Οι άγιοι μάρτυρες Ελπιδηφόρος, Ακίνδυνος, Ανεμπόδιστος, Πηγάσιος και Αφθόνιος

2 Νοεμβρίου

Οι άγιοι πέντε μάρτυρες – Ι.Μ. Βατοπαιδίου
Άγιον Όρος (agiamarinaalykou.blogspot.com)

Οι άγιοι μάρτυρες Ακίνδυνος, Ανεμπόδιστος, Ελπιδηφόρος, Πηγάσιος και Αφθόνιος ήταν όλοι αξιωματούχοι του Πέρση βασιλιά Σαπώρ του Β’. Επειδή ομολόγησαν ότι ήταν χριστιανοί, συνελήφθησαν και μαστιγώθηκαν σκληρά το έτος 330 μ.Χ. Έπειτα, τους έριξαν στις φλόγες μιας μεγάλης φωτιάς. Αλλά οι θερμές δεήσεις τους προς τον Θεό προκάλεσαν φοβερή θύελλα με βροχή, που έσβησε τη φωτιά.

Συνέχεια

Νεόφυτος Δούκας, ο λόγιος Αρχιμανδρίτης και Φιλικός

Νεόφυτος Δούκας (1760-1845)

Ο Αρχιμανδρίτης Νεόφυτος Δούκας (1760-1845) ήταν Φιλικός και σημαντικός διδάσκαλος του Έθνους προ, κατά και μετά την Επανάσταση του 1821. Κατά τον Κωνσταντίνο Σάθα «ολίγους των λογίων δύναταί τις να παραβάλλη με τον Νεόφυτον, ως προς το άοκνον και φιλόπονον αυτού. Εις το γράφειν. Τα συγγράμματα τα οποία αυτός εσχολίασε, παρέφρασεν ή συνέγραψεν αποτελούσιν πλήρη βιβλιοθήκην, υπερβαίνοντα τους εβδομήκοντα τόμους. Εδαπάνησεν εις έκδοσιν αυτών δραχμάς εκατόν πεντήκοντα εξ χιλιάδας και τα αντίτυπα πάντα δωρεάν διένειμεν εις την ελευθέραν και δούλην Ελλάδα» (Κων. Σάθα, «Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων 1453-1821», εκδ. Χιωτέλλη, Αθήναι, 1868, σελ. 705).

Συνέχεια

Το μεγάλο θαύμα της Παναγίας Σκριπούς στον Ορχομενό

Η ιερά εικόνα της Παναγίας Σκριπούς Ορχομενού και η απεικόνιση του θαύματος

Στις 8 Σεπτεμβρίου του 1943, ανήμερα των Γενεθλίων της Παναγίας μας, οι Ιταλοί συνθηκολογούν. Μία ομάδα από κατοίκους του Ορχομενού Βοιωτίας πλησιάζουν στον σιδηροδρομικό σταθμό της Λιβαδειάς και ζητούν από την εκεί Ιταλική φρουρά να παραδώσει τον οπλισμό της. Διαφορετικά, τους απειλούν πως θα δεχθούν επίθεση από τους αντάρτες που βρίσκονταν στην περιοχή του Τζαμαλιού (Διονύσου).

Συνέχεια

Το Γενέσιον της Θεοτόκου

† Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης

Σπάνια παλαιά εικόνα της Παναγίας σε παιδική ηλικία

Εορτή παγκόσμιας χαράς εορτάζει η Εκκλησία μας, τη Γέννηση της Κυρίας Θεοτόκου

Και κάπου, σε ένα από τα ωραία τροπάρια της εορτής, την αποκαλεί «ρίζα του γένους ημών» (β’ κανόνας εορτής, θ’ ωδή). Και όντως η Παναγία μας είναι η νέα ρίζα, η οποία μέσα σ’ ένα άγονο κόσμο, σ’ ένα στείρο κόσμο, σ’ ένα πνευματικά νεκρό κόσμο μπόρεσε να μας φέρει το άνθος της ζωής, τον Σωτήρα Χριστό. Χωρίς αυτή τη νέα ρίζα η ανθρωπότητα δεν θα μπορούσε να έχει τον γλυκύτατο καρπό, τον Σωτήρα Χριστό. Και γι’ αυτό η Γέννησή της, ως αρχή της αναπλάσεως του ανθρώπινου γένους, είναι υπόθεση παγκόσμιας χαράς.

Συνέχεια

Εγώ φωνή βοώντος εν τη ερήμω…

«εἶπον οὖν αὐτῷ· τίς εἶ; ἵνα ἀπόκρισιν δῶμεν τοῖς πέμψασιν ἡμᾶς· τί λέγεις περὶ σεαυτοῦ; ἔφη· ἐγὼ φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, εὐθύνατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, καθὼς εἶπεν Ἠσαΐας ὁ προφήτης» (Ιω. 22-23)

Συνέχεια

Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών

Στο βάθος μιας κατάφυτης χαράδρας στις Σέρρες, βρίσκεται η Μονή του Τιμίου Προδρόμου. Η Μονή κτίσθηκε το 1270 μ.Χ. και παρά τις αλλεπάλληλες καταστροφές αποτελεί σήμερα εκπληκτικής ομορφιάς μνημείο και Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης. Πρώτος κτήτωρ της Μονής ήταν ο Ιωαννίκιος ο οποίος διετέλεσε και επίσκοπος Εζεβών.

Συνέχεια

Άγιος Απόστολος Τίτος

25 Αυγούστου

Ο Άγιος Απόστολος Τίτος είναι ο πρώτος Επίσκοπος της Κρήτης και πολιούχος Άγιος της πόλεως του Τυμπακίου στο νομό Ηρακλείου. Η μνήμη του τιμάται στις 25 Αυγούστου.

Συνέχεια

Άγιος Ανδρέας ο Στρατηλάτης και οι σύν αυτώ 2.593 στρατιώτες

19 Αυγούστου

Άγιος Ανδρέας ο Στρατηλάτης, αγιογραφία
από την Ιερά Μονή Λειμώνος Λέσβου

Μια πλειάδα Αγίων και Μαρτύρων της αρχαίας Εκκλησίας ανάδειξε το ρωμαϊκό στράτευμα. Μάλιστα οι περισσότεροι από αυτούς κατέχουν τον ύπατο τίτλο του Μεγαλομάρτυρα, διότι ως στρατιωτικοί, επέδειξαν μεγάλη ανδρεία και καρτερικότητα στα ανείπωτα μαρτύρια, που υπέστησαν από τους ειδωλολάτρες για την πίστη τους στο Χριστό και με το παράδειγμά τους μετέστρεψαν πολλούς ειδωλολάτρες στον χριστιανισμό. Ένας από αυτούς είναι και ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Ανδρέας ο Στρατηλάτης και οι συν αυτώ 2.593 Μάρτυρες στρατιώτες.

Συνέχεια

Αγία Ειρήνη η Αυγούστα

13 Αυγούστου

Η Αγία Ειρήνη, η ευσεβεστάτη Αυγούστα του Βυζαντίου, σε ψηφιδωτό
της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως

Η Αγία Ειρήνη έζησε τον 12ο αιώνα μ.Χ. και ήταν πολύ ωραία και ενάρετη. Αυτό το παρατήρησε ο βασιλιάς Αλέξιος ο Κομνηνός και την πάντρεψε με το γιο του Ιωάννη, τον επονομαζόμενο Καλοϊωάννη λόγω των πολλών του αρετών. Η ενάρετη λοιπόν βασίλισσα Ειρήνη, ξόδευε απλόχερα σε φιλανθρωπικά έργα, μόνη μάλιστα πήγαινε σε φτωχικές καλύβες, για να δώσει όχι μόνο χρήματα, αλλά και ανώτερη ενίσχυση και παρηγοριά της ελπίδας στο Χριστό. Επίσης έκτισε γηροκομεία και ξενώνες και άφησε σε αυτά μεγάλα χρηματικά ποσά για την ασφαλή και άνετη συντήρησή τους.

Συνέχεια

Τα ονόματα της Παναγιάς

Παναγία Γοργοεπήκοος

Λένε πώς όποιος αγαπά πολύ ένα πρόσωπο, μέσα στους πολλούς και διαφορετικούς τρόπους που εφευρίσκει για να του εκφράζει αδιάκοπα την αγάπη του, είναι και η απόδοση σε αυτό διαφορετικών και όμορφων ονομασιών και προσδιορισμών! Τούτη η συνήθεια που χαρακτηρίζει επομένως τις ανθρώπινες σχέσεις και εκδηλώσεις δεν θα ήταν δυνατόν να μην διέπει, πρωτίστως, τη σχέση μας με Εκείνην που γέννησε για ολόκληρο τον κόσμο την «όντως Ζωή», τον Κύριο Ιησού Χριστό και που μεσιτεύει για όλους εμάς, τα παιδιά Της, παντοτινά σε Εκείνον!

Συνέχεια

H Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού

6 Αυγούστου

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος – Λεπτομέρεια από τοιχογραφία
του Θεοφάνους του Έλληνος, 1408 (Πινακοθήκη Τρετιακόφ, Μόσχα)

«Θαβὼρ ὑπὲρ πᾶν γῆς ἐδοξάσθη μέρος,
Ἰδὸν Θεοῦ λάμψασαν ἐν δόξῃ φύσιν
Μορφὴν ἀνδρουμένην κατὰ ἕκτην Χριστὸς ἀμεῖψε»

Κατά τη διήγηση των Ευαγγελιστών, ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός πήρε από τους μαθητές τον Πέτρο, τον Ιωάννη και τον Ιάκωβο και ανέβηκε στο όρος Θαβώρ για να προσευχηθεί. Όπως σημειώνει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Eπήρε δε τρεις μόνους Aποστόλους, ως προκρίτους και υπερέχοντας. O μεν γαρ Πέτρος επροκρίθη, επειδή ηγάπα πολλά τον Xριστόν. O δε Iωάννης, επειδή ηγαπάτο από τον Xριστόν. O δε Iάκωβος, επειδή εδύνετο να πίη το ποτήριον του θανάτου, το οποίον και ο Kύριος έπιεν».

Συνέχεια

Η Παναγία των Βλαχερνών

Ο Ιερός Ναός της Παναγίας των Βλαχερνών ή Βλαχερνίτισσας είναι από τα γνωστότερα ιερά Προσκυνήματα της Παναγίας και ένα από τα σημαντικότερα Ορθόδοξα της Πόλης. Βρίσκεται στις Βλαχέρνες, στην περίφημη συνοικία της Κωνσταντινούπολης, όπου εκτός του ναού υπήρχε και βασιλικό παλάτι. Ο Ναός έγινε γνωστός από την παλαιότατη και θαυματουργή εικόνα της Παναγίας των Βλαχερνών, που παριστάνει την Θεοτόκο όρθια δεομένη με τα χέρια υψωμένα στον ουρανό, έχοντας στο στήθος της εγκόλπιο με τον Ιησού. Είναι η Υπέρμαχος Στρατηγός και σε ανάμνηση της βοηθείας της προς τους υπερασπιστές του Βυζαντίου εναντίον των Περσών και Ρώσων, γράφηκε ο γνωστός σε όλους Ακάθιστος Ύμνος. Από Βυζαντινούς συγγραφείς μαθαίνουμε για το απαράμιλλο κάλλος του Ναού καθώς και τα άπειρα θαύματα της Παναγίας.

Συνέχεια

Το Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου

24 Ιουνίου

«Ζαχαρία, χόρευε σὺν τῇ συζύγῳ
Οὐ πολλὰ μὲν τίκτοντες, ἓν δὲ καὶ μέγα.
Πρόδρομον ἀμφὶ τετάρτην εἰκάδα γείνατο μήτηρ»

Την ημέρα αυτή η Αγία μας εκκλησία εορτάζει το γενέσιο του ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννη. Ο πατέρας του Ζαχαρίας, ήταν ιερέας. Κάποια ημέρα την ώρα του θυμιάματος, είδε μέσα στο θυσιαστήριο άγγελο Κυρίου, ο οποίος του ανήγγειλε ότι θα αποκτούσε γιο τον οποίο θα ονόμαζε Ιωάννη. Ο Ζαχαρίας σκίρτησε από χαρά, αλλά δυσπιστούσε. Η γυναίκα του ήταν ηλικιωμένη και στείρα και άρα ήταν αδύνατο να κυοφορήσει και αυτές τις αμφιβολίες τις εξέφρασε στον άγγελο ο οποίος του απάντησε ότι το παιδί θα γεννηθεί και εκείνος θα τιμωρηθεί για την απιστία του, παραμένοντας κωφάλαλος μέχρι να πραγματοποιηθεί η βουλή του Θεού.

Πράγματι η γυναίκα του η Ελισάβετ συνέλαβε και μετά από εννέα μήνες γέννησε γιο. Οκτώ ημέρες μετά τη γέννηση κατά την περιτομή του παιδιού οι συγγενείς, θέλησαν να του δώσουν το όνομα του πατέρα του, δηλαδή Ζαχαρία. Όμως ο Ζαχαρίας έγραψε επάνω στο πινακίδιο το όνομα Ιωάννης. Αμέσως λύθηκε η γλώσσα του και όλοι οι παριστάμενοι πλημμύρισαν χαρά και ελπίδα, διότι κατάλαβαν ότι γεννήθηκε ο Πρόδρομος της παρουσίας του αναμενόμενου Μεσσία.

Ο Ιωάννης δεν διέθετε μόνο το χάρισμα της προφητείας, αλλ’ αξιώθηκε και τη μεγαλύτερη χαρά και τιμή. Βάπτισε τον Μεσσία Χριστό, τον οποίο και ομολογούσε σ’ όλη του τη ζωή. Σύμφωνα με τα λόγια Του ίδιου του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος είναι «ο Μείζων εν γεννητοίς γυναικών», δηλαδή ο πιο σπουδαίος άνθρωπος που γεννήθηκε ποτέ από γυναίκα επί της γης σε ολόκληρη την ιστορία της ανθρωπότητας. Για τούτο και η Εκκλησία μας καθιέρωσε η εικόνα του Τιμίου Προδρόμου να βρίσκεται αγιογραφημένη στο τέμπλο όλων των ιερών ναών, δίπλα σε εκείνη του Χριστού.

Ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος είναι ο προστάτης άγιος του μοναχισμού και όλων των ερημιτών, αιώνιο πρότυπο ασκητικής ζωής, ταπείνωσης, εγκράτειας, αυταπάρνησης και ανεξικακίας. Ο ίδιος έλεγε για τον εαυτό του: «Ἐγὼ φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ», δηλαδή πως είναι μια φωνή που φωνάζει μέσα στην έρημο. Μέσα στη σημερινή έρημο της ανθρώπινης αποξένωσης, της μοναξιάς, των παθών, των κλιμακούμενων κρίσεων και των προβλημάτων που καταρρακώνουν τον σύγχρονο άνθρωπο και απαξιώνουν τον βίο του καθημερινά, η μορφή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου έρχεται να φωτίσει τη ζωή και την πορεία όλων μας με το ολόφωτο παράδειγμα της αγίας βιωτής του και τον πύρινο λόγο του. Ας είναι η ευλογία και η σκέπη Του παντοτινά μαζί μας!       

Ἀπολυτίκιον (Ἦχος δ’ – Ταχὺ προκατάλαβε)
Προφῆτα καὶ Πρόδρομε, τῆς παρουσίας Χριστοῦ, ἀξίως εὐφημῆσαι σέ, οὐκ εὐποροῦμεν ἠμεῖς, οἱ πόθω τιμῶντες σέ, στείρωσις γὰρ τεκούσης, καὶ πατρὸς ἀφωνία, λέλυται τὴ ἐνδόξω, καὶ σεπτή σου γεννήσει, καὶ σάρκωσις Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, κόσμω κηρύττεται.

Κοντάκιον (Ἦχος γ’ – Ἡ Παρθένος σήμερον)
Ἡ πρὶν στείρα σήμερον, Χριστοῦ τὸν Πρόδρομον τίκτει, καὶ αὐτὸς τὸ πλήρωμα, πάσης τῆς προφητείας, ὅνπερ γάρ, προανεκήρυξαν οἱ Προφῆται, τοῦτον δή, ἐν Ἰορδάνῃ χειροθετήσας, ἀνεδείχθη Θεοῦ Λόγου, Προφήτης Κῆρυξ ὁμοὺ καὶ Πρόδρομος.

Χρόνια πολλά! Καλό και ευλογημένο καλοκαίρι σε όλους!

Πηγή: orthodoxia.online

Σύναξη της Παναγίας «Άξιον Εστί»

11 Ιουνίου

«ᾞσας Γαβριὴλ πρὶν τὸ Χαῖρε τῇ Κόρῃ.
ᾌδεις δὲ καὶ νῦν, Ἄξιόν σε ὑμνέειν»

Η εικόνα της Παναγίας το «Ἄξιον ἐστι», είναι μια από τις περίφημες εικόνες του Αγίου Όρους. Βρίσκεται στον ιερό ναό του Πρωτάτου, στις Καρυές του Αγίου Όρους, θεωρούμενη ως «κοινή εφέστιος προστάτις» εικόνα όλων των Αγιορείτικων Μονών, φέρουσα στο πλαίσιό της τις σφραγίδες και των 20 Μονών. Το παρακάτω ιστορικό της ιεράς εικόνος Παναγίας το «Ἄξιον ἐστι» γράφηκε ως υπόμνημα από τον ιερομόναχο Σεραφείμ τον Θυηπόλο, το 1548, ο οποίος υπήρξε και Πρώτος του Αγίου Όρους, το διέσωσε δε ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης:

Συνέχεια

Ο Ελκόμενος Χριστός στην Ορθόδοξη εκκλησιαστική παράδοση

Ο Ελκόμενος Χριστός στην αγιογραφία ιερών ναών της Καστοριάς

Ο «Ελκόμενος Χριστός», τοιχογραφία στον βυζαντινό
ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών Καστοριάς, 1359-60 μ.Χ.

«Εγώ ως αρνίον άκακον αγόμενον του θύεσθαι»
(Ιερεμ. ια’, 19, «Προφητεία για τον Ελκόμενον επί Σταυρού»)

Οι βυζαντινοί ναοί της Καστοριάς έχουν στο εσωτερικό τους πάμπολλες εκλεκτές τοιχογραφίες αγίων προσώπων και ανάλογων σκηνών. Στις εν λόγω τοιχογραφίες περιλαμβάνεται και μία παράσταση του «Ελκομένου Χριστού», δηλαδή του Χριστού που σέρνεται «προς το σταυρωθήναι», η οποία φιλοτεχνήθηκε το έτος 1359 και σώζεται στον ιερό ναό των Ταξιαρχών Μητροπόλεως.

Συνέχεια

Νεόφυτος Δούκας, ο λόγιος Αρχιμανδρίτης και Φιλικός

Νεόφυτος Δούκας (1760-1845)

Ο Αρχιμανδρίτης Νεόφυτος Δούκας (1760-1845) ήταν Φιλικός και σημαντικός διδάσκαλος του Έθνους προ, κατά και μετά την Επανάσταση του 1821. Κατά τον Κωνσταντίνο Σάθα «ολίγους των λογίων δύναταί τις να παραβάλλη με τον Νεόφυτον, ως προς το άοκνον και φιλόπονον αυτού. Εις το γράφειν. Τα συγγράμματα τα οποία αυτός εσχολίασε, παρέφρασεν ή συνέγραψεν αποτελούσιν πλήρη βιβλιοθήκην, υπερβαίνοντα τους εβδομήκοντα τόμους. Εδαπάνησεν εις έκδοσιν αυτών δραχμάς εκατόν πεντήκοντα εξ χιλιάδας και τα αντίτυπα πάντα δωρεάν διένειμεν εις την ελευθέραν και δούλην Ελλάδα» (Κων. Σάθα, «Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων 1453-1821», εκδ. Χιωτέλλη, Αθήναι, 1868, σελ. 705).

Συνέχεια