Η απελευθέρωση της Βέροιας τον Οκτώβρη του 1944

Στις 29 Οκτώβρη 1944 ο λαός της Βέροιας ξεχύνεται στους δρόμους της πόλης γιορτάζοντας την απελευθέρωσή του από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής που εγκαταλείπουν την πόλη καταδιωκόμενα από τον Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό, τον ΕΛΑΣ. Είχε προηγηθεί η απελευθέρωση ολόκληρων περιοχών της Ελλάδας από τον αγώνα του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

Συνέχεια

Διαδρομές του Αλιάκμονα

Το όνομα Αλιάκμων είναι σύνθετο και προέρχεται από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις «άλς» (άλας, θάλασσα) και «άκμων» (αμόνι). Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, ο Αλιάκμων ήταν ένας από τους ποτάμιους θεούς, παιδί του Ωκεανού και της Τηθύος, κατά την προσφιλή αλληγορική ιδεο-ανθρωπόμορφη αντίληψη των αρχαίων Ελλήνων επί των γεωλογικών ανακατατάξεων μετά τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα. Μια άλλη εκδοχή είναι ότι το όνομα του ποταμού προέρχεται από τις λέξεις «αλιά» (αλιεία) και «ακμάζω», δηλαδή ακμάζουσα αλιεία.

Συνέχεια

Ο Άγιος νεομάρτυρας Χριστόδουλος εκ Κασσανδρείας Χαλκιδικής

Ο Άγιος Χριστόδουλος καταγόταν από τη Βάλτα της Κασσάνδρας Χαλκιδικής, τη σημερινή Κασσανδρεία. Από μικρό παιδί πήγε στη Θεσσαλονίκη και έμαθε τη δουλειά του αμπατζή, ήταν δηλαδή κατασκευαστής ενδυμάτων από χοντρό μάλλινο ύφασμα. Πήγαινε με τους άλλους αμπατζήδες σε διάφορα περιοχές για εργασία και πάλι επέστρεφε στη Θεσσαλονίκη. Κάποτε, όταν βρέθηκε σε κάποιο ταξίδι στη Χίο, αγόρασε έναν ξύλινο σταυρό. Τον έδωσε σ’ έναν αγιογράφο, τον ζωγράφισε και τον πήγε στην εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, διότι ο καντηλανάφτης ήταν φίλος του.

Συνέχεια

Ο Νίκος Γ. Πεντζίκης και ο έρως της πόλης και της παράδοσης

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης
(1908-1993)

Τα έργα του κινούνται μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Ο ίδιος ενδιαφερόταν για την αρχιτεκτονική του κειμένου, αποκαλώντας τον εαυτό του «παιζω-γράφο». Παντρεύει την αρχαία, βυζαντινή και δημοτική παράδοση με τη νεωτερικότητα, ενώ ολόκληρο το έργο του διακατέχεται από την έννοια της ύπαρξης μέσα από τα πράγματα, δηλαδή της συνοχής του κόσμου.

Συνέχεια

Το έθιμο του Αη-Γιάννη Φουργκαλά στο Καπνοχώρι Κοζάνης

Το έθιμο το έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες από το Πάνιδο της Ραιδεστού της Ανατολικής Θράκης. Οι συμμετέχοντες ανάβουν φωτιές και αφού κάψουν τα μαγιάτικα στεφάνια, πηδάνε από πάνω τους, για να έχουν υγεία και καλοτυχία

Συνέχεια

Πατριάρχης Βαρθολομαίος: Το μέλλον μας είναι οικολογικό και κοινωνικό

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος Β’
(φωτ. Νίκος Μαγγίνας, megali-ekklisia.blogspot.gr)

Στον χαιρετισμό του κατά τη διάρκεια της φετινής τελετής αποφοίτησης στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κκ. Βαρθολομαίος αναφέρθηκε στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και στον τρόπο με τον οποίο η Ορθοδοξία προσεγγίζει το παγκόσμιο οικολογικό πρόβλημα. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε: «Το σύγχρονο, παγκόσμιο οικολογικό πρόβλημα έχει σαφή ανθρωπογενή αίτια. Η εξουσιαστική σχέση μας προς την Κτίση είναι αποτέλεσμα της αλλοτρίωσής μας από τον Θεό. Δεν είναι δυνατόν να έχουμε αυθεντική πίστη εις τον Θεό και να καταστρέφουμε την καλή Δημιουργία του. Το μέλλον μας είναι οικολογικό και κοινωνικό σε ακατάλυτη συνάφεια. Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι η οικονομική και τεχνολογική ανάπτυξη δεν σημαίνει αυτονοήτως και πρόοδο».

Συνέχεια

«Όμορφα χωριά», το νέο βιβλίο του Γιώργου Σιώμου

Η ερημιά τόπων και ανθρώπων μέσα από θραύσματα μνήμης…

Μικρές κραυγές. Κείμενα για την ερήμωση της υπαίθρου, την εγκατάλειψη. Τα «Όμορφα χωριά» είναι κείμενα λιγόλογα, με κρυμμένη δυναμική, που μέσα από τη λιτότητά τους αναδύονται οι στόχοι τους, καθαροί και όχι αμφιλεγόμενοι… Ο Σιώμος είναι παιδί του τόπου του και ο λόγος του είναι ατόφιος, όπως οι πέτρες του χωριού του, όπως οι κορμοί των δέντρων, που το σκίασαν…

Συνέχεια

Αποχαιρετώντας τον σπουδαίο λαογράφο και δάσκαλο Δημήτρη Νικοπολιτίδη

Σε ηλικία 98 ετών, το Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2023, έφυγε από κοντά μας ο Δημήτρης Νικοπολιτίδης, Κιλκισιώτης, φιλόλογος – λαογράφος, ο οποίος συνέδεσε τη ζωή του με τη λαογραφία, την έρευνα και την καταγραφή της ιστορίας, του πολιτισμού και των παραδόσεων του Ποντιακού ελλην ισμού. Είχε δύο παιδιά την Ερμιόνη και τον Σάββα και τέσσερα εγγόνια. Υπήρξε λαμπρός δάσκαλος, φιλόλογος, ο οποίος δίδαξε σε εξατάξια γυμνάσια της Ελλάδας και στη συνέχεια κατέληξε στη γενέτειρά του, στο Κιλκίς, όπου συνταξιοδοτήθηκε ως λυκειάρχης από το 2ο Λύκειο της πόλης.

Συνέχεια

Χειμερινά αναστενάρια στον Λαγκαδά

Τα ξύλα φλέγονται, θα γίνουν πυρωμένα κάρβουνα και οι άνθρωποι που χορεύουν τριγύρω τους, ξυπόλυτοι, με εικονίσματα και μαντήλια στα χέρια, θ’ αρχίσουν να πυροβατούν, να πατούν με γυμνά τα πέλματά τους πάνω στα πυρακτωμένα κάρβουνα…

Συνέχεια

Το κουρμπάνι του Αγίου Αθανασίου στη Δράμα

Πάνω από εκατό χρόνια ιστορίας μετράει πλέον το «κουρμπάνι», μια παραδοσιακή γιορτή, ένα έθιμο, που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες από την ανατολική Θράκη και αναβιώνει αδιάλειπτα, κάθε χρόνο, στο Καλαμπάκι της Δράμας, ανήμερα της εορτής του Αγίου Αθανασίου, σε μια προσπάθεια των νεότερων να κρατηθούν ζωντανές οι μνήμες του παρελθόντος.

Συνέχεια

Παλαιός Άγιος Αθανάσιος, το διαμάντι της Πέλλας

Με αλπική ομορφιά και εικόνες που εκπλήσσουν, ο παραδοσιακός οικισµός του Αγίου Αθανασίου, ένα βήµα από την Έδεσσα και το Καϊμάκτσαλαν, δεν κατέχει τυχαία µια θέση ανάμεσα στους κορυφαίους χειµερινούς προορισµούς στην πατρίδα μας! Αν αγαπάτε τις ήρεμες βόλτες στη φύση με βουνίσιο καθαρό αέρα, το παραδοσιακό ζεστό, σπιτικό φαγητό μπροστά στο αναμμένο τζάκι και το χειμωνιάτικο βορειοελλαδίτικο τοπίο, τότε είναι μια τοποθεσία που θα πρέπει να επισκεφτείτε και θα σας μείνει αξέχαστη.

Συνέχεια

Οι Άγιοι Πέντε Μάρτυρες

13 Δεκεμβρίου

Οι Άγιοι Πέντε Μάρτυρες Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, Μαρδάριος και Ορέστης, άθλησαν στην Καππαδοκία τον καιρό της βασιλείας των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού, το 296 μ.Χ. Τότε είχε ξεσπάσει ο φοβερότερος ίσως διωγμός εναντίον των χριστιανών, που είχε σκοπό να εξαλείψει από το πρόσωπο της γης κάθε χριστιανό.

Συνέχεια

Η παραδοσιακή λατρεία του αγίου Μοδέστου στη Ροδιανή Κοζάνης

Ααρχιτσέλιγκας καβάλα στο άσπρο άλογο και με την άσπρη κάπα στους ώμους,
πηγαίνει στην εκκλησιά του Αγίου Μόδεστου, στο χωριό Ροδιανή, να λειτουργηθεί.
Κατά τη λαϊκή ρήση: «Καβάλα πάν’ στην εκκλησιά, καβάλα προσκυνάνε!»

Ο Άγιος Μόδεστος ήταν Πατριάρχης Ιεροσολύμων και μαρτύρησε αποκεφαλισθείς από τους ειδωλολάτρες. Νεαρός ακόμα ο άγιος Μόδεστος ήταν βοσκός βοδιών και θεραπευθείς των κατοικίδιων ζώων. Έγινε γνωστός στην περιοχή της Παλαιστίνης για τα θαύματά του, γιατρεύοντας τα ασθενούντα ζώα με τη δύναμη της πίστεως που είχε και διάγοντας «βίον ενάρετον». Από ποιμένας ζώων έγινε και ποιμένας ανθρώπων, όταν εκοιμήθη ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Ζαχαρίας και ο λαός, σύμφωνα με τη συνήθεια που είχαν τότε στην περιοχή, μαζεύτηκε στην εκκλησία, έκλεισε και σφράγισε τις θύρες του Ναού και αυτόν που θα άνοιγε τις πύλες του Ναού δια της προσευχής, αυτόν θα ανακήρυσσαν Αρχιεπίσκοπο. Διότι θα ήταν θέλημα Θεού να Αρχιερεύσει.

Συνέχεια

Αρναία, μια παντοτινή εστία της Μακεδονίτικης παράδοσης

Η Αρναία είναι κωμόπολη της Χαλκιδικής, με έντονα παραδοσιακό χρώμα, χτισμένη στις βόρειες απολήξεις του όρους Χολομώντα (υψόμετρο 600 μ.). Είναι η ιστορική έδρα του Δήμου Αριστοτέλη και αποτελεί το αγροτικό και εμπορικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Είναι από τα τυχερά χωριά, γιατί το αγάπησε η Μελίνα. Έκτοτε κηρύχθηκε διατηρητέος οικισμός και με τη συνδρομή ευρωπαϊκών προγραμμάτων ανεδείχθη σε έναν εξαιρετικό τουριστικό, πολιτιστικό και φυσιολατρικό προορισμό. Ο οικισμός βρίσκεται στο κέντρο της ορεινής Χαλκιδικής, απόηχος του πλούτου μιας άλλης εποχής.

Συνέχεια

Θεσσαλονίκη (Νίκος Καββαδίας)

Θεσσαλονίκη

Ήταν εκείνη τη νυχτιά που φύσαγε ο Βαρδάρης
το κύμα η πλώρη εκέρδιζεν οργιά με την οργιά
σ’ έστειλε ο πρώτος τα νερά να πας για να γραδάρεις
μα εσύ θυμάσαι τη Σμαρώ και την Καλαμαριά

Συνέχεια

Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Το σημαντικότερο κινηματογραφικό γεγονός στη χώρα μας

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (Thessaloniki International Film Festival) διοργανώνεται κάθε Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη από τον ομώνυμο πολιτιστικό οργανισμό υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού. Είναι ένα από τα παλαιότερα και κορυφαία φεστιβάλ κινηματογράφου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ενώ αποτελεί τη σημαντικότερη κινηματογραφική διοργάνωση στην Ελλάδα. Έχει διαγωνιστικό χαρακτήρα και το πρόγραμμά του περιλαμβάνει αφιερώματα σε σημαντικούς σκηνοθέτες και εθνικές κινηματογραφίες καθώς και παράλληλες εκδηλώσεις: masterclass, εκθέσεις, συναυλίες και εργαστήρια. Παράλληλα, κάθε Μάρτιο, ο πολιτιστικός οργανισμός του Φεστιβάλ διοργανώνει και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Συνέχεια