Το μοναστήρι της Παναγίας Μαυριώτισσας στη Λίμνη της Καστοριάς

Σήμερα πάμε μια βόλτα στην Καστοριά, στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου – Παναγίας Μαυριώτισσας. Τέσσερα περίπου χιλιόμετρα έξω από την πόλη της Καστοριάς, πάνω στα νερά της πανέμορφης λίμνης, δεσπόζει εδώ και αιώνες η ιερά Μονή. Το καθολικό της, που χτίστηκε το 1082 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ τον Κομνηνό, κατατάσσεται στους μονόχωρους ξυλοστεγείς ναούς με νάρθηκα, ενώ είναι χτισμένο πάνω στα θεμέλια παλαιότερου ναού. Συναντάμε τρία στρώματα αγιογράφησης του καθολικού της μονής, του 10ου, 15ου και 17ου αιώνος. Όλες οι τοιχογραφίες είναι αρκετά φθαρμένες από τον χρόνο και με δυσκολία διακρίνει κανείς μορφές και παραστάσεις από τον πλούσιο, μοναδικής αξίας διάκοσμο.

Συνέχεια →

Τα περίφημα «Ραγκουτσάρια» είναι τριήμερο καρναβαλικών εκδηλώσεων στην πόλη της Καστοριάς, που διαρκεί από τις 6 έως τις 8 Ιανουαρίου. Πρόκειται για ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων και αποτελεί αναβίωση αρχαίων διονυσιακών τελετών.

Συνέχεια →

6 Μαΐου

«Χάριτι σοφισθεῖσα, Σοφία θείᾳ,
Σοφῶς ἤσκησας ἄρτι, ἐν τῇ Κλεισούρᾳ»

Μια σύγχρονη Αγία της Ορθοδοξίας μας, η Αγία Σοφία η ασκήτισσα της Κλεισούρας Καστοριάς. Η γεμάτη πόνο, στερήσεις και αρρώστιες ζωή της Αγίας, που ήρθε πρόσφυγας από τον Πόντο και ασκήτεψε μέχρι τα τέλη του βίου της, το 1974, στο Μοναστήρι της Παναγίας, στην περιοχή της Κλεισούρας της Καστοριάς, υπήρξε μια αδιάκοπη δοξολογία της Χάριτος του Θεού και η ευλογία της σκέπει και αγιάζει όποιον με πίστη και ευλάβεια δέεται στο όνομά της.

Συνέχεια →

Ο Ελκόμενος Χριστός στην αγιογραφία ιερών ναών της Καστοριάς

Ο «Ελκόμενος Χριστός», τοιχογραφία στον βυζαντινό ιερό ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών Καστοριάς, 1359-60 μ.Χ.

«Εγώ ως αρνίον άκακον αγόμενον του θύεσθαι»
(Ιερεμ. ια’, 19, «Προφητεία για τον Ελκόμενον επί Σταυρού»)

Οι βυζαντινοί ναοί της Καστοριάς έχουν στο εσωτερικό τους πάμπολλες εκλεκτές τοιχογραφίες αγίων προσώπων και ανάλογων σκηνών. Στις εν λόγω τοιχογραφίες περιλαμβάνεται και μία παράσταση του «Ελκομένου Χριστού», δηλαδή του Χριστού που σέρνεται «προς το σταυρωθήναι», η οποία φιλοτεχνήθηκε το έτος 1359 και σώζεται στον ιερό ναό των Ταξιαρχών Μητροπόλεως.

Συνέχεια →

Πάνω στις όχθες της λίμνης της Καστοριάς, δίπλα στο Σπήλαιο του Δράκου, δεσπόζει το ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου, Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας του θαυματουργού. Κάθε χρόνο, στις 6 Δεκεμβρίου, τελείται εδώ ο Μεγάλος Εσπερινός με αρτοκλασία την παραμονή και Θεία Λειτουργία ανήμερα, με τη συμμετοχή πλήθους ευσεβών Καστοριέων, ενώ την επιμέλεια του ναού και της πανηγύρεως έχει, επί σειρά ετών, η κα Θεοδότα Φωτιάδου.

Συνέχεια →

11 Νοεμβρίου 1912

Η Καστοριά σε παλαιά καρτ ποστάλ την εποχή της απελευθέρωσής της

H Καστοριά απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό την 11η Νοεμβρίου 1912. Η ημερομηνία αυτή έμελλε να θέσει τέλος στα 527 χρόνια του τουρκικού ζυγού (1385-1912) της πόλης και να την κατατάξει οριστικά στο Νεοελληνικό Κράτος. Ήταν ημέρα εορτής του Αγίου Μεγαλομάρτυρα Μηνά, που από την ημέρα εκείνη έγινε πολιούχος άγιος και προστάτης της πόλεως. Η Καστοριά είναι η τελευταία χρονολογικά πόλη της Μακεδονίας που απελευθερώθηκε κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο μεταξύ των συνασπισμένων βαλκανικών κρατών και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σήμερα, ημέρα μνήμης και δοξολογίας για το σπουδαίο εκείνο γεγονός, είναι και η κατάλληλη στιγμή για μια επετειακή αναφορά στο χρονικό της απελευθέρωσης. Σε κανένα βιβλίο δεν γίνεται αρκετά διεξοδική περιγραφή της απελευθέρωσης της πόλης από τους Οθωμανούς.

Συνέχεια →

Φεύγοντας ο Αύγουστος που είναι ο τελευταίος μήνας του καλοκαιριού και της Παναγίας με τα πολλά φρούτα, ο καιρός μας φέρνει, καθώς γυρίζει, το Σεπτέμβρη, το μήνα του Σταυρού, που προμηνύει τον ερχομό του χινόπωρου με τις δροσερές του αύρες και τα πρωτοβρόχια. Από το έμπα του κιόλας, ο Σεπτέμβρης σε μερικά μέρη της πατρίδας μας και ειδικότερα στη Δυτική Μακεδονία, ρίχνει τα πρώτα τα νερά τα «πρωτοβρόχια», πάνω στο διψασμένο χώμα της γης, σκορπώντας χαρά και συλλογή στους ζευγάδες, άλλοτε γεωργούς μας με τα βόδια και τα άλετρα και τώρα με τα τρακτέρ και τα γεωργικά τους μηχανήματα.

Ο κόσμος άλλαξε, άλλαξαν οι καιροί…

Συνέχεια →

7 Αυγούστου

«Κόσμον νικήσας, καὶ τὰ τούτου ἡδέα, νίκην ἀρίστην ἦρας ὄντως Νικάνωρ»

Ἡ καταγωγή, ἡ θαυµαστή γέννηση καί ἡ ἀνατροφή του

Ἐκατό περίπου χρόνια εἶχαν περάσει ἀπό τό ἔτος 1385 πού καί ἡ Δυτική Μακεδονία βρισκόταν κάτω ἀπό τό βάρβαρο ὀθωµανικό ζυγό. Σκλαβωµένη ἦταν καί ἡ Θεσσαλονίκη, ἡ νύφη τοῦ Θερµαϊκοῦ, ἡ συµπρωτεύουσα τῆς πάλαι ποτέ κραταιᾶς βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας, ὅταν στά τέλη τοῦ 15ου αἰώνα, τό 1491, γεννήθηκε στήν πόλη αὐτή ἕνα ἀγόρι, µε τρόπο θαυµαστό. Καί νά πῶς ἔγινε αὐτό:

Συνέχεια →