Μονή Τιμίου Προδρόμου: Δρόμος μεταξύ ουρανού και γης

Ο δρόμος μεταξύ ουρανού και γης για όσους τον επέλεξαν δεν είναι εύκολος. Όσο για μας, που πατάμε μόνο στη γη, ακατανόητος… Ο Πορφύριος Προδρομίτης τον επέλεξε από τα φοιτητικά του χρόνια και του αφιερώθηκε. Στο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου, ο Πορφύριος, αρχαιολόγος, είναι εδώ και 18 χρόνια Ηγούμενος, με τη φήμη αυστηρού Γέροντα. Και αναρωτιέσαι πώς ταιριάζει ένα τόσο γλυκό τοπίο, όπως αυτό του φιδωτού Αλιάκμονα, που συμφιλιώνει τα Πιέρια με το Βέρμιο, η υποβλητική ατμόσφαιρα ενός από τα παλιότερα μοναστήρια, με την αυστηρότητα και το απρόσιτο ενός ιερωμένου; Δεν είναι, όμως, έτσι. Είναι τελείως διαφορετικά τα πράγματα!

Συνέχεια

Ο Σταυρός του Χριστού και ο Σταυρός του κάθε ανθρώπου

Ὁ Κύριος εἶπε στούς μαθητές Του: «Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι» (Ματθ. ιστ’,24). Τί σημαίνει «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου»; Καί γιατί αὐτός «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου», δηλαδή ὁ ἰδιαίτερος σταυρός τοῦ καθενός μας, ὀνομάζεται συνάμα καί «Σταυρός τοῦ Χριστοῦ»;

Συνέχεια

Ὁ Κύριος εἶπε στούς μαθητές Του: «Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι» (Ματθ. ιστ’,24). Τί σημαίνει «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου»; Καί γιατί αὐτός «ὁ σταυρός τοῦ κάθε ἀνθρώπου», δηλαδή ὁ ἰδιαίτερος σταυρός τοῦ καθενός μας, ὀνομάζεται συνάμα καί «Σταυρός τοῦ Χριστοῦ»;

Συνέχεια

Όσιος Θεοδόσιος ο κοινοβιάρχης

Ο Όσιος Θεοδόσιος γεννήθηκε στο χωριό Μωγαρισσού της Καππαδοκίας από πολύ πιστούς και ενάρετους γονείς, τον Προαιρέσιο και την Ευλογία. Έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Λέοντος του Μεγάλου (457-474 μ.Χ.) και έφτασε έως και τους χρόνους του αυτοκράτορα Αναστασίου του Δικόρου (491-518 μ.Χ.). Σε νεαρή ηλικία έγινε μοναχός και από πολύ νωρίς διακρίθηκε για την εγκράτεια και την ηθική του τελειότητα.

Συνέχεια

Η ιερά μονή Αγίων Αναργύρων Καστοριάς

Η Μονή των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού βρίσκεται στο χωριό Μελισσότοπος, 26 χλμ. από την Καστοριά, σε υψόμετρο 870 μ., και είναι η παλαιότερη Μονή του Νομού. Η πρώτη Μονή, αφιερωμένη στον Άγιο Παντελεήμονα, ιδρύθηκε την εποχή του Αλέξιου Α’ Κομνηνού (1080).

Συνέχεια

Το Ιερό Μετόχι Αγίου Παντελεήμονος Κοκκιναρά

Η Ιερά Μονή του Αγίου ενδόξου μεγαλομάρτυρος και ιαματικού Παντελεήμονος βρίσκεται στα βόρεια όρια του κτήματος της παλαιφάτου και ιστορικής Ιεράς Μονής των Ασωμάτων, της ονομαζομένης Πετράκη, το οποίο τοποθετείται στην περιοχή Κοκκιναρά του Πεντελικού όρους στη βορειοανατολική Αττική, λίγο πιο κάτω από την κορυφή Άγιος Παντελεήμων (870 μ.). Αυτό το κτήμα (6.000 στρ. τότε), όπως φαίνεται και στον Μέγα Κώδικα της Κυριάρχου Ιεράς Μονής με ημερομηνία 29 Μαρτίου 1837, αγοράσθηκε (όπως και ολόκληρη η περιουσία της) από τους τότε ενασκουμένους σε αυτήν προς ωφέλεια και ανακούφισή της, αφού μετά την ένοπλο και ένδοξο Επανάσταση του Γένους κατά το 1821 η Ιερά Μονή απογυμνώθηκε των πολλών κτημάτων της, τα οποία δώρησε στο νεοσύστατο τότε Κράτος μας καθώς επίσης και σε πολλούς οργανισμούς του, ώστε να δημιουργηθούν μία σειρά από κοινωφελή έργα.

Συνέχεια

Αγιορείτικη γαριδόσουπα

Ο Μοναχός Νικήτας ο Αγιορείτης, περίφημος μάγειρας στο Άγιον Όρος, ασκητεύει στο κελί της Παναγίας Πορταΐτισσας το οποίο κτίστηκε το 1518 και υπάγεται στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου. Έχει αναλάβει το διακόνημα του μάγειρα εδώ και 17 χρόνια στο Άγιον Όρος, έχοντας μυηθεί στα μυστικά της μακραίωνης Αγιορείτικης μαγειρικής τέχνης από τους παλαιούς πατέρες, οι οποίοι την εμπλούτισαν και την εξέλιξαν παράλληλα από τις επιρροές που είχαν από τον τόπο καταγωγής του ο καθένας.

Συνέχεια

Χειμωνιάτικο οδοιπορικό στη λίμνη Δόξα

Αρχές Φεβρουαρίου, σε απόσταση κοντινή από την Αθήνα, περνούμε τον Ισθμό της Κορίνθου και στο ύψος του Κιάτου στρίβουμε προς Φενεό και ακολουθούμε μια πανέμορφη διαδρομή μέσα από τις καταπράσινες εξοχές της Κορινθίας. Η γη νοτισμένη και η φύση ήρεμη παντού μόλις που αποτολμά τα πρώτα της σκιρτήματα αναμένοντας την άνοιξη. Στα αριστερά μας η μαγευτική λίμνη Στυμφαλία μετεωρίζεται μεταξύ θρύλου και πραγματικότητας μέσα σ’ ένα σύννεφο πυκνής ομίχλης.

Συνέχεια

Όσιος Εφραίμ Κατουνακιώτης

27 Φεβρουαρίου

Άγιος Εφραίμ Κατουνακιώτης, ο αγιασμένος Νεοφανής Γέροντας

Ο 20ός αιώνας χαρακτηρίζεται ως ένας από τους πιο ταραγμένους αιώνες της ιστορίας. Παρά ταύτα είναι ο αιώνας ανάδειξης πλειάδας επιφανών αγίων, ως επιβεβαίωσης της μεγάλης αλήθειας, πως όπου: «Επλεόνασεν ή αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν ή χάρις» (Ρωμ. 5,20). Μια τρανή απόδειξη ότι η Εκκλησία του Χριστού συνεχίζει και στις δύσκολες και παρακμιακές ημέρες μας, να σώζει και να αγιάζει, να αναδεικνύει αγίους. Ανάμεσά τους ο νεωστί καταταγείς στους αγιολογικούς δέλτους, άγιος Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, μια σπουδαία ασκητική μορφή του αγιορείτικου μοναχισμού, άξιος συνεχιστής του γνησίου μοναχικού ιδεώδους της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας.

Συνέχεια

Πεντανόστιμο ψωμί!

Μια συνταγή του αγιορείτη μοναχού Νικήτα

Συνέχεια

Μοναστηριακή ρεβιθάδα

Τα ρεβίθια είναι ένα φαγητό κυριακάτικο για τους μοναχούς, οι οποίοι συνηθίζουν να τα σερβίρουν µε ελιές και παστό ψάρι (σαρδέλες, λακέρδα κ.λπ.). Για τη ρεβιθάδα το «βασικό µυστικό», λέει ο πατέρας Νικήτας, «είναι τα ρεβίθια να σιγοβράσουν σε χαµηλή φωτιά. Έτσι θα χυλώσουν πιο καλά». Αν υπολογίσει κανείς τη διατροφική αξία των ρεβιθιών, τα οποία είναι πλούσια σε πρωτεΐνη, σίδηρο, φώσφορο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο, ενώ περιέχουν και ασβέστιο, κάλιο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β καθώς και βιταμίνη Κ, τότε σίγουρα αυτή η μοναστηριακή ρεβιθάδα αξίζει ν’ αποκτήσει μια θέση στο τραπέζι μας!

Συνέχεια

Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο μέγας Θεολόγος και Υμνογράφος της Εκκλησίας

4 Δεκεμβρίου

Οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας έβαλαν τη δική τους σφραγίδα ο καθένας στη διατύπωση της αποκαλυμμένης και σώζουσας αλήθειας. Είναι όντως θαυμαστό το γεγονός ότι ουδέποτε υπήρξε χρόνος στη δισχιλιόχρονη πορεία της Εκκλησίας μας να μην υπάρχουν Πατέρες και διδάσκαλοι, οι οποίοι εκφράζουν την αυτοσυνειδησία Της.

Συνέχεια

Ιστορία και θησαυροί της Ιεράς Μονής Ζάβορδας

Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος – Οσίου Νικάνωρος Ζάβορδας

Ιστορία και κειμήλια

Η Ιερά Μονή Οσίου Νικάνορα – Μεταμορφώσεως του Σωτήρος βρίσκεται στο όρος Καλλίστρατο Γρεβενών, στην αριστερή όχθη του ποταμού Αλιάκμονα, κοντά στη Δεσκάτη και απέχει από τα Γρεβενά 45 χιλιόμετρα, περίπου 50 λεπτά δρόμο. Εκεί υπήρχε το χωριό Ζάβορδα, από το οποίο έλαβε το όνομα με το οποίο είναι περισσότερο γνωστή. Το μοναστήρι ήταν σταυροπηγιακό, μέχρι το 1767 και υπαγόταν στην Αρχιεπισκοπή Αχριδών, μετέπειτα όμως ανήκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η μονή της Ζάβορδας έχει χαρακτηριστεί ως «ιστορικό διατηρητέο μνημείο» με την υπουργική απόφαση 4701/3.3.1967 (ΦΕΚ Β’ 183/16.3.1967).

Συνέχεια

Η Αγία Μακρίνα

19 Ιουλίου

«Mικρόν τι μικρόν μακρύνουσα Mακρίνα,
Kόσμου σεαυτήν ήγγισας τω Kυρίω»

«Φρονοῦσ’ ἀδελφὰ τοῖς ἀδελφοὶς Μακρῖνα,
Τούτοις ἀδελφὰ συγκατοικεῖς καὶ πόλον.
Τῇ δ’ ἐνάτῃ δεκάτῃ Μακρῖναν νόες ἔνθεν ἄειραν»

Συνέχεια

Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης – Ο θεμελιωτής του Αγιορείτικου μοναχισμού

5 Ιουλίου

Ο Άγιος Αθανάσιος κατήγετο από τα μέρη της Ανατολής, από την Τραπεζούντα. Μόλις ετελείωσε την έξωθεν παιδεία -ήτο φιλόλογος- ελκυσθείς υπό της Θείας Χάριτος, εγκατέλειψε τα εγκόσμια και προσεχώρησε στο μοναχισμό από νεαράς ηλικίας, υπό την πρόνοια του κατά σάρκα θείου του, του οσιωτάτου πατρός Μιχαήλ του Μαλεήνου.

Συνέχεια

Όσιος Ιωάννης ο Θεριστής

24 Φεβρουαρίου

Κάποτε στο Ροβιάνο υπήρχε ένας ευεργέτης που κάθε χρόνο μετά τον θερισμό έδινε λίγο στο μοναστήρι. Τον μήνα Ιούνιο ο Ιωάννης πήγε να τον βρει παίρνοντας μαζί του ένα παγούρι με κρασί. Καθώς διάβαινε τα χωράφια οι χωρικοί άρχισαν να τον περιπαίζουν, αλλ’ ο πράος Ιωάννης τους πλησίασε και έδωσε σε όλους να φάνε και να πιούνε. Όλοι έτρωγαν το ψωμί και έπιναν κρασί, αλλά το ψωμί δεν τελείωνε ούτε άδειαζε το παγούρι. Μόλις το είδε αυτό ο Άγιος γονατιστός ευχαριστούσε τον Θεό όταν ξαφνικά σκοτείνιασε ο ουρανός, ενώ ήταν μεσημέρι και μπόρα έπεσε στον κάμπο. Οι θεριστές έτρεξαν να προστατευθούν και μόνο ο Ιωάννης έμεινε εκεί προσευχόμενος. Μόλις κόπασε η βροχή γύρισαν οι θεριστές στη δουλειά τους και βρήκαν θερισμένα όλα τα στάχυα, δεμένα στη σειρά δεμάτια και στεγνά. Για τούτο και ονομάσθηκε «Θεριστής»…

Ο Όσιος Ιωάννης ο Θεριστής γεννήθηκε μέσα σε ένα χαρέμι, στο Παλέρμο της Σικελίας, περί το έτος 1000 μ.Χ. από μια σκλάβα Καλαβρέζα, αιχμάλωτη Ορθόδοξη Χριστιανή στο παλάτι του τοπικού μουσουλμάνου άρχοντος, που την είχε ως σύζυγό του και ονομαζόταν Καλλίστη. Η μητέρα του τού μιλούσε μυστικά από την παιδική του ηλικία για τον Χριστό. Όταν έφθασε σε ηλικία 14 ετών, του φανέρωσε την αληθινή του πατρίδα, την Καλαβρία και τον προέτρεψε να μεταβεί εκεί για να βαπτισθεί Ορθόδοξος. Στη συνέχεια η ευλαβής Καλλίστη ασπάσθηκε το παιδί της και του επέδωσε τον Τίμιο Σταυρό, τον οποίο φύλασσε κρυφά και ήταν η μόνη της παρηγοριά στις θλίψεις της ομηρίας.

Συνέχεια

Ει εμέ εδίωξαν… Βίος Αγίου Μαξίμου του Γραικού

Οι τελευταίες μέρες ήταν για μένα μία πολύ δύσκολη περίοδος, από τις πιο δύσκολες της ζωής μου. Παντού επικρατεί η ανησυχία, η αμφιβολία, η ταραχή. Κανένας δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα για το πόσο θα κρατήσει αυτή η πανδημία, αν τελικά θα καταφέρουμε να την αντιμετωπίσουμε και πότε. Και το επιστέγασμα; Κλείνουν οι εκκλησίες, οι ακολουθίες γίνονται κεκλεισμένων των θυρών και με ελάχιστους παρόντες. Σε αυτές τις στιγμές της ξηρασίας κάθε ανθρώπινης παρηγοριάς, η καρδιά μου έφερε στη μνήμη ένα αγαπημένο μου άγιο. Τον άγιο Μάξιμο τον Γραικό.

Συνέχεια