Άγιος Χρυσόστομος Επίσκοπος Σμύρνης και οι συν αυτώ Άγιοι Αρχιερείς
Γρηγόριος Κυδωνιών, Αμβρόσιος Μοσχονησίων, Προκόπιος Ικονίου
και Ευθύμιος Ζήλων που μαρτύρησαν κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή

Ανήμερα της μνήμης του Αγίου ιερομάρτυρα Χρυσοστόμου Σμύρνης στην αρχιερατική θεία λειτουργία στον ιερό ναό της Αγίας Φωτεινής Νέας Σμύρνης. Η όμορφη πολιτεία της νότιας Αθήνας όπου οι Σμυρνιοί πρόσφυγες μετέφεραν τα κειμήλια και τις μνήμες της αλησμόνητης πατρίδας της Μικρασίας, λαμπρύνεται από τον περικαλλή ναό της Αγίας Φωτεινής που δεσπόζει πάνω από την κεντρική πλατεία της.

Κορυφαία μορφή της Μικρασιατικής Καταστροφής υπήρξε ο τελευταίος Επίσκοπος Σμύρνης, της μιας από τις επτά Εκκλησίες της Αποκαλύψεως, Μητροπολίτης Χρυσόστομος Καλαφάτης. Ο μαρτυρικός του θάνατος από τον τουρκικό όχλο είναι άρρηκτα δεμένος με τις τελευταίες στιγμές της ελληνικής Σμύρνης και του Μικρασιατικού Ελληνισμού. Αν και του προσφέρθηκαν πολλές ευκαιρίες να εγκαταλείψει τη Σμύρνη εκείνος προτίμησε να μείνει στην πόλη και να συμμεριστεί την τύχη του ποιμνίου του.

Ένα σπάνιο βίντεο – ντοκουμέντο καταγράφει τον Άγιο ιερομάρτυρα Χρυσόστομο στη Σμύρνη το 1911. Μαζί με Εκείνον, ξαναζωντανεύουν τα σπίτια, οι δρόμοι, τα περίχωρα και η καθημερινότητα των κατοίκων της μαρτυρικής πόλης. Το βίντεο ανήκει στο αρχείο του Κινηματογραφικού Ινστιτούτου Ολλανδίας EYE. Το υλικό που ανέβηκε στο YouTube είναι γαλλικής παραγωγής. Ο σκηνοθέτης άγνωστος, αλλά γνωρίζουμε ότι η εταιρεία παραγωγής είναι η Εclair.

Άγιος ιερομάρτυρας Χρυσόστομος Σμύρνης

Μαζί με τον άγιο Χρυσόστομο Σμύρνης μαρτύρησαν και δύο από τα πλέον εξέχοντα πρόσωπα της Σμύρνης: ο Γεώργιος Κλημάνογλου, δημογέροντας της πόλης και ο Νικόλαος Τσουρουκτσόγλου, νομικός, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου και εκδότης της ελληνικής εφημερίδας «Ημερησία» και της γαλλόφωνης εφημερίδας «La Reforme».