Να γιατί γράφω… (Οδυσσέας Ελύτης)

«La double vie de Véronique» by Krzysztof Kieślowski (frenchfilmmusica.wordpress.com)

Να γιατί γράφω. Γιατί η Ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος. Είναι η λήξη μιας ζωής και η έναρξη μιας άλλης, που είναι ίδια με την πρώτη αλλά που πάει πολύ βαθιά, ως το ακρότατο σημείο που μπόρεσε ν’ ανιχνεύσει η ζωή, στα σύνορα των αντιθέτων, εκεί που ο Ήλιος και ο Άδης αγγίζονται. Γιατί η Ποίηση μας ξεμαθαίνει από τον κόσμο, τέτοιον που τον βρήκαμε τον κόσμο της φθοράς που, έρχεται κάποια στιγμή να δούμε ότι είναι η μόνη οδός για να υπερβούμε τη φθορά, με την έννοια που ο θάνατος είναι η μόνη οδός για Ανάσταση.

Συνέχεια

Κάθε λουλούδι έχει τη θέση του στον ήλιο (Γιάννης Ρίτσος)

«Κάθε λουλούδι έχει τη θέση του στον ήλιο
κάθε άνθρωπος έχει ένα όνειρο.
Κάθε άνθρωπος έχει έναν ουρανό
πάνου από την πληγή του
κι ένα μικρό παράνομο σημείωμα της άνοιξης
μέσα στην τσέπη του»

Συνέχεια

«Κάθε λουλούδι έχει τη θέση του στον ήλιο
κάθε άνθρωπος έχει ένα όνειρο.
Κάθε άνθρωπος έχει έναν ουρανό
πάνου από την πληγή του
κι ένα μικρό παράνομο σημείωμα της άνοιξης
μέσα στην τσέπη του»

Συνέχεια

Είμαστε το αρνητικό του ονείρου (Οδυσσέας Ελύτης)

«Θε μου τι μπλε ξοδεύεις για να μην σε βλέπουμε! …»

Συνέχεια

Ο Πόρος του Γιώργου Σεφέρη

«Σήμερα κρέμασα πάνω από το γραφείο μου τη μοναδική φωτογραφία ενός ελληνικού τοπίου που βρέθηκε, ολωσδιόλου τυχαία, μέσα σε κάτι χαρτιά. Τη φωτογραφία της μεγάλης άγκυρας του Πόρου. Την είχα κάνει ένα πρωί της άνοιξης του ‘40. Καθώς την κοιτάζω τώρα αισθάνομαι την ψυχή μου πλημμυρισμένη. Αλλά δεν είναι αυτά που μου χρειάζουνται: πελεκώντας τον εαυτό μας, έτσι γράφουμε»

Γιώργος Σεφέρης

Συνέχεια

Λίγο ακόμα θα ιδούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουν

Ιω. Σιφναίος, Βάζο με αμυγδαλιές

Γ. Σεφέρης

«Λίγο ακόμα, να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα». Οι λέξεις του Γιώργου Σεφέρη πετούν σαν χελιδόνια πάνω από το κεφάλι μας, γνώριμα και αγαπημένα -αλλά και παντοτινά ζητούμενα. Σε αυτά τα χρόνια του φόβου, της κόπωσης, του πάγου και των απανωτών αδιεξόδων, τα λόγια αυτά μπορεί ν’ ακούγονται απόκοσμα ή και σαρκαστικά.. Μπορεί, όμως, με την απόλυτη απλότητά τους, να είναι και σημαία ομορφιάς και αισιοδοξίας σε τούτη τη σκοτεινή και δύσκολη εποχή της απραξίας και της μεγάλης μελαγχολίας. «Λίγο ακόμα / θα ιδούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουν / τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο / τη θάλασσα να κυματίζει». Η χώρα μας είναι και η χαρά μας, και έχουμε το προνόμιο να μπορούμε να τη χαρούμε. Αλλ’ αυτή είναι και η μεγάλη πρόκληση -να αγωνιστούμε για να φθάσουμε εκεί όπου μπορούμε να δούμε τι έχουμε: τη φύση, τον ρου της Ιστορίας και των εποχών. Για να δούμε, πρέπει να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα. Όταν δούμε, ίσως αλλάξουμε. Ίσως η προσπάθεια είναι αυτό που μας λείπει. Ίσως η έλλειψη προσπάθειας είναι αυτό που μας λυγίζει, μας γονατίζει…

Συνέχεια

Ο Νίκος Καζαντζάκης ως ποιητής

Διαβάζοντας μια λαμπρή μελέτη του Δημήτρη Κόκορη, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Πεδίο» με τίτλο «Ο Καζαντζάκης ως ποιητής»

Είναι γνωστό πόσο πολεμήθηκε από διαφορετικούς δογματικούς χώρους ο Νίκος Καζαντζάκης και σήμερα, μετά από τη διεθνή του καταξίωση, αναθεωρούν την άποψή τους. Θ’ αναφέρω ενδεικτικά μερικούς που συνέβαλαν σ’ αυτό. Ο μεγάλος δάσκαλος Στυλιανός Αλεξίου, σε διάλεξή του, άσκησε κριτική στον πατέρα του Λευτέρη και στις θείες του Γαλάτεια και Έλλη, επειδή τον αδίκησαν και τον θεωρεί έναν από τους μεγάλους μας δημιουργούς. Επίσης, ο Σταμάτης Φιλιππίδης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης που δίδαξε το έργο του, έχει εκδώσει μια εξαιρετική μελέτη για την πεζογραφία του και διοργάνωσε σχετικό συνέδριο.

Συνέχεια

Υμνώντας την ομορφιά στο έργο του ποιητή Γεωργίου Δροσίνη

Sophie Anderson, «Portrait of girl»

Λογοτέχνης, ακαδημαϊκός και ένας εκ των σημαντικοτέρων εκπροσώπων της Νέας Αθηναϊκής Σχολής, όπως και ο Κωστής Παλαμάς, με τον οποίο υπήρξε στενός φίλος, ο ποιητής της «Ανθισμένης αμυγδαλιάς» Γεώργιος Δροσίνης χρησιμοποίησε τη δημοτική γλώσσα από τις πρώτες του δημιουργίες και άντλησε στοιχεία από τα δημοτικά τραγούδια και τη λαϊκή μας παράδοση. Το πολυδιάστατο έργο του αποτελεί μια ξεχωριστή κληρονομιά και μια μοναδική προσφορά στα Ελληνικά γράμματα. Ο Γεώργιος Δροσίνης απεβίωσε στην Κηφισιά, σαν σήμερα, στις 3 Ιανουαρίου 1951.

Ἡ Πίστη

Δέν ἔχεις Πίστη, ὅταν τά στάχυα σου
προσμένεις νά γενοῦν σιτάρι,
κι ἀπ’ τ’ ἄκαρπο δεντρί πού κέντρωσες,
προσμένεις καρπερό βλαστάρι.

Συνέχεια

«Ντρέπομαι για τη ζέστα μου και για την ανθρωπιά μου»… Ο επίκαιρος λόγος του Κωστή Παλαμά

Στην Αργατιά, στη Χωρατιά
το χιόνι, η γρίπη, η πείνα, οι λύκοι
ποτάμια, πέλαγα, στεριές,
ξολοθρεμός και φρίκη.

Χειμώνας άγριος κι η φωτιά,
καλοκαιριά στην καμαρά μου.
Ντρέπομαι για τη ζέστα μου
και για την ανθρωπιά μου.

Κωστής Παλαμάς

Συνέχεια

Ποιήματα για το ίδιο βουνό (Νικηφόρος Βρεττάκος)

Ταΰγετος

Ποιήματα για το ίδιο βουνό

Ὄχι ἀκόμη, δὲν ἦρθα
νὰ σὲ ἀποχαιρετήσω ἀδελφέ,
ποὺ σὲ ἀνέβηκα πρώτη φορὰ
ὅταν ἤμουν φῶς σ’ ἕνα μίσχο.

Συνέχεια

Χειμερινή παραμυθία

Χειμερινή παραμυθία

Καὶ κάθε βράδυ, ποὺ περνῶ,
τὸ φῶς αὐτὸ μοῦ μοιάζει
σὰν ἕνα βλέμμα φωτεινὸ
βαλμένο ἐκεῖ ἀπ᾿ τὸν οὐρανὸ
νὰ μᾶς κοιτάζει.
Καί ἔτσι, μέσ’ ἀπ’ τὰ κλαριά,
ποὖναι γερμένα ἐμπρός του,
τὸ βλέπω πάντα ἀπὸ μακριὰ
καὶ μοὖναι σὰν παρηγοριὰ
με τὸ δειλὸ το φῶς του.

Μιχάλης Δ. Στασινόπουλος

Συνέχεια

Ασάλευτη ζωή (Κωστής Παλαμάς)

Από την ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, «Το βλέμμα του Οδυσσέα» (1995)

Πάντα διψᾷς -ὅπως διψάει τὸ πρωτοβρόχι
στεγνὴ καλοκαιριὰ -τὸ βλογημένο σπίτι,
καὶ μια κρυφὴ ζωὴ σὰ δέηση ἐρημίτη,
ἀγάπης καὶ ἀρνησιᾶς ζωοῦλα σὲ μιὰ κώχη.
Διψᾷς καὶ τὸ καράβι ποὺ τὸ πέλαο τὄχει
κι ὅλο τραβάει μὲ τὰ πουλιὰ καὶ μὲ τὰ κήτη,
κ’ εἶναι μεστὴ ἡ ζωή του μ’ ὅλο τὸν πλανήτη.
Καὶ τὸ καράβι καὶ τὸ σπίτι σοῦ εἶπαν «Ὄχι!».
Μήτε ἡ παράμερη εὐτυχιὰ ποὺ δὲ σαλεύει,
μήτε ἡ ζωὴ π’ ὅλο καὶ νέα ψυχὴ τῆς βάνει
κάθε καινούργια γῆ καὶ κάθε νιὸ λιμάνι.
Μόνο τἀλάφιασμα τοῦ σκλάβου ποὺ δουλεύει.
Σέρνε στὴν ἀγορὰ τὴ γύμνια τοῦ κορμιοῦ σου,
ξένος καὶ γιὰ τοὺς ξένους καὶ γιὰ τοὺς δικούς σου.

Συνέχεια

Μη φοβηθείς (Ιωάννης Πολέμης)

Μη φοβηθείς το σπίτι π’ άνοιξε
στη γη βαθειά τα θέμελά του
κι ας έλθουν χίλιοι ανεμοστρόβιλοι
και τη σκεπή του ας ρίξουν κάτου.

Συνέχεια

Στους σκοτωμένους σπουδαστές του Νοεμβρίου

Λένα Παππά

Μάτια κλειδωμένα, χέρια παγωμένα κείτεται
-δεκαοχτώ χρονώ ήτανε δεν ήτανε.
Για να ‘χω εγώ πουλιά – φτερά στα χέρια μου
και συ στο σπιτάκι σου
μια γλάστρα με βασιλικό στο πεζουλάκι
και τα παιδιά μας ξένοιαστα να χτίζουνε το μέλλον.

Συνέχεια

Μικρός Τύμβος

Ξεκινώντας
δίχως τουφέκι – σπαθί, μονάχα με τον ήλιο
στο μέτωπο λάμπετε τόσο ψηλά
που η ποίηση θα μείνει χρεώστης σας.
Υπήρξατε ήρωες και ποιητές μαζί.
Είστε το ποίημα.
Απλώνοντας το χέρι μου δε φτάνει ως εκεί
που ωραία λουλούδια σε υψηλό λειμώνα τις μορφές σας
λιτανεύει ο αέρας της αρετής.
Ω παιδιά μου!
Μπροστά σ’ αυτό το Ποίημα μετράει μόνο η σιωπή.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Συνέχεια

Η Μεγάλη Έξοδος

Τίς ἡμέρες ἐκεῖνες ἔκαναν σύναξη μυστική τά παιδιά καί λάβανε τήν ἀπόφαση, ἐπειδή τά κακά μαντάτα πλήθαιναν στήν πρωτεύουσα, νά βγοῦν ἔξω σέ δρόμους καί σέ πλατεῖες μέ τό μόνο πρᾶγμα πού τούς εἶχε ἀπομείνει: μιά παλάμη τόπο κάτω ἀπό τ’ ἀνοιχτό πουκάμισο, μέ τίς μαῦρες τρίχες καί τό σταυρουδάκι τοῦ ἥλιου. Ὅπου είχε κράτος ἡ Ἄνοιξη.

Συνέχεια