Ψηφιακό Αποθετήριο της Μουσικής των Βλάχων

Συνέχεια

Μάη μου με τα λούλουδα

Μάη μου με τα λούλουδα κι Απρίλη με τα δρόσια
πάλε στο νου μου σ’ έβαλα και δεν κοιμήθ’κα απόψα.

Το Μάη και τον Απρίλη κι όλον το Θεριστή
η αγάπη σου πουλί μου, είναι ξεχωριστή.

Το Μάη ν-εγεννήθηκες, μαζί με τους κοντσέδες
μοσχοβολάς ροδόσταμο, μαραίνεις τις κοπέλες.

Ο Μάης κι ο Απρίλης, ομπρός μου φάνηκε
και πήρε το πουλί μου, και δεν εφάνηκε.

(Παραδοσιακό Προποντίδας)

Συνέχεια

Έθιμα του γάμου στα βλαχοχώρια του Βερμίου

Βλάχικος γάμος του Σελιώτη Μητρούλα, αρχές Μεσοπόλεμου
Προξενιό, Αρραβώνες (ισουσίρεα)

Όπως συνέβαινε σε όλους τις πληθυσμιακές ομάδες τον παλιό καιρό, έτσι και στους Βλάχους του Βερμίου ήταν δύσκολη η επαφή ανάμεσα στους νέους γιατί τα ήθη ήταν αυστηρά και οι «έξοδοι» των νέων περιορισμένες. Περιπτώσεις να συναντηθούν οι νέοι, έστω και με φευγαλέες ματιές ήταν κάποια σημαντικά γεγονότα, όπως γιορτές, γάμοι και πανηγύρια. Ακόμα, επειδή εκείνο τον καιρό οι κοινωνικές τάξεις, π.χ. κτηνοτρόφοι – εμποροβιοτέχνες ήταν κλειστές, ήταν πολύ δύσκολο να γίνει αρραβώνας ανάμεσα σε διαφορετικές τέτοιες τάξεις. Ωστόσο, τα κύρια κριτήρια επιλογής ήταν το καλό σόι, η ομορφιά, η τιμιότητα, η εργατικότητα, η νοικοκυροσύνη και γενικά η καλή ηθική και πνευματική κατάσταση των νέων και των οικογενειών τους.

Συνέχεια

Ο Πεύκος

Ο Πεύκος

Εμπρός μας τον, εμπρός μας τον εβάλαμε
τον πεύκο με τους κλώνους, μορφονοικοκυρά,
να τονε βλέ-, να τονε βλέπει η Παναγιά
και να του δίνει χρόνους, μορφονοικοκυρά.

Αβάντι χωραφάκι μου μην απομένεις πίσω
και ‘γω με την παρέα μου ήρτα να σε θερίσω.
Αβάντι να θερίσομε τ’ αρχόντου το λιβάδι
απ’ το πρωί θερίζομε και πλάκωσε το βράδυ.

Στην άκραν του, του χωραφιού θα ‘πα ν’ αποκουμπίσω
οπού ‘χει δεντρολίβανα να κόψω να μυρίσω.

(Παραδοσιακό Νισύρου)
Ερμηνεία: Κατερίνα Παπαδοπούλου, Πολίτικη λύρα: Σωκράτης Σινόπουλος
Λαούτο: Κώστας Φιλιππίδης, Μπεντίρ: Βαγγέλης Καρίπης

Πηγή: domnasamiou.gr

Τίνος είν’ η κούπα;

Η «Κούπα» είναι παλαιό παραδοσιακό επιτραπέζιο τραγούδι του κεφιού, του ξεφαντώματος και του ατέλειωτου γλεντιού. Προέρχεται από την Κάρπαθο της Δωδεκανήσου αλλά το συναντάμε και στη Δυτική Κρήτη σε καταγραφές του 1850 από τον Παύλο Βλαστό.

Συνέχεια

Ένα μικρό φιντάνι


Νικόλαος Γύζης, Η αποστήθιση

Εζ-Βασίλη, το κατανυκτικό προσκύνημα στο σπήλαιο του Αγίου Βασιλείου

Ο Μέγας Βασίλειος έζησε στην Καππαδοκία και αφιέρωσε την ζωή του στην βοήθεια προς τον συνάνθρωπο. Θεωρείται στην παγκόσμια ιστορία ως ο εμπνευστής και δημιουργός της οργανωμένης φιλανθρωπίας. Σπούδασε ρητορική και φιλοσοφία στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα. Η 1η Ιανουαρίου 379 μ.Χ., ημέρα της κηδείας του, διατηρούμενη στην παράδοση, θεωρήθηκε απ’ όλους τους χριστιανικούς λαούς ότι φέρνει ευλογία και καλή τύχη στη νέα χρονιά.

Συνέχεια

Θέλω ν’ ανέβω στα ψηλά (παραδοσιακό Μυτιλήνης)

Ένα όμορφο παραδοσιακό παιδικό τραγούδι του βορείου Αιγαίου, που κατέγραψε η Δόμνα Σαμίου στο Σκουτάρο της Λέσβου, από τη δεκάχρονη Φιλισία Βουρτζούμη και τη γιαγιά της, το 1975

Χώρα Νάξου – Αρχαιολογικό Μουσείο

Στίχοι:

Θέλω ν’ ανέβω στα ψηλά, καλέ, θέλω ν’ ανέβω στα ψηλά, καλέ
στ’ άγιου Γιωργιού το δώμα, στ’ άγιου Γιωργιού το δώμα.

Να κόψω δυο γαρίφαλα, να κάνω φροκαλίτσα
να φροκαλώ τη θάλασσα, ν’ αράζουν τα καράβια.

Ένα καράβι άραξε στου βασιλιά την πόρτα,
ο βασιλιάς δεν ήτανε μόν’ τρεις βασιλοπούλες.

H μια κεντάει τον ουρανό κι η άλλη το φεγγάρι
κι απ’ όλες η μικρότερη κεντάει το μαντηλάκι.

Kέντα το κόρη, κέντα το, του ’ρβωνιασ’τκού σ’ μαντήλι
να βάλεις μέσα ζάχαρη και κόκκινη μαστίχα.

Να το πηγαίνεις στο σχολειό κι απ’ το σχολειό στο σπίτι.

Kι αν δεν είν’ πόρτα ανοιχτή, ρίχτ’ απ’ το παραθύρι,
να βγει ο γαμπρός με τ’ άρματα κι η νύφη με τ’ς αλ’σίδες.

Δόμνα Σαμίου – Παιδική χορωδία

Τώρα ειν’ αγιά Σαρακοστή!

Σαντορίνη 1955, Robert McCabe

Tώρα ειν’ αγιά Σαρακοστή

«Tώρα ειν’ αγιά Σαρακοστή, τώρα ειν’ άγιες μέρες
που λειτουργούν οι εκκλησιές και ψέλνουν οι παπάδες
και λένε τ’ άγιος ο Θεός και τ’ άγιο Ευαγγέλιο.
Όποιος το λέγει σώζεται κι όποιος τ’ ακούει αγιάζει
κι όποιος το καλοφουγκραστεί παράδεισο θα λάβει»

Συνέχεια