Η ζωή στο Άγιον Όρος περιλαμβάνει αυστηρή νηστεία, λιτά γεύματα και εγκράτεια. Τα γλυκά, ωστόσο, ειδικά τις ημέρες των εορτών, δεν λείπουν από την τράπεζα των μοναχών. Ανάλογα με την περίοδο, αν είναι νηστεία ή όχι, οι μοναχοί που είναι επιφορτισμένοι με το διακόνημα του μάγειρα φτιάχνουν τα αντίστοιχα γλυκίσματα. Ο μοναχός Νικήτας Αγιορείτης, στο Κουτλουμουσιανό Κελλί της Παναγίας της Πορταΐτισσας, έχει ένα από τα πιο κοπιαστικά διακονήματα στο Άγιον Όρος, αυτό του μάγειρα. Δοκιμάστε την αυθεντική παραδοσιακή συνταγή του για τους πιο λαχταριστούς λουκουμάδες που έχετε δοκιμάσει ποτέ!

Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας, Άγιον Όρος

Όποιος μιλά για τον άλλο χωρίς να πονά, χωρίς να αγαπά, χωρίς η καρδιά του να νιώθει γλυκασμό γι’ αυτόν, όταν αποκαλύπτει με φθόνο πόσο κακός είναι ο άλλος και πόσο ψεύδεται, ο άνθρωπος αυτός ζει μέσα στα τείχη του εγωισμού του. Είναι δυστυχέστατος, αποτυχημένος. Δεν έχει την ελάχιστη πληροφορία μέσα του ότι υπάρχει Θεός. Αν είχε, θα ήξερε πως ο Θεός είναι ο πλησίον και δεν θα ήταν δυνατόν να ατιμάσει τον Θεό στο πρόσωπο του αδερφού του.

Άγιος Παΐσιος: Όποιος θάβει τα δικά του χαρίσματα, αρχίζει και ζηλεύει τους άλλους και βασανίζεται…

14 Ιουλίου

Ὁ ταπεινὸς μοναχὸς πού ἀναδείχθηκε ὁ πολυγραφότερος Ἁγιορείτης καὶ πιθανότατα ὁ πολυγραφότερος ἀπὸ τοὺς Πατέρες τῆς 2ης μ.Χ. χιλιετίας. Ἡ διδασκαλία τοῦ ἁγίου Νικοδήμου ζωογόνησε τὸν λαὸ μὲ τὰ νάματα τῆς παραδόσεώς μας καί τὸν ἐνίσχυσε ν᾿ ἀντέξει τὸ ὑπόλοιπο τῆς Τουρκοκρατίας -ὄχι μόνο νὰ μὴ χάσει τὴν πίστη του, ἀλλὰ καὶ νὰ τὴ ζήσει βαθύτερα.

Ο Μοναχός Νικήτας ο Αγιορείτης, περίφημος μάγειρας στο Άγιον Όρος, ασκητεύει στο κελί της Παναγίας Πορταΐτισσας το οποίο κτίστηκε το 1518 και υπάγεται στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου. Έχει αναλάβει το διακόνημα του μάγειρα εδώ και 17 χρόνια στο Άγιον Όρος, έχοντας μυηθεί στα μυστικά της μακραίωνης Αγιορείτικης μαγειρικής τέχνης από τους παλαιούς πατέρες, οι οποίοι την εμπλούτισαν και την εξέλιξαν παράλληλα από τις επιρροές που είχαν από τον τόπο καταγωγής του ο καθένας.

Όταν η συνταγή προέρχεται από τον αρχιμάγειρα του Αγίου Όρους, τον μοναχό Επιφάνιο Μυλοποταμινό, τότε σίγουρα αποκτά ξεχωριστή βαρύτητα. Ο μοναχός Επιφάνιος μοιράστηκε παλαιότερα μαζί μας τη συνταγή του για ένα ιδιαίτερα θρεπτικό πιάτο, τη χορτόσπουπα, αλλά και το μυστικό του για να έχετε πάντα επιτυχία σε ό,τι κάνετε στην κουζίνα σας. Όπως εξηγεί: «Ο βαθμός της επιτυχίας στο μαγείρεμα είναι ανάλογος με τον βαθμό της εκτίμησης και της αγάπης που έχουμε προς τα πρόσωπα για τα οποία ετοιμάζουμε το φαγητό μας. Διότι κυρίως μαγειρεύουμε γι’ αυτούς που αγαπάμε…».

27 Φεβρουαρίου

Άγιος Εφραίμ Κατουνακιώτης, ο αγιασμένος Νεοφανής Γέροντας

Ο 20ός αιώνας χαρακτηρίζεται ως ένας από τους πιο ταραγμένους αιώνες της ιστορίας. Παρά ταύτα είναι ο αιώνας ανάδειξης πλειάδας επιφανών αγίων, ως επιβεβαίωσης της μεγάλης αλήθειας, πως όπου: «Επλεόνασεν ή αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν ή χάρις» (Ρωμ. 5,20). Μια τρανή απόδειξη ότι η Εκκλησία του Χριστού συνεχίζει και στις δύσκολες και παρακμιακές ημέρες μας, να σώζει και να αγιάζει, να αναδεικνύει αγίους. Ανάμεσά τους ο νεωστί καταταγείς στους αγιολογικούς δέλτους, άγιος Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, μια σπουδαία ασκητική μορφή του αγιορείτικου μοναχισμού, άξιος συνεχιστής του γνησίου μοναχικού ιδεώδους της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας.

Μια συνταγή του αγιορείτη μοναχού Νικήτα

Τα ρεβίθια είναι ένα φαγητό κυριακάτικο για τους μοναχούς, οι οποίοι συνηθίζουν να τα σερβίρουν µε ελιές και παστό ψάρι (σαρδέλες, λακέρδα κ.λπ.). Για τη ρεβιθάδα το «βασικό µυστικό», λέει ο πατέρας Νικήτας, «είναι τα ρεβίθια να σιγοβράσουν σε χαµηλή φωτιά. Έτσι θα χυλώσουν πιο καλά». Αν υπολογίσει κανείς τη διατροφική αξία των ρεβιθιών, τα οποία είναι πλούσια σε πρωτεΐνη, σίδηρο, φώσφορο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο, ενώ περιέχουν και ασβέστιο, κάλιο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β καθώς και βιταμίνη Κ, τότε σίγουρα αυτή η μοναστηριακή ρεβιθάδα αξίζει ν’ αποκτήσει μια θέση στο τραπέζι μας!

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Καυσοκαλίβια, τέμπερα, 1952

Άγιον Όρος – Η κορυφή του Άθωνα με το εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος

«…καὶ ἅμα ἐκείνοις τὸ Θαβώριον ὄρος προφθάσωμεν…»

Η πραγματική γνώση του εαυτού μας συνίσταται στην αναγνώριση των χαρισμάτων και των ελαττωμάτων μας. Κανένας άνθρωπος δεν είναι χωρίς χαρίσματα, αφού σε όλους ο Θεός ως Πατέρας δίνει από τον εαυτό Του κάτι. Όπως, βέβαια, και κανένας άνθρωπος δεν είναι χωρίς ελαττώματα, αδυναμίες, πάθη. Τα χαρίσματα τα κατανοούμε από την κλίση που έχουμε, την ευκολία που τα ενεργοποιούμε, την άνεση που τα χειριζόμαστε. Τα ελαττώματα ενδεχομένως δυσκολευόμαστε να τα αναγνωρίσουμε, ένεκα της άμυνας που ασκούμε για να «προφυλαχτούμε» ή ένεκα εγωισμού. Οι συνθήκες, οι δυσκολίες ή και οι άνθρωποι γύρω μας, είναι μέσα που μας βοηθούν να τα αναγνωρίσουμε, αν βέβαια το θέλουμε, κι αν έχουμε τη διάθεση να απαλλαγούμε.

5 Ιουλίου

Ο Άγιος Αθανάσιος κατήγετο από τα μέρη της Ανατολής, από την Τραπεζούντα. Μόλις ετελείωσε την έξωθεν παιδεία -ήτο φιλόλογος- ελκυσθείς υπό της Θείας Χάριτος, εγκατέλειψε τα εγκόσμια και προσεχώρησε στο μοναχισμό από νεαράς ηλικίας, υπό την πρόνοια του κατά σάρκα θείου του, του οσιωτάτου πατρός Μιχαήλ του Μαλεήνου.