kimintenia

Πάνω στις όχθες της λίμνης της Καστοριάς, δίπλα στο Σπήλαιο του Δράκου, δεσπόζει το ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου, Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας του θαυματουργού. Κάθε χρόνο, στις 6 Δεκεμβρίου, τελείται εδώ ο Μεγάλος Εσπερινός με αρτοκλασία την παραμονή και Θεία Λειτουργία ανήμερα, με τη συμμετοχή πλήθους ευσεβών Καστοριέων, ενώ την επιμέλεια του ναού και της πανηγύρεως έχει, επί σειρά ετών, η κα Θεοδότα Φωτιάδου.

Η θέση του ναΐσκου πάνω στον βράχο, με την πανοραμική θέα προς τη λίμνη και τα αντικρινά παραλίμνια χωριά, αποτελεί φάρο τηλαυγή της παρουσίας του Άη Νικόλα στην περιοχή, ο οποίος προστατεύει με την χάρη Του τους ψαράδες και τους διαπλέοντες την Ορεστιάδα λίμνη της Καστοριάς με τα περίφημα παραδοσιακά καράβια τους.

Ο ναός του Πάτρωνος Αγίου υπήρξε η ασκητική Παλαίστρα του Μοναχού Αντωνίου, ο οποίος έζησε και αγωνίσθηκε μιμούμενος τον επώνυμό του Άγιο Αντώνιο, τον Καθηγητή της Ερήμου, σύμφωνα με τις επιταγές του μοναχικού βίου και του οποίου ο χώρος της εγκαταβιώσεως αποτέλεσε και τον χώρο της ταφής του σκηνώματός του, όπου βρισκόταν ένας κέραμος χαραγμένος με το όνομα Αντώνιος.

Ο Μητροπολίτης Διδυμοτείχου Φιλάρετος (από Καστορίας 1889-1899) γράφει το 1900 στο επίσημο δελτίο του Οικουμενικού Πατριαρχείου «Εκκλησιαστική Αλήθεια»: «Παραπλεύρως του μονυδρίου της Μαυριωτίσσης περί τα 200 βήματα δυτικώς επί της αυτής παραλιμνίου παραλίας κείται έτερον σμικρότατον μονύδριον του εν αγίοις πατρός Νικολάου όπερ καθά εξωτερικώς δείκνυται, του παρόντος αιώνος υπάρχει κτίσμα, μηδεμιάς ετέρας υπαρχούσης πληροφορίας». Το σήμερα ευρισκόμενο οίκημα στο παρακείμενο Εξωκκλήσιο, ανακαινίσθηκε από ψαράδες, οι οποίοι εύρισκαν καταφύγιο σε αυτό, όταν ο καιρός δεν επέτρεπε να αγκυροβολήσουν στη βορινή παραλία της πόλης της Καστοριάς.

Επίσης στον οικιστικό ιστό της πόλεως Καστοριάς υπάρχουν διάσπαρτοι δεκατέσσερεις Βυζαντινοί και Μεταβυζαντινοί Ναοί αφιερωμένοι στον Άγιο Νικόλαο, ως Παρεκκλήσια των Ενοριών Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Μητροπόλεως) και Αγίου Γεωργίου πόλεως Καστοριάς.

Σε καιρούς που δεν υπήρχε ο σημερινός παραλίμνιος δρόμος που διατρέχει όλη τη χερσόνησο της Ορεστιάδος λίμνης της Καστοριάς τα περίφημα παραδοσιακά καράβια της ήταν το μεταφορικό μέσο των κατοίκων της στον καθημερινό βίο. Με αυτά έφταναν έως τον Άγιο Νικόλαο και την παλαίφατο Ιερά Μονή Παναγίας της Μαυριωτίσσης (1082), για να προσκυνήσουν και ν’ ανάψουν το κερί και τα κανδήλια εμπρός των ιερών εικόνων του Αγίου Νικολάου και της Παναγίας Μητρός του Κυρίου μας.