Ο Λευκός Άγγελος της Μιλέσεβα

Ένα αριστούργημα της Βυζαντινής Τέχνης και σύμβολο της Παγκόσμιας Ειρήνης

Στον «πολιτιστικό κήπο» του κόσμου η Σερβία κατέχει τη δική της ξεχωριστή θέση με τα ιδιαίτερου κάλλους ορθόδοξα χριστιανικά μοναστήρια της και τις τοιχογραφίες τους, που ανάγονται στα μεσαιωνικά χρόνια. Αν και οι τοιχογραφίες αυτές έγιναν με βάση τη βυζαντινή τεχνοτροπία, στην οποία δεν επιτρέπονταν νεωτερισμοί, οι καλλιτέχνες που τις δημιούργησαν κατάφεραν να προσφέρουν στην ανθρωπότητα αριστουργήματα, όπως τον περίφημο Λευκό Άγγελο που κοσμεί την ιστορική μονή της Μιλέσεβα και είναι η πρώτη εικόνα που μεταδόθηκε μέσω δορυφόρου από την Ευρώπη στην Αμερική!

Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, οι Ευρωπαίοι έμειναν έκπληκτοι στη θέα του Λευκού Αγγέλου, της τοιχογραφίας που απεικονίζει τον Αρχάγγελο Γαβριήλ, ντυμένο με λευκό χιτώνα και με απλωμένα τα φτερά του, να κάθεται σε μια πέτρα. Ο Αρχάγγελος δείχνει στις Μυροφόρες -τις γυναίκες που θα άλειφαν με μύρο το σώμα του Ιησού- τον κενό τάφο του Χριστού, δηλώνοντας με αυτόν τον τρόπο την Ανάσταση του Κυρίου.

Σύμβολο παγκόσμιας Ειρήνης

Το 1963 η Ευρώπη έστειλε στην Αμερική την εικόνα του Λευκού Αγγέλου, κατά την έναρξη δορυφορικής σύνδεσης μεταξύ των δύο ηπείρων, συμβολίζοντας έτσι την ειρήνη που ο Αρχάγγελος φέρνει σε ολόκληρο τον κόσμο. Ήταν ένα άκρως συμβολικό και ουσιαστικό μήνυμα, μόλις δύο χρόνια μετά από την κρίση των πυραύλων στην Κούβα, μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης, που έφερε τον πλανήτη στα πρόθυρα πυρηνικού ολοκαυτώματος. Η εικόνα του Λευκού Αγγέλου μεταδόθηκε μάλιστα και στο διάστημα, μερικά χρόνια αργότερα.

Η ανείπωτης ομορφιάς τοιχογραφία αποτελεί μέρος της συνθέσεως «Οι Μυροφόρες στον τάφο του Χριστού», η οποία θεωρείται ένα από τα πιο γνωστά ζωγραφικά έργα στη βυζαντινή και δυτικοευρωπαϊκή τέχνη του Μεσαίωνα. Πιστεύεται ότι ο Λευκός Άγγελος αγιογραφήθηκε από αγνώστους Έλληνες καλλιτέχνες, μεταξύ των ετών 1222-1228, στον νότιο τοίχο του παρεκκλησίου της Αναλήψεως του Χριστού, στη σερβική μονή της Μιλέσεβα.

Η ιστορία

Η ιερά μονή Μιλέσεβα στη Σερβία

Το ιστορικό μοναστήρι κτίστηκε κοντά στον ομώνυμο ποταμό μεταξύ των ετών 1218-1219 από τον βασιλιά της Σερβίας, Βλάντισλαβ, εγγονό του ιδρυτή του μεσαιωνικού σερβικού κράτους, Στεφάνου Νεμάνια. Εξ αιτίας των περίφημων τοιχογραφιών της η μονή έχει ανακηρυχθεί μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.

Το μέγεθος και ο λευκός χιτώνας που φορά ο Άγγελος της Μιλέσεβα, με τη χαρμόσυνη όψη του, προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση και σε κάνει να αναρωτιέσαι γιατί οι Ευρωπαίοι ανακάλυψαν αυτό το αριστούργημα επτά αιώνες μετά τη δημιουργία του. Κι όμως αυτό το γεγονός έχει την εξήγησή του: Κατά την κατάκτηση της μεσαιωνικής Σερβίας και των μοναστηριών της από τους Οθωμανούς Τούρκους, οι τοιχογραφίες της μονής Μιλέσεβα υπέστησαν σημαντικές ζημιές και γι’ αυτό αποκαταστάθηκαν τον 16ο αιώνα. Κατά τις εργασίες αποκατάστασης, μία άλλη τοιχογραφία δημιουργήθηκε πάνω από την φημισμένη ζωγραφική αναπαράσταση «Οι Μυροφόρες στον τάφο του Χριστού». Έτσι, ο Λευκός Άγγελος καλύφθηκε και έμεινε κρυμμένος για το κοινό, από εκείνη την εποχή μέχρι τον 20ό αιώνα, οπότε όλος ο ναός της Αναλήψεως του Χριστού στη Μιλέσεβα αναπαλαιώθηκε.

Τότε αφαιρέθηκε η τοιχογραφία που κάλυπτε τον Λευκό Άγγελο και ο κρυμμένος επί αιώνες από το φως Αρχάγγελος Γαβριήλ με τον λευκό χιτώνα, φώτισε τον κόσμο με τη μοναδική καλλιτεχνική και εσωτερική του ομορφιά. Ο Λευκός Άγγελος παραμένει έκτοτε σύμβολο νεότητας, πολιτιστικής – θρησκευτικής παράδοσης και παγκόσμιας ειρήνης.

Πηγή: Ανδρέας Αναγνωστόπουλος, σε: cultureloversgr.blogspot.com

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Twitter

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Twitter. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s