριάζουν, είναι οι παιδικές. Θυμάμαι το καλοκαίρι του 1974, το καλοκαίρι που έγινα οκτώ χρονών, ως αναστάσιμο. Ο κόσμος -αγκυλωμένος μέχρι τότε και βλοσυρός, καταθλιπτικά «ελληνοχριστιανικός»- από τη μια μέρα στην άλλη ξεμαρμάρωσε, πλημμύρισε από χρώματα και ευωδιές.

Συνέχεια

Ε! Σεις στεριές και θάλασσες!

Ιθάκη όρμος Αφτέλι (Σκύδι)

Ο Ήλιος

Ε σεις στεριές και θάλασσες
τ’ αμπέλια κι οι χρυσές ελιές
ακούτε τα χαμπέρια μου
μέσα στα μεσημέρια μου
«Σ’ όλους τους τόπους κι αν γυρνώ
μόνον ετούτον αγαπώ!».

Συνέχεια

Οδηγίαι προς λουομένους…

Λουόμενες Ευρωπαίες καλλονές στην Πρίγκηπο (Κωνσταντινούπολη 1958)

Χρήσιμες οδηγίες του τότε Υπουργείου Κρατικής Υγιεινής και Αντίληψης για τα αερόλουτρα, τα θαλασσόλουτρα και τα ηλιόλουτρα του Ελληνικού λαού

Συνέχεια