Άγιος Υάκινθος, ο χριστιανός άγιος του έρωτα

3 Ιουλίου

Ο χριστιανός άγιος του έρωτα που γιορτάζεται στα Ανώγεια

«Ο Άγιος Υάκινθος ξυπνάει τα μεσημέρια
παίρνει την Κρήτη στα φτερά, τον έρωτα στα χέρια
Κατηφορίζει το βουνό, το μονοπάτι παίρνει
κι ο ήλιος μόλις τον κοιτά χαμογελά και γέρνει
Ο Άγιος Υάκινθος ανοίγει παραθύρια,
σμίγει τα στήθια, τα κορμιά και χτίζει τα γιοφύρια
Ν’ αγαπηθούν οι άνθρωποι, να ομορφύνει ο κόσμος,
ν’ ανθίσει ο βασιλικός, η ρίγανη κι ο δυόσμος!»

Αλκίνοος Ιωαννίδης

Συνέχεια

Κλήδονας, η λαϊκή μαντεία

Κοπέλα στη βρύση της Μπράνης, Μακρινίτσα Πηλίου

Οι παραδόσεις του λαού είναι θησαυροί ανεκτίμητοι που δηλώνουν την ξεχωριστή ταυτότητα κάθε έθνους. Η Ελλάδα διακρίνεται για τα ήθη και τα έθιμά της που τα διατηρούν όχι μόνο όσοι κατοικούν μέσα στη χώρα αλλά και όσοι ζουν σε άλλες χώρες. Κι αυτό οφείλεται στη μεγάλη προσπάθεια των λαογράφων να τα διατηρήσουν και να τα παραδώσουν στις νέες γενιές. Ένα από τα ελληνικά έθιμα είναι και ο «Κλήδονας», ένα είδος λαϊκής μαντείας.

Συνέχεια

Οι Δροσουλίτες και ο θρύλος του Φραγκοκάστελλου

Το Φραγκοκάστελλο, 1960

Τέλος της άνοιξης χαθήκαν εδώ οι Δροσουλίτες, οι ηρωικοί πολεμιστές
του ηπειρώτη στρατηγού Χατζη-Μιχάλη Νταλιάνη. Και ως αρχές Ιουνίου, το χάραμα,
όταν ο πρώτος ήλιος της αυγής σκορπά την πρωινή δροσιά του στην πλάση, ξαναγυρνούν
μέσα από τον θρύλο τους, καλπάζοντας πάνω στα τείχη του Φραγκοκάστελλου…

Συνέχεια

Το Ελληνικό Καλοκαίρι (Jacques Lacarrière)

(φωτ. Δ. Διανελλής, «Στην αγκαλιά του Παγασητικού», 1980, Η Μαγνησία Στο Πέρασμα Του Χρόνου/fb)

«Στην Ελλάδα η ομορφιά δεν μαθαίνεται ποτέ, είναι αυθόρμητη, αυτόχθονη όπως τ’ άσπρα κεντίδια των κυμάτων πάνω στην άμμο, όπως η μελετημένη συμμετρία των κυπαρισσιών σε όλο το μήκος των δρόμων, σαν μία πανδαισία χρωμάτων σε πόρτες και παράθυρα, ή σαν το πολύχρωμο έμβλημα των ελληνικών ενδυμάτων και κοσμημάτων. Διότι η ομορφιά είναι μία μάχη, είναι η νίκη του φωτός πάνω στη σκιά».

Συνέχεια

Σώμα του Καλοκαιριού (Οδυσσέας Ελύτης)

Νικόλαος Λύτρας, Το ψάθινο καπέλο

Σώμα του Καλοκαιριού

Πάει καιρός που ακούστηκεν η τελευταία βροχή
Πάνω από τα μυρμήγκια και τις σαύρες
Τώρα ο ουρανός καίει απέραντος
Τα φρούτα βάφουνε το στόμα τους
Της γης οι πόροι ανοίγουνται σιγά σιγά
Και πλάι απ’ το νερό που στάζει συλλαβίζοντας
Ένα πελώριο φυτό κοιτάει κατάματα τον ήλιο.
Ποιος είναι αυτός που κείτεται στις πάνω αμμουδιές
Ανάσκελα φουμέρνοντας ασημοκαπνισμένα ελιόφυλλα
Τα τζιτζίκια ζεσταίνονται στ’ αυτιά του
Τα μυρμήγκια δουλεύουνε στο στήθος του
Σαύρες γλιστρούν στη χλόη της μασχάλης
Κι από τα φύκια των ποδιών του αλαφροπερνά ένα κύμα
Σταλμένο απ’ τη μικρή σειρήνα που τραγούδησε:

Συνέχεια

Η Πασχαλιά

Προετοιμαζόμαστε σιγά σιγά για τον ερχομό της σπουδαιότερης γιορτής της Άνοιξης, το Πάσχα. Η φύση φορά τα γιορτινά της πανέμορφα λουλούδια ανθίζουν συμμετέχοντας κ εκείνα με το άρωμα και τα χρώματά τους στη λαμπρή αυτή γιορτή. Ένα από αυτά τα λουλούδια είναι και η πασχαλιά η οποία έχει συνδεθεί με την περίοδο του Πάσχα.

Συνέχεια

Ανθίζουν τα θαύματα στο μικρό Μαρμακέτο Λασιθίου!

«καί σὺ Βηθλεέμ, … οὐδαμῶς ἐλαχίστη εἶ …» (Ματθ. 2,6)

Στο Μαρμακέτο, ένα μικρό χωριό με πενήντα κατοίκους στο Οροπέδιο Λασιθίου, το θαύμα των λουλουδιών του επιταφίου συντελείται αδιάκοπα, κάθε χρόνο κι η φήμη του ξεπερνά κατά πολύ τα όρια του νησιού.

Συνέχεια

Η εαρινή σύναξις των Αγροφυλάκων

Κάπου στη Νότια Λευκάδα, αρχές της δεκαετίας του 1960 …άνοιξη! Ήταν μια περίοδος που ο Δραγάτης ή «Αγροφύλαξ» ήταν η «εξουσία» του χωριού. Η ονομασία «Δραγάτης» προέρχεται από τη λέξη «δραγάτα», μία υπερυψωμένη ξύλινη σκοπιά -συνήθως πάνω σε δένδρα, απ’ όπου ο αγροφύλακας παρακολουθούσε τυχόν κλοπές ή ζημιές στα αμπέλια και σε άλλες καλλιέργειες.

Συνέχεια

H Σαρμανίτσα

Επιμέλεια: Σοφία Παυλάκη, νομικός

«Τι να σου κάνω Χάιδω μου,
τι να σου κάνω γιε μου;
Θέλεις στην κούνια βάλε με,
θέλεις στη σαρμανίτσα
και με τα πόδια σ’ Χάιδω μ’ κούνα με
και με τα χέρια σ’ γνέσε
και με το στόμα σ’ Χάιδω μ’ το γλυκό
πες μας γλυκά τραγούδια»

(Παραδοσιακό Ηπείρου)

Συνέχεια

Επί Ασπαλάθων…

Ἐπὶ Ἀσπαλάθων

Ἦταν ὡραῖο τὸ Σούνιο τὴ μέρα ἐκείνη τοῦ Εὐαγγελισμοῦ.
πάλι μὲ τὴν ἄνοιξη.
Λιγοστὰ πράσινα φύλλα γύρω στὶς σκουριασμένες πέτρες
τὸ κόκκινο χῶμα καὶ οἱ ἀσπάλαθοι
δείχνοντας ἕτοιμα τὰ μεγάλα τους βελόνια
καὶ τοὺς κίτρινους ἀνθούς.
Ἀπόμερα οἱ ἀρχαῖες κολόνες, χορδὲς μιᾶς ἅρπας ποὺ ἀντηχοῦν
ἀκόμη…

Συνέχεια

Μέρες του μωβ..

Ανθισμένη κουτσουπιά στον περίβολο της ιεράς μονής Παναγίας Μολυβδοσκέπαστης στην Κόνιτσα

Ετούτες οι μέρες, κάθε χρόνο, είναι από τις ελάχιστες που η φύση καταφέρνει να επικρατήσει ακόμα και στους πιο πολυσύχναστους δρόμους του κέντρου της Αθήνας, χάρη στην παρουσία των πανέμορφων δέντρων της Κουτσουπιάς, της Πασχαλιάς, της Γλιτζίνιας και της Τζακαράντας, που ολάνθιστα κατακλύζουν τις πόλεις μας και τις εξοχές μας. Είναι η εποχή που η φύση ντύνεται το μωβ που μεταμορφώνει σε πίνακες ζωγραφικής τους δρόμους, τις γειτονιές και τα τοπία μας…

Συνέχεια

Χιονιαδίτης είσαι; Ζωγράφος είσαι..!

Οι ξακουστοί Χιονιαδίτες ζωγράφοι της Ηπείρου και η ιστορία τους

Η λιθόστρωτη πλατεία των Χιονιάδων με τη βρύση και τον πλάτανο

Χιονιάδες, το λίκνο μιας θαυμαστής παράδοσης!

Η περιοχή των Μαστοροχωρίων υπήρξε για αιώνες, μαζί με το Καπέσοβο και τα Σουδενά στο Ζαγόρι, η γνωστή «τριάδα – φυτώριο» λαϊκών ζωγράφων στην Ήπειρο. Στους Χιονιάδες, τελευταίο χωριό της επαρχίας της Κόνιτσας κοντά στα αλβανικά σύνορα, σε υψόμετρο 1.100 μέτρων, στις πλαγιές του Γράμμου, ο δρόμος σταματά. Μια ελληνική σημαία ακμαία στον ιστό, η πλατεία του χωριού πλακόστρωτη με ψηλά πέτρινα πεζούλια, όπως επιβάλλει το επικλινές έδαφος, με τη βρύση και τον υπέροχο πλάτανο. Στο πάνω μέρος της πλατείας το σχολείο κλειστό από το 1968. Τα σπίτια του χωριού, πετρόχτιστα, απλώνονται σε δύο μαχαλάδες εκατέρωθεν της πλατείας.

Συνέχεια

Τα μάτια της Μαργαρίτας (Νικηφόρος Βρεττάκος)

Τα μάτια της Μαργαρίτας

Βρήκα μέσα στα μάτια σου τα βιβλία που δεν έγραψα∙
πεδιάδες, δάση, πολιτείες, ορίζοντες, κανάλια.
Βρήκα τ’ αυτοκρατορικά όρη της γης κι απάνω τους
τις δύσες με τα κόκκινα σύννεφα. Τα μεγάλα
ταξίδια που δεν έκαμα βρήκα μέσα στα μάτια σου.

Συνέχεια

Η Αποκριά και τα Κούλουμα

Δημήτρης Χαρισιάδης, Aγόρι με αετό, Στύλοι Ολυμπίου Διός 1955
(Φωτογραφικά Αρχεία Μουσείου Μπενάκη)

Συνέχεια

Το γαϊτανάκι

Από τα λίγα έθιμα που διατηρούνται αυτούσια ως τις μέρες μας, το γαϊτανάκι είναι ένας χορός που δένει απόλυτα με το χρώμα και το κέφι της αποκριάς. Το γαϊτανάκι πέρασε στην Ελλάδα από πρόσφυγες του Πόντου και της Μικράς Ασίας και έδεσε απόλυτα με τα άλλα τοπικά έθιμα, αφού η δεξιοτεχνία των χορευτών αλλά και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του δεν αφήνουν κανέναν αδιάφορο!

Συνέχεια

Το δίδαγμα των χαρταετών

Γιώργος Χ. Χουρμουζιάδης

Ευγένιος Σπαθάρης, «Καθαρά Δευτέρα στην Αθήνα»

Μ’ έναν χαρταετό για όχημα, η σκέψη μας μπορεί ξανά να ταξιδέψει παντού και ν’ ανατρέψει τα πάντα! Ε, λοιπόν, μαζί με ευχές καρδιάς για Καλή Σαρακοστή, ο ξεχωριστός λόγος ενός Δασκάλου χαρισματικού, απόντος εδώ και χρόνια. Ένα κείμενο του  Γιώργου Χουρμουζιάδη, Καθηγητή Αρχαιολογίας, με τον λόγο του να φέγγει σα φάρος σε θάλασσα φουρτουνιασμένη που όλο σκοτεινιάζει και γίνεται πιο επικίνδυνη…

Συνέχεια