25 Ιουλίου

«Μήτηρ τελευτᾷ Μητροπαρθένου Κόρης,
Ἡ τῶν κυουσῶν μητέρων σωτηρία.
Πέμπτῃ ἐξεβίωσε μογοστόκος εἰκάδι Ἄννα»

Η Αγία Άννα, η μητέρα της Υπεραγίας Θεοτόκου, καταγόταν από τη φυλή του Λευί. Ο πατέρας της, που ήταν ιερέας, ονομαζόταν Ματθάν και ιεράτευε την εποχή της βασιλείας της Κλεοπάτρας. Τη δε μητέρα της, την έλεγαν Μαρία. Η Άννα είχε και δύο αδελφές, την ομώνυμη με τη μητέρα της Μαρία και τη Σοβήν. Και η μεν Μαρία, που παντρεύτηκε στη Bηθλεέμ, είχε κόρη τη Σαλώμη τη μαία, η δε Σοβή, που παντρεύτηκε και αυτή στη Bηθλεέμ, την Ελισάβετ. Τέλος, η Αγία Άννα που παντρεύτηκε στη Γαλιλαία τον Ιωακείμ, γέννησε την Παρθένο Μαρία.

11 Ιουνίου

«ᾞσας Γαβριὴλ πρὶν τὸ Χαῖρε τῇ Κόρῃ.
ᾌδεις δὲ καὶ νῦν, Ἄξιόν σε ὑμνέειν»

Η εικόνα της Παναγίας το «Ἄξιον ἐστι», είναι μια από τις περίφημες εικόνες του Αγίου Όρους. Βρίσκεται στον ιερό ναό του Πρωτάτου, στις Καρυές του Αγίου Όρους, θεωρούμενη ως «κοινή εφέστιος προστάτις» εικόνα όλων των Αγιορείτικων Μονών, φέρουσα στο πλαίσιό της τις σφραγίδες και των 20 Μονών. Το παρακάτω ιστορικό της ιεράς εικόνος Παναγίας το «Ἄξιον ἐστι» γράφηκε ως υπόμνημα από τον ιερομόναχο Σεραφείμ τον Θυηπόλο, το 1548, ο οποίος υπήρξε και Πρώτος του Αγίου Όρους, το διέσωσε δε ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης:

8 Μαΐου

Στην περιοχή Φιγαρέτο Κανονίου Κερκύρας βρίσκεται η Ιερά Μονή Υπεραγίας Θεοτόκου Κασσωπίτρας. Ο ναός της Παναγιάς της Κασσωπίτρας μνημονεύεται από Λατίνους περιηγητές του μεσαίωνα, δείχνοντας ότι αποτελούσε σημείο αναφοράς και τόπο προσκυνήματος, του οποίου η φήμη έφτανε εκτός των Κορφώνε. Σήμερα η εκκλησία είναι ανοιχτή για το κοινό και έχει κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες εικόνες να θαυμάσετε. Πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού του Κάσιου Δία είναι χτισμένη από τις αρχές των χριστιανικών χρόνων, η εκκλησία της Παναγίας της Κασσωπίτρας από τους Αγίους Ιάσονα και Σωσίπατρο. Οι Τούρκοι προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στην εκκλησία, αφού τη λεηλάτησαν δύο φορές και στη συνέχεια την κατέστρεψαν το 1537, αλλά ξαναχτίστηκε από τους Ενετούς το 1580.

Τρίτη της Διακαινησίμου

«Ξένως ἡμῖν ἧκες εν τῇ Σῇ Εἰκόνι,
Καὶ τῆς ποίμνης Σου πυλωρὸς ὤφθης Κόρη.
Θεοτόκου Πορταϊτίσσης τέρατ’ ἀείδω λιγυρῶς»

Παναγία Πορταΐτισσα, η θαυματουργός εικόνα της Ιεράς Μονής Ιβήρων

Η θαυματουργή Πορταΐτισσα, η εξέχουσα μεταξύ των θεομητορικών εικόνων του Αγίου Όρους, ήταν αρχικά φυλαγμένη, καθώς διασώζει η παράδοση, στη μικρασιατική Νίκαια. Εκεί, μία ευσεβής γυναίκα με τον μοναχογιό της, την είχαν τοποθετήσει μέσα στην ιδιόκτητη εκκλησία τους και την τιμούσαν. Στα χρόνια της δεύτερης εικονομαχίας βασιλικοί κατάσκοποι ανακάλυψαν την εικόνα και απείλησαν τη γυναίκα πως θα τη σκότωναν, αν δεν τους δωροδοκούσε. Εκείνη υποσχέθηκε ότι την επομένη θα τους έδινε τα χρήματα που ζήτησαν. Τη νύχτα εκείνη, αφού προσευχήθηκε μπροστά στην εικόνα, τη σήκωσε με ευλάβεια, κατέβηκε στην παραλία και την έριξε στη θάλασσα λέγοντας: «Δέσποινα Θεοτόκε, εσύ έχεις τη δύναμη και εμάς να διασώσεις από την οργή του Βασιλιά, αλλά και την εικόνα σου από τον καταποντισμό».

«Τον έκτο μήνα στάλθηκε ο άγγελος Γαβριήλ σε μια Παρθένο, που ήταν αρραβωνιασμένη με κάποιον που λεγόταν Ιωσήφ». Άκουσε, ακροατή, τι λέει ο προφήτης γι’ αυτόν τον άνθρωπο και γι’ αυτήν την παρθένο. «Θα δοθεί αυτό το κλειστό βιβλίο σε έναν άνθρωπο, που γνωρίζει γράμματα». Τι σημαίνει κλειστό βιβλίο, ή τι σημαίνει γενικά η αμόλυντη παρθένος; Από ποιους θα δοθεί; Είναι φανερό πως θα δοθεί από τους ιερείς. Σε ποιον; Στον Ιωσήφ τον μαραγκό. Οι ιερείς λοιπόν αρραβώνιασαν τη Μαρία με τον Ιωσήφ, επειδή ήταν σώφρονας, και την έδωσαν σ’ αυτόν περιμένοντας τον καιρό του γάμου και αυτός βέβαια επρόκειτο παίρνοντάς την να φυλάξει αμόλυντη την Παρθένο. Αυτό πριν από πολλά χρόνια ο προφήτης το προφήτεψε· «Θα δοθεί αυτό το κλειστό βιβλίο σε έναν άνθρωπο, που γνωρίζει γράμματα» και ο οποίος θα πει· «δεν μπορώ να το διαβάσω». Γιατί Ιωσήφ δεν μπορείς; Αυτός θα απαντήσει· «Δεν μπορώ να το διαβάσω, γιατί το βιβλίο είναι κλειστό». Για ποιον φυλάγεται; «Φυλάγεται για κατοικία του Δημιουργού του σύμπαντος».

Α’ Κυριακή των Νηστειών

Την πρώτη Κυριακή των Νηστειών τελούμε την ανάμνηση της αναστήλωσης των αγίων και σεπτών εικόνων, η οποία έγινε από τους αείμνηστους αυτοκράτορες Κωνσταντινουπόλεως Μιχαήλ και Θεοδώρα, τη μητέρα του, επί Πατριαρχίας του αγίου Μεθοδίου του Ομολογητού.

Η Παναγία μας, το Αμάραντο ρόδο της Οικουμένης

Ο «Ακάθιστος Ύμνος» («Χαιρετισμοί της Υπεραγίας Θεοτόκου») είναι ένα μεγάλο και σπουδαίο ποίημα, γραμμένο τον 6ο αιώνα μ.Χ., που απευθύνεται στην Παναγία μας και της αποδίδει επαίνους, ευχαριστίες και προσευχές. Στους στίχους του, σε ποιητική μορφή με πανέμορφα λόγια, υπάρχουν όλες οι βασικές διδασκαλίες της Ορθοδοξίας για τον Χριστό, την ενανθρώπισή του, τον ρόλο της Παναγίας για τη σωτηρία του ανθρώπου, την αγνότητα και την αγιότητά Της, αλλά και για τον αγώνα του ανθρώπου για την ένωσή του με το Θεό και τη βοήθεια που ζητάει από το Χριστό και την Παναγία γι’ αυτό.

(†) Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης,
Καθηγούμενος Ι.Μ. Γρηγορίου Αγίου Όρους

Μέσα στις ευλογημένες και άγιες παραδόσεις της Εκκλησίας μας είναι και αυτό το ωραίο τυπικό που έχουμε: Να διαβάζουμε τους Χαιρετισμούς της Παναγίας κάθε Παρασκευή βράδυ την περίοδο της Μεγάλης και αγίας Τεσσαρακοστής και να μαζευόμαστε όλοι οι Ορθόδοξοι στις εκκλησίες και να λέμε τα «Χαίρε» στην Παναγία μας, τα οποία «Χαίρε» δεν είναι μόνον «ποιητική αδεία», αλλά εκφράζουν κυρίως τη βαθύτερη ευγνωμοσύνη της ψυχής μας προς τη Μητέρα του Θεού και Μητέρα όλων μας, προς την Οποία οφείλουμε τόσα πολλά.

2 Φεβρουαρίου

«Κόλπους Πατρὸς τυποῦσι τοῦ σοῦ, Χριστέ μου,
Τοῦ Συμεὼν αἱ χεῖρες, αἱ φέρουσί σε.
Δέξατο δευτερίῃ Χριστὸν Συμεὼν παρὰ Νηῷ»

Το γεγονός της Υπαπαντής του Κυρίου εξιστορείται από τον ευαγγελιστή Λουκά, στο κεφ. Β’, στ. 22-35 του Ευαγγελίου του. Συνέβη σαράντα (40) ημέρες μετά τη γέννηση του Ιησού. Σύμφωνα με το Μωσαϊκό νόμο, η Παρθένος Μαρία, αφού συμπλήρωσε τον χρόνο καθαρισμού από τον τοκετό, πήγε στο Ναό της Ιερουσαλήμ μαζί με τον Ιωσήφ, για να τελεσθεί η τυπική αφιέρωση του βρέφους στον Θεό, κατά το «πάν άρσεν διανοίγον μήτραν (δηλαδή πρωτότοκο) άγιον τω Κυρίω κληθήσεται» και για να προσφέρουν θυσία, που αποτελείτο από ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δύο μικρά περιστέρια.