Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας στα ερείπια της Παναγίας του Βελιγραδίου (Σεπτ. 1955)
Το χρονικό των Σεπτεμβριανών του 1955 σε βάρος του ελληνισμού της Κωνσταντινουπόλεως και του Οικουμενικού Πατριαρχείου θεωρήθηκε ως «δεύτερη άλωση» της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους. Το ελληνικό στοιχείο στην Πόλη, έχοντας δεχθεί καθοριστικό πλήγμα και αντιμετωπίζοντας πλέον την ωμή βία, την τρομοκρατία και τον διωγμό, δεν κατάφερε ουσιαστικά ποτέ ξανά να ορθοποδήσει και ν’ ανακτήσει την παλαιά κραταιά οικονομική του θέση και δύναμη. Τα Σεπτεμβριανά του ’55, μαζί με το κύμα απελάσεων που ακολούθησαν, το 1964, σήμαναν τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Πόλης από τις επί χιλιετίες πατρογονικές εστίες τους.
Υπάρχει μια πύλη στο Φανάρι που από τις 10 Απριλίου 1821 είναι κλειστή. Είναι η πύλη όπου οι Οθωμανοί, την Κυριακή του Πάσχα μετά τη Θεία Λειτουργία, συνέλαβαν και απαγχόνησαν τον Άγιο Γρηγόριο Ε’, Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.
Κάθε χρόνο στις 6 Ιανουαρίου, μετά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας στον Πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, σχηματίζεται η καθιερωμένη πομπή των πιστών μαζί με τον ιερό κλήρο, που κατευθύνονται στις ακτές του Κερατίου, στην αποβάθρα. Εκεί περιμένουν από νωρίς πλήθη επισκεπτών και προσκυνητών, πολλοί από τους οποίους επιβιβάζονται σε πλωτά μέσα για να παρακολουθήσουν καλύτερα την τελετή από τη θάλασσα.
«Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί, όπου και να θολώνει ο νους σας, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη» Οδυσσέας Ελύτης
Μέσα στη σεπτή χορεία των δώδεκα μαθητών του Ιησού Χριστού εξέχουσα θέση κατέχει ο τιμώμενος υπό της Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας στις 30 Νοεμβρίου Άγιος Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος, ο οποίος από άσημος και απλοϊκός ψαράς κατέστη «ἁλιεύς τῶν ἀνθρώπων» και αναδείχθηκε μέγας διδάσκαλος του Ευαγγελίου του Χριστού και φλογερός Απόστολος του Γένους μας. Ο Άγιος Ανδρέας υπήρξε κατ’ εξοχήν Απόστολος των Ελλήνων, αφού ήρθε στον ελλαδικό χώρο για να κηρύξει τον σωτηριώδη λόγο του Θεού και να ιδρύσει Εκκλησίες. Έτσι μετά από μία καρποφόρα ιεραποστολική περιοδεία, κατέληξε στην Πάτρα, την οποία επορφύρωσε με το τίμιο αίμα του και καθαγίασε με τον ένδοξο σταυρικό του θάνατο για να πρεσβεύει αδιάλειπτα στον Πανάγαθο Θεό για τη σωτηρία και προστασία του πατραϊκού λαού, αλλά και σύμπαντος του Ελληνικού Γένους.
Μετά το τέλος της επίγειας ζωής του εν Αγίοις πατρός ημών Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, όταν το 434 μ.Χ. εξελέγη Πατριάρχης ο μαθητής του Άγιος Πρόκλος, παρακάλεσε τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β’ να ενεργήσει τα δέοντα, ώστε το λείψανο του μεγάλου αυτού πατέρα της Εκκλησίας να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη. Και πράγματι, τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 27 Ιανουαρίου 438, η λάρνακα με το λείψανό του Αγίου Ιωάννου μεταφέρθηκε με λαμπρή και συγκινητική πομπή στη βασιλεύουσα και τοποθετήθηκε στο Άγιο Βήμα του ναού των Αγίων Αποστόλων, ενώ ο λαός έμπλεος χαράς αναβοούσε: «Απόλαβε του θρόνου σου Άγιε».
Στην εορτή του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, του οποίου ιερά λείψανα φυλάσσονται στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, ο Οικουμενικός Πατριάρχης χοροστατεί «από του Παραθρονίου» τόσο κατά τον Εσπερινό της εορτής, όσο και κατά τη Θεία Λειτουργία. Σύμφωνα με το Τυπικό της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, στον θρόνο τίθεται τιμητικώς η εικόνα του ιερού Χρυσοστόμου, ενώ ο Μ. Εκκλησιάρχης τοποθετεί δίπλα στην εικόνα και την ποιμαντορική ράβδο του αγίου. Οι ιερείς και οι διάκονοι που πρόκειται να λειτουργήσουν «λαμβάνουν καιρό» όχι από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, αλλά από την ιερά εικόνα του αγίου, ο οποίος παραμένει πάντοτε ζωντανός στη μνήμη της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως.
Στον σολέα του Πατριαρχικού Ναού τίθενται προς προσκύνησιν υπό των πιστών τα ιερά λείψανα του μεγάλου ιεράρχου της Κωνσταντινουπόλεως, τα οποία, μαζί με τα λείψανα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, επέστρεψαν στην Πόλη από τη Ρώμη, στις 27 Νοεμβρίου 2004, χάριν στις ενέργειες του διαδόχου των αγίων ιεραρχών σημερινού Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου.
Οι λαμπρές ημέρες, τα δύσκολα χρόνια και οι σημερινές προκλήσεις
Ήταν 6 Οκτωβρίου του 1896 όταν έγιναν τα εγκαίνια του νέου τότε μεγαλοπρεπούς κτηρίου της Ιεράς Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, μετά την καταστροφή του αρχικού κτηρίου από ισχυρό σεισμό. Σήμερα 124 χρόνια μετά από εκείνη τη λαμπρή ημέρα και 49 χρόνια από το κλείσιμο της Σχολής, οι υποσχέσεις για την επαναλειτουργία της παραμένουν στα λόγια, παρά τις διεθνείς αντιδράσεις.
kimintenia 