Αέρηδες – kimintenia

Οι σημάντορες άνεμοι που ιερουργούνε
που σηκώνουν το πέλαγος σαν Θεοτόκο
που φυσούν και ανάβουνε τα πορτοκάλια
που σφυρίζουν στα όρη κι έρχονται.

Οι αγένειοι δόκιμοι της τρικυμίας
οι δρομείς που διάνυσαν τα ουράνια μίλια
οι Ερμήδες με το μυτερό σκιάδι
και του μαύρου καπνού το κηρύκειο.

Ο Μαΐστρος, ο Λεβάντες, ο Γαρμπής
ο Πουνέντες, ο Γραίγος, ο Σιρόκος
η Τραμουντάνα, η Όστρια.

Οδ. Ελύτης, «Το Άξιον Εστί - Δοξαστικόν»

Το Ωρολόγιο του Ανδρόνικου του Κυρρήστου ή Πύργος των Ανέμων (Αέρηδες) είναι ένα θαυμάσιο οικοδόμημα από πεντελικό μάρμαρο σχήματος οκταγωνικού. Κτίσθηκε από τον αστρονόμο Ανδρόνικο από την Κύρρο στο πρώτο μισό του 1ου αιώνα π.Χ. και βρίσκεται στη Ρωμαϊκή Αγορά στις βόρειες υπώρειες της Ακρόπολης.

Στο πάνω μέρος κάθε πλευράς του εικονίζονται ανάγλυφα οι άνεμοι με τα σύμβολά τους και τα ονόματά τους χαραγμένα. Κάθε μία από τις πλευρές του Πύργου των Ανέμων αντιστοιχεί σε ένα από τα οκτώ σημεία του ορίζοντα της Αθήνας. Εξωτερικά υπήρχαν οκτώ ηλιακά ρολόγια, ενώ εσωτερικά λειτουργούσε υδραυλικό ρολόι. Το μνημείο εξυπηρετούσε δύο σκοπούς, αφ’ ενός μεν έδειχνε την εκάστοτε διεύθυνση των ανέμων, αφ’ ετέρου δε μετρούσε τον χρόνο.

Στη ζωφόρο παρίστανται οι οκτώ άνεμοι με ανάγλυφες συμβολικές παραστάσεις νεαρών ή ενηλίκων ανδρών, με τις επιγραφές των ονομάτων τους: Βορέας (βορράς), Καικίας (βορειοανατολικός), Νότος (νότιος), Λιψ (νοτιοδυτικός), Απηλιώτης (ανατολικός), Εύρος (νοτιοανατολικός), Ζέφυρος (δυτικός) και Σκίρων (βορειοδυτικός).

Η περιοχή γύρω από το μνημείο ανασκάφηκε μεταξύ 1837-1845 από την Αρχαιολογική Εταιρεία, καθώς ο Πύργος των Ανέμων είχε επιχωσθεί κατά το ήμισυ με την πάροδο των αιώνων. Αναστηλωτικές εργασίες στον Πύργο έγιναν μεταξύ των ετών 1916-1919 από τον καθηγητή Αναστάσιο Ορλάνδο. Όταν οι ανασκαφές (1946-1948) έφεραν στο φως τον αρχαιολογικό χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς δημιουργήθηκε στην περιοχή ένα πλάτωμα, το οποίο σήμερα είναι ένα από τα γοητευτικότερα και πολυσύχναστα σημεία της Πλάκας, ευρύτερα γνωστό ως «Αέρηδες».