16 Δεκεμβρίου
Άγιος Μόδεστος Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων
Ο Άγιος Μόδεστος γεννήθηκε στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. στην πόλη της Μικράς Ασίας, Σεβάστεια. Οι γονείς του ήταν χριστιανοί και, για τον λόγο αυτό, κατά την διάρκεια των διωγμών του Διοκλητιανού, φυλακίστηκαν. Σε εκείνη την φυλακή παρέδωσαν και οι δύο το πνεύμα τους στον Κύριο. Ο γιος τους, ο Άγιος Μόδεστος, βρέφος ακόμα παραδόθηκε σε έναν άρχοντα ο οποίος ανέλαβε να τον αναθρέψει. Ο άρχοντας αυτός όμως ήταν ειδωλολάτρης και έτσι ο Άγιος τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα έζησε σε ένα ειδωλολατρικό περιβάλλον.
Φορητές εικόνες του αγίου Μοδέστου: α. Μελισσότοπος Καστοριάς (fos-kastoria.blogspot.com), β. Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου Αγίου Όρους, γ. Ιερός ναός Αγίου Νικολάου Σιάτιστας (radiosiatista.gr)
Ήταν παιδί ακόμα, όταν ο Άγιος Μόδεστος έμαθε για την φυλάκιση και τον θάνατο των γονιών του. Το ότι και οι δύο του γονείς έδωσαν την ζωή τους για την χριστιανική τους πίστη τον έκανε να γίνει και ο ίδιος Χριστιανός, κρυφά από τον άρχοντα που τον μεγάλωνε. Με την βοήθεια του Θεού, κάποια στιγμή την κηδεμονία του Αγίου ανέλαβε ένας ευσεβής χρυσοχόος από την Αθήνα. Οι νέοι θετοί γονείς του Αγίου ήταν χριστιανοί και έτσι ο Άγιος ζούσε πλέον μαζί με ευσεβείς ανθρώπους. Ο Άγιος Μόδεστος ανέπτυξε, καθώς περνούσαν τα χρόνια, μεγάλο φιλανθρωπικό έργο, βοηθώντας ηθικά και υλικά όποιον είχε ανάγκη. Αυτή του η δράση τον έκανε γνωστό στην Αθήνα, ενώ ταυτόχρονα μεγάλωνε το μίσος που είχαν γι’ αυτόν τα εξ αίματος παιδιά του χρυσοχόου.
Όταν ο ευσεβής χρυσοχόος πέθανε, τα παιδιά του ταξίδεψαν με τον Άγιο Μόδεστο στην Αίγυπτο, όπου και τον πούλησαν ως σκλάβο. Με την βοήθεια του Θεού ο Άγιος εκχριστιάνισε τον «αφέντη» του, ο οποίος τελικά του χάρισε την ελευθερία. Όταν ελευθερώθηκε ο Άγιος, πήγε να προσκυνήσει τους Αγίους Τόπους στην Ιερουσαλήμ. Προσευχόμενος στον Πανάγιο Τάφο, άνοιξαν με θαυμαστό τρόπο οι πύλες του Τάφου. Το θαύμα αυτό ήταν και η αιτία που ο λαός αγκάλιασε τον Άγιο Μόδεστο και τον εξέλεξε Αρχιεπίσκοπο Ιεροσολύμων.
Ο Άγιος διαδέχθηκε στο αξίωμα αυτό τον Άγιο Ιάκωβο και στάθηκε υποδειγματικός ποιμένας για τους χριστιανούς της Ιερουσαλήμ. Ανακαίνισε και αναστήλωσε πολλά χριστιανικά μνημεία των αγίων Τόπων που είχαν καταστραφεί από τις βαρβαρικές επιδρομές και βρισκόταν στο πλευρό όχι μόνο των ανθρώπων, αλλά και των ζώων τους. Εν ζωή ακόμα έκανε πολλά θαύματα θεραπεύοντας τόσο τους ανθρώπους όσο και τα ζώα που έτρεφαν, τα οποία ήταν υψίστης σημασίας για την επιβίωσή τους. Έζησε πολλά χρόνια βοηθώντας το ποίμνιό του και σύμφωνα με την παράδοση, αποκεφαλίστηκε από τους Εβραίους, αφού πρώτα τον υπέβαλαν σε φρικτά βασανιστήρια.
Ιεροί ναοί του Αγίου Μοδέστου: α. Δερύνειας Κύπρου (orthodoxianewsagency.gr), β. Γαύρου Κορεστείων Καστοριάς (fos-kastoria.blogspot.com), γ. Μελισσάτικων Μαγνησίας (thenewspaper.gr)
Ο Άγιος Μόδεστος θεωρείται από την Εκκλησία μας προστάτης των ζώων και τιμούμε την μνήμη του στις 16 Δεκεμβρίου. Την ημέρα αυτή συνηθίζουν οι χριστιανοί να ραντίζουν με αγιασμό τα σπίτια τους, αλλά και τα ζώα τους και τους στάβλους των ζώων. Ιδιαίτερα φέρεται να προστατεύει τα ζώα που σέρνουν άροτρο και τα οικόσιτα ζώα.
Σε πολλά μέρη, στη γιορτή του αγίου Μοδέστου, γίνονται συλλείτουργα, αγιασμοί και αφού «ευλογηθούν – διαβαστούν» από τον παπά τα ζώα, φτιάχνονται κόλλυβα, από τα οποία δίνουν και στα ζώα να φάνε. Στην Λέσβο, ανήμερα του Αγίου Μοδέστου, παίρνουν αγιασμό και ραντίζουν με αυτόν όχι μόνον τα ζώα, αλλά και τα χωράφια τους, για να γλυτώσουν από τις ακρίδες και όλα τα άλλα κακά τις καλλιέργειές τους.
Φορητές εικόνες του Αγίου Μοδέστου: α. Ιερά Μονή Αγίου Μοδέστου Πύρρας Πύλης Τρικάλων (pylinews.gr), β. agioskosmasoaitolos.wordpress, γ. Άνω Λεχώνια Πηλίου (laughers58.rssing)
Ἀπολυτίκιον
Ὁσίως τὸν βίον σου διαπεράσας σοφέ, ποδήρει κεκόσμησαι ἱερωσύνης φαιδρῷ, ἱερόαθλε Μόδεστε, ὅθεν καὶ ἐναθλήσας προθυμότατα πάτερ, νῦν ἐν ἀγαλλιάσει τῷ Χριστῷ συναγάλλη, πρεσβεύων ὑπὲρ πάντων ἡμῶν τῶν εὐφημούντων σε.
Η Ευχή του Aγίου Mοδέστου Eπισκόπου Iεροσολύμων για τα ζώα
Η παρακάτω «Ευχή του Aγίου Mοδέστου Eπισκόπου Iεροσολύμων», λέγεται σε κάθε περίπτωση θανατηφόρου ασθενείας ή βλάβης των βοών, ίππων, όνων, ημιόνων, προβάτων, αιγών, μελισσών και των λοιπών ζώων». Η ευχή αυτή σώζεται ως ιερά παράδοσις, ωστόσο την παραθέτουμε περισσότερο για μελέτη και όχι για λειτουργική χρήση, αφού δεν γνωρίζουμε αν είναι εγκεκριμένη ή όχι από την Εκκλησία μας:
Ο Άγιος Μόδεστος, προστάτης των ζώων
«Tου Kυρίου δεηθώμεν
Kύριε Iησού Xριστέ ο Θεός μου, ο ελεήμων και Πανάγαθος. O πάσαν την νοητήν και αισθητήν Kτίσιν εν σοφία δημιουργήσας. O τους οικτιρμούς σου εκχέων επί πάντα τα υπό σου δημιουργηθέντα. O διά της παναγάθου Προνοίας σου πάντων προνοών και πάντων κηδόμενος των κτισμάτων σου: αΰλων, υλικών, λογικών, αλόγων, εμψύχων, αψύχων, από των πρώτων έως των εσχάτων. Oυδέν γαρ απρονόητον, ουδέ ημελημένον παρά σοι τω Ποιητή και Προνοητή του παντός.
Συ γαρ εί, ο ανοίγων την χείρα σου, και εμπιπλών παν ζώον ευδοκίας. Συ εί, ο εξανατέλλων χόρτον τοις κτήνεσι και χλόην, ένεκα της δουλείας των ανθρώπων. Συ εί, ο πάλαι τας των ζώων αγέλας του Iσραήλ, ανωτέρας διαφυλάξας της θανατηφόρου πληγής των πρωτοτόκων ζώων των Aιγυπτίων. Συ εί, ο διά της ενσάρκου σου οικονομίας, καταργήσας τον το κράτος έχοντα του θανάτου: τουτέστι τον Διάβολον, και τω θανάτω σου θανατώσας τον θάνατον.
Συ εί, ο και δι’ εμού του αναξίου δούλου σου, τον μεν όφιν θανατώσας, τον την πηγήν του ύδατος τω εαυτού ιώ διαφθείραντα. Tα δε εξ αυτής πιόντα ζώα και νεκρωθέντα, τη ζωοποιώ δυνάμει σου αναστήσας. Tον δε εις τούτο συνεργήσαντα δαίμονα, εμφανή γενέσθαι παρασκευάσας, ομνύοντα, μηδέποτε προσεγγίσαι τολμήσαι, όπου αν επικληθείη το ταπεινόν εμού όνομα.
Σου τοίνυν δέομαι, Δέσποτα Πανάγαθε και Ποιητά του παντός, και σε ικετεύω τον της ζωής πάσης αίτιον, επάκουσον ταύτης μου της δεήσεως, και απέλασον πάσαν θανατηφόρον ασθένειαν και βλάβην από των βοών, ίππων, όνων, ημιόνων, προβάτων, αιγών, μελισσών, και των λοιπών ζώων των εις χρείαν όντων της ζωής των δούλων σου, των επικαλουμένων σε τον δοτήρα πάντων των αγαθών, και το εμόν όνομα. Kαι δος Kύριε, πάσι τοις την εμήν μνήμην επιτελούσι, και μετά πίστεως προστρέχουσι τοις λειψάνοις μου, ειρήνην σταθηράν, πληθυσμόν ζώων, αφθονίαν σίτου, οίνου, και ελαίου. Kαι επί πάσιν, άφεσιν αμαρτιών, σωμάτων υγείαν, και την των ψυχών αιώνιον σωτηρίαν.
Nαι Kύριε Iησού Xριστέ, τοις ιδίοις σπλάγχνοις επικαμπτόμενος, οίκτειρον τα πάσχοντα ζώα, τη δρεπάνη του θανάτου αγεληδόν θεριζόμενα. Kαι ως λόγον μη έχοντα, μόνοις τοις μυκηθμοίς, και ταις γοεραίς και ανάρθροις φωναίς, το πάθος και την οδύνην αυτών ελεεινώς εξαγγέλλοντα, ώστε και τους λογικούς εις συμπάθειαν τούτων έλκεσθαι. “Eι γαρ δίκαιος οικτείρει ψυχάς κτηνών αυτού”, κατά το γεγραμμένον, πώς ουκ οικτειρήσεις ταύτα συ, ο τούτων Ποιητής και Προνοητής; Συ γαρ εύσπλαγχνε, και των εν τη Kιβωτώ ζώων εμνήσθης, υπό της οικείας χρηστότητος και των οικτιρμών σου νικώμενος.
Ίνα διά της ευεξίας και του πληθυσμού των βοών, και των λοιπών τετραπόδων ζώων, καλλιεργήται μεν η γη, αυξάνωσι δε οι καρποί, και αφθόνως οι δούλοι σου οι επικεκλημένοι το όνομά μου, απολαύωσι των ιδίων γεωργιών. Eκ τούτων δε, πάσαν αυτάρκειαν έχοντες, περισσεύωσιν εις παν έργον αγαθόν. Kαι δοξάζωσι μεν, σε τον χορηγόν παντός αγαθού. Tιμώσι δε καμέ τον σον δούλον και ικέτην θερμότατον της παντοκρατορικής Bασιλείας σου· ω πρέπει πάσα δόξα τιμή και προσκύνησις, συν τω ανάρχω σου Πατρί, και τω Παναγίω και αγαθώ και ζωοποιώ σου Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Aμήν».
α. Ιερά Μονή Αγίου Μοδέστου στο Κάτω Σούλι Μαραθώνα Αττικής (fb), β. Εκκλησάκι του Αγίου Μοδέστου στη Φολέγανδρο (wiki), γ. Ιερός ναός Αγίου Μοδέστου στο Κιλελέρ Λαρίσης (mapio.net)
Πηγές: orthodoxia.online, churchofagianapa.blogspot.com
kimintenia 