3 Οκτωβρίου
Ο Άγιος Διονύσιος καταγόταν από την πόλη των Αθηνών. Μαρτύρησε το 96 μ.Χ., στα χρόνια του αυτοκράτορα Δομετιανού. Διακρίθηκε για τη φιλοσοφική του κατάρτιση και τη βαθιά του καλλιέργεια. Αρχικά υπήρξε ειδωλολάτρης δικαστής, μέλος της Βουλής του Αρείου Πάγου. Το κήρυγμα όμως του Αποστόλου Παύλου στην Αθήνα άγγιξε την παιδευμένη και ευαίσθητη ψυχή του και βαπτίσθηκε χριστιανός. Διαδέχθηκε στον επισκοπικό θρόνο των Αθηνών τον ευσεβή Άγιο Ιερόθεο και επιτέλεσε εν ζωή πολλά θαύματα.
Μαρτυρείται ότι παρέστη στην κηδεία της Παναγίας μαζί με τους Αγίους Αποστόλους και άλλους Αγίους Πατέρες. Σε αρκετές αγιογραφικές προσεγγίσεις της Κοιμήσεως της Θεοτόκου μαζί με τους Αποστόλους απεικονίζεται και ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης στον οποίο αποδίδεται η φράση πως «το παρουσιαστικό της Παναγίας, τα χαρακτηριστικά της, η όλη εμφάνιση της μαρτυρούν, ότι είναι πράγματι Μητέρα Θεού». Μαζί με τον Άγιο Διονύσιο βαπτίστηκε και η πρώτη Αθηναία χριστιανή, η Αγία Δάμαρις.
Ο Άγιος Διονύσιος περιόδευσε σε πολλά μέρη της Δύσης, όπου κήρυξε τον ευαγγελικό λόγο και ερμήνευσε τις ιερές γραφές. Όταν έφθασε στο Παρίσι συνελήφθη για τη δράση του και αποκεφαλίσθηκε. Μαζί του μαρτύρησαν και οι δύο μαθητές, ο Ρουστικός και ο Ελευθέριος. Ο ηγεμόνας της περιοχής έδωσε εντολή να μην θάψει κανείς τα άγια λείψανα των μαρτύρων, όμως κάποιοι χριστιανοί τα φύλαξαν και όταν δεν υπήρχε φόβος τα ενταφίασαν με τιμή. Κατά την παράδοση ο ίδιος ο Άγιος Διονύσιος παρέδωσε την κεφαλή του αμέσως μετά τον αποκεφαλισμό του σε μια Χριστιανή που βρισκόταν στο σημείο.
Ο Ορθόδοξος ναός του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου στην Αθήνα
Ο Άγιος Διονύσιος είναι πολιούχος άγιος της πόλεως των Αθηνών και προστάτης άγιος των νομικών και του δικαστικού σώματος. Η Κάρα του φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου στο Άγιον Όρος. Στην Αθήνα υπάρχουν δύο Ναοί αφιερωμένοι στην μνήμη του. Ο ένας είναι ο ορθόδοξος Ναός στο Κολωνάκι και ο άλλος ο μητροπολιτικός Ναός των Ρωμαιοκαθολικών επί της οδού Πανεπιστημίου. Ναός αφιερωμένος στον Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη υπάρχει και στον Πειραιά. Η μνήμη του τιμάται την 3η Οκτωβρίου.
Ἀπολυτίκιον (Ἦχος πλ. α’ – Τὸν συνάναρχον Λόγον)
Ἀγρευβεῖς τῷ τοῦ Παύλου Πάτερ κηρύγματι, ὑφηγητὴς ἀνεδείχθης τῶν ὑπὲρ νοῦν δωρεῶν, διαvoiα ὑψηλὴ καλλωπιζόμενος, τῶν γὰρ ἀΰλων οὐσιῶν, τᾶς ἀρχὰς μυαταγωγεῖς, ὡς μύστης τῶν ἀπορρήτων, καὶ τῆς σοφίας ἐκφάντωρ, Ἱερομάρτυς Διονύσιε.
Κοντάκιον
Τὰς οὐρανίους διαβὰς πύλας ἐν πνεύματι, μαθητευθεὶς τῷ ὑπὲρ τρεῖς οὐρανοὺς φθάσαντι, Ἀποστόλου Διονύσιε τῶν ἀῤῥήτωv, ἐπλουτίσθης πᾶσαν γνῶσιν καὶ κατηύγασας, τοὺς ἐν σκότει ἀγνωσίας πρὶν καθεύδοντας, διὸ κράζομεν, Χαίροις Πάτερ παγκόσμιε.
Ο περικαλλής ιερός ναός του Αγίου Διονυσίου στην οδό Σκουφά, στην Αθήνα
Η αγία Δάμαρις
Η Αγία Δάμαρις είναι η πρώτη Αθηναία που, μαζί με τον άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, πίστεψαν στο κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου, το 52 μ.Χ. Το όνομά της αναφέρεται στις Πράξεις των Αποστόλων: «Τινὲς δὲ ἄνδρες κολληθέντες αὐτῷ ἐπίστευσαν, ἐν οἷς καὶ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης καὶ γυνὴ ὀνόματι Δάμαρις καὶ ἕτεροι σὺν αὐτοῖς» (Πράξ. Ιζ’,34). Το γεγονός ότι αναφέρεται ονομαστικά από τον Ευαγγελιστή Λουκά στις Πράξεις του υποδεικνύει ότι πρόκειται για αξιόλογη προσωπικότητα και για γυναίκα από ευγενή οικογένεια και με υψηλή κοινωνική θέση.
Είναι γεγονός ότι η χριστιανική κοινότητα των Αθηνών, αρχικά τουλάχιστον, στα χρόνια του Αποστόλου Παύλου, μόλις και διατηρούνταν ανάμεσα στον ειδωλολατρικό κόσμο, ο δε Απόστολος Παύλος ουδέποτε επισκέφτηκε ξανά την Εκκλησία των Αθηνών. Ωστόσο, η Εκκλησία με επίσκοπο τον Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, τον όποιο κατέστησε ο ίδιος ο Παύλος, εξακολουθούσε να υπάρχει και με τον καιρό ν’ αναπτύσσεται. Σε αυτό συνέβαλε και η αγία Δάμαρις. Ήταν μια ιεραποστολική ψυχή η Αθηναία αυτή γυναίκα. Και ασκούσε την ιερή διακονία παντού, ιδιαίτερα ανάμεσα στον γυναικείο κόσμο, με αμείωτο ζήλο και παλμό. Μαθήτρια του Αποστόλου Παύλου η Δάμαρις, μοχθούσε καθημερινά, όπως και ο Διδάσκαλος της, κηρύττοντας με όποιο τρόπο μπορούσε το ευαγγέλιο του Χριστού. Εξάλλου είναι σχεδόν βέβαιο ότι κάθε φορά που ο μεγάλος Απόστολος επισκεπτόταν την Εκκλησία της Κορίνθου, εκείνη πήγαινε σε συνάντησή του, για να γυρίζει στην Αθήνα πιο δυνατή και πιο φλογερή στη διακονία της. Ακολουθία της συνέγραψε ο υμνογράφος π. Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.
Η τιμία κάρα του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου
στον ιερό ναό του στον Πειραιά (1/10/2024)
Ἀπολυτίκιον (Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε)
Του Παύλου ως ήκουσας, δημηγορούντος σοφώς, έδέξω το κήρυγμα, της ευσεβείας θερμώς, Κυρίω πιστεύσασα .Όθεν ή εν Αθήναις, Εκκλησία τιμά σε, Δάμαρις μακαρία, ως θεράπαιναν θείαν, Χριστώ οικειουμένην, τούς σε μακαρίζοντας.
Κοντάκιον (Ήχος δ’. Έπεφάνης σήμερον)
Το Του του Παύλου ρήμασι καταυγασθείσα, των Χριστώ προσέδραμες, και την χρηστότητα αυτού, βίω άμέμπτω έδόξασας, εν ταις Αθήναις θεόσοφε Δάμαρις.
Πηγή: saint.gr
kimintenia 