Η Μάχη στο Βαλτέτσι (12-13 Μαΐου 1821)

Η Μάχη στο Βαλτέτσι υπήρξε μία από τις σημαντικότερες μάχες της Ελληνικής Επαναστάσεως, που άνοιξε τον δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς, στις 23 Σεπτεμβρίου 1821. Διεξήχθη στις 12 και 13 Μαΐου του 1821 γύρω από το ορεινό χωριό Βαλτέτσι της Μαντινείας (12 χιλιόμετρα δυτικά της Τριπόλεως) και στέφθηκε από τη νίκη των ελληνικών όπλων.

Συνέχεια

Οι Λαζαρίνες και τα Κάλαντα του Λαζάρου

Λαζαρίνες στο Πήλιο, δεκαετία ’70

Οι Λαζαρίνες είναι έθιμο από την εκκλησιαστική μας παράδοση που αναφέρεται στο γεγονός της αναστάσεως του φίλου του Χριστού Λαζάρου. Το πρωί του Σαββάτου του Λαζάρου κορίτσια και ανύπαντρες κοπέλες, ντυμένες με τα καλά τους ρούχα, γυρνούν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τα παραδοσιακά «Κάλαντα του Λαζάρου» και κρατώντας μικρά πανέρια στολισμένα με λουλούδια, που έχουν μαζέψει οι ίδιες την προηγούμενη ημέρα από τις εξοχές της περιοχής τους. Οι νοικοκυρές, στα σπίτια που θα επισκεφτούν, θα γεμίσουν τα καλαθάκια τους με γλυκίσματα, χρήματα και αυγά που τα κοτρίτσια θα βάψουν κόκκινα τη Μεγάλη Πέμπτη.

Συνέχεια

Θρύλοι της λίμνης στ’ ασημένια Γιάννενα

Νικόλαος Oθωναίος, Ιωάννινα

Η Κυρά Φροσύνη
(11 Ιανουαρίου 1801)

Η «Κυρά Φροσύνη», όπως έγινε γνωστή η Ευφροσύνη Βασιλείου (1773-11 Ιανουαρίου 1801) συνδέθηκε με την ιστορία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων και το τραγικό τέλος της, στις 11 Ιανουαρίου του 1801, τραγουδήθηκε, έγινε όπερα, μυθιστόρημα, ταινία. Υπήρξε μητέρα δύο παιδιών και σύζυγος του εμπόρου και προκρίτου των Ιωαννίνων Δημητρίου Βασιλείου, καθώς επίσης και ανιψιά του Μητροπολίτη Λαρίσης, μετέπειτα Ιωαννίνων Γαβριήλ Γκάγκα. Ο Αλή Πασάς αποφάσισε να την εκτελέσει μαζί με άλλες δεκαεπτά (17) συντοπίτισσές της, δια πνιγμού, στην Λίμνη των Ιωαννίνων, με την επίσημη αιτιολογία ότι ζούσαν ανήθικα, κάτι για το οποίο έχουν εκφραστεί αμφιβολίες, η δε Φροσύνη και οι λοιπές γυναίκες, που πνίγηκαν μαζί της, έχουν θεωρηθεί ακόμα και θύματα των πολιτικών διώξεων της εποχής στα Γιάννενα. Τα πραγματικά περιστατικά σε γενικές γραμμές έχουν χαθεί ή παραμορφωθεί από συναισθηματικούς, οικονομικούς, ακόμα και εθνικούς παράγοντες τόσο της εποχής εκείνης, όσο και των επομένων δεκαετιών[1].

Συνέχεια

Η Ελληνίδα στην Τουρκοκρατία και στην Επανάσταση του 1821

Θεόδωρος Βρυζάκης, Λεπτομέρεια από την «Έξοδο του Μεσολογγίου»

«Ψυχή μεγάλη και γλυκειά, μετά χαράς στο λέω:
Θαυμάζω τες γυναίκες μας και στ’ όνομα τους μνέω»
Διονύσιος Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι

Κάθε φορά που μελετά κανείς την Ελληνική Ιστορία, καταλήγει να επαναλαμβάνει τους ανωτέρω στίχους του εθνικού μας Ποιητή, διαπιστώνοντας ότι οι Ελληνίδες γεμίζουν τις σελίδες της Ιστορίας μας με τις θαυμαστές θυσίες, τον ηρωισμό, το μεγαλείο και τον αγώνα τους.

Συνέχεια

Από Μάρτη καλοκαίρι!

Ο Μάρτιος είναι ο μήνας των χελιδονιών και των πελαργών. Ο μήνας της βλάστησης και των πρώτων λουλουδιών. Ο μήνας του Ευαγγελισμού και της Εθνεγερσίας, μα και ο μήνας των μεγάλων αντιθέσεων και των απότομων μεταβολών. Καθώς υποδεχόμαστε την άνοιξη, σιγά – σιγά τα δέντρα, με πρώτη την αμυγδαλιά, μπουμπουκιάζουν και η πλάση στολίζεται από τα πολύχρωμα, μυρωμένα άνθη τους! Απρόβλεπτος, άτσαλος, πεισματάρης και ατίθασος, ο Μάρτης παραμένει ένας μήνας αγαπημένος και πάντα ευπρόσδεκτος καθώς σημαίνει τον ερχομό της Άνοιξης, της χαράς, της ζωής και της δημιουργίας! Ας τον υποδεχτούμε με την ευχή να είναι ευτυχισμένος και δημιουργικός για όλους! Καλό και ευλογημένο μήνα φίλοι μας!

Συνέχεια

«Πότε θα κάμει ξαστεριά», το τραγούδι και η ιστορία του

Ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου στο Θέρισο

Πασίγνωστος και χιλιοτραγουδισμένος ο σκοπός του «Πότε θα κάνει ξαστεριά», του ριζίτικου τραγουδιού της ηρωικής Κρήτης, που έγινε ο ύμνος των αγώνων ολόκληρου του λαού μας για Δημοκρατία, Ελευθερία, Ανεξαρτησία. Δεν είναι το ίδιο γνωστός όμως και ο ποιητής, ο δημιουργός των στίχων του τραγουδιού, που ακόμα και σήμερα εκφράζει τον ίδιο πόθο του λαού στην Ελλάδα, στην Κύπρο αλλά και στα πέρατα του κόσμου, όπου κι αν βρίσκονται διασκορπισμένοι οι Έλληνες.

Συνέχεια

Στη γη της Καρπασίας

Καρπασία

Καρπασία

Άντρος Παυλίδης

Η Καρπασία είναι, θεωρώ, ένας από τους πλέον αξιόλογους χώρους που έχω περπατήσει και έχω ταξιδέψει στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Είναι ένας χώρος πολύπαθος, καθώς πρόκειται για μια στενή λωρίδα γης που με περισσή τόλμη εισχωρεί βαθιά στη θάλασσα.

Συνέχεια

Κάλαντα Θεοφανείων Κύπρου

Τα ωραιότερα κάλαντα του κόσμου είναι για τα Άγια Θεοφάνεια και έρχονται από την Κύπρο! Με την εξαίσια φωνή του κορυφαίου ερμηνευτή Χρήστου Σίκκη, η Κύπρος μας ταξιδεύει στην ομορφιά και στα βαθύτερα νοήματα των ημερών με την πιο νοσταλγική μελωδία της ιερής μας παράδοσης.

Μια ιστορική φωτογραφία: τελευταία Θεοφάνεια στην ελεύθερη Αμμόχωστο,
ιερουργούντος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου (Κύπρος, 6 Ιανουαρίου 1974)

Παρακαλώ σας δώστε μου θέλημα να αρκινήσω
να πω τα φωτοκάλαντα, να σαν τα ιστορήσω.
Τζιαν’ έσιεται ευχαρίτησην τζιαι θέλει η όρεξήν σας
τα φωτοκάλαντα να πω στην πόρταν τη δικήν σας (δις).

Μηνύματα χαρούμενα ήρταμε να σας πούμε
πως ο Χριστός βαφτίζεται τζιαιν’ να σας ευχηθούμεν!
Πως εν τα Θεοφάνεια ανθρώπου σωτηρίαν
που καθαρίζουν ταις ψυσιές από την αμαρτίαν (δις).

Σήμερον ήρτεν ο Χριστός στο άγιο το ποτάμι
τζιαι ζήτησε να βαφτιστεί από τον Ιωάννην.
Θαύμα μεγάλον έγινεν απού δεν έσιε ταίριν,
ανοίξασιν οι ουρανοί τζι’ εξέβην περιστέριν (δις).

Ήταν το Πνεύμαν τ’ Άγιον για να το μαρτυρήσει
πως εβαφτίστην ο Χριστός π’ ανατολήν ως δύσην!
Δοξάζουμέν σε βασιλιά με τα θαυμάσιά σου
τζιαι προσκυνούμεν Κύριε τα Θεοφάνειά σου (δις).

Σήμερα είναι Χριστιανοί έξι του Γεναρίου
που ούλοι μας γιορτάζομεν τα Φώτα του Κυρίου!
Τζιαι του τζαιρού με το καλό, να ‘ρτούμεν να σας βρούμεν,
χαρούμενους, καλόκαρδους, τα Φώτα να σας πούμεν (δις).

Εις έτη πολλά!

Ο Χρήστος Σίκκης γεννήθηκε στην Αραδίππου Λάρνακας. Σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Κύπρου και εργάστηκε ως δάσκαλος για δύο χρόνια στην Κύπρο. Το 1971 ήρθε στην Αθήνα. Παράλληλα με τις μουσικές του σπουδές στο Εθνικό Ωδείο, άρχισε να τραγουδάει στο ελληνικό ραδιόφωνο και στην τηλεόραση παραδοσιακά τραγούδια της πατρίδας του. Από το 1973 συμμετέχει σε συναυλίες σε χωριά και πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού. Στην προσωπική του δισκογραφία ανήκουν οι δίσκοι: «Ώρα Καλή» (1987), «Τραγούδια από την Κύπρο» (1990), «Κύπρος της Γης Παράδεισος» (1993), «Έλληνες Ακρίτες» (1998) και «Φύσα Βοριά μου» (2007). Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ερμηνευτές παραδοσιακών τραγουδιών και ύμνων της Ελλάδος και της Κύπρου.

Πηγή: domnasamiou.gr

kimintenia.wordpress.com

Τα Χριστουγεννιάτικα έθιμα της Σμύρνης

Τα Χριστουγεννιάτικα έθιμα της Σμύρνης ήταν πλούσια και ξεχωριστά. Τα έθιμα αυτά είχαν σχέση με την προετοιμασία των ανθρώπων για τον ερχομό του νέου χρόνου.

Ως ζητούμενο είχαν την καλή υγεία, την πλούσια καρποφορία και σοδειά. Τις άγιες αυτές μέρες, πλούσιοι και φτωχοί γιόρταζαν με την ίδια χαρά τη γέννηση του Χριστού. Οι άρχοντες της περιοχής έστελναν στους φτωχούς απ’ όλα τα αγαθά.

Συνέχεια

Ο Έρωτας στα χιόνια (Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης)

Συρράκο Ιωαννίνων

«Όχι άλλο σαν εγύρισε ο νους σου σαν ανέμη,
εμένα μια μελαχροινή στέκει και μ’ ανημένει.
Σα θέλεις Άη Γιάννη μου να σ’ άφτω τα κεριά σου
κάνε με γειτονόπουλο με τη γειτόνισσα σου…»
(Χορός Πρινιώτης, Κρήτη)

Καρδιὰ τοῦ χειμῶνος. Χριστούγεννα, Ἅις-Βασίλης, Φῶτα.
Καὶ αὐτὸς ἐσηκώνετο τὸ πρωί, ἔρριπτεν εἰς τοὺς ὤμους τὴν παλιὰν πατατούκαν του, τὸ μόνον ροῦχον ὁποὺ ἐσώζετο ἀκόμη ἀπὸ τοὺς πρὸ τῆς εὐτυχίας του χρόνους, καὶ κατήρχετο εἰς τὴν παραθαλάσσιον ἀγοράν, μορμυρίζων, ἐνῷ κατέβαινεν ἀπὸ τὸ παλαιὸν μισογκρεμισμένον σπίτι, μὲ τρόπον ὥστε νὰ τὸν ἀκούη ἡ γειτόνισσα:
- Σεβτὰς εἶν᾽ αὐτός, δὲν εἶναι τσορβάς…· ἔρωντας εἶναι, δὲν εἶναι γέρωντας.
Τὸ ἔλεγε τόσον συχνά, ὥστε ὅλες οἱ γειτονοποῦλες ὁποὺ τὸν ἤκουαν τοῦ τὸ ἐκόλλησαν τέλος ὡς παρατσούκλι: «Ὁ μπαρμπα-Γιαννιὸς ὁ Ἔρωντας».

Συνέχεια

Ο τρύγος στον Γέρμα Καστοριάς τον παλιό καιρό

Φεύγοντας ο Αύγουστος που είναι ο τελευταίος μήνας του καλοκαιριού και της Παναγίας με τα πολλά φρούτα, ο καιρός μας φέρνει, καθώς γυρίζει, το Σεπτέμβρη, το μήνα του Σταυρού, που προμηνύει τον ερχομό του χινόπωρου με τις δροσερές του αύρες και τα πρωτοβρόχια. Από το έμπα του κιόλας, ο Σεπτέμβρης σε μερικά μέρη της πατρίδας μας και ειδικότερα στη Δυτική Μακεδονία, ρίχνει τα πρώτα τα νερά τα «πρωτοβρόχια», πάνω στο διψασμένο χώμα της γης, σκορπώντας χαρά και συλλογή στους ζευγάδες, άλλοτε γεωργούς μας με τα βόδια και τα άλετρα και τώρα με τα τρακτέρ και τα γεωργικά τους μηχανήματα.

Ο κόσμος άλλαξε, άλλαξαν οι καιροί…

Συνέχεια

Άνοιξαν τα δέντρα!

Μακεδονικό παραδοσιακό τραγούδι της αγάπης από το χωριό Νέος Παντελεήμονας Πιερίας. Πρόκειται για τοπικό τραγούδι σε δίσημο ρυθμό (2/4), το οποίο συνήθως τραγουδιόταν κατά την περίοδο της άνοιξης, μετά το Πάσχα μέχρι και τις αρχές του καλοκαιριού. Χορεύεται ως τοπικός γρήγορος χασάπικος με λαβή από τους ώμους. Στο κοντινό Λιτόχωρο Πιερίας χορεύεται ως συρτό στα τρία με ρυθμικό κούνημα των χεριών.

Συνέχεια