Γρηγόρης Αυξεντίου, ο Σταυραετός του Μαχαιρά

Επιμέλεια: Σοφία Ε. Παυλάκη, Νομικός

3 Μαρτίου 1957

Ο αγώνας, ο ηρωικός θάνατος και η κληρονομιά του γενναίου υπαρχηγού της ΕΟΚΑ

Γρηγόρης Αυξεντίου
(22 Φεβρουαρίου 1928 – 3 Μαρτίου 1957)

«Μόνος απέλπισα το θάνατο
Μόνος εδάγκωσα μες στον Καιρό με δόντια πέτρινα
Μόνος εκίνησα για το μακρύ
Ταξίδι σαν της σάλπιγγας μες στους αιθέρες!»
Οδυσσέας Ελύτης, «Το Άξιον Εστί»

Οικογένεια και σπουδές

α. Ο Γρηγόρης Αυξεντίου μωρό στην αγκαλιά του πατέρα του, β.-γ. Σε παιδική ηλικία με τη μητέρα του και την αδερφή του, δ. Η οικογένεια του Γρηγόρη Αυξεντίου (polignosi.com, lekythos.library.ucy.ac.cy)

Ο Γρηγόρης Αυξεντίου, γεννήθηκε στο χωριό Λύση της επαρχίας Αμμοχώστου, στις 22 Φεβρουαρίου του 1928. Γονείς του ήταν ο Πιερής και η Αντωνού Αυξεντίου. Η οικογένεια είχε και μια κόρη, μικρότερη αδερφή του Γρηγόρη, την Χρυσταλλού Αυξεντίου – Σουρουλλά. Ο Γρηγόρης Αυξεντίου τελείωσε το δημοτικό σχολείο Λύσης και το Ελληνικό Γυμνάσιο Aμμοχώστου και στη συνέχεια έφυγε για την πολυαγαπημένη του Ελλάδα, με σκοπό να γίνει στρατιωτικός. Το 1949, μετά την αποτυχία του στις εξετάσεις της Σχολής Ευελπίδων, γράφτηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του Ελληνικού Στρατού με κατάρτιση ανθυπολοχαγού. Αφού αποφοίτησε, έκανε τη στρατιωτική του θητεία στον 1ο λόχο του 613ου τάγματος πεζικού, στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα, την οποία ολοκλήρωσε στις 15 Νοέμβρη 1952.

Συνέχεια

Φυλακισμένα Μνήματα

Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας

Αν υπάρχει κάπου στον κόσμο ένας τόπος, που στα λιγοστά τετραγωνικά του μπόρεσε να φυλάξει συναγμένη τόση δόξα, τόση αντρειοσύνη, τόση ιερότητα και τιμή, τούτος ο τόπος, αναμφίβολα, δεν είν’ άλλος από την περίκλειστη αυλή των Φυλακών Λευκωσίας. Ένας τόπος θυσίας και άσβεστης, ιερής μνήμης, που έμεινε γνωστός στην ιστορία με την αβάσταχτη -στο νου και στην καρδιά- ονομασία «Φυλακισμένα Μνήματα». Ήταν τόσο το μίσος των άνανδρων βρετανών για τους Κυπρίους αγωνιστές της ΕΟΚΑ, που ακόμα και νεκρούς από τις κρεμάλες και τις ενέδρες που οι ίδιοι τους έστηναν, τους φοβόνταν.. Γι’ αυτό κρατούσαν τους τάφους τους κρυφούς ακόμα και από τους στενότερους συγγενείς τους, τρέμοντας μήπως φανερωθούν τα αίσχη τους και ξεσπάσει πάνω τους το ποτάμι του αδίκου και της οργής. Τι μπορεί άλλωστε να σήμαινε για τέτοιους τυράννους η ιερότητα των σκοτωμένων ηρώων ενός λαού που από την εποχή της Αντιγόνης έθαβε τους νεκρούς του με τιμή και σεβασμό, όπως αρμόζει σε τέτοιους ήρωες αλλά και στην ίδια την αξία του ανθρωπίνου προσώπου και της ζωής..

Συνέχεια