kimintenia

53 θύματα, ηφαιστειακή έκρηξη, τσουνάμι και ένας αρχαίος πολιτισμός στο φως

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 9 Ιουλίου του 1956, ξημέρωμα: 05.11 έγραφαν τα ρολόγια, όταν η γη σείστηκε στη Σαντορίνη. Οι πρώτες αχτίδες του ήλιου θα αποκάλυπταν την καταστροφή. Νεκροί, τραυματίες και χιλιάδες κατοικίες γκρεμισμένες. Ο καθηγητής σεισμολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης Κώστας Παπαζάχος είχε πει: «Ένας από τους μεγαλύτερους σεισμούς του 20ού αιώνα, που χτύπησε ξημερώματα της 9ης Ιουλίου του 1956, σχεδόν ισοπέδωσε τη Σαντορίνη προκαλώντας έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας και τεράστιο παλιρροϊκό κύμα».

Ο σεισμός της 9η Ιουλίου 1956, μεγέθους 7,5 βαθμών της Κλίμακας Ρίχτερ, που εκδηλώθηκε στο ρήγμα της θαλάσσιας λεκάνης της νότιας Αμοργού, ήταν ο μεγαλύτερος σεισμός του 20ού αιώνα σε ολόκληρη την Ευρώπη, από τα Ουράλια έως το Γιβραλτάρ και από τη Μάλτα έως τη Λαπωνία. Το έργο του κύριου σεισμού ολοκλήρωσε ο καταστρεπτικός μετασεισμός (μεγέθους 6.9) που ακολούθησε 12 λεπτά αργότερα».

Κάτοικοι της Σαντορίνης εγκαταλείπουν το νησί μετά τον σεισμό

Ένας προσεισμός 4,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ είχε προειδοποιήσει από το μεσημέρι της προηγούμενης ημέρας και είχε επίκεντρο το θαλάσσιο τμήμα νότια της Αμοργού. Ωστόσο δεν ανησύχησαν οι κάτοικοι των Κυκλάδων. Την επομένη μέρα, τα ξημερώματα της 9ης Ιουλίου (05:11), εκδηλώθηκε ο κύριος σεισμός και τούτη τη φορά τα αποτελέσματα ήταν διαφορετικά.

Οι δύο σεισμοί όχι μόνο σκότωσαν 53 ανθρώπους και τραυμάτισαν περισσότερους από 100, αλλά δημιούργησαν ένα από τα μεγαλύτερα θαλάσσια κύματα βαρύτητας (τσουνάμι) στο Αιγαίο, το ύψος του οποίου έφθασε τα 25 μ. στη νοτιοανατολική ακτή της Αμοργού, τα 20 μ. στη βορειοδυτική ακτή της Αστυπάλαιας και τα 10 μ. στη Φολέγανδρο, ενώ ήταν ασθενέστερο σε άλλες ακτές του Νοτίου Αιγαίου μέχρι τη Σμύρνη. Από το τσουνάμι μία γυναίκα έχασε τη ζωή της στην Κάλυμνο, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής. Το τσουνάμι εξασθενημένο έφθασε μέχρι την Καλαμάτα και κατέστρεψε πολλές μικρές βάρκες που βρίσκονταν στο λιμάνι.

Τσουνάμι στην Αμοργό

Στη Σαντορίνη οι σημαντικότερες βλάβες παρατηρήθηκαν στην Οία, στα Φηρά, στο Ημεροβίγλι και μικρότερες σε άλλους οικισμούς, όπως στο Μεγαλοχώρι, στον Πύργο, στην Επισκοπή Γωνιάς. Στο νησί καταστράφηκαν σχεδόν όλα τα δημόσια κτήρια. Και εκτός της Σαντορίνης, σοβαρές ζημιές καταγράφηκαν στην Αμοργό, στην Ανάφη, την Αστυπάλαια, την Ίο, την Πάρο, τη Νάξο, την Κάλυμνο, τη Λέρο, την Πάτμο και τους Λειψούς. Η συνολική καταγραφή αναφέρει καταστροφή 529 σπιτιών, 1.482 έπαθαν σοβαρές βλάβες και 1.750 ελαφρές. Οι τραυματίες ξεπέρασαν τους 100.

Οι βασιλείς Παύλος και Φρειδερίκη και ο Πρωθυπουργός
Κωνσταντίνος Καραμανλής στη γκρεμισμένη Σαντορίνη

Ο τότε πρωθυπουργός της χώρας Κωνσταντίνος Καραμανλής αντέδρασε, κηρύσσοντας τη Σαντορίνη σε κατάσταση «τοπικής συμφοράς μεγάλης εκτάσεως» και πραγματοποιώντας επίσκεψη στην πληγείσα περιοχή μόλις λίγες μέρες μετά την καταστροφή στις 14 Ιουλίου. Ο καταγόμενος από τη Σαντορίνη, Σπύρος Μαρκεζίνης σημειώνει στην «Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία» του: Να σημειώσουμε ότι ο σεισμός εκείνος υπήρξε η αιτία να αποκαλυφθεί μέρος του αρχαίου πολιτισμού του νησιού στο Ακρωτήρι που ο καθηγητής Σπύρος Μαρινάτος, με τις συστηματικές ανασκαφές του, είχε επαναφέρει στο φως από το 1967.

Πηγή: ethnos.gr, enjoynews.gr