Ο Νυμφίος

«Ἐκ νυκτὸς ὀρθρίζει τὸ πνεῦμά μου πρὸς σέ, ὁ Θεός,
διότι φῶς τὰ προστάγματά σου ἐπὶ τῆς γῆς»

(από τα «Ἀλληλουϊάρια» της Ακολουθίας του Νυμφίου)

Συνέχεια

Χριστός γεννάται δοξάσατε

Xριστός γεννάται δοξάσατε,
Xριστός εξ ουρανού απαντήσατε,
Xριστός επί γης υψώθητε.
Άσατε τω Kυρίω πάσα η γη
και εν ευφροσύνη, ανυμνήσατε λαοί,
ότι δεδόξασται.

Συνέχεια

Γρηγορείτε και προσεύχεσθε!

«Να προσεύχεσαι, λέγει, να μην εισέλθεις σε πειρασμούς της πίστης σου. Να προσεύχεσαι να μην εισέλθεις στον πειρασμό του δαίμονα της βλασφημίας και της υπερηφάνειας με την οίηση του νου σου. Να προσεύχεσαι να μην εισέλθεις, κατά παραχώρηση του Θεού, στους φανερούς πειρασμούς των αισθήσεων, που ο διάβολος ξέρει πώς να σου δημιουργεί όταν το επιτρέπει ο Θεός λόγω των ανόητων λογισμών που καλλιεργείς.

Να προσεύχεσαι να μην εισέλθεις στους πειρασμούς της ψυχής μέσα από αμφιβολίες και προκλήσεις, με τις οποίες η ψυχή σύρεται βίαια σε μεγάλη σύγκρουση. Ακόμα και έτσι, ετοιμάσου να δεχτείς ολόψυχα σωματικούς πειρασμούς. Να τους διαπλεύσεις με όλα σου τα μέλη και να γεμίσεις τα μάτια σου με δάκρυα, έτσι ώστε ο άγγελος που σε φυλάει να μη σε εγκαταλείψει.

Επειδή χωρίς δοκιμασίες δεν φαίνεται η Πρόνοια του Θεού και δεν μπορείς να αποκτήσεις παρρησία μπροστά στον Θεό, ούτε να μάθεις τη σοφία του Πνεύματος, ούτε μπορεί να εδραιωθεί μέσα σου ο θείος πόθος. Πριν από τους πειρασμούς ο άνθρωπος προσεύχεται στον Θεό σαν να είναι ξένος, αλλ’ όταν εισέρχεται στους πειρασμούς για χάρη της αγάπης του και δεν αφήνεται να εκτραπεί, τότε άμεσα έχει, ούτως ειπείν, τον Θεό ως χρεώστη του και ο Θεός τον υπολογίζει ως αληθινό φίλο, διότι για χάρη του θελήματός Του πολέμησε εναντίον του εχθρού του και τον νίκησε. Αυτό σημαίνει «προσεύχεσθε ίνα μη εισέλθετε εις πειρασμόν».

Και πάλι, να προσεύχεσαι να μην εισέλθεις στο φοβερό πειρασμό του διαβόλου για την αλαζονεία σου, αλλά επειδή αγαπάς τον Θεό, ώστε η δύναμή Του να σου είναι αρωγός, και διά μέσου σου να συντρίψει τους εχθρούς Του. Να προσεύχεσαι να μην εισέλθεις σε τέτοιες δοκιμασίες εξαιτίας της αφροσύνης των λογισμών και των έργων σου, αλλά αντίθετα για να δοκιμαστεί η αγάπη σου πρός τον Θεό και για να δοξαστεί η δύναμη Του στην υπομονή σου».

* Από το βιβλίο: Ιλαρίων Αλφέγιεφ, «Άγιος Ισαάκ ο Σύρος».

Συνέχεια

Άγιος Θεμιστοκλής ο απλοϊκός βοσκός προβάτων

21 Δεκεμβρίου

«Τὰς ἐκ σιδηρῶν ὀξέων ἥλων ξέσεις,
Ὥς τις σιδηροῦς καρτερεῖς Θεμιστόκλεις»

Ο Άγιος Θεμιστοκλής έζησε τον 3ο μ.Χ. αιώνα στα Μύρα της Λυκίας της Μικράς Ασίας. Ήταν βοσκός προβάτων, αλλά δεχόμενος τα νάματα της πίστεως από τους ευσεβείς γονείς του, βίωσε τις αλήθειες του Ευαγγελίου του Χριστού και αναδείχθηκε αργότερα ένθερμος ομολογητής της πίστεως στον ένα και αληθινό Θεό.

Συνέχεια

Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο μέγας Θεολόγος και Υμνογράφος της Εκκλησίας

4 Δεκεμβρίου

Οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας έβαλαν τη δική τους σφραγίδα ο καθένας στη διατύπωση της αποκαλυμμένης και σώζουσας αλήθειας. Είναι όντως θαυμαστό το γεγονός ότι ουδέποτε υπήρξε χρόνος στη δισχιλιόχρονη πορεία της Εκκλησίας μας να μην υπάρχουν Πατέρες και διδάσκαλοι, οι οποίοι εκφράζουν την αυτοσυνειδησία Της.

Συνέχεια

Ο γλυκασμός των Αγγέλων

Παναγία Τατάρνα, Ευρυτανία (1810)

Για την Κοίμηση της Θεοτόκου δεν έχουμε πληροφορίες από την Καινή Διαθήκη, αλλά μόνον από τα κείμενα των αγίων Πατέρων. Την ευσεβή αυτή παράδοση της Εκκλησίας μας συνοψίζει άριστα το εξαποστειλάριο της εορτής της Κοιμήσεως

Ἀπόστολοι ἐκ περάτων, συναθροισθέντες ἐνθάδε, Γεθσημανῆ τῷ χωρίῳ, κηδεύσατέ μου τὸ σῶμα, καὶ σύ, Υἱὲ καὶ Θεέ μου, παράλαβέ μου τὸ πνεῦμα.

Συνέχεια

Ο Άγιος Ανδρέας ο Ιεροσολυμίτης Αρχιεπίσκοπος Κρήτης

4 Ιουλίου

«Θανὼν ἐφεῦρε τῶν πόνων στέφος μέγα,
Κρήτης ὁ ποιμήν, οὗ πόνος Κανὼν μέγας.
Τῇ δὲ τετάρτῃ ἀρχιθύτην μόρος Ἀνδρέαν εἷλε»

«Ζηλοῦτε τὰ πνευματικά» (Α’ προς Κορινθίους, ιδ’ 1). Να επιθυμείτε με ζήλο τα πνευματικά χαρίσματα. Τέτοιο ζήλο σε όλη του τη ζωή είχε και ο άγιος Ανδρέας. Από τους μεγάλους εκκλησιαστικούς ποιητές ο Ανδρέας, γεννήθηκε στη Δαμασκό από γονείς ευσεβείς, τον Γεώργιο και τη Γρηγορία. Σε ηλικία 15 ετών, κατετάγη στον κλήρο (αναγνώστης) του πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων, από τον τότε Πατριάρχη Θεόδωρο. Στην Ιερουσαλήμ, ο Ανδρέας διακρίθηκε για τη μόρφωση και την αρετή του μεταξύ των αγιοταφιτών πατέρων, γι’ αυτό και τον προέκριναν να σταλεί στην Κωνσταντινούπολη, για την έκτη Οικουμενική Σύνοδο κατά των Μονοφυσιτών.

Συνέχεια

Σήμερον κρεμάται επί ξύλου

Το «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου» αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά τροπάρια της Μεγάλης Εβδομάδας, και ψέλνεται το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης ανάμεσα στο Πέμπτο και Έκτο Ευαγγέλιο, κατά την Ακολουθία των Παθών και το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής στην Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών ενώπιον του Εσταυρωμένου:

Συνέχεια

Η νύχτα των θαυμάτων – Μια προσέγγιση της υμνολογίας των Χριστουγέννων

«Χριστός γεννάται, δοξάσατε· Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε. Χριστός επί γης, υψώθητε …». «Μυστήριον ξένον» χαρακτηρίζει ο υμνωδός τη γέννηση του Θεανθρώπου. Και πώς αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί από την πεπερασμένη ανθρώπινη διάνοια το μυστήριο της συγκαταβάσεως του Θεού προς τον άνθρωπο, το οποίο συντελέστηκε με τη βοήθεια της Θεοτόκου, που «εχώρεσεν σαρκί, τον Αχώρητον παντί» για να φανερωθεί η υπεράπειρη και γνήσια αγάπη Του προς εμάς…

Συνέχεια

Άγιος Νεκτάριος, ο άγιος της Αίγινας

Άγιος Νεκτάριος Επίσκοπος Πενταπόλεως ο Θαυματουργός (1846-1920)

Το Μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου στην Αίγινα αποτελεί ένα από τα ιερότερα προσκυνήματα της πατρίδας μας. Χιλιάδες πιστοί συρρέουν σε αυτό καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου για να προσκυνήσουν, να λάβουν την ευλογία και τη χάρη του αγίου μας, να ενδυναμωθούν στους αγώνες τους και στην πνευματική τους πορεία, να αναπαυθούν ψυχικά, να θεραπευθούν. Κανείς από όσους με πίστη προσήλθαν στη μονή δεν έφυγε χωρίς τα πολύτιμα δώρα του Αγίου Νεκταρίου, την ειρήνη, την αγάπη του, την ίαση παντοδαπών νοσημάτων, την παρηγορία.

Συνέχεια

Άγιος Ρωμανός ο Μελωδός

1η Οκτωβρίου

Ο Άγιος Ρωμανός, γνωστός και ως Άγιος Ρωμανός ο Μελωδός, είναι από τους γνωστότερους Έλληνες υμνογράφους, αποκαλούμενος και «Πίνδαρος της Ρυθμικής Ποίησης». Ήκμασε κατά τη διάρκεια του έκτου αιώνα, που θεωρείται ότι είναι η «Χρυσή Εποχή» της βυζαντινής υμνογραφίας. Ο Ρωμανός ο Μελωδός θεωρείται κορυφαίος ποιητής και υμνογράφος της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Συνέχεια

Όσιος Ιωάννης ο Κουκουζέλης

1η Οκτωβρίου

Ο Όσιος Ιωάννης Κουκουζέλης είναι άγιος και σπουδαίος μελωδός της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο οποίος έζησε τον 13ο-14ο μ.Χ. αιώνα, επί της δυναστείας των Κομνηνών. Τον αποκαλούσαν επίσης «αγγελόφωνο» και «καλλικέλαδο» για την όντως αγγελική φωνή του. Θεωρείται ο δεύτερος μεγαλύτερος μελοποιός μετά τον Ιωάννη Δαμασκηνό και συχνά χαρακτηρίζεται ως «Μαΐστωρ της μουσικής».

Συνέχεια

Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου

Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ ΘΡΗΝΟΥ
ἤτοι
Ο ΟΡΘΡΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

ΤΩ ΑΓΙΩ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΩ ΣΑΒΒΑΤΩ
καθ᾿ ᾧ ἑορτάζομεν τὴν θεόσωμον ταφὴν
καὶ τὴν εἰς ᾅδου κάθοδον τοῦ Κυρίου ἡμῶν
Ἰησοῦ Χριστοῦ

Ο ΟΡΘΡΟΣ

(Τελεῖται συνήθως τῇ Μ. Παρασκευῇ ἑσπέρας· ἐνιαχοῦ ὅμως τελεῖται κατὰ τὴν ἀρχαίαν συνήθειαν τὰς πρώτας πρωϊνὰς ὥρας τοῦ Μ. Σαββάτου)

Εὐλογήσαντος τοῦ ἱερέως λέγει ὁ ἀναγνώστης τὸ Τρισάγιον καὶ τὰ τροπάρια Σῶσον, Κύριε, τὸν λαόν σου… Ὁ ἱερεὺς τὴν δέησιν καὶ ὁ ἀναγνώστης τὸν Ἑξάψαλμον· εἶτα ὁ διάκονος τὰ εἰρηνικὰ καὶ ὁ ἱερεὺς τὴν ἐκφώνησιν· Ὅτι πρέποι σοι πᾶσα δόξα…

Συνέχεια

Σήμερον κρεμάται επί ξύλου

Το «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου» αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά τροπάρια της Μεγάλης Εβδομάδας, και ψέλνεται το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης ανάμεσα στο Πέμπτο και Έκτο Ευαγγέλιο, κατά την Ακολουθία των Παθών και το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής στην Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών ενώπιον του Εσταυρωμένου:

Συνέχεια

Το τροπάριο της Κασσιανής (Φώτης Κόντογλου)

Το τροπάριο της Κασσιανής είναι πολύ αγαπημένο από τον ορθόδοξο λαό μας· πάνε να το ακούσουνε και άνθρωποι που δεν πηγαίνουνε ποτέ στην εκκλησιά. Σε τούτο συντελεί η έμπνευση με την οποία είναι γραμμένο, και το πάθος της αμαρτωλής που μετανοιώνει, καθώς κ’ η ιστορία της Κασσιανής που το σύνθεσε.

Αλλά προπάντων, κατά την ιδέα μου, συγκινούσε τον κόσμο η μουσική του, πούναι αργή και μεγαλοπρεπής· γιατί οι δάσκαλοι της εκκλησιαστικής μουσικής μας το τονίσανε με ξεχωριστή αγάπη και φροντίδα. Πλην αυτό μπορεί να το πη κανένας για τα περασμένα χρόνια· τώρα, δε μπορώ να καταλάβω τι ακούνε στις περισσότερες εκκλησίες που το ψέλνουνε, ή καλύτερα που το τραγουδούνε με κάποιον τρόπο αυτοσχέδιο, με μια μουσική τάχα ευρωπαϊκή, που τη φτιάνουνε άνθρωποι χωρίς χριστιανική κατάνυξη και χωρίς κανένα μουσικό αίσθημα, αλλά με κείνη τη νεκρή και ψεύτικη αντίληψη της μουσικής, που θαρρούνε πως είναι η μουσική που ταιριάζει στην εποχή μας.

Συνέχεια

Ιδού ανεβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα..

Μεγάλο Μετέωρο – Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
Πάσχα 2016

«Ἐρχόμενος ὁ Κύριος, πρὸς τὸ ἑκούσιον Πάθος, τοῖς Ἀποστόλοις ἔλεγεν ἐν τῇ ὁδῷ. Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ παραδοθήσεται ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, καθώς γέγραπται περὶ αὐτοῦ. Δεῦτε οὖν καὶ ἡμεῖς, κεκαθαρμέναις διανοίαις, συμπορευθῶμεν αὐτῷ, καὶ συσταυρωθῶμεν, καὶ νεκρωθῶμεν δι’ αὐτόν, ταῖς τοῦ βίου ἡδοναῖς, ἵνα καὶ συζήσωμεν αὐτῷ, καὶ ἀκούσωμεν βοῶντος αὐτοῦ, οὐκέτι εἰς τὴν ἐπίγειον Ἱερουσαλήμ, διὰ τὸ παθεῖν· ἀλλὰ ἀναβαίνω πρὸς τὸν Πατέρά μου, καὶ Πατέρα ὑμῶν, καὶ Θεόν μου, καὶ Θεὸν ὑμῶν, καὶ συνανυψῶ ὑμᾶς εἰς τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, ἐν τῇ Βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν».

Συνέχεια