«Όταν φτάσαμε στην πύλη του Αγίου Ρωμανού, μια παράξενη ησυχία έσφιξε την καρδιά μας. Ανεβήκαμε στην έπαλξη να ιδούμε. Οι πολεμιστές μας όλοι είχανε κιόλας βγει στον μεγάλο περίβολο του μεσοτειχίου. Σε λίγο, οι καστρόπορτες θα κλείδωναν… Τώρα λέω. Και αν ακόμα μόνο ετούτη η νύχτα σωθεί από τους αγώνες μας της πολιορκίας. Αν μόνο ετούτη η ώρα μείνει, με τον ήχο του κλειδιού να ορίζει τη μοίρα του θανάτου μας. Θα έφτανε… Ετούτος και μόνον ο μεταλλικός ήχος, το μεταλλικό άγγελμα, που διέγραφε την αλληλουχία των γεγονότων, θα έφτανε, λέω, να καταμαρτυρεί στον αιώνα το μεγαλείο και την ατσάλινη αντοχή όλων εκείνων των γενναίων, που είχανε γείρει πάνω στην πέτρα, περιμένοντας το σάλπισμα …».
«Την είδον τόσαις φοραίς. Και την εκαμάρωσα. Νύμφη του κύματος και των αφρών, και νύμφη των κήπων και των λειμώνων. Αναδυομένην εκ των κυμάτων, την ώρα την γλυκείαν της αυγής, με ένα βαθύχρουν τεφρόν πέπλον σκεπασμένην, τον οποίον σιγά σιγά επανεγείρει η Ανατολή με τας ροδίνους αβράς χείρας της, ίνα αναφανή εις τον κόσμον το υπερφυές θέαμα ναών και παλατίων … αναμμένην θαρρείς, εν θεατρική φωταγωγία εορτής, εις τα υαλώματα και τους χρυσούς ορόφους, επί των οποίων προσήναψε πυρσούς χαράς ο ήλιος. Και πλέουν τότε μέσα εις το πέλαγος φωτός, εξαισίως πανηγυρικού, συνοικισμοί απέραντοι, λόφοι κεκαλυμμένοι με κατοικίας, και ακταί με παλάτια βασιλικά και μέγαρα αρχόντων».
Οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας έβαλαν τη δική τους σφραγίδα ο καθένας στη διατύπωση της αποκαλυμμένης και σώζουσας αλήθειας. Είναι όντως θαυμαστό το γεγονός ότι ουδέποτε υπήρξε χρόνος στη δισχιλιόχρονη πορεία της Εκκλησίας μας να μην υπάρχουν Πατέρες και διδάσκαλοι, οι οποίοι εκφράζουν την αυτοσυνειδησία Της.
«Εάν προς κατοικία ανθρώπων η φύσις όρισε τόπους τινάς εκλεκτούς, ολίγοι των εν τη οικουμένη δύνανται να φιλονικήσουν τα πρωτεία προς το ακρωτήριο του Μεγάλου Ρεύματος …» (Σκ. Βυζάντιος). Ένα οδοιπορικό στον χρόνο και στην πολυκύμαντη ιστορία του ιερού ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών και της Κοινότητας Μεγάλου Ρεύματος Βοσπόρου.
«Τον Σταυρόν Σου προσκυνούμεν Δέσποτα και την αγίαν Σου Ανάστασιν υμνούμεν και δοξάζομεν»
Η Παγκόσμια Ύψωση του Τιμίου Σταυρού αποτελεί έναν σπουδαίο εορτολογικό σταθμό του εκκλησιαστικού έτους. Στις 14 Σεπτεμβρίου σύμπασα η Ορθοδοξία τιμά τον Σταυρό του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως το «καύχημά» Της και η «δόξα» Της.
Μετά την Κοίμηση της Θεοτόκου, που κατά τις υπάρχουσες μαρτυρίες συνέβη το 47 μ.Χ., όταν η Παναγία μας ήταν σε ηλικία 59 ετών, στη Γεθσημανή, στην οικία του Ευαγγελιστού Ιωάννη, στον οποίο ο Ιησούς την είχε εμπιστευτεί από τον Σταυρό Του, διασώθηκαν εκτός από τα σπάργανα του τάφου Της, δύο από τα θεομητορικά της άμφια, η Εσθήτα και η Ζώνη Της.
Σύμφωνα με την παράδοση, η Παναγία κατασκεύασε η ίδια τη Ζώνη Της με τρίχες καμήλας. Τις τελευταίες ώρες της επίγειας ζωής της, κοντά της βρέθηκαν με τρόπο θαυμαστό, «επί νεφελών» οι Απόστολοι οι οποίοι εκείνη την περίοδο δεν ήταν όλοι στα Ιεροσόλυμα, αλλά σε μακρινούς τόπους όπου κήρυτταν το Ευαγγέλιο. Όταν εκοιμήθη η Θεοτόκος, οι Απόστολοι με ψαλμούς και ύμνους, εναπόθεσαν την Αγία Σορό της σε «καινόν μνημείον» στη Γεθσημανή, ενώ τρεις ημέρες μετά την κοίμησή της, η Παναγία μετέστη στους ουρανούς.
Η Τίμια Ζώνη της Παναγίας όπως φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους
Κατά θείαν οικονομίαν, ο Απόστολος Θωμάς, ευρισκόμενος στις Ινδίες, δεν ήταν παρών στην κηδεία της Θεομήτορος. Εκεί, μετά από τρεις ημέρες, και ενώ τελούσε τη Θεία Λειτουργία, βρέθηκε στη Γεθσημανή με θαυμαστό τρόπο και υπήρξε μάρτυρας της μεταστάσεώς της. Τότε παρακάλεσε την Παναγία να του δώσει για ευλογία τη Ζώνη της και εκείνη, καθώς ανέβαινε στους ουρανούς, του έριξε το Ιερό κειμήλιο. «Πρὸς δόξαν ἀκήρατον, ἀνερχομένη Ἁγνή, χειρί σου δεδώρησαι, τῷ Ἀποστόλῳ Θωμᾷ, τὴν πάνσεπτον Ζώνην σου», ψάλλουμε στο απολυτίκιο της εορτής της Καταθέσεως της Τιμίας Ζώνης.
Στη συνέχεια, ο Άγιος Απόστολος Θωμάς έτρεξε προς τον τάφο της Θεοτόκου, όπου συνάντησε τους άλλους Αποστόλους να προσεύχονται και τους παρακάλεσε να ανοίξουν τον τάφο για να προσκυνήσει το θεοδόχο σώμα Της. Έτσι αποφάσισαν, για χάρη του Αποστόλου που δεν πρόφτασε, ν’ ανοίξουν τον τάφο. Αλλά όταν τον άνοιξαν, μεγάλη κατάπληξη και θαυμασμός τους κυρίευσε όλους. Το σώμα έλειπε και στο μνήμα κείτονταν μόνο το σεντόνι με το οποίο είχαν τυλίξει το σώμα της Παναγίας. Η Παναγία αναστήθηκε και σωματικά ανελήφθη από τη γη στους ουρανούς χαρίζοντας θαυμαστή δύναμη στους Αποστόλους για το δύσκολο και τεράστιο έργο που είχαν ήδη ξεκινήσει.
Η ανακομιδή της τίμιας Ζώνης της Θεοτόκου, άλλοι λένε ότι έγινε από τον βασιλιά Αρκάδιο και άλλοι από το γιο του Θεοδόσιο τον Β’. Η μεταφορά έγινε από την Ιερουσαλήμ στην Κωνσταντινούπολη και την τοποθέτησαν σε μια χρυσή θήκη, που ονομάσθηκε αγία Σωρός. Όταν πέρασαν 410 χρόνια, ο βασιλιάς Λέων ο Σοφός άνοιξε την αγία αυτή Σωρό για τη βασίλισσα σύζυγό του Ζωή, που την διακατείχε πνεύμα ακάθαρτο. Όταν λοιπόν άνοιξε την αγία Σωρό, βρήκε την τίμια Ζώνη της Θεοτόκου να ακτινοβολεί υπερφυσικά. Και είχε μια χρυσή βούλα, που φανέρωνε το χρόνο και την ήμερα που μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Αφού λοιπόν την προσκύνησαν, ο Πατριάρχης άπλωσε την τιμία Ζώνη επάνω στη βασίλισσα, και αμέσως αυτή ελευθερώθηκε από το δαιμόνιο. Όποτε όλοι δόξασαν τον Σωτήρα Χριστό και ευχαρίστησαν την πανάχραντη Μητέρα Του, η οποία είναι για τους πιστούς φρουρός, φύλαξ, προστάτις, καταφυγή, βοηθός, σκέπη, σε κάθε καιρό και τόπο, ήμερα και νύκτα.
Άγιος Κωνσταντίνος
Στη συνέχεια η Αγία Ζώνη τεμαχίστηκε και τεμάχιά της μεταφέρθηκαν σε διάφορους ναούς της Κωνσταντινούπολης. Μετά την άλωση της Πόλης από τους Σταυροφόρους το 1204 μ.Χ., κάποια τεμάχια αρπάχτηκαν από τους βάρβαρους και απολίτιστους κατακτητές και μεταφέρθηκαν στη Δύση. Ένα μέρος όμως διασώθηκε και παρέμεινε στην Κωνσταντινούπολη και μετά την απελευθέρωση της Πόλης από τον Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγο. Φυλασσόταν στον ιερό ναό της Θεοτόκου των Βλαχερνών. Η τελευταία αναφορά για το άγιο λείψανο είναι ενός ανώνυμου Ρώσου προσκυνητή στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ του 1424 και 1453 μ.Χ. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τούς Τούρκους το 1453 μ.Χ., είναι άγνωστο τι απέγινε το υπόλοιπο μέρος της Αγίας Ζώνης. Έτσι, το μοναδικό σωζόμενο τμήμα είναι αυτό που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου. Με εξαιρετικά περιπετειώδη τρόπο έφτασε εκεί.
Ο Άγιος Κωνσταντίνος είχε κατασκευάσει έναν χρυσό σταυρό για να τον προστατεύει στις εκστρατείες. Στη μέση του σταυρού είχε τοποθετηθεί τεμάχιο Τιμίου Ξύλου. Ο σταυρός έφερε επίσης θήκες με άγια λείψανα Μαρτύρων και ένα τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης. Όλοι οι βυζαντινοί αυτοκράτορες έπαιρναν έκτοτε αυτό τον σταυρό στις εκστρατείες τους. Το ίδιο έπραξε και ο αυτοκράτορας Ισαάκιος Β’ Άγγελος (1185-1195) σε μία εκστρατεία εναντίον του ηγεμόνα των Βουλγάρων Ασάν. Νικήθηκε όμως και μέσα στον πανικό ένας ιερέας τον πέταξε στο ποτάμι για να μην τον βεβηλώσουν οι εχθροί. Μετά από μερικές μέρες όμως οι Βούλγαροι τον βρήκαν. Έτσι πέρασε στα χέρια του Ασάν.
Ιερά Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους
Οι Βούλγαροι ηγεμόνες, μιμούμενοι τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες, έπαιρναν μαζί τους στις εκστρατείες τον σταυρό. Σε μία μάχη όμως εναντίον των Σέρβων ο βουλγαρικός στρατός νικήθηκε από τον Σέρβο ηγεμόνα Λάζαρο (1371-1389). Ο Λάζαρος αργότερα δώρισε τον σταυρό του Αγίου Κωνσταντίνου στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου μαζί με το τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης.
Οι Άγιοι Πατέρες της Ιεράς Μονής διασώζουν και μία παράδοση σύμφωνα με την οποία η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου αφιερώθηκε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου από τον αυτοκράτορα Ιωάννη Στ’ Καντακουζηνό (1341-1354), ο οποίος στη συνέχεια παραιτήθηκε από το αξίωμα, εκάρη μοναχός με το όνομα Ιωάσαφ και μόνασε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου.
Τα θαύματα που πραγματοποίησε και πραγματοποιεί η Τιμία Ζώνη είναι πολλά. Βοηθά ειδικά τις στείρες γυναίκες να αποκτήσουν παιδί, αν ζητήσουν με ευλάβεια τη βοήθειά της Παναγίας. Στις περιπτώσεις αυτές τους δίδεται τεμάχιο κορδέλας που έχει ευλογηθεί στη λειψανοθήκη της Αγίας Ζώνης και είναι αναρίθμητες οι αναφορές για γυναίκες που μπόρεσαν μετά να αποκτήσουν παιδί.
Σαν ένα μικρό ορθόδοξο στολίδι δεσπόζει στην περιοχή της Κυψέλης, η μικρή εκκλησία της Αγίας Ζώνης, δίπλα ακριβώς από τον μεγαλόπρεπο ναό που φέρει το ίδιο όνομα. Η εκκλησία βρίσκεται στον πεζόδρομο της Αγίας Ζώνης, από τον οποίο έχει ονοματοδοτηθεί ευρύτερα η συνοικία. Τον ναΐσκο έχτισε, κατά το διάστημα 1843-1857, ο ρώσος πρέσβης στην Ελλάδα Αλέξανδρος Πέτρου Οζερώφ, από κοινού με την σύζυγό του Όλγα, προκειμένου να αποτελέσει εκκλησία της οικογένειάς του.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Αλέξανδρος Οζερώφ επέλεξε χωροταξικά αυτή την περιοχή για να κτίσει την εκκλησία, διότι του είχε συμβεί εκεί ένα μικρό θαύμα, το οποίο τον υπεκίνησε για λόγους ευλάβειας, να οικοδομήσει τον ναΐσκο. Συγκεκριμένα, καθώς περνούσε έφιππος από την περιοχή στην οποία υφίστατο τα προηγούμενα χρόνια εκκλησάκι, το οποίο ισοπεδώθηκε στις μάχες του 1821-1827, χτύπησε σε κάτι χαλάσματα και πέφτοντας από το άλογό του, αντίκρισε σε παρακείμενο βράχο λαξευμένη μια εικόνα της Παναγίας βρεφοκρατούσας, η οποία φορούσε ζώνη με δυο αγγέλους που εδέοντο.
Τάφος Αλεξ. Π. Οζερώφ
Την οικοδόμηση του ναού είχε επιμεληθεί ένας έμπειρος ρώσος ιερωμένος, ο οποίος είχε επιμεληθεί και την αναστήλωση της ρώσικης εκκλησίας επί της οδού Φιλελλήνων, ο Αντονίν Καπούστιν.
Εις ό,τι αφορά την αρχιτεκτονική του τεχνοτροπία, ο ναΐσκος είναι σταυροειδής με τρούλο. Έχει ένα πανέμορφο υψηλής αισθητικής τέμπλο. Την αγιογραφία στις τέσσερις εικόνες του τέμπλου είχε φιλοτεχνήσει τον 19ο αιώνα, ο μοναχός Γεννάδιος Παπαδόπουλος, που είχε πραγματώσει λαμπρές σπουδές ζωγραφικής στη Μόσχα και στο Άγιον Όρος και από το 1850 μόναζε στη Μονή Πετράκη.
Ο Γεννάδιος Παπαδόπουλος ανέπτυξε στενούς δεσμούς με την οικογένεια του κτήτορα πρέσβη Οζερώφ και ανέλαβε κατ’ επιθυμία της εφημέριος του ναού, μέχρι τον θάνατό του, στα 1864. Οπότε και ετάφη ο μοναχός στον αύλειο χώρο της εκκλησίας.
Παραπλεύρως του μικρού ιστορικού ναού της Αγίας Ζώνης, ευρίσκεται ο μεταγενέστερος ναός της Αγίας Ζώνης, που με τη λαμπρότητα και την περικαλλή κατασκευή του, ξεχωρίζει στην ευρύτερη περιοχή. Αποπερατώθηκε το 1927 και είναι επενδυμένος αισθητικά με σπουδαίες τοιχογραφίες και ξακουστά γλυπτά. Ακόμα παράπλευρα στον μικρό ναό της Αγίας Ζώνης, ευρίσκεται ενεπίγραφος μαρμάρινος τάφος, με το επίγραμμα «Αλέξανδρος Οζερώφ, πρέσβης Ρωσίας 1843, συλλέξας απέθετο οστά Ελλήνων ηρώων μαχητών 1821-1829 πεσόντων εις μάχας εν Γαλατσίω Αττικής υπέρ πίστεως και πατρίδος».
Η μικρή Αγία Ζώνη εορτάζει κάθε χρόνο στις 2 Ιουλίου και ο μεγάλος ομώνυμος ναός στις 31 Αυγούστου. Αναμφίβολα η μικρή Αγία Ζώνη με το ιστορικό της κλέος και τα ευλαβή χαρακτηριστικά της, αποτελεί ένα από τα σημαντικά ορθόδοξα πολιτισμικά μνημεία της Αθήνας μας.
Το μοναστήρι της Παναγίας Μαυριώτισσας στη Λίμνη της Καστοριάς
Σήμερα πάμε μια βόλτα στην Καστοριά, στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου – Παναγίας Μαυριώτισσας. Τέσσερα περίπου χιλιόμετρα έξω από την πόλη της Καστοριάς, πάνω στα νερά της πανέμορφης λίμνης, δεσπόζει εδώ και αιώνες η ιερά Μονή. Το καθολικό της, που χτίστηκε το 1082 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ τον Κομνηνό, κατατάσσεται στους μονόχωρους ξυλοστεγείς ναούς με νάρθηκα, ενώ είναι χτισμένο πάνω στα θεμέλια παλαιότερου ναού. Συναντάμε τρία στρώματα αγιογράφησης του καθολικού της μονής, του 10ου, 15ου και 17ου αιώνος. Όλες οι τοιχογραφίες είναι αρκετά φθαρμένες από τον χρόνο και με δυσκολία διακρίνει κανείς μορφές και παραστάσεις από τον πλούσιο, μοναδικής αξίας διάκοσμο.
Η αγάπη, ο σεβασμός και η τιμή των πιστών για το πρόσωπο της Θεοτόκου Μαρίας εκδηλώθηκαν από πολύ νωρίς, από την αρχή της σωτηρίου οικονομίας, όπως λέγουν οι άγιοι θεοφόροι Πατέρες της Εκκλησίας μας, και είναι τόσο μεγάλη, ώστε αδυνατεί ο ανθρώπινος λόγος να περιγράψει τα αισθήματα αυτά επαρκώς. Από αυτήν την αγάπη, την τιμή και την ελπίδα στην μεσιτεία της προς τον Σωτήρα Χριστό και Υιό της, κατά το ανθρώπινον η Εκκλησία καθιέρωσε να τελείται κατά την περίοδο της νηστείας του Δεκαπενταύγουστου, η ιερά Ακολουθία του Μικρού και του Μεγάλου Παρακλητικού Κανόνος εναλλάξ, εκτός των εορτών της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
«Όποιος αγαπά το Θεό, δεν μπορεί να μην αγαπήσει και κάθε άνθρωπο σαν τον εαυτό του. Εκείνος που βλέπει και ίχνος μόνο μίσους μέσα στην καρδιά του προς οποιονδήποτε άνθρωπο για οποιοδήποτε φταίξιμό του, είναι εντελώς ξένος από την αγάπη προς τον Θεό. Γιατί η αγάπη προς το Θεό δεν ανέχεται διόλου το μίσος κατά του ανθρώπου. Εκείνος που έκανε κτήμα του τη θεία αγάπη υπομένει με γενναιότητα χωρίς να σκέφτεται το κακό που του έκανε οποιοσδήποτε.
Όταν αισθανθείς πόνο επειδή κάποιος σε προσέβαλε ή σε ντρόπιασε, να ξέρεις ότι ωφελήθηκες πολύ. Με το ντρόπιασμα βγήκε από μέσα σου η κενοδοξία. Πολλοί έχουν πει πολλά περί αγάπης, αν όμως την αναζητήσεις, θα τη βρεις στους μαθητές του Χριστού, επειδή εκείνοι είχαν την αληθινή Αγάπη δάσκαλο της αγάπης, για την οποία έλεγαν: “Αν έχω το χάρισμα της προφητείας και αν γνωρίζω όλα τα μυστικά σχέδια του Θεού, και έχω όλη τη γνώση, αλλά δεν έχω αγάπη, δεν ωφελούμαι τίποτε” (Α’ Κορ. 13,2-3). Εκείνος λοιπόν που απόκτησε την αγάπη, απόκτησε τον Θεό, επειδή ο Θεός είναι αγάπη (Α’ Ιω. 4,8)».
Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής, «Κεφάλαια περί αγάπης»
Ο Άγιος Αθανάσιος κατήγετο από τα μέρη της Ανατολής, από την Τραπεζούντα. Μόλις ετελείωσε την έξωθεν παιδεία -ήτο φιλόλογος- ελκυσθείς υπό της Θείας Χάριτος, εγκατέλειψε τα εγκόσμια και προσεχώρησε στο μοναχισμό από νεαράς ηλικίας, υπό την πρόνοια του κατά σάρκα θείου του, του οσιωτάτου πατρός Μιχαήλ του Μαλεήνου.
«Tην αυτή ημέρα, επιτελείται η ανάμνησις των γενεθλίων, ήτοι Eγκαινίων της θεοφυλάκτου και θεομεγαλύντου Kωνσταντινουπόλεως, της εξαιρέτως ανακειμένης τη προστασία της Παναχράντου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Mαρίας, και αυτής διασωζομένης».
(εικόνα: Αγία Θεοδώρα, σχέδιο εξωφύλλου του βιβλίου του Δ. Φερούση, «Θεοδώρα Κομνηνή – Βασίλισσα και Μοναχή», εκδ. Ακρίτας , 1997)
Μια πλειάδα αγίων της Εκκλησίας μας υπήρξαν βασιλείς, οι οποίοι υπερέβησαν την εγκόσμια δόξα και τον πειρασμό της εξουσίας και πολιτεύτηκαν σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου και προσάρμοσαν τη ζωή τους στη ζωή του Χριστού. Μια τέτοια αγιασμένη μορφή υπήρξε και η αγία Θεοδώρα η βασίλισσα της Άρτας. Γεννήθηκε στα Σέρβια της Κοζάνης, το 1210. Ο πατέρας της ονομαζόταν Ιωάννης Πετραλίφας και ήταν σεβαστοκράτορας και διοικητής της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Η μητέρα της Ελένη ανήκε σε οικογένεια αριστοκρατών της Κωνσταντινουπόλεως. Η οικογένεια του πατέρα της ήλκε την καταγωγή του από την φημισμένη ιταλική οικογένεια των Πετραλίφα. Πρόγονός της υπήρξε ο Πέτρος di Alife, ο οποίος είχε πάρει μέρος στην Α’ Σταυροφορία, τον 11ο αιώνα.
Εκκλησιαστικό λάβαρο, το οποίο απεικονίζει την Αγία Θεοδώρα την Αυγούστα, Μητροπολιτικός ναός Υπεραγίας Θεοτόκου Σπηλαιωτίσσης Κερκύρας (istologiogiahistoria.blogspot.com)
Η Αγία Θεοδώρα η Αυγούστα γεννήθηκε το 815 μ.Χ. Καταγόταν από το χωριό Έβισσα της Παφλαγονίας. Η οικογένειά της είχε εγκατασταθεί στην Κωνσταντινούπολη και απολάμβανε μία θέση στην αριστοκρατία της Πόλης. Ο πατέρας της, Μαρίνος, ήταν Δρουγγάριος ή Μοιράρχης, δηλαδή διοικητής ενός Δρούγγου ή, αλλιώς, Μοίρας (Δρούγγος ή Μοίρα ονομαζόταν η μονάδα του βυζαντινού στρατού, που κατά τον 9ο αιώνα αποτελείτο από 1.000 στρατιώτες). Η μητέρα της, Θεοκτίστη, προσπάθησε να μεταδώσει τις αξίες της ορθόδοξης πίστης στις τέσσερις κόρες της, τη Θεοδώρα, τη Σοφία, τη Μαρία, την Ειρήνη και στους δύο γιους της, τον Βάρδα και τον Πετρωνά. Μεγαλώνοντας η Θεοδώρα ξεχώριζε για το απαράμιλλο εξωτερικό της κάλλος, τη χριστιανική της ευσέβεια και τη σεμνοπρέπειά της.
«Όποιος αγαπά το Θεό, δεν μπορεί να μην αγαπήσει και κάθε άνθρωπο σαν τον εαυτό του. Εκείνος που βλέπει και ίχνος μόνο μίσους μέσα στην καρδιά του προς οποιονδήποτε άνθρωπο για οποιοδήποτε φταίξιμό του, είναι εντελώς ξένος από την αγάπη προς τον Θεό. Γιατί η αγάπη προς το Θεό δεν ανέχεται διόλου το μίσος κατά του ανθρώπου. Εκείνος που έκανε κτήμα του τη θεία αγάπη υπομένει με γενναιότητα χωρίς να σκέφτεται το κακό που του έκανε οποιοσδήποτε.
Όταν αισθανθείς πόνο επειδή κάποιος σε προσέβαλε ή σε ντρόπιασε, να ξέρεις ότι ωφελήθηκες πολύ. Με το ντρόπιασμα βγήκε από μέσα σου η κενοδοξία. Πολλοί έχουν πει πολλά περί αγάπης, αν όμως την αναζητήσεις, θα τη βρεις στους μαθητές του Χριστού, επειδή εκείνοι είχαν την αληθινή Αγάπη δάσκαλο της αγάπης, για την οποία έλεγαν: “Αν έχω το χάρισμα της προφητείας και αν γνωρίζω όλα τα μυστικά σχέδια του Θεού, και έχω όλη τη γνώση, αλλά δεν έχω αγάπη, δεν ωφελούμαι τίποτε” (Α’ Κορ. 13,2-3). Εκείνος λοιπόν που απόκτησε την αγάπη, απόκτησε τον Θεό, επειδή ο Θεός είναι αγάπη (Α’ Ιω. 4,8)».
Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής, «Κεφάλαια περί αγάπης»
Ο Άγιος Ευγένιος είναι το καύχημα του Πόντου. Γεννήθηκε στην Τραπεζούντα, εξ ου και το προσωνύμιο «Τραπεζούντιος» που του έχει αποδοθεί και ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας. Έζησε την εποχή που διοικητής της Καππαδοκίας ήταν ο Λυσίας, ο οποίος ήταν σκληρός διώκτης των χριστιανών και πιστός στην περσική θεότητα του «Μίθρα», που τότε ήταν πολιούχος της Τραπεζούντας. Έτσι, λοιπόν, όσοι πίστευαν στην νέα θρησκεία, τον χριστιανισμό δηλαδή, υφίσταντο φρικτά βασανιστήρια.
Η Ιερά εικόνα της Παναγίας της Μεσοπαντήτισσας μετακομίσθηκε στην Κρήτη από την Κωνσταντινούπολη κατά τους χρόνους της εικονομαχίας, για να διασωθεί από την ασεβή μανία των εικονομάχων. Κατά την παράδοση έχει αγιογραφηθεί από τον Ευαγγελιστή Λουκά. Την περίοδο της Ενετικής κυριαρχίας στην Κρήτη, η εικόνα φυλασσόταν στον ιερό ναό του Αγίου Αποστόλου Τίτου, στον Χάνδακα (Ηράκλειο). Κάθε δε Τρίτη λιτανευόταν από τους ευλαβείς Χριστιανούς προς ίαση και προστασία από παντός μολυσμού.
kimintenia 