kimintenia

Το σημαντικότερο κινηματογραφικό γεγονός στη χώρα μας

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (Thessaloniki International Film Festival) διοργανώνεται κάθε Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη από τον ομώνυμο πολιτιστικό οργανισμό υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού. Είναι ένα από τα παλαιότερα και κορυφαία φεστιβάλ κινηματογράφου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ενώ αποτελεί τη σημαντικότερη κινηματογραφική διοργάνωση στην Ελλάδα. Έχει διαγωνιστικό χαρακτήρα και το πρόγραμμά του περιλαμβάνει αφιερώματα σε σημαντικούς σκηνοθέτες και εθνικές κινηματογραφίες καθώς και παράλληλες εκδηλώσεις: masterclass, εκθέσεις, συναυλίες και εργαστήρια. Παράλληλα, κάθε Μάρτιο, ο πολιτιστικός οργανισμός του Φεστιβάλ διοργανώνει και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης δίνει έμφαση στον ανεξάρτητο κινηματογράφο και στους ανερχόμενους δημιουργούς απ’ όλον τον κόσμο. Αποτελεί ζωτικής σημασίας πλατφόρμα για σκηνοθέτες από την Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες. Οι θεατές του ξεπερνούν κάθε χρόνο τους 80.000, ενώ εκατοντάδες Έλληνες και ξένοι προσκεκλημένοι, μεταξύ των οποίων μεγάλα ονόματα του διεθνούς κινηματογράφου, το έχουν επισκεφθεί.

Το Φεστιβάλ πραγματοποιείται στον ιστορικό κινηματογράφο «Ολύμπιον» της πλατείας Αριστοτέλους και, από το 1999, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, σε τέσσερις ακόμα αίθουσες που προήλθαν από την ανακατασκευή των παλαιών αποθηκών του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης. Το κέντρο του Φεστιβάλ είναι η Αποθήκη Γ’ στο Λιμάνι, ενώ εκδηλώσεις πραγματοποιούνται και στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το οποίο ανήκει στον Οργανισμό του Φεστιβάλ.

Διαθέτει τρία διαγωνιστικά τμήματα: Διεθνές Διαγωνιστικό για πρώτες ή δεύτερες ταινίες μυθοπλασίας μεγάλου μήκους, Διαγωνιστικό Εικονικής Πραγματικότητας (VR) και Διεθνές Διαγωνιστικό «Γνωρίστε τους Γείτονες» για ταινίες από την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Εγγύς Ανατολής.

Ιστορία

Η διοργάνωση ξεκίνησε ως εθνικό φεστιβάλ, το 1960, με την επωνυμία «Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου» με πρωτοβουλία του Παύλου Ζάννα και με καθοριστική τη συμβολή της Μακεδονικής Καλλιτεχνικής Εταιρείας «Τέχνη». Το 1966 μετονομάστηκε σε «Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου» και λειτούργησε ως εθνικό φεστιβάλ έως το 1991. Κατά την περίοδο της Μεταπολίτευσης το Φεστιβάλ αποκτά έντονα πολιτικό χαρακτήρα αντανακλώντας το κλίμα της εποχής και διατηρώντας σταθερά στο επίκεντρό του τον κινηματογράφο του δημιουργού. Το 1981 το Φεστιβάλ περνά από το υπουργείο Βιομηχανίας, όπου υπαγόταν έως τότε, στο Υπουργείο Πολιτισμού.

Κατά τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 το Φεστιβάλ παρακολουθεί και παρουσιάζει τις τάσεις της εγχώριας κινηματογραφίας και συνδέεται με την ανάδυση του «Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου», ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει τους πιο σημαντικούς κινηματογραφιστές του παγκόσμιου σινεμά.

Το 1992, κατά την 33η διοργάνωσή του, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης διεθνοποιείται υπό τη διεύθυνση του κριτικού κινηματογράφου Μιχάλη Δημόπουλου. Πρόεδρός του ορίστηκε ο σπουδαίος Έλληνας σκηνοθέτης Θεόδωρος Αγγελόπουλος.

Το Φεστιβάλ προσανατολίζεται στον νέο ανεξάρτητο διεθνή κινηματογράφο με έμφαση στην ανακάλυψη ανερχόμενων δημιουργών απ’ όλον τον κόσμο και από την περιοχή των Βαλκανίων. Παράλληλα με την παρουσίαση της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής, το Φεστιβάλ παρουσιάζει ανεξάρτητες ταινίες, σημαντικές πρεμιέρες, αφιερώματα σε κορυφαίους δημιουργούς -Έλληνες και ξένους- και φιλοξενεί μια σειρά από παράλληλες εκδηλώσεις.

Ο Bruno Ganz στην παραλία Θεσσαλονίκης σε σκηνή της ταινίας
του Θεόδωρου Αγγελόπουλου «Μια αιωνιότητα και μια μέρα», 1998

Τον Μιχάλη Δημόπουλο και τον Θόδωρο Αγγελόπουλο διαδέχτηκαν στη διεύθυνση του Φεστιβάλ η Δέσποινα Μουζάκη ως Καλλιτεχνική Διευθύντρια και ο Γιώργος Χωραφάς ως Πρόεδρος (2005-2009), ο Δημήτρης Εϊπίδης ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής (2010-2015) και, από το 2016, ο Ορέστης Ανδρεαδάκης ως Διευθυντής, η Ελίζ Ζαλαντό ως Γενική Διευθύντρια και ο Γιώργος Αρβανίτης ως Πρόεδρος.

Ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος με τους πρωταγωνιστές της ταινίας του «Αναπαράσταση»,
Τούλα Σταθοπούλου και Γιάννη Τότσικα, στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1970

Μεταξύ των σημαντικών δημιουργών που έδωσαν το παρών στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης από το 1992 ως σήμερα συγκαταλέγονται οι Αμπάς Κιαροστάμι, Ναγκίσα Όσιμα, Νάνι Μορέτι, Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, Μανοέλ ντε Ολιβέιρα, Κεν Λόουτς, Ανιές Βαρντά, Μπέλα Ταρ, Τοντ Σόλοτζ, Νούρι Μπιλγκέ Τζεϊλάν, Φράνσις Φορντ Κόπολα, Βιμ Βέντερς, Αλφόνσο Κουαρόν, Όλιβερ Στόουν, Εμίρ Κουστουρίτσα, Φατίχ Ακίν, Βέρνερ Χέρτζογκ, Τακέσι Κιτάνο, Μάικλ Ουιντερμπότομ, Άκι Καουρισμάκι, Τζιμ Τζάρμους, Αλεξάντερ Πέιν, Λούι Ψυχογιός, Τζον Γουότερς κ.ά.

Διακεκριμένοι ηθοποιοί και προσωπικότητες που παρευρέθηκαν στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ως προσκεκλημένοι ή ως μέλη των κριτικών του επιτροπών είναι, μεταξύ άλλων, η Κατρίν Ντενέβ, ο Χάρβεϊ Καϊτέλ, η Φέι Ντάναγουεϊ, η Ιζαμπέλ Ιπέρ, ο Τζον Μάλκοβιτς, ο Γουίλεμ Ντεφόε, ο Σαμ Ρόκγουελ, ο Ζαν Μαρκ Μπαρ κ.ά.

Βραβεία

Το φεστιβάλ βραβεύει τις καλύτερες ταινίες που συμμετέχουν στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα με τον «Χρυσό Αλέξανδρο» (Βραβείο Καλύτερης Ταινίας «Θόδωρος Αγγελόπουλος» με έπαθλο 15.000 ευρώ), τον «Αργυρό Αλέξανδρο» (Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής με έπαθλο 8.000 ευρώ) και τον «Χάλκινο Αλέξανδρο» (Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής για την Καλύτερη Σκηνοθεσία). Απονέμονται επίσης βραβεία Ανδρικής και Γυναικείας Ερμηνείας και Βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης ή Σεναρίου. Τα βραβεία απονέμει πενταμελής διεθνής κριτική επιτροπή.

Βραβείο «Καλύτερης Ταινίας – Χρυσός Αλέξανδρος» (αξίας 3000 ευρώ) απονέμεται επίσης και σε ταινία του τμήματος «Γνωρίστε τους γείτονες» από τριμελή διεθνή κριτική επιτροπή. Βραβείο «Καλύτερης Ταινίας VR» (με έπαθλο 3.000 ευρώ) απονέμεται και σε ταινία του τμήματος «Εικονική Πραγματικότητα (VR)». Επίσης απονέμονται: το βραβείο «Mermaid Award» για την καλύτερη ταινία LGBTQI θεματικής, τα Βραβεία Νεότητας Φοιτητών Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης, το Βραβείο της Βουλής των Ελλήνων «Ανθρώπινες Αξίες», τα Βραβεία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, το Βραβείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης, το Βραβείο του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου για ταινία του ελληνικού προγράμματος που πραγματοποιεί πρεμιέρα στο Φεστιβάλ και το Βραβείο «WIFT GR» για την καλύτερη γυναικεία συνεισφορά και παρουσία μπροστά ή πίσω από την κάμερα. Βραβεία απονέμουν επίσης η Διεθνής Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) και η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ). Τέλος, βραβεία κοινού απονέμονται σε ταινίες του διεθνούς και του ελληνικού προγράμματος.

63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Φέτος διεξάγεται το 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, από την Πέμπτη 3 Νοεμβρίου έως την Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2022, σε φυσικούς χώρους και online. Στο 63ο ΦΚΘ θα προβληθούν 199 μεγάλου μήκους και 68 μικρού μήκους ταινίες στις αίθουσες Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας, στις αίθουσες του Λιμανιού, Φρίντα Λιάππα, Τώνια Μαρκετάκη, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές, καθώς και στον κινηματογράφο Μακεδονικόν.

Πηγή: ertnews.gr, el.wikipedia.org, archive.ert.gr