Ο ψηφιακός και ο πραγματικός κόσμος των σημερινών παιδιών

Δημήτρης Τσιριγώτης

Όσοι είναι εκπαιδευτικοί σίγουρα θα έχουν παρατηρήσει, τα τελευταία χρόνια, δραματική επιδείνωση της αδυναμίας συγκέντρωσης προσοχής των μαθητών. Οι μαθητές φαίνεται ότι ολοένα και περισσότερο δυσκολεύονται να μείνουν συγκεντρωμένοι σε ένα πράγμα και η προσοχή τους είναι πολύ εύκολο να διαταραχθεί από οποιοδήποτε μικρό ή μεγάλο περισπασμό. Να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν αναφερόμαστε στο μικρό ποσοστό παιδιών που έχουν ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας). Μιλάμε για το σύνολο των μαθητών.

Συνέχεια

Ο Κήπος με τ’ αγάλματα

Ο «Κήπος με τ’ αγάλματα» υπήρξε η πρώτη παιδική -και μάλιστα έγχρωμη- τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ, που προβλήθηκε για πρώτη φορά σαν σήμερα, στις 10 Ιανουαρίου 1981

Συνέχεια

The Wall, το θρυλικό άλμπουμ που γεννήθηκε σαν σήμερα…

Σαν σήμερα, στις 30 Νοεμβρίου 1979, κυκλοφορεί στη Μεγάλη Βρετανία ένα από τα θρυλικά άλμπουμ της ροκ, το «The Wall» των Pink Floyd και πουλάει μέσα σε δύο εβδομάδες 6 εκατομμύρια αντίτυπα. Το The Wall είναι μια επική ροκ όπερα των Pink Floyd, που επηρέασε πολλούς κατοπινούς ροκ μουσικούς. Κριτικοί και φανς το ανέδειξαν ως το καλύτερο άλμπουμ του συγκροτήματος και το κατέταξαν δίπλα στα επίσης αριστουργήματά του «Dark side of the moon» και «Wish you were here». Η υπόθεση που πραγματεύεται το άλμπουμ είναι η φανταστική ζωή ενός αντιήρωα, του Pink, ο οποίος δέχεται το ράπισμα της κοινωνίας από τα νεανικά του χρόνια. Σε αντίδραση για την καταπίεση από το οικογενειακό και σχολικό του περιβάλλον, φτιάχνει τον δικό του φανταστικό κόσμο. Το συγκεκριμένο άλμπουμ μεταφέρθηκε και στη μεγάλη οθόνη το 1982, ενώ ανέβηκε και ως μιούζικαλ.

Συνέχεια

Ένα μικρό φιντάνι


Νικόλαος Γύζης, Η αποστήθιση

Αρνίτσι Μπίτσι, ένα παραδοσιακό παραμύθι

Τα σχολεία ανοίγουν και… ποιος από μας δεν θυμάται το Αρνίτσι Μπίτσι, το διδακτικό παραμύθι από τις γεμάτες νοσταλγία σελίδες στο παλιό Ανθολόγιο του Δημοτικού;

Συνέχεια

Η θητεία του καλοκαιριού και η ηλικία της γλαυκής θύμησης

Ἡ ἡλικία τῆς γλαυκῆς θύμησης

Ἡ θητεία τοῦ καλοκαιριοῦ
Στὰ πεῦκα καὶ στὰ κύματα
Μὲ γυμνές ὧρες
Ποὺ κρατᾶν στὰ δάχτυλα τὴν ὕπαρξη
Κυματιστή
Ξεφυλλισμένη
Ἐλεύθερη
Σὰν φῶς
Ὤ! λυγισμένη εὐωδιά
Ἀγαθό μονοπάτι

Συνέχεια

Το Αστερόπαιδο (Oscar Wilde)

Μια σύμβαση η ομορφιά, μια παραδοξότητα την οποία προσκυνούμε όλοι. Το Αστερόπαιδο όσο ήταν ένας άγγελος ομορφιάς είχε έναν τραγικά κακό χαρακτήρα. Προκλητικός, υπερόπτης, εριστικός, εγωκεντρικός, κακότροπος, καταπιεστικός. Όταν το προπέτασμα της ισχύος του αυτής καταρρέει καθώς συνειδητοποιεί ότι είναι γέννημα μιας ρακένδυτης και άσχημης ζητιάνας, η εξωτερική του ομορφιά χάνεται και ο κόσμος του συντρίβεται μέσα σε λίγα λεπτά. Και τότε ξεκινά το απείρως ομορφότερο εσωτερικό ταξίδι της αληθινής, της πνευματικής και ηθικής του αναγέννησης, πρώτα με την αναζήτηση της ζητιάνας μητέρας του για να της ζητήσει να το συγχωρήσει και στη συνέχεια με όλη την αλλαγή στη συμπεριφορά και στον αξιακό του κώδικα που συντελούνται στην ψυχή και στον χαρακτήρα του. Η ομορφιά του προσώπου και του σώματος μοιάζει για τον Γουάιλντ η γενεσιουργός αιτία της ηθικής συντριβής του ανθρώπου. Η ηθική και η αισθητική ομορφιά (εσωτερική και εξωτερική, αντίστοιχα) κονταροχτυπιούνται σκληρά στο Αστερόπαιδο. Γεννιέται από άλλους, αλλά ανατρέφεται από καλούς, ταπεινούς, φτωχούς ανθρώπους. Ωστόσο μεγαλώνοντας αναπτύσσει μια ανίκητη κακοτροπία. Το έργο αυτό του Ουάιλντ μιλά, μέσα από ένα παραμύθι, για τη φύση των ανθρώπων, την επιρροή της ανατροφής αλλά κυρίως για την ηθική πτώση στην οποία μπορεί να σε οδηγήσει η εξωτερική ομορφιά παρά το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνεις, αλλά και για το δύσκολο και τραχύ ταξίδι της αυτοσυνειδησίας, της ωριμότητας, της μεταστροφής και τελικά της επιστροφής. Ένα παραμύθι για παιδιά, γραμμένο ωστόσο για τον κόσμο των μεγάλων όπου οι κάθε είδους εγωισμοί βασιλεύουν οδηγώντας σε προσωπικές τραγωδίες και σε συλλογικά ναυάγια. Μια ιστορία που αξίζει να διαβαστεί σε κάθε ηλικία, μπολιασμένη με το αιώνιο και πανανθρώπινο μήνυμα της παραβολής του ασώτου αλλά και με τα σπέρματα της κάθαρσης της αρχαίας ελληνικής θεατρικής παράδοσης. Στο Αστερόπαιδο η μεταμόρφωση έρχεται μέσα από τη βίωση ακραίων καταστάσεων. Και η ηθική αναγέννησή του θα συμβεί καθώς θα εκτεθεί σε ένα πλέγμα κινδύνων στους οποίους το εμπλέκει ο γερο-μάγος του παραμυθιού. Μια ιστορία που ξεφεύγει από το συμβατικό, ξεκάθαρο τέλος. Που «ματώνει» και συντρίβει τον ήρωά της, προκειμένου στο τέλος να τον εξαγνίσει. Και που σε βάζει σε γόνιμες, πολύτιμες σκέψεις για το δράμα και το μυστήριο της ανθρώπινης ύπαρξης, για το θαύμα της ομορφιάς, το αμέτρητο βάθος της μητρικής αγάπης, τη μετάνοια, τη δύναμη της συγνώμης, την απώλεια, τη συνείδηση. Καλή ανάγνωση!

Συνέχεια

Ο Ανδρέας Εμπειρίκος για τη Μητέρα

(φωτ. Anne Geddes)

Ας πάμε εμπρός
Τα πρωινά κελεύσματα των τοξοτών
καταλαμβάνουν το κέντρον της καρδιάς μας
Σπόρος ο λόγος των ποιητών
Και το τριφύλλι των παιδιών στο στήθος των μανάδων
χαρμόσυνον σαν άφιξις λευκών ιστιοφόρων

Συνέχεια

Η Γιορτή της Μητέρας

2η Κυριακή του Μαΐου

Η γιορτή της μητέρας (ή ημέρα της μητέρας) είναι εορτή προς τιμήν της μητέρας και της μητρότητας. Στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες, γιορτάζεται τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου. Για το 2021 η γιορτή της μητέρας πέφτει την Κυριακή 9 Μαΐου.

Συνέχεια

Ο Απρίλης με τα λούλουδα και με την Πασχαλιά!

Ο Απρίλης είναι ο μήνας της άνοιξης και των λουλουδιών, αλλά και της ζωής, της θυσίας, του έρωτα και της αγάπης! Όλη η πλάση ξυπνά, λουλουδιάζει και ετοιμάζεται να πανηγυρίσει τη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης, το Άγιο Πάσχα και την Ανάσταση του Χριστού! Πολλά σημαντικά γεγονότα της Ιστορίας μας έλαβαν χώρα τον μήνα Απρίλιο. Την Πρωταπριλιά αναβιώνει το έθιμο με τα αθώα ψέματα. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή κορυφώνεται και ετοιμαζόμαστε για το Μεγαλοβδόμαδο, με τις Λαζαρίνες και τα Κάλαντα του Λαζάρου, τα Βάγια και τα Άγια Πάθη του Χριστού, μέχρι το μυρωμένο αεράκι του Επιταφίου και το «Χριστός Ανέστη!». Τέλος, ο Απρίλης είναι ο μήνας του Αη Γιώργη. Ο μεγάλος άγιος της Χριστιανοσύνης προβάλλει πάνω στο άλογό του, αγέρωχος και κραταιός, με τα πολλά του θαύματα και τη φοβερή του προστασία που σκέπει και αγιάζει τη ρωμιοσύνη.

Συνέχεια

Η Κυρά-Σαρακοστή

Έθιμο που συναντάται σε όλη την Ελλάδα. Για τη μεγάλη νηστεία του Πάσχα (50 ημερών), παρίσταναν τη Μεγάλη Σαρακοστή ως μία γυναίκα με όλα τα χαρακτηριστικά της νηστείας: ξερακιανή, αυστηρή, χωρίς στόμα, με χέρια σταυρωμένα (γιατί είναι όλο προσευχή), με σταυρό στο κεφάλι για την ευλάβεια και με επτά πόδια, όσες και οι εβδομάδες για το Πάσχα.

Συνέχεια

Κουκαράς, ο φρουρός της νηστείας στον Πόντο

Στον Πόντο η Αποκριά λεγόταν «εμπονέστα», ονομασία η οποία προέρχεται από τη λέξη «απονήστια» (= εμπρός  από  τη  νηστεία). Πριν κοιμηθούν το βράδυ της αποκριάς στον  Πόντο  σφράγιζαν το στόμα τους για την περίοδο της νηστείας τρώγοντας ένα αυγό και λέγοντας: «Με τ’ ωβόν εβούλωσά το, με τ’ ωβόν θ’ ανοίγ’ ατο» (δηλαδή, «με αβγό σφραγίζω το στόμα μου και με αβγό θα το ξανανοίξω», εννοώντας το κόκκινο, Πασχαλινό αβγό της Αναστάσεως, που στο τέλος της νηστείας, θα είναι το πρώτο, μη νηστίσιμο φαγητό, που τρώνε οι πιστοί).

Συνέχεια

Στη μνήμη της Άννας Φρανκ

Ένα βίντεο – ντοκουμέντο με τη 13χρονη Άννα Φρανκ

Την απαθανάτισαν τυχαία κατά τη διάρκεια ενός γάμου στη γειτονιά της…

Το ολλανδικό μουσείο «Το σπίτι της Άννας Φρανκ» (Anne Frank House) παρουσίασε ένα βίντεο της Άννας Φρανκ, η οποία υπήρξε θύμα της θηριωδίας των Ναζί. Το βίντεο χρονολογείται από το 1941 και είναι η μόνη καταγραφή της Άννας Φρανκ σε φιλμ. Το βίντεο δείχνει την 13χρονη Άννα την ημέρα του γάμου μιας γειτόνισσάς της. Το κορίτσι σκύβει από το μπαλκόνι του, για να δει καλύτερα τον γαμπρό και τη νύφη κι εκεί τη συλλαμβάνει ο φακός.

Συνέχεια

Οι δώδεκα γιοι του Γεροχρόνου

«Tου Κύκλου τα γυρίσματα, που ανεβοκατεβαίνουν,
και του Τροχού, που ώρες ψηλά κι ώρες στα βάθη πηαίνουν·
και του Καιρού τα πράματα, που αναπαημό δεν έχουν,
μα στο Kαλό κ’ εις το Kακό περιπατούν και τρέχουν…»
Ερωτόκριτος, Βιντσέντζου Κορνάρου

Ονομασίες των μηνών ανάλογα με τις γεωργικές ασχολίες

Ο λαός μας φαντάζεται τον χρόνο σαν έναν ασπρομάλλη γέροντα, γεμάτο σοφία που του χαρίζει ο καιρός καθώς γυρνάει σαν πελώριος κύκλος από τον Γενάρη ως τον Δεκέμβρη και πάλι απ’ την αρχή! Είναι περιστοιχισμένος από δώδεκα παλικάρια, τους γιους του τους μήνες, καθένας με τη δική του ξεχωριστή ομορφιά, τα χαρίσματα και τα δώρα του προς τους ανθρώπους και την πλάση! Εκτός από την επίσημη ονομασία των μηνών η ελληνική παράδοση τους έχει δώσει και διάφορα άλλα, λαϊκά ονόματα, σύμφωνα κυρίως με τις γεωργικές ασχολίες που γίνονται κατά τη διάρκεια καθενός:

Συνέχεια