Η Ανδριώτικη Βεγγέρα, το Μελεκούνι της Ρόδου, η Κεραμική παράδοση της Σίφνου, τα Πανηγύρια της Ικαρίας, οι Μάντρες της Λήμνου και η Καλαντήρα της Νισύρου, από σήμερα αποτελούν προστατευόμενα έθιμα, παραδοσιακές τέχνες και κοινωνικές τελετουργίες της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς των Ελλήνων.
ΣυνέχειαΓεωργία – Καλλιέργειες
Οι δώδεκα γιοι του Γεροχρόνου
«Tου Κύκλου τα γυρίσματα, που ανεβοκατεβαίνουν,
και του Τροχού, που ώρες ψηλά κι ώρες στα βάθη πηαίνουν·
και του Καιρού τα πράματα, που αναπαημό δεν έχουν,
μα στο Kαλό κ’ εις το Kακό περιπατούν και τρέχουν…»
Ερωτόκριτος, Βιντσέντζου Κορνάρου
Ονομασίες των μηνών ανάλογα με τις γεωργικές ασχολίες
Ο λαός μας φαντάζεται τον χρόνο σαν έναν ασπρομάλλη γέροντα, γεμάτο σοφία που του χαρίζει ο καιρός καθώς γυρνάει σαν πελώριος κύκλος από τον Γενάρη ως τον Δεκέμβρη και πάλι απ’ την αρχή! Είναι περιστοιχισμένος από δώδεκα παλικάρια, τους γιους του τους μήνες, καθένας με τη δική του ξεχωριστή ομορφιά, τα χαρίσματα και τα δώρα του προς τους ανθρώπους και την πλάση! Εκτός από την επίσημη ονομασία των μηνών η ελληνική παράδοση τους έχει δώσει και διάφορα άλλα, λαϊκά ονόματα, σύμφωνα κυρίως με τις γεωργικές ασχολίες που γίνονται κατά τη διάρκεια καθενός:
ΣυνέχειαΤο λιομάζωμα
Vincent van Gogh, «Το μάζεμα της ελιάς» (La cueillette des olives),
Δεκ. 1889, Αθήνα, Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή
Το λιομάζωμα
Τις παγωμένες μέρες του χειμώνα το λιομάζωμα γινόταν πολύ δύσκολο. Μόλις ξημέρωνε ο Θεός την μέρα ο κόσμος ξεχύνονταν στα χωράφια. Θυμάμαι τις γυναίκες τυλιγμένες με χοντρά πλεκτά στην πλάτη και το λαιμό, με μαντήλες στο κεφάλι να προσπαθούν να γεμίσουν το καλάθι τους!
ΣυνέχειαΚάστανα …εκλεκτά, οφέλημα και αγαπημένα!
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον αγαπημένο χειμωνιάτικο καρπό;
Τα κάστανα υπήρξαν ανέκαθεν ένας από τους πιο δημοφιλείς καρπούς! Ψημένα ή βραστά, ως έδεσμα ή ως γλύκισμα, τα κάστανα με τη μοναδική και φίνα γεύση τους και την εξαιρετική θρεπτική τους αξία κατέχουν μια από τις πρώτες θέσεις στη γαστρονομία του χειμώνα. Η εικόνα του καστανά στις γωνιές της πόλης, το ψήσιμό τους στο τζάκι, η παρουσία τους στη γέμιση της χριστουγεννιάτικης γαλοπούλας, αλλά και τα σιροπιαστά μαρόν γλασέ στο βάζο μας, συνδέουν τα κάστανα με την οικογενειακή θαλπωρή, την εκλεκτή διατροφή και τις γιορτινές μέρες!
ΣυνέχειαΠαγκόσμια Ημέρα Αγρότισσας (15 Οκτωβρίου)
15 Οκτωβρίου
Κώστας Μπαλάφας, Γυναίκα κουβαλάει ξύλα στην Ήπειρο, δεκ. ’50
Γυναίκες με ροζιασμένα χέρια, πόδια γεμάτα πληγές από τα βάτα του χωραφιού, γυναίκες για όλες τις δουλειές, χειμώνα – καλοκαίρι, με καύσωνα, χιόνι ή βροχή, γυναίκες που δεν γνώριζαν τη λέξη «ξεκούραση». Γυναίκες που κράτησαν όρθια την Ελλάδα στα δύσκολα χρόνια.
ΣυνέχειαΕλιά, ο πολύτιμος θησαυρός μας!
Έζησα τ’ όνομα το αγαπημένο
Στον ίσκιο της γιαγιάς ελιάς…
Οδυσσέας Ελύτης, Ήλιος ο Πρώτος
Τοπίο με ελαιόδεντρα στην Άμφισσα
Η ελιά είναι γένος καρποφόρων δέντρων της οικογένειας των Ελαιοειδών (Oleaceae), το οποίο συναντάται πολύ συχνά στην Ελλάδα. Ο καρπός του ονομάζεται επίσης «ελιά» και από αυτόν παράγεται το ελαιόλαδο. Τα ελαιόδεντρα μεταφέρθηκαν στον ευρωπαϊκό μεσογειακό χώρο από Φοίνικες εμπόρους. Ξεκινώντας από την Ελλάδα, ταξίδεψαν στη συνέχεια στη νότια Ευρώπη και έφτασαν σε χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία. Αυτό εξηγεί γιατί οι Έλληνες θεωρούνται οι πρώτοι που καλλιέργησαν ελαιόδεντρα στον ευρωπαϊκό μεσογειακό χώρο. Η ελιά υπήρξε το σύμβολο της θεάς Αθηνάς. Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, πατρίδα της ελιάς είναι η Αθήνα και η πρώτη ελιά φυτεύτηκε από την Αθηνά στην Ακρόπολη. Μέσα από την ιστορία μας ανακαλύπτουμε ότι η ελιά όχι μόνον αποτελεί σύμβολο ειρήνης, σοφίας, γονιμότητας, ευημερίας και δόξας, αλλά μας προσφέρει προστασία, έμπνευση και τροφή.
ΣυνέχειαΑμπέλι μου πλατύφυλλο
Τρύγος στη Μαγνησία
Αμπέλι μου πλατύφυλλο και κοντοκλαδεμένο,
για δεν ανθείς, για δεν καρπείς, σταφύλια για δεν κάνεις;
Εχάλασες, παλιάμπελο, κι εγώ θα σε πουλήσω.
Σεμπρεβίβα, το κίτρινο και αμάραντο λουλουδάκι των Κυθήρων
Το μικρό κίτρινο λουλούδι Sempreviva πήρε το όνομά του από την ιταλική λέξη «sempre» που σημαίνει «πάντοτε» και τη μετοχή του ρήματος «vivere» που σημαίνει «ζω». Δηλαδή, σε ελεύθερη μετάφραση, σημαίνει το λουλούδι που «ζει παντοτινά»… Οι Βενετσιάνοι κατακτητές χάρισαν αυτό το όνομα στο μικρό, αμάραντο λουλούδι που μοιάζει αποξηραμένο και διατηρεί το χρώμα του για πολλά χρόνια χωρίς καθόλου νερό! Στην πραγματικότητα, αυτό που διατηρείται για πάντα δεν είναι το μικροσκοπικό άνθος, το οποίο μαραίνεται, αλλά τα μικρά, κίτρινα αχυρώδη φύλλα, που το περιβάλλουν.
ΣυνέχειαΣπατάλη τροφίμων, μία καταστροφή οικολογικών διαστάσεων
Νέα έρευνα δείχνει ότι το 40% των τροφίμων καταλήγει στα σκουπίδια, με πάνω από τις μισές ποσότητες να πετιούνται στην παραγωγή, πολύ πριν φτάσουν στο καλάθι του καταναλωτή. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα είναι βαρύ.
ΣυνέχειαΗ ορεινή γυνή (Φώτης Κόντογλου)
Ταπεινές και αγιασμένες ψυχές…
Αν γυρίσης τον κόσμο, θα δης πως δεν θάβρης παρά σπάνια ευτυχισμένους ανθρώπους, και κείνους με λιγόχρονη κι άστατη ευτυχία, πικραμένους όμως θα βρης πολλούς, σε κάθε πάτημά σου. Αδέρφια σου στη χαρά δεν θα βρης πολλά, μα αδέρφια στην πίκρα θα βρης πάρα πολλά. Αυτό φανερώνει πως τούτος ο κόσμος είναι ένας τόπος που έρχεται ο άνθρωπος για να δοκιμασθή κι’ όχι για να ευτυχήση. Αφήνω πως ευτυχία δεν είναι η καλοπέραση του κορμιού, κι’ αυτό φαίνεται τρανώτατα από το ότι οι καλοπερασμένοι κ’ οι πλούσιοι δεν είναι ευτυχισμένοι, αλλά κάνουνε τον ευτυχισμένο και στο τέλος βαριούνται τη ζωή τους… Πίνουνε από ένα νερό που δεν ξεδιψά τον άνθρωπο. Και το μονάχο νερό που ξεδιψά είναι εκείνο που αποζητά η ψυχή.
ΣυνέχειαΆνοιξαν τα δέντρα!
Μακεδονικό παραδοσιακό τραγούδι της αγάπης από το χωριό Νέος Παντελεήμονας Πιερίας. Πρόκειται για τοπικό τραγούδι σε δίσημο ρυθμό (2/4), το οποίο συνήθως τραγουδιόταν κατά την περίοδο της άνοιξης, μετά το Πάσχα μέχρι και τις αρχές του καλοκαιριού. Χορεύεται ως τοπικός γρήγορος χασάπικος με λαβή από τους ώμους. Στο κοντινό Λιτόχωρο Πιερίας χορεύεται ως συρτό στα τρία με ρυθμικό κούνημα των χεριών.
Συνέχεια
kimintenia 