kimintenia

Έφυγε από τη ζωή ο Σπύρος Βλασσόπουλος στις 10 Μάη 2024, σε ηλικία 78 ετών, βυθίζοντας σε θλίψη τον καλλιτεχνικό κόσμο. Η είδηση έγινε γνωστή από τον δημοσιογράφο και θεατρικό συγγραφέα Αντώνη Μποσκοΐτη, που δήλωσε:

«Αποχαιρετούμε τον σημαντικό συνθέτη Σπύρο Βλασσόπουλο, το αλλοτινό ήμισυ στη ζωή και την τέχνη της Λήδας Χαλκιαδάκη (Λήδα – Σπύρος στα ‘70s). Δημιουργός πολλών τραγουδιών για μεγάλους τραγουδιστές (θυμίζω τον “κύκλο Σαπφώ” για την Αλέκα Κανελλίδου), ο Βλασσόπουλος σταμάτησε νωρίς τη μουσική για ν’ ασχοληθεί με το εστιατόριο “ΙΝΤΕΑΛ” δικής του ιδιοκτησίας. Πέθανε πριν λίγη ώρα σε ηλικία 78 ετών. Καλή ανάπαυση να έχει, καθώς ταλαιπωρήθηκε πολύ από το αλτσχάιμερ τα τελευταία χρόνια».

Η Λήδα Χαλκιαδάκη και ο Σπύρος Βλασσόπουλος υπήρξαν ένα από τα πιο όμορφα και πλέον πρωτοποριακά μουσικά ντουέτα των ‘70ς. Μουσικοί με σπουδαία καλλιτεχνική κληρονομιά, παιδιά της γενιάς του Μάη του ’68 και του Woodstock, απετέλεσαν έναν σημαντικό σταθμό στην πορεία της ελληνικής φολκ – ροκ μπαλάντας μπολιάζοντας μοναδικά το ελληνικό τραγούδι με την παρουσία και τη δημιουργικότητά τους.

Η Λήδα Χαλκιαδάκη, ποιήτρια, συγγραφέας και τραγουδοποιός, υπήρξε κόρη της μεγάλης Ελληνίδας τραγουδίστριας Δανάης Στρατηγοπούλου και του δημοσιογράφου Γιώργου Χαλκιαδάκη. Γεννήθηκε στην Αθήνα, στα χρόνια μετά τον πόλεμο.

Ο Σπύρος Βλασσόπουλος γεννήθηκε στις 4 Οκτωβρίου του 1945 και σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Συνθέτης, κιθαρίστας υπήρξε -εκτός από το καλλιτεχνικό της ταίρι- και πρώτος σύζυγος της Λήδας.

Η Λήδα μεγαλωμένη σ’ ένα μουσικό περιβάλλον, ήταν φυσικό ν’ ακολουθήσει μια παρόμοια πορεία, σπουδάζοντας πιάνο, αρμονία και αντίστιξη. Σε μικρή ηλικία άρχισε να εμφανίζεται στον «Γαλαξία» στο Χίλτον, μαζί με τον πιανίστα Μανώλη Μικέλη και τον κιθαρίστα Τίτο Καλλίρη, πατέρα του ηθοποιού Θάνου Καλλίρη. Μαζί τους, πολλές φορές στο πιάνο, ήταν και ο Βαγγέλης Παπαθανασίου!

Δισκογραφικά πρωτοεμφανίστηκε το 1967, με τον δίσκο «Πιο Ψηλά», μια συλλογή τραγουδιών δικών της, του Γ. Σπανού, του Μ. Πλέσσα αλλά και των Beatles. Η Ελληνική μουσική παράδοση, το latin, το blues, αλλά και η φολκ μπαλάντα της εποχής, υπήρξαν οι επιρροές της που την ακολούθησαν και στα επόμενα βήματά της. Ο δίσκος αυτός κυκλοφόρησε στη Philips και σήμερα είναι δυσεύρετος.

Το 1972 δημιουργείται το ντουέτο «Λήδα – Σπύρος», με πολλές επιρροές από τους Simon & Garfunkel, τη δημοτική μας παράδοση, τη ροκ μπαλάντα, το ethnic, ενώ οι στίχοι τους αρκετά πρωτοποριακοί για την εποχή εκείνη, περνούσαν και έντονα οικολογικά μηνύματα. Οι πρώτες τους εμφανίσεις ήταν με τον Θανάση Γκαϊφύλλια και τα Ανάκαρα, στο μαγαζί «5η Εποχή». Αργότερα ήρθαν κι οι εμφανίσεις στο «Κύτταρο» με τον Κώστα Τουρνά.

Το 1972 κυκλοφορεί και το πρώτο τους άλμπουμ «Ηλεκτρικός Αποσπερίτης», σε στίχους του σπουδαίου ποιητή Ανδρέα Αγγελάκη. Εκτός της Λήδας και του Σπύρου συμμετείχαν ακόμα οι μουσικοί Τ. Διακογιώργης, Βαγγέλης Γερμανός, Τ. Σουρμαΐδης, Θανάσης Μπίκος κ.ά. Όλα τα κομμάτια του δίσκου συγκαταλέγονται στα διαμάντια της Ελληνικής δισκογραφίας, ενώ ξεχωρίζουν «Οι Μηχανές μου», «Ο Μάγος του Βουνού», «Ωραία που ‘ναι σήμερα», αλλά και οι διασκευές «Τα ματόκλαδά σου λάμπουν» και η «Καραγκούνα».

Το 1974 κυκλοφορεί και το δεύτερό τους άλμπουμ, «Χαμένο τίποτα δεν πάει», εξ ίσου σημαντικό και σπουδαίο με το πρώτο. Περιλαμβάνει και δύο συνθέσεις της Δανάης Στρατηγοπούλου, σε ποίηση Pablo Neruda. Συμμετέχουν και πάλι σπουδαίοι μουσικοί, όπως ο Σπύρος Λιβιεράτος, ο Γιώργος Γαβαλάς, η Μαριάννα Τόλη και ο Θανάσης Μπίκος. Ο δίσκος ξεκινάει με την υπέροχη οικολογική -και πολύ μπροστά για την εποχή της- μπαλάντα, «Όταν θα γεννηθεί ο γιός σου». Το τραγούδι είχε ξεχωρίσει και την προηγούμενη χρονιά στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 1973:

Από το 1976 η Λήδα αφοσιώνεται στην οικογένειά της, γράφοντας ταυτόχρονα στίχους για μεγάλα ονόματα όπως ο Διονυσίου, ο Χατζής, η Γαλάνη κ.ά. Συνεργάζεται επίσης με μουσικούς, όπως οι Μαρκόπουλος, Μαμαγκάκης, Σαββόπουλος, Ξυλούρης, Κωχ, Δόμνα Σαμίου, Δέσποινα Γλέζου.

Το 1980 κυκλοφορεί στη CBS ένα ακόμα άλμπουμ, «Θα σε πάρω ταξίδι», μια συλλογή τραγουδιών δικών της, του Σπύρου Βλασσόπουλου, του Αντρέα Αγγελάκη, της Σάσα Μανέτα και του Δημήτρη Ιατρόπουλου. Η ενορχήστρωση ήταν του Γιάννη Κιουρτσόγλου και η παραγωγή του Μίλτου Καρατζά. Το 1994 κυκλοφορεί και την πρώτη της ποιητική συλλογή «Έρωτα θεέ μου». Ζει μόνιμα στη Ραφήνα και ετοιμάζει ένα νέο βιβλίο. Ο Σπύρος Βλασσόπουλος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 78 ετών, στις 10 Μαΐου 2024.

Κώστας Elton Κοντογιάννης

Πηγές: energospolitis.gr, Leda Halkiadaki, rockmachine.gr, catisart.gr