Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα
(11 Μαΐου 1771 – 22 Μαΐου 1825)
ΕΝΩΠΙΟΝ ΑΥΤΗΣ Ο ΑΝΑΝΔΡΟΣ ΗΣΧΥΝΕΤΟ
ΚΑΙ Ο ΑΝΔΡΕΙΟΣ ΥΠΕΧΩΡΕΙ
Γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1771 μέσα στις φυλακές της Κωνσταντινούπολης, δίπλα στο άψυχο σώμα του φυλακισμένου για τη δράση του στα Ορλωφικά πατέρα της Σταυριανού Πινότση, μετά τον κλονισμό που υπέστη η ετοιμόγεννη μάνα της Σκεύω, όταν τον βρήκε νεκρό. Βαφτίστηκε νεογέννητη μέσα στη φυλακή από τον Μανιάτη αγωνιστή Παναγιώτη Μπούρτζινο, συγκρατούμενο του πατέρα της, που της έδωσε το ασυνήθιστο όνομα της μάνας του, Λασκαρίνα, και ο οποίος έμελλε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη δράση της υπέρ της πατρίδας της.
Απεικονίσεις της Μπουμπουλίνας στα χαρτονομίσματα των 1.000
και 50 δραχμών και στο κέρμα της μίας δραχμής του Ελληνικού Κράτους
Αν και καταγόταν από την Ύδρα, κληρονομικές διαφορές ανάγκασαν την μάνα της να καταφύγει με τη μικρή Λασκαρίνα στις Σπέτσες και να παλέψουν για την επιβίωση πράγμα που σκλήρυνε το χαρακτήρα της μελλοντικής ένδοξης καπετάνισσας. Όταν ήταν 13 χρονών είδε στις Σπέτσες το παιδομάζωμα των αγοριών από τους Τούρκους. Οι σπαρακτικές κραυγές των μανάδων και ο προηγούμενος θάνατος του πατέρα της τη γέμισαν οργή και τότε ορκίστηκε να ελευθερώσει την Ελλάδα από τους Τούρκους.
Η Μπουμπουλίνα του Θανάση Βαλαώρα
Έλαβε αξιόλογη μόρφωση κι έμαθε ξένες γλώσσες, όπως γαλλικά, αγγλικά και τούρκικα, διδάχτηκε μουσική και πιάνο, αλλά όπως έλεγε η ίδια, δεν υπήρξε ποτέ καλή μαθήτρια γιατί το μυαλό της ήταν στραμμένο στην ιδέα της να ελευθερώσει την Ελλάδα από τους Τούρκους.
Η θρυλική «Καπετάνισσα» σε γκραβούρες εποχής
Στα 1788 παντρεύεται τον πρώτο της άνδρα Δημήτρη Γιάννουζα και μαζί του κάνει τρία παιδιά, τον Γιάννο, τον Γιώργο και τη Μαρία. Απαιτεί να συμμετέχει στα εμπορικά ταξίδια του καραβοκύρη συζύγου της στη Μεσόγειο αποκομίζοντας πολύτιμες γνώσεις για τη ναυσιπλοΐα. Το 1797 ο άντρας της σκοτώνεται σε ναυμαχία με πειρατικά πλοία του Καρά Αλή και η χήρα Λασκαρίνα αφοσιώνεται στα παιδιά της.
Το αρχοντικό της Μπουμπουλίνας στις Σπέτσες σε παλαιά καρτ ποστάλ
Το 1801 παντρεύεται τον Δημήτρη Μπούμπουλη και παίρνει το επώνυμό του μένοντας γνωστή στην ιστορία σαν Μπουμπουλίνα. Κάνουν τρία παιδιά, τη Σκεύω, την Ελένη και τον Νικόλα. Μαζί ταξιδεύουν σε όλη τη Μεσόγειο και φτιάχνουν τεράστια περιουσία ναυπηγώντας πλοία εξοπλισμένα με κανόνια, δήθεν από τον φόβο της πειρατείας, αλλά με σκοπό να τα χρησιμοποιήσουν για τον ξεσηκωμό της Ελλάδας.
Το 1811 χάνει τον δεύτερο σύζυγό της σε ναυμαχία με τους Τούρκους οι οποίοι είχαν υποψιαστεί τις κρυφές κινήσεις του Μπούμπουλη για τον ξεσηκωμό της Ελλάδας. Χήρα για δεύτερη φορά παίρνει την απόφαση να γίνει η πρώτη γυναίκα πλοίαρχος στην παγκόσμια ιστορία.
Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα σε πίνακες και λαϊκές ζωγραφιές
Το 1816 πετυχαίνει με την έντονη προσωπικότητά της να σώσει την περιουσία της από κατάσχεση των Τούρκων κατορθώνοντας να συναντήσει την ίδια τη Βαληδέ Σουλτάνα Νασχιδίλ και να της αποσπάσει φιρμάνι με το οποίο της δινόταν πίσω η περιουσία της. Μυείται από τον νονό της Μπούρτζινο στη Φιλική Εταιρεία στην οποία συμμετέχει από κοινού με τον γιο της Γιάννο, αφού απαγορευόταν η συμμετοχή γυναικών στην Εταιρεία, περνώντας στην Ιστορία ως η μοναδική γυναίκα που μυήθηκε ποτέ στη Φιλική Εταιρεία.
Το πλοίο «Αγαμένων», η σημαία και το ακρόπρωρό του. Η σημαία, σε κόκκινο
φόντο, απεικόνιζε έναν βυζαντικό μονοκέφαλο αετό με άγκυρα και φοίνικα
Κατασκεύασε 3 μεγάλα πλοία, το μεγαλύτερο το ονόμασε «Αγαμέμνων», τιμώντας τον ομηρικό βασιλιά των Μυκηνών Αγαμέμνονα, που οδήγησε τους Έλληνες στον Τρωικό πόλεμο και ήταν το μεγαλύτερο Ελληνικό πολεμικό πλοίο στη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Στις 13 Μαρτίου 1821, στο λιμάνι των Σπετσών, η Μπουμπουλίνα ύψωσε στο κατάρτι του πλοίου Αγαμέμνων την επαναστατική της σημαία και τη χαιρέτησε με κανονιοβολισμούς. Η Μπουμπουλίνα καπετάνισσα μοίρας 8 πλοίων, από τα οποία 3 ήσαν δικά της, πήρε μέρος στην πολιορκία του Ναυπλίου, στον ναυτικό αποκλεισμό και παράδοση του κάστρου της Μονεμβασιάς, στην πολιορκία του Νεοκάστρου της Πύλου και τον ανεφοδιασμό του Γαλαξιδίου.
Στη μάχη του Χάραδρου κοντά στο Άργος οι Σπετσιώτες, με αρχηγό τον γιο της Γιάννο Γιάννουζα και την ίδια, αντιμετώπισαν νικηφόρα 2.000 Τουρκαλβανούς, οι οποίοι είχαν σταλεί από τον Χουρσίτ Πασά με επικεφαλής τον Βελή-μπεη, αλλά στη μάχη σκοτώθηκε ο γιος της. Τον θάνατό του εκδικήθηκε στην κατάληψη της Τριπολιτσάς το 1821, στην πολιορκία της οποίας συμμετείχε, σκοτώνοντας εκατοντάδες Τουρκαλβανούς συμμάχους των Τούρκων, σώζοντας όμως τις γυναίκες των Τούρκων, όπως είχε υποσχεθεί κάποτε στη Βαληδέ Σουλτάνα.
Το αρχοντικό της Μπουμπουλίνας στις Σπέτσες σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο
Μετά την κατάληψη του Ναυπλίου από τους Έλληνες στις 30 Νοεμβρίου 1822, το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος, της έδωσε κλήρο στην πόλη ως ανταμοιβή για την προσφορά της στο Έθνος και η Μπουμπουλίνα εγκαταστάθηκε εκεί προσωρινά. Το 1825 και ενώ η Μπουμπουλίνα ζούσε πλέον στις Σπέτσες, έχοντας ξοδέψει όλη την περιουσία της στον Αγώνα, η Ελλάδα βρέθηκε ξανά σε μεγάλο κίνδυνο.
Στις 12 Φεβρουαρίου 1825 ο Αιγύπτιος ναύαρχος Ιμπραήμ Πασάς με τον τουρκο-αιγυπτιακό στόλο αποβιβάζεται στο λιμάνι της Πύλου, στην Πελοπόννησο, με 4.400 άντρες, σε μια τελευταία προσπάθεια να σταματήσει την επανάσταση. Η Μπουμπουλίνα, καθοδηγούμενη μόνο από τη φιλοπατρία της, αν και πάμπτωχη πλέον, άρχισε να προετοιμάζεται.
Όμως τότε ήρθε το άδοξο τέλος της. Στις 22 Μαΐου 1825, ενώ βρισκόταν στο σπίτι του πρώτου άντρα της Δ. Γιάννουζα, πάνω σε μια φιλονικία με μέλη της οικογένειας Κούτση εξαιτίας του ότι ο γιος της Μπουμπουλίνας Γεώργιος Γιάννουζας, είχε κλεφτεί με την κόρη του Χριστόδουλου Κούτση Ευγενία, κάποιος από την οικογένεια της κοπέλας τη σκότωσε. Χαρακτηριστική, του ατρόμητου χαρακτήρα της, ήταν η απάντηση στα αρβανίτικα που έδωσε στην οικογένεια της νύφης, όταν της ζήτησαν τον λόγο για την απαγωγή: «Νάνι γιέμι κρούσκ. Αστ’ ντούαμε, εδέ αστ’ ε ντρέκεμι, νάνι τσι ντο γκα μούα…» (Τώρα είμαστε συμπέθεροι. Έτσι θέλουμε και έτσι το φτιάξαμε, τώρα τι θέλεις από μένα…).
Αυτά ήταν και τα τελευταία λόγια της καπετάνισσας πριν πέσει νεκρή από συγγενικό βόλι. Η ταφή της Μπουμπουλίνας, που υπήρξε πάνδημη, έγινε σε οικογενειακό τάφο στον ιδιόκτητο ναό του Αγίου Ιωάννη στην περιοχή της Κουνουπίτσας, ενώ σήμερα τα τιμημένα λείψανά της βρίσκονται στο αρχοντικό Χατζηγιάννη – Μέξη που έχει μετατραπεί σε Μουσείο Σπετσών.
Επιστολή και υπογραφή της Μπουμπουλίνας
Το σπίτι της στις Σπέτσες έχει μετατραπεί επίσης σε μουσείο από τους απογόνους της, μέσα στο οποίο εκτίθενται προσωπικά της αντικείμενα, όπλα, έπιπλα και επιστολές της. Το άγαλμά της στολίζει το λιμάνι των Σπετσών ενώ προτομές της έχουν τοποθετηθεί σε όλη την Ελλάδα, δείγμα ευγνωμοσύνης των Ελλήνων προς την ηρωική Ελληνίδα καπετάνισσα – πρώτη γυναίκα Ναύαρχο στην παγκόσμια ιστορία, σύμφωνα με τίτλο που της απενεμήθη μετά θάνατον.
Ανδριάντες και προτομές της Μπουμπουλίνας στις Σπέτσες, στην Αθήνα (Πεδίον του
Άρεως, Λεωφόρος Ηρώων, 1937, Λάζαρος Λαμέρας) και στο Ναύπλιο (Αντώνης Καραχάλιος)
Βιβλία για τη Μπουμπουλίνα
Πηγή: oikohouse.wordpress.com
kimintenia 