17 Δεκεμβρίου

Στην Παλιαχώρα της Αίγινας σώζεται ο παλαιός Μητροπολιτικός Ναός, έξω από τον οποίο υπάρχει πέτρινη έδρα, που ακόμα και σήμερα ονομάζεται από τους κατοίκους «ο Θρόνος του Αγίου». Από εκεί δίδασκε ο Άγιος Διονύσιος και νουθετούσε με αποστολική απλότητα το ποίμνιό του. Η φήμη του εξαπλώθηκε στα γύρω νησιά. Γι’ αυτό έρχονταν από παντού πλήθος πιστών να τον ακούσουν. Η συρροή αυτή ποτέ δεν τον έκανε να υπερηφανευθεί, τουναντίον συνέχισε να είναι ο απλός και ταπεινός Ιεράρχης. Διέθετε το διορατικό χάρισμα και επιτελούσε πλήθος θαυμάτων τόσο εν ζωή όσο και μετά την οσιακή κοίμησή του. Συγχώρεσε και έσωσε τον ίδιο τον φονιά του αδερφού του, για τούτο αποκαλείται και «Άγιος της ευσπλαχνίας και της συγνώμης». Κατά τις μεγάλες εορτές και τις εορτές των Αγίων Γερασίμου και Σπυρίδωνος, όπως λέγεται, τους επισκέπτεται, για τούτο φθείρονται τα παπούτσια του από την πορεία και κάθε τόσο οι μοναχοί του τα αλλάζουν. Συχνά στα παπούτσια του βρίσκουν φύκια, δείγμα ότι είχε σπεύσει σε βοήθεια όσων κινδυνεύουν στις θάλασσες και επικαλούνται τη βοήθειά του.

16 Δεκεμβρίου

Άγιος Μόδεστος Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων

Ο Άγιος Μόδεστος γεννήθηκε στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. στην πόλη της Μικράς Ασίας, Σεβάστεια. Οι γονείς του ήταν χριστιανοί και, για τον λόγο αυτό, κατά την διάρκεια των διωγμών του Διοκλητιανού, φυλακίστηκαν. Σε εκείνη την φυλακή παρέδωσαν και οι δύο το πνεύμα τους στον Κύριο. Ο γιος τους, ο Άγιος Μόδεστος, βρέφος ακόμα παραδόθηκε σε έναν άρχοντα ο οποίος ανέλαβε να τον αναθρέψει. Ο άρχοντας αυτός όμως ήταν ειδωλολάτρης και έτσι ο Άγιος τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα έζησε σε ένα ειδωλολατρικό περιβάλλον.

15 Δεκεμβρίου

Ο Άγιος Ιερομάρτυς Ελευθέριος, εικόνα από τον ιερό ναό Αγίου Ελευθερίου Βουκουρεστίου (sfelefterie.ro)

Διάκονος στα 15 του και Επίσκοπος Ιλλυρίας μόλις στα είκοσί του χρόνια, ο Άγιος Ιερομάρτυς Ελευθέριος ο Θαυματουργός, έλαμψε σαν ολόφωτος αστέρας της θείας Χάριτος στο Ορθόδοξο στερέωμα. Η αγία ζωή του και η ποιμαντική αξιοσύνη του ήταν τόσο μεγάλες, ώστε έφθασαν στα πέρατα του Ρωμαϊκού κόσμου, φέρνοντας στον Χριστιανισμό τον βρετανό βασιλιά και ολόκληρο τον λαό της Βρετανίας. Το μίσος και η μανία των ειδωλολατρών ηγεμόνων της Ρώμης δεν άργησαν να ξεσπάσουν σε βάρος του. Μετά από φρικτά βασανιστήρια, ο Άγιος Ελευθέριος μαρτύρησε μαζί με την αγία μητέρα του Ανθία, δι’ αποκεφαλισμού, αφού τα λιοντάρια, που έστειλαν εναντίον του οι Ρωμαίοι δήμιοι στην αρένα της Ρώμης, τον προσκύνησαν αντί να τον κατασπαράξουν! Για τον λαό μας, στα αβάσταχτα χρόνια της οθωμανικής σκλαβιάς αλλά και της γερμανικής κατοχής, το όνομα του Αγίου Ελευθερίου ταυτίστηκε με τον πόθο για την ελευθερία, για τούτο και δινόταν συχνά στα Ελληνόπουλα. Ο άγιος Ελευθέριος είναι ο προστάτης άγιος των εγκύων και επιτόκων γυναικών, αλλά και των μαιών και των ιατρών μαιευτήρων – γυναικολόγων.

Ο Άγιος Σπυρίδωνας σώζει την Κέρκυρα από τους Οθωμανούς (κεντητή παράσταση σε βελούδο) (elromio.gr)

«Απ’ τ’ άγιου Σπυρίδωνα, σπυρί – σπυρί μεγαλώνει η μέρα», λέγαν οι παλιοί…

Ὁ ἅγιος Σπυρίδων ἔζησε τόν 4ο αἰώνα στήν Κύπρο. Ἦταν ἄνθρωπος ὀλιγογράμματος καί ἐργαζόταν ὡς βοσκός. Ξεχώριζε γιά τήν πίστη στό Θεό, τήν ἁπλότητα, τήν ταπείνωση ἀλλά καί τήν ἀγάπη του, πού ἐκδηλωνόταν μέ διαφόρους τρόπους σέ κάθε ἄνθρωπο πού εἶχε κάποια ἀνάγκη. Ἡ φήμη τῆς μεγάλης ἀρετῆς του ἔγινε αἰτία νά τον ἐκλέξουν ἐπίσκοπο τῆς μικρῆς πόλης τῆς Τριμυθοῦντος τῆς Κύπρου. Ὡς ἐπίσκοπος συνέχισε νά φέρεται μέ τήν ἴδια ἁπλότητα πού εἶχε καί ὡς βοσκός. Ὅταν λειτουργοῦσε, τόν ὑπηρετοῦσαν ἄγγελοι καί μαζί τους ὁ ἐνάρετος ἐπίσκοπος δοξολογοῦσε τόν Θεό! Προσευχόταν μέ τόσο δυνατή πίστη, ὥστε ἔφερνε βροχή σέ καιρό ξηρασίας, θεράπευε ἀσθενεῖς, ὁδηγοῦσε στή μετάνοια, ἀνάσταινε ἀκόμη καί νεκρούς!

9 Δεκεμβρίου

«Οὐχ ὥσπερ Εὔα καὶ σὺ τίκτεις ἐν λύπαις.
Χαρὰν γὰρ Ἄννα ἔνδον κοιλίας φέρεις.
Τῇ δ’ ἐνάτῃ Μαρίην Θεομήτορα σύλλαβεν Ἄννα»

Για τη μητέρα της Θεοτόκου Άννα, δεν αναφέρουν τίποτα σχετικό τα Ευαγγέλια, ούτε τα υπόλοιπα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Σύμφωνα όμως με την παράδοση της Εκκλησίας, ο Ιερέας Ματθάν, κάτοικος της Βηθλεέμ, απέκτησε τρεις θυγατέρες: τη Μαρία, τη Σοβή και την Άννα. Η Μαρία, αφού παντρεύτηκε στη Βηθλεέμ, γέννησε εκεί την Ελισάβετ, τη μητέρα του Ιωάννη του Βαπτιστή.

Έξι Δεκεμβρίου και σήμερα, σε Ανατολή και Δύση, τιμάται η μνήμη του Αγίου Νικολάου, του Αγίου που προστατεύει τους ναυτικούς σε όλο τον κόσμο, του «δικού μας» Αγίου, που προστατεύει το ελληνικό Πολεμικό και Εμπορικό Ναυτικό.

1η Δεκεμβρίου

Ο άγιος Φιλάρετος ζούσε επί της βασιλείας Κωνσταντίνου και Ειρήνης, καταγόμενος από τη χώρα των Παφλαγόνων, υιός Γεωργίου και Άννης, οι οποίοι τον νύμφευσαν με μία σεμνή γυναίκα. Ασχολείτο με τη γεωργία και από εκεί ζούσε πολύ καλά, ενώ ήταν  και πάρα πολύ ελεήμων. Όμως από κάποιες συγκυρίες τα πράγματα άλλαξαν και κατάντησε σε τόση φτώχεια, ώστε να στερείται και από την αναγκαία τροφή. Ο Θεός όμως βλέποντας την υπομονή και την πίστη του σ’ Εκείνον, δεν τον άφησε να ταλαιπωρείται μέχρι τέλους από τη φτώχεια. Διότι οικονόμησε και ο υιός της βασίλισσας Κωνσταντίνος πήρε ως γυναίκα του την εγγονή του Φιλαρέτου Μαρία, η οποία ήταν πολύ όμορφη και ευπρεπής, ενώ τον ίδιο τον Φιλάρετο τον τίμησε με το αξίωμα του Υπάτου, οπότε απέκτησε και πάλι πολλά χρήματα και περιουσία, τα οποία  όμως συνέχισε να τα προσφέρει άφθονα στους φτωχούς. Όταν λοιπόν έφτασε ο καιρός να φύγει από τον κόσμο αυτό και ο Θεός του έδωσε την πληροφορία της αναχωρήσεώς του, συγκάλεσε όλους τους συγγενείς του, τους προείπε όσα επρόκειτο να συμβούν σ’ αυτούς και πρόσθεσε τα παρακάτω: «Παιδιά μου, μη ξεχνάτε τη φιλοξενία, να επισκέπτεσθε τους αρρώστους και τους φυλακισμένους, να προστατεύετε τις χήρες και τα ορφανά. Ξένα πράγματα ποτέ μην επιθυμήσετε, μην απομακρύνεστε από τις εκκλησιαστικές συνάξεις, και μ’ έναν λόγο: όπως είδατε εμένα να πράττω, έτσι και εσείς μη παύετε να πράττετε. Κι αφού είπε αυτά, αναπαύτηκε εν ειρήνη».

28 Νοεμβρίου

Οἱ ἅγιοι Πεντεκαίδεκα Ἱερομάρτυρες, πού τιμῶνται ἰδιαιτέρως καί εἶναι πολιοῦχοι τῆς πόλεως τοῦ Κιλκίς, ἀνήκουν στήν εὐρύτερη χορεία τῶν ἁγίων της Ἐκκλησίας μας καί εἰδικότερα τῶν μαρτύρων. Μάρτυρες ἡ Ἐκκλησία ὀνομάζει τούς ἀγωνισαμένους μέχρι ψυχῆς καί αἵματος καί μαρτυρήσαντας τή δόξη τοῦ Χριστοῦ (ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων). Μάρτυρας εἶναι αὐτός πού ὑπομένει θεληματικά τόν σωματικό θάνατο, προκειμένου νά παραμείνει πιστός στήν ὁμολογία τῆς πίστης του στόν Χριστό.

27 Νοεμβρίου

Στον χειμαζόμενο από την τουρκική κατάκτηση Ελληνισμό έστειλε η Θεία Πρόνοια μία μεγάλη μορφή κατά τον 16ο αιώνα. Πρόκειται για τον Άγιο Δαμασκηνό Στουδίτη, τον οποίο η Εκκλησία μας τιμά στις 27 Νοεμβρίου. Κληρικός, λόγιος, μαχητικός Ορθόδοξος, συγγραφεύς θαυμαστών βιβλίων, σοφός, σεμνός και ασκητικός, ο Δαμασκηνός υπήρξε άριστος Ποιμενάρχης στις δύο Επισκοπές όπου τον απέστειλε το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Πρώτα στην Επισκοπή Λητής και Ρεντίνης (σημερινή Μητρόπολη Λαγκαδά) και στη συνέχεια στην Μητρόπολη Ναυπάκτου και Άρτης, όπως ονομαζόταν τότε.

27 Νοεμβρίου

Ο άγιος Ιάκωβος ήταν, επί των βασιλέων Ονωρίου και Αρκαδίου, χριστιανός από γονείς χριστιανούς, κατοικούσε στην πόλη Βηθλαβά, στη χώρα των Ελουζησίων, από γένος έντιμο και λαμπρό, και ετιμάτο πολύ από τον βασιλιά Ισδιγέρδο. Γι’  αυτόν τον λόγο, επειδή δηλαδή τον αγαπούσε πολύ ο βασιλιάς των Περσών, απομακρύνθηκε από την πίστη των Χριστιανών και ακολούθησε τον βασιλιά, οδηγούμενος έτσι στην απώλεια με την άρνηση του Χριστού.

26 Νοεμβρίου

Ο Όσιος Στυλιανός ήταν γιος πλουσίων γονέων. Μολονότι αυτό δεν είναι επιβεβαιωμένο, θεωρείται ότι γεννήθηκε στην Παφλαγονία, διότι εκεί φυλασσόταν και ιερό λείψανό του. Διδάχτηκε νωρίς από τους γονείς του να είναι εγκρατής και να θεωρεί το χρήμα μέσο για την ανακούφιση και περίθαλψη των φτωχών και των αρρώστων. Αφού έτσι ανατράφηκε και οι γονείς του πέθαναν, διαμοίρασε όλη την κληρονομιά του και έφυγε σαν ασκητής στην έρημο.

25 Νοεμβρίου

Ο Άγιος Μερκούριος σε αγιογραφία του Πρωτάτου του Αγίου Όρους 1290 (odysseus.culture.gr)

Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια αρκετοί Χριστιανοί υπηρετούσαν ως αξιωματικοί στις τάξεις του ρωμαϊκού στρατού και πολλοί από αυτούς αναδείχτηκαν Μεγαλομάρτυρες, για την πίστη τους στο Χριστό. Ένας από αυτούς υπήρξε και ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Μερκούριος.

25 Νοεμβρίου

Η Αγία Αικατερίνη γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, το 294 μ.Χ. Θεωρείται ότι είχε βασιλική καταγωγή καθώς ήταν απόγονος της δυναστείας των Πτολεμαίων. Η οικογένειά της ήταν ειδωλολατρική, οι δε γονείς της, της έδωσαν το όνομα Δωροθέα. Η αγία σπούδασε στις εθνικές σχολές της εποχής της φιλοσοφία, ρητορική, ποίηση, μουσική, μαθηματικά, αστρονομία και ιατρική. Στα δεκαοκτώ της χρόνια γνώριζε τέλεια την Ελληνική και Ρωμαϊκή παιδεία και επιστήμη και είχε σπουδάσει τους μεγάλους ποιητές, Όμηρο και Βιργίλιο. Κατά τις ιατρικές σπουδές της μελέτησε τον Ιπποκράτη και τον Γαληνό, τους δύο κορυφαίους ιατρούς της αρχαιότητας. Περισσότερο όμως έδειξε κλίση προς την φιλοσοφία. Μελέτησε τα έργα όλων των αρχαίων φιλοσόφων. Θαύμαζε τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη και μπορούσε ν’ αναπτύξει διάλογο με οποιονδήποτε πάνω στα φιλοσοφικά θέματα. Σπούδασε επίσης τη ρητορική τέχνη και γνώριζε πολλές γλώσσες.