Ο Άγιος νεομάρτυς Δημήτριος ο Χιοπολίτης

29 Ιανουαρίου

«Θεσσαλονίκη, οὐκ ἔτισοι μόνῃ κλέος ἔσται.
Δημήτριος Μάρτυς, καί γάρ ἔχει καί Χίος.
Ἄλλον, ὄν εἴνεκα Χριστοῖο κτάνον ἄνδρες ἀπηνεῖς»

Μαρτύρησε στην Κωνσταντινούπολη, την 29η Ιανουαρίου 1802

Τῷ αὐτῶ μηνί κθ’, μαρτύριον τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου νεομάρτυρος Δημητρίου τοῦ Χιοπολίτου, τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει ἀθλήσαντος, συγγραφέν παρά τοῦ ἱεροδιδασκάλου Ἀθανασίου τοῦ Παρίου

Συνέχεια

Κρεμμυδοντολμάδες Χιώτικοι

Παραδοσιακή συνταγή οι κρεμμυδοντολμάδες. Φαγητό των φτωχών τα παλαιότερα χρόνια αφού τέτοια εποχή αφθονούσαν στα χωριά τα κρεμμύδια, αλλά και των πλουσίων καθώς η γέμιση μπορεί να περιέχει όχι μόνο ρύζι, αλλά και χοιρινό κρέας ή μοσχάρι. Μεζές σήμερα περιζήτητος στις ταβέρνες, οι κρεμμυδοντολμάδες θεωρούνται παραδοσιακή σπεσιαλιτέ των νησιών του ανατολικού Αιγαίου με καταβολές από την εκλεκτή κουζίνα της πάλαι ποτέ Ελληνικής Σμύρνης. Εδώ παρουσιάζουμε μία παραδοσιακή συνταγή από τον Καταρράκτη Χίου. Οι κάτοικοι καλλιεργούσαν ντομάτες, κρεμμύδια και άλλα λαχανικά και οπωροκηπευτικά όλο τον χρόνο και τα σπίτια διέθεταν δικό της φούρνο στις αυλές, όπου έψηναν φαγητά και ψωμί. Άλλες εποχές με υγιεινή διατροφή…

Η Αγία Μαρκέλλα, ένα αιώνιο σύμβολο κατά της βίας και της διαστροφής

22 Ιουλίου

Ανάμεσα στους πολυάριθμους Αγίους, που κοσμούν το τοπικό αγιολόγιο και τη μακρόχρονη εκκλησιαστική ιστορία του μυροβόλου νησιού της Χίου είναι και η Αγία Παρθενομάρτυς Μαρκέλλα, που αποτελεί το ευλαβικό καύχημα των απανταχού της Γης Χίων και τον πολύτιμο πνευματικό θησαυρό για χιλιάδες προσκυνητές, που συρρέουν στον τόπο του μαρτυρίου της για να αποδώσουν τον οφειλόμενο σεβασμό στο μεγαλείο και τον ηρωισμό της, αλλά και για να ζητήσουν τη θαυματουργική της χάρη για την επίλυση σωματικών και ψυχικών ασθενειών.

Συνέχεια

Ο Άγιος Νεομάρτυς Θεόφιλος εκ Ζακύνθου

24 Ιουλίου

«O Θεόφιλος πυρποληθείς εν Xίω,
Θεού φιλίαν εύρεν· ω ευτυχίας!
Φιλῶν τὸν Θεόν, Θεόφιλος προθύμως,
πρὸς πῦρ δι’ Αὐτόν, κινεῖται θαρσαλέως.
Εἰκάδη πυρὶ θάνεν Θεόφιλος, ἠδὲ τετάρτῃ»

Ο Άγιος Θεόφιλος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο, το 1617 μ.Χ. και ήταν πολύ όμορφος νέος και ρωμαλέος στο σώμα. Εργαζόμενος ως ναυτικός στη Χίο δεν θέλησε να υπηρετήσει σε τουρκικό πλοίο. Εναντιούμενος στη θέληση του Τούρκου πλοιάρχου, συκοφαντήθηκε απ’ αυτόν, ότι δήθεν είχε φορέσει τουρκικό κάλυμμα στο κεφάλι του. Οδηγήθηκε βίαια στον κριτή, όπου με κολακείες και φοβέρες προσπαθούσαν να τον εξισλαμίσουν. Ομολογώντας με θάρρος τον Χριστό ο Θεόφιλος, περιτμήθηκε με τη βία από τους Τούρκους, που θέλησαν να τον στείλουν δώρο στο παλάτι του Σουλτάνου.

Συνέχεια

Ο Άγιος Νεομάρτυς Μάρκος ο εν Χίω

5 Ιουνίου

Ο Άγιος Μάρκος γεννήθηκε στη Σμύρνη. Ο πατέρας του καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη και ονομαζόταν Χατζή Κωνσταντής, η δε μητέρα του καταγόταν από τη Σμύρνη και ονομαζόταν Μαρία. Ο ίδιος παντρεύτηκε το έτος 1788 μ.Χ. Μπλέχτηκε όμως στην Έφεσο με άλλη χριστιανή γυναίκα και κάποια ημέρα συνελήφθησασν επ’ αυτοφώρω. Ο άγιος και η ερωμένη του αρνήθηκαν την πίστη τους ενώπιον του κριτή. Ο Μάρκος, γρήγορα αισθάνθηκε τύψεις συνειδήσεως για την εξωμοσία του, πήγε με δάκρυα και εξομολογήθηκε σε κάποιον πνευματικό, ο οποίος τους διευκόλυνε να φύγουν στη Σμύρνη. Από εκεί, αφού επιβιβάστηκαν σε πλοίο που πήγαινε στην Τεργέστη, το 1792 μ.Χ., αποβιβάστηκαν στη Βενετία, όπου χρίστηκαν με Άγιο Μύρο, κοινώνησαν και παντρεύτηκαν.

Συνέχεια

Η Σφαγή της Χίου

30 Μαρτίου 1822

 Eugène Delacroix, Η σφαγή της Χίου, 1824

Η σφαγή της Χίου αναφέρεται στη φριχτή θανάτωση και στον εξανδραποδισμό δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων της Χίου από τον Οθωμανικό στρατό. Το γεγονός συνέβη στην Χίο, την 30ή Μαρτίου του 1822. Είχε προηγηθεί ο ξεσηκωμός του νησιού, στις 11 Μαρτίου 1822, με την απόβαση εκστρατευτικού σώματος Σαμιωτών.

Συνέχεια

Ο Άγιος Νεομάρτυς Μανουήλ εκ Σφακίων

15 Μαρτίου

«Πρόβατον ώσπερ σφαγιασθείς παμμάκαρ,
Mάνδρα προσήχθης ω Mανουήλ τη άνω»

Ο Άγιος Νεομάρτυς Μανουήλ γεννήθηκε στα Σφακιά της Κρήτης από γονείς ευσεβείς. Σε μικρή ηλικία αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους, με τη βία εξισλαμίστηκε και στη συνέχεια παρέμεινε στην υπηρεσία τους. Βρήκε όμως την ευκαιρία και δραπέτευσε από το σπίτι των κυρίων του και πήγε στη Μύκονο, όπου εξομολογήθηκε και ζούσε με χριστιανοπρέπεια. Εκεί παντρεύτηκε και απέκτησε έξι παιδιά. Επειδή όμως η σύζυγός του πρόδωσε τη συζυγική της τιμή, μετακόμισε αυτός με τα έξι παιδιά του σε άλλο σπίτι χωρίς να τη διαπομπεύσει. Αλλ’ ο αδελφός της άπιστης συζύγου του, που υπηρετούσε στον Τουρκικό στόλο, κατάγγειλε τον Μανουήλ στον Τούρκο πλοίαρχο ότι ενώ είχε γίνει μουσουλμάνος, επανήλθε στη χριστιανική θρησκεία.

Συνέχεια

Ο Άγιος Άνθιμος ο εν Χίω

15 Φεβρουαρίου

Α’. Ἡ καταγωγή του

Ἅγιος Ἄνθιμος γεννήθηκε στὰ Λειβάδια τῆς πόλεως τῆς Χίου, τὴν 1η Ἰουλίου τοῦ 1869. Οἱ γονεῖς του ὀνομαζόνταν Κωνσταντῖνος καὶ Ἀγγεριώ. Ἦταν ἄνθρωποι σεμνοί, εὐλαβεῖς καὶ ἐνάρετοι. Βάπτισαν λοιπὸν τὰ δύο μεγαλύτερα παιδιά τους Νικόλαο καὶ Καλλιόπη, ἐνῶ τὸν νεώτερο γιό τους Ἀργύριο. Νὰ σημειώσουμε μόνο τὸ γεγονός, ὅτι ἡ Καλλιόπη ἔγινε κάποια στιγμὴ μοναχὴ καὶ μετονομάσθηκε Καλλινίκη. Ἀπὸ πολὺ μικρὴ ἡλικία ὁ Ἀργύριος ἔδειξε σὲ ὅλους ὅτι εἶχε ἀξιωθεῖ τῆς Θείας Χάριτος. Ὁ μεγαλύτερος ἀδελφός του ὁ Νικόλαος σὲ ἀναφορές του σχετικὰ μὲ τὸν Ἀργύριο ἔλεγε, ὅτι ἀπὸ μικρὸ παιδὶ ἀκόμη ποὺ ἦταν, ἔβλεπε πολλὲς φόρές, πάνω ἀπὸ τὸ μέρος ποὺ εἶχαν τοποθετήσει τὸν Ἀργύριο ὅταν ἦταν βρέφος, τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο νὰ τὸν σκεπάζει τρυφερά, μὲ μιὰ βασιλικὴ πορφύρα, ἐνῶ ταυτόχρονα πεταγόταν ὁλόγυρα λάμψεις Θείου Φωτός. Ἡ ἐποχὴ ποὺ ἔζησε ὁ Ἀργύριος ἦταν μιὰ δύσκολη ἐποχὴ γιὰ τὸ μαρτυρικὸ νησὶ τῆς Χίου. Μόνο νὰ ἀναλογιστοῦμε τὸ γεγονός, ὅτι οἱ σφαγὲς τῶν Τούρκων μόλις εἶχαν κοπάσει καὶ οἱ μνῆμες ἀπὸ τὶς θηριωδίες τους ἦταν ἀκόμα νωπές.

Συνέχεια

Οι Άγιοι Νεομάρτυρες Σταμάτιος, Ιωάννης και Νικόλαος εκ Σπετσών

3 Φεβρουαρίου

Μαρτύρησαν στη Χίο, την 3η Φεβρουαρίου 1822

Οι τρεις άγιοι κατάγονταν από τις Σπέτσες, ήσαν αδέρφια και εργάζονταν ως έμποροι. Η κατάσταση τότε ήταν έκρυθμη λόγω της έκρηξης της επαναστάσεως του 1821. Οι τρεις αδελφοί μαζί με άλλους τέσσερις, ως πλήρωμα, ταξίδευαν στο Αιγαίο έχοντας φορτωμένο το πλοίο με λάδι. Εξ αιτίας των κακών καιρικών συνθηκών το πλοίο εξώκειλε στη Μικρασιατική ακτή απέναντι στη Χίο, στην περιοχή του Τσεσμέ (Κρήνη). Εκεί βγήκαν έξω και συνάντησαν κάποιον Χριστιανό, στον οποίο αποκάλυψαν την υπόθεσή τους και του έδωσαν γρόσια, για να τους αγοράσει τρόφιμα και ό,τι χρειάζονταν για την επισκευή του μικρού τους πλοίου.

Συνέχεια

Όσιος Ονούφριος ο νεομάρτυς

4 Ιανουαρίου

Ο Όσιος Ονούφριος γεννήθηκε στο χωριό Κάμπροβα του Μεγάλου Τυρνάβου, το 1787 μ.Χ. Ο πατέρας του ονομαζόταν Δέτζιο και αργότερα έγινε μοναχός με το όνομα Δανιήλ. Η δε μητέρα του ονομαζόταν Άννα. Το πρώτο όνομα του νεομάρτυρα αυτού ήταν Ματθαίος και οι ευσεβείς και πλούσιοι γονείς του τον μεγάλωναν με χριστιανοπρέπεια. Κάποτε λοιπόν, όταν ήταν οκτώ ετών, οι γονείς του τον μάλωσαν για κάποια του αταξία και αυτός θυμωμένος είπε μπροστά σε Τούρκους ότι θα τουρκέψει. Τότε με χίλια βάσανα οι γονείς του κατόρθωσαν να αποτρέψουν την περιτομή του.

Συνέχεια

Όσιος Νικηφόρος, ο άγιος των λεπρών

4 Ιανουαρίου

Ὁ Ὅσιος Πατήρ ἡμῶν Νικηφόρος, κατά κόσμον Νικόλαος Τζανακάκης, ἐγεννήθη στό χωριό Σηρικάρι τοῦ Νομοῦ Χανίων Κρήτης. Σέ πολύ μικρή ἡλικία στερήθηκε καί τούς δύο γονεῖς του. Ὅταν ἔγινε δεκατριῶν ἐτῶν, ὁ παπποῦς του τόν ἔστειλε νά ἐργαστῆ σ’ ἕνα κουρεῖο στά Χανιά. Ὅσοι τόν γνώριζαν, τόν ἀγαποῦσαν, ἐπειδή ἦταν ταπεινός καί πρᾶος, πρόθυμος καί ἐργατικός, εὐγενικός καί γλυκομίλητος. Ὅμως ὁ Θεός τοῦ εἶχε ὁρίσει ἕνα πολύ δύσκολο καί ὀδυνηρό ἄθλημα, πού ἄρχισε τότε, μέ τήν ἐμφάνιση τῶν πρώτων σημαδιῶν τῆς νόσου τοῦ Χάνσεν, τῆς γνωστῆς λέπρας. Γιά νά μήν τόν ἀντιληφθοῦν οἱ Ἀρχές καί τόν κλείσουν στό ἄνυδρο νησί τῆς Σπιναλόγκας, σέ ἡλικία μόλις δεκαέξι ἐτῶν ἔφυγε γιά τήν Ἀλεξάνδρεια τῆς Aἰγύπτου.

Συνέχεια

Άγιος νεομάρτυρας Αγγελής ο ιατρός

3 Δεκεμβρίου

Ο άγιος καταγόταν από το Άργος της Πελοποννήσου και ζούσε στο Κουσάντασι (Έφεσο) της Μικράς Ασίας. Εργαζόταν ως πρακτικός γιατρός. Ήταν άνθρωπος ήσυχος, ευλαβής, φιλακόλουθος και ελεήμων.

Συνέχεια

Αγία Μυρώπη

2 Δεκεμβρίου

Η Αγία Μυρώπη (ή Μερόπη) ήταν από τις πιο γενναίες γυναίκες που μαρτύρησαν στα πρώτα χρόνια της χριστιανικής Εκκλησίας. Έζησε στα μέσα του 3ου αιώνα μ.Χ. και γεννήθηκε στην πόλη Έφεσο. Έχασε νωρίς τον πατέρα της και ανατράφηκε στην πίστη του Χριστού από τη μητέρα της, που καταγόταν από τη Χίο. Λέγεται ότι στην Έφεσο, η Αγία πήγαινε καθημερινά στον τάφο της Αγίας Ερμιόνης, θυγατέρας του αποστόλου Φιλίππου και έπαιρνε το αναβλύζον απ’ αυτόν μύρο και τον έδινε με αφθονία στους πιστούς, γι’ αυτό και ονομάστηκε Μυρώπη.

Συνέχεια

Το Αϊβαλί και ο πολιούχος άγιός του Γεώργιος ο Χιοπολίτης (Φώτης Κόντογλου)

Τοιχογραφία του Αγίου Γεωργίου του Χιοπολίτου στον Ι.Ν. Αγ. Νικολάου
Κάτω Πατησίων (οδού Αχαρνών) Αθηνών – Έργο του αγιογράφου
Φωτίου Κόντογλου του Κυδωνιέως

Μαρτυρήσας εν Κυδωνίαις εν έτει αωζ’, μηνός Νοεμβρίου κς’
Συνεγράφη παρά Φωτίου Νικ. Κόντογλου, Κυδωνιέως, αγιογράφου

Συνέχεια

Ο Άγιος νεομάρτυρας Γεώργιος ο Χιοπολίτης

26 Νοεμβρίου

Ο άγιος γεννήθηκε στο χωριό Πιθυός (ή Πυτιός) της Χίου το έτος 1785. Όταν ήταν εννέα μηνών ορφάνεψε από μητέρα και ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε. Έτσι το παιδί γνώρισε την μητριά του για μητέρα. Σε ηλικία κάτω των δέκα ετών τον έβαλε ο πατέρας του κοντά σε ένα ξυλογλύπτη για να μάθει την τέχνη του. Ενώ το συνάφι βρισκόταν στα γειτονικά Ψαρά και δούλευε το τέμπλο του Αγίου Νικολάου, εξ αιτίας της απότομης συμπεριφοράς του πρωτομάστορα και της παιδικής αφέλειας, ο μικρός Γεώργιος μπήκε παρέα με κάποιους γνωστούς σε ένα καράβι και βγήκε στην Καβάλα. Εκεί, μια ημέρα, παρακινημένος από άλλα παιδιά, μπήκαν σε ένα μποστάνι για να κλέψουν καρπούζια. Ο αγροφύλακας πρόφθασε να συλλάβει μόνο τον μικρό Γεώργιο και τον πήγε στον δικαστή. Τότε το παιδί από φόβο αρνήθηκε την αγία πίστη του. Ένας από τους Αγαρηνούς τον πήρε σπίτι του και μετά καιρό τον έδωσε σε άλλον και κατόπιν ανεχώρησε στον Τσεσμέ. Οι συγγενείς του παιδιού δεν ήξεραν τίποτε από αυτά.

Συνέχεια

Άγιος Νεκτάριος – Ο Άγιος της στοργής και της συγνώμης

9 Νοεμβρίου

«Εἰ ἐμέ ἐδίωξαν καί ὑμᾶς διώξουσιν…» (Ιω. 15,20)

Δεν θα παύση η Αγία του Χριστού Ορθόδοξος Εκκλησία να αναδεικνύη αγίους έως της συντελείας του αιώνος. Χαίρει η Εκκλησία διά τους νεοφανείς αγίους, εξαιρέτως δε, διά το νέκταρ το γλυκύτατον της εναρέτου ζωής, το πολύτιμον σκεύος των δωρεών του Παναγίου Πνεύματος, τον Θεοφόρον Ιεράρχη, τον Άγιον Νεκτάριον επίσκοπον, Πενταπόλεως.

Συνέχεια