Νικόλαος Γύζης, Αγρότης
Ρε Αλέξης (Rex Alexis, δηλαδή Ρήγας ή Βασιλιάς Αλέξης) είναι το όνομα με το οποίο πέρασε στην ιστορία ο Κύπριος επαναστάτης από τη Μηλιά Αμμοχώστου, που τον 15ο αιώνα κατόρθωσε να συνενώσει γύρω του τους καταπιεσμένους και εξαθλιωμένους από τη Φραγκοκρατία Κύπριους χωρικούς, να ελευθερώσει την Κύπρο και ν’ αποδώσει στους συμπατριώτες του τη γη και τα δίκαιά τους. Οι Φράγκοι τον απαγχόνισαν στις 12 Μαΐου του 1427, μετά από φρικτά βασανιστήρια και δημόσια διαπόμπευσή του. Ο Αλέξης όχι μόνο απελευθέρωσε την πατρίδα του, όχι μόνο πέτυχε να γίνει καθολικά αποδεκτός και να μνημονεύεται αιώνια, αλλά κατάφερε ν’ αποδείξει πως τα κατεστημένα μπορούν να αμφισβητηθούν. Δεν νίκησε μόνο τους κατακτητές. Νίκησε την καταπίεση, τη δουλεία, τους απάνθρωπους θεσμούς της τότε εποχής. Για πολλούς ιστορικούς, η Επανάσταση των χωρικών του Ρε Αλέξη είναι ένα από τα σημαντικότερα επαναστατικά κινήματα για κοινωνική δικαιοσύνη και ελευθερία που εκδηλώθηκαν την εποχή του Μεσαίωνα στον Ευρωπαϊκό χώρο.
Η Επανάσταση του Ρε Αλέξη στο Λευκόνοικο – Μια επιστημονική προσέγγιση
Ζήνα Λυσάνδρου Παναγίδη, Δήμαρχος Λευκονοίκου
12 Μαΐου του 1427 απαγχονίστηκε ο αρχηγός των επαναστατημένων χωρικών τον καιρό της Φραγκιάς, ο Ρε Αλέξης. Εμείς στο Λευκόνοικο τον ξέραμε καλά αυτόν τον ήρωα, όπως και τον άλλο επαναστάτη, τον Καρπασίτη καλόγερο, τον Ιωαννίκιο, ο οποίος δώδεκα χρόνια μετά την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης, το 1833, από τον Άγιο Ηλία έφτασε στην Πυργά της Μεσαορίας κι έδωσε μάχη έξω από το Λευκόνοικό μας, όπως μας έμαθε ο ρέκτης ιστορικός μας, πατήρ Κυριάκος Ρήγας, στην περιοχή της Αγίας Ζώνης. Εκεί που ξεκινά το παράνομο αεροδρόμιο το οποίο έκτισαν οι κατακτητές. Στα νότια είναι η Περιστερωνοπηγή και το Πραστειό και δυτικά η Πυργά.
Ο Ρε Αλέξης τελευταίως έγινε λίγο σαν μόδα. Ως ιστορικός παρακολουθώ τις διάφορες ανακοινώσεις και θλίβομαι. Κάποιοι προσπαθούν να τον οικειοποιηθούν, κάποιοι άλλοι να τον χλευάσουν και να τον μειώσουν. Κάποιοι στηρίζονται σε μυθοπλασίες, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι άλλο Ιστορία κι άλλο μυθιστόρημα. Και άλλοι, στηρίζονται στον Λεόντιο Μαχαιρά και μόνο, ο οποίος, όσο και να τον παραδεχόμαστε ως κύρια πηγή πληροφοριών, ήταν παρατρεχάμενος των Φράγκων, άρα φερέφωνο και πειθήνιο όργανό τους, γι’ αυτό μιλά για «κακούς λας» και παρουσιάζει τους εξεγερθέντες χωρικούς ως κλέφτες και λωποδύτες…
«Εβάλαν οι χωριάτες…και εις το Λευκόνοικον ρήγαν Αλέξην και όλοι οι χωργιάτες εδόθησαν εις την ’πόταξίν του και αννοίξαν τες αποθήκες και εκουβαλούσαν τα κρασία τους καλοπίχερους, έτεροι επαίρναν το ψουμίν από τ’ αλώνια, άλλοι τα ζαχάριτα και τα ποδέλοιπα πράγματα τους καλούς λας».
Προσφάτως, άκουσα μια διαδικτυακή διάλεξη, μέσα στο πλαίσιο δημόσιων διαδικτυακών διαλέξεων του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, ενός αγαπημένου μου μαθητή, του δόκτορος Χρυσοβαλάντη Κυριάκου, για τον οποίο είμαι πολύ περήφανη. Τίτλος της διάλεξής του: «Της γης οι δούλοι κι οι ραγιάδες μοναχοί τους θα σωθούν: Η Κυπριακή εξέγερση των χωρικών του Ρε Αλέξη (1426-1427)». Ο δρ Χρυσοβαλάντης Κυριάκου ως ειδήμων και επαΐων παρουσίασε την επανάσταση του Ρε Αλέξη μέσα στο γενικότερο κλίμα της εποχής της. Θεωρεί την επανάσταση αυτή ως τη μεγαλύτερη των μεσαιωνικών χρόνων και του προξενεί εντύπωση το γεγονός ότι παραμένει σχεδόν αγνοημένη από την ακαδημαϊκή ιστοριογραφία, η οποία δεν τη θεωρεί άξια λόγου, εξαιτίας του χαρακτήρα της. Είναι μια εξέγερση των χωρικών η οποία απέτυχε. Αυτή η στάση της ακαδημαϊκής ιστοριογραφίας μπορεί να ερμηνευθεί, σύμφωνα με τον ιστορικό μας, μέσα στο πλαίσιο της απόστασης που χωρίζει ως ένα βαθμό την ακαδημαϊκή ιστοριογραφία από το ευρύτερο κοινό. Έργο του ιστορικού, ανέφερε, είναι να γνωρίσει και να κατανοήσει το παρελθόν με τους δικούς του όρους. Στόχος είναι να μάθουμε και να καταλάβουμε τι συνέβη, μέσω της επιστημονικής κριτικής εξέτασης των πηγών και των αρχαιολογικών κριτηρίων.
Είναι γνωστό ότι στην εποχή της Φραγκοκρατίας υπήρχε η φεουδαρχία. Οι χωρικοί, οι πάροικοι πλήρωναν πολλούς φόρους, μεγάλο μέρος της σοδειάς τους έπρεπε να το δίνουν στον φεουδάρχη και ακόμη υπήρχε ο θεσμός της «αγγαρείας», δηλαδή ήταν αναγκασμένοι δύο μέρες να υπηρετούν δωρεάν τον αφέντη τους.
Οι Κύπριοι τότε καλλιεργούσαν σιτάρι, κριθάρι αλλά και ζαχαροκάλαμο και βαμβάκι. Ιδιαίτερα η καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου ήταν πολύ προσοδοφόρα για την ελίτ, αφού η κυπριακή ζάχαρη ήταν άριστης ποιότητας. Γι’ αυτό ο Μαχαιράς λέει ότι οι επαναστάτες «εβγάλαν έξω τα ζαχάρητα».
Τον αναγόρευσαν ρήγα, από το λατινικό rex
Ο Λεόντιος Μαχαιράς ιδεολογικά είναι πολύ κοντά στον Φράγκο βασιλιά και τους αριστοκράτες, όλη η οικογένειά του εμπλέκεται στη φραγκική αυλή, ενώ ο αδελφός του Πέτρος Μαχαιράς συμμετέχει στην καταστολή της εξέγερσης. Φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο Μαχαιράς περιφρονεί τους εξεγερθέντες, αφού αναφέρει ότι έκαναν «κούρση και φόνους πολλούς». Αναφέρει, επίσης, ότι σε αυτές τις αγροτικές περιοχές έγιναν πράξεις βίας, βιασμοί, φόνοι, κακοποίηση του Λατίνου επισκόπου της Αμμοχώστου κ.ά.
Όμως, από όσα γράφει, φαίνεται ότι η εξέγερση είχε οργάνωση, είχε καπετανάτα, καπετάνιους, φουσάτο, όλα αυτά παραπέμπουν σε στρατιωτική οργάνωση, δεν ήταν όχλος, πλήθος. Αναντίλεκτα, ο Μαχαιράς θεωρεί τους εξεγερθέντες ως απειλή για την έννομη τάξη, οι οποίοι μόλις παρουσιάστηκε το κενό εξουσίας με την αιχμαλωσία του Φράγκου βασιλιά Ιανού από τους Μαμελούκους της Αιγύπτου που είχαν εισβάλει στην Κύπρο, άρχισαν την επανάσταση το 1426.
Ο Ρε Αλέξης, όπως αναφέρει ο Μαχαιράς, ήταν βασιλικός αγγελιαφόρος από την Κατωμηλιά, δηλαδή τη Μηλιά της Αμμοχώστου η οποία γειτνιάζει με το Λευκόνοικο, γι’ αυτό και διάλεξε εκεί να στήσει το αρχηγείο του, όπου προφανώς θα είχε ένα δίκτυο συγγενών και υποστηρικτών του. Στο Λευκόνοικο τον αναγόρευσαν ρήγα, από το λατινικό rex, που σημαίνει βασιλιάς. Παρατηρούμε ότι επιλέγουν οι επαναστατημένοι χωρικοί για τον θρόνο έναν δικό τους, όχι Λατίνο, επιλέγουν έναν απ’ αυτούς για να πάρει τη θέση του Ιανού. Άρα, δεν υπήρχε ούτε κοινοκτημοσύνη ούτε λαοκρατία.
Μια πληροφορία την οποία μας έδωσε ο δρ Χρυσοβαλάντης Κυριάκου είναι ότι στο Χρονικό Αμάντι και Φλώριου Βουστρώνιου αναφέρεται ότι οι εξεγερθέντες του Ρε Αλέξη είχαν τοξότες οι οποίοι χειρίζονταν το σταυρωτό τόξο, το οποίο μόνο ένας εκπαιδευμένος μπορούσε να το χειριστεί. Δεν μπορεί ένας όχλος από τυχοδιώκτες, κουρσάρους και ληστές, όπως τους παρουσιάζει ο Μαχαιράς, να το χειριστεί.
Επιπρόσθετα, από τον Μαχαιρά μαθαίνουμε ότι επικεφαλής της καταστολής της επανάστασης των χωρικών ήταν ο καρδινάλιος Ούγος, ο Λατίνος Αρχιεπίσκοπος της Λευκωσίας, ο οποίος στέλλει στρατό ενάντια στους λύκους χωριάτες τους οποίους τιμωρεί με κρεμάλες, ρινοτμήσεις, ακρωτηριασμούς κ.ά. Ακριβώς τη μέρα που φτάνει ο νόμιμος βασιλιάς Ούγος από την Αίγυπτο, οδηγείται ο παράνομος Αλέξης στην αγχόνη.
Καταφανώς, το κίνημα του Ρε Αλέξη είχε αμιγώς κοινωνικό χαρακτήρα, στρεφόταν εναντίον των φεουδαρχών και «απέβλεπε στην κοινωνική χειραφέτηση του υποτελούς πληθυσμού της Κύπρου». Ήταν μια κοινωνική εξέγερση. Σε φιλολογικό μνημόσυνο το οποίο διοργανώθηκε το 2013 προς τιμήν του Ρε Αλέξη, ο μακαριστός Βάσος Λυσσαρίδης τον παρουσίασε ως τον μεγάλο Έλληνα Κύπριο επαναστάτη σε μια προσπάθεια νοηματοδότησης του αγώνα για απελευθέρωση και επανένωση του νησιού μας από το 1974 και εντεύθεν.
(Πηγές: apopseis.com, aftodioikisi.com.cy)
Ρε Αλέξης: Η εξέγερση των καταπιεσμένων
Νίκος Κέττηρος, Δημοσιογράφος, Πολιτικός
Είναι άξιον απορίας, πώς μία τόσο ένδοξη σελίδα στην ιστορία της Κύπρου έχει κρατηθεί για τόσους αιώνες στο σκοτάδι. Η Κύπρος, πέραν από τους αγρότες, τους δούλους, τους σκλάβους, τους καταπιεσμένους, έχει να επιδείξει στα χρόνια του Μεσαίωνα και κάποια παλληκάρια που αψήφισαν τη δύναμη των ισχυρών, που σήκωσαν το κεφάλι απέναντι στους κατακτητές και τους καταπιεστές και απέδειξαν πως το DNA αυτού του λαού έχει κάτι μοναδικό. Δεν έχει σημασία εάν ο αγώνα κερδίζεται. Σημασία έχει ο αγώνας, η πάλη, ο ξεσηκωμός, το ταξίδι προς την Ιθάκη. Πριν από 589 ακριβώς χρόνια, το 1426, ένας λαός ξεσηκώθηκε. Ένας λαός καταπιεσμένος. Κατατρόπωσε τους κατακτητές και επέβαλε για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία τη διοίκηση της πολιτείας από το λαό.
Το Κίνημα του Ρε Αλέξη ήταν για την εποχή του κάτι μοναδικό, κάτι πρωτόγνωρο, κάτι φανταστικό. Ίσως το ιδεώδες για τους απανταχού της γης καταπιεσμένους. Το επαναστατικό κίνημα του Ρε Αλέξη και των Κυπρίων χωρικών κατά των Φράγκων εκδηλώθηκε κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας σε μια εποχή που οι Κύπριοι στέναζαν για τρεις αιώνες από το ζυγό των Λουζινιανών.
Οι κατακτητές είχαν επιβάλει το φεουδαρχικό σύστημα. Πολλοί από τους προγόνους μας ανταλλάσσονταν με άλογα, με κυνηγετικά γεράκια ή και με γαϊδούρια. Δούλευαν σαν σκλάβοι, κυριολεκτικά για ένα κομμάτι ψωμί. Ηταν το 1426. Οι Σαρακηνοί εισβάλλουν στο νησί, νικούν τον βασιλιά Ιάγο στη μάχη της Χοιροκοιτίας και τον πιάνουν αιχμάλωτο. Λεηλατούν το μεγαλύτερο μέρος της Κύπρου και αφήνουν πίσω τους στάχτες και ερείπια.
Κυριακή 7 Ιουλίου 1426: Οι Μαμελούκοι της Αιγύπτου ήταν έτοιμοι να καταλάβουν το νησί. Ο βασιλιάς Ιανός με τον αδελφό του Ερρίκο της Γαλιλαίας, παρέταξε τον στρατό του στον κάμπο της Χοιροκοιτίας, έτοιμος να υπερασπιστεί την κτήση του. Ωστόσο, κατέληξε φυλακισμένος στην Αίγυπτο και αυτή ήταν η αρχή της παρακμής της Μεσαιωνικής Κύπρου. Κάποια χρόνια μετά, μία περιοχή πήρε το όνομά της από αυτήν την αιματηρή μάχη. Ο σουλτάνος Μπαρσμπάι δεν επρόκειτο να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια. Αφού οι συνομιλίες έπεφταν στο κενό και αφού είχε προειδοποιήσει αρκετές φορές τον Ιανό, άρχισε να στέλνει κατά καιρούς στρατό στην Κύπρο ξεκινώντας από το 1429 έως και το 1426. Οι πόλεις του νησιού έπεφταν μία μία. Αρχικά η Λάρνακα, στη συνέχεια η Λεμεσός. Τα όρια για τον Ιανό είχαν στενέψει.
Θερισμός, έργο του Κύπριου λαϊκού ζωγράφου Μιχάλη Κκάσιαλου
Λίγες μέρες πριν τη μάχη, ο στρατός των Μαμελούκων είχε μαζευτεί στην Ροζέτα και με 180 πλοία κατευθύνθηκε προς τον κόλπο της Αυδήμου. Οι δυνάμεις του Αιγύπτιου Σουλτάνου αποβιβάστηκαν στο Πισσούρι. Με 3.000 άνδρες ο Μπαρσμπάι κατέλαβε ξανά τη Λεμεσό και κινήθηκε προς τη Χοιροκοιτία όπου και συνάντησε τον Ιανό με τον μικρό στρατό του. Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις είχαν αρνηθεί να τον ενισχύσουν στρατιωτικά. Στην αρχή της μάχης η τύχη ήταν με το μέρος του Ιανού.
Ο κυπριακός στρατός είχε καταφέρει πολλά πλήγματα στους Μαμελούκους και είχε προκαλέσει μεγάλες απώλειες, με αποτέλεσμα την υποχώρησή τους. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιανός αντί να καταδιώξει τους πανικόβλητους Μαμελούκους διέταξε ανασύνταξη. Ο απειροπόλεμος όμως στρατός του τράπηκε σε άτακτη φυγή. Κάτι το οποίο σύγχυσε πολύ τον αιγυπτιακό στρατό, αφού δεν μπορούσε να καταλάβει αν αυτό ήταν όντως μία κίνηση άτακτης φυγής ή μία καλοστημένη παγίδα. Οι Μαμελούκοι μπροστά σε αυτήν την περίεργη συμπεριφορά αποφάσισαν να κινηθούν προς τον Πύργο της Χοιροκοιτίας.
Εκεί συνειδητοποίησαν πως οι εχθροί τους είχαν όντως τραπεί σε φυγή. Μόλις δε, κατάλαβαν πως δεν υπάρχει καμία παγίδα, οι Μαμελούκοι στρατιώτες ξεκίνησαν μία ασταμάτητη σφαγή, σκοτώνοντας όποιον πρόφθαναν. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν κι ο πρίγκηπας Ερρίκος καθώς και πολλοί ιππότες και αξιωματούχοι του νησιού. Ο Ιανός, βρέθηκε κάποια στιγμή μόνος του αντιμέτωπος με δύο ένοπλους Μαμελούκους, οι οποίοι ήταν έτοιμοι να τον σκοτώσουν. Τότε ξαφνικά φώναξε στα αραβικά «Μελίκ» που σημαίνει βασιλιάς. Γλύτωσε το θάνατο, αλλά συνελήφθη και στάλθηκε αιχμάλωτος στις Αλυκές και από εκεί στο Κάιρο.
Ένας από τους αυτόπτες μάρτυρες της εποχής, υπήρξε και ο χρονογράφος Λεόντιος Μαχαιράς, ο οποίος αναφέρει στα χρονικά του: «Τότε φάνηκαν οι Σαρακηνοί στην κορυφή του λόφου, απέναντι από την πεδιάδα… ο βασιλιάς τότε τράβηξε το σπαθί του, το ίδιο και όλος ο στρατός, και βάδισαν κατά πάνω τους και συναντήθηκαν στην κορυφή εκείνου του λόφου. Και σκότωσαν πολλούς Σαρακηνούς, και οι Σαρακηνοί γύρισαν πίσω, και ο βασιλιάς το ίδιο… όμως η σάλπιγγα βαρούσε για υποχώρηση. Και πλέον κανένας δεν επέστρεφε και οι περισσότεροι από το πεζικό παράτησαν τις ασπίδες και τα όπλα τους και έφυγαν».
Εκμεταλλευόμενος τις συνθήκες και την αποδιοργάνωση που επικρατούσε, ο Αλέξης από την Κατωμηλιά, που δούλευε ως ιπποκόμος στις υπηρεσίες των αγγελιοφόρων του βασιλιά, οργανώνει το κίνημα για απελευθέρωση. Ένα κίνημα με παγκύπριο χαρακτήρα, οργανωμένο κατά τις πηγές και με πλατιά απήχηση στο λαό. Δίνονται μάχες θρυλικές και θέτει υπό τον έλεγχό του πολλές αστικές και αγροτικές περιοχές του νησιού διορίζοντας διοικητές από τις τάξεις των εξεγερμένων Κυπρίων. «Εβαλαν οι χωργιάτες καπετάνον εις την Λεύκαν, άλλον καπετάνον εις την Λεμεσόν, άλλον εις την Ορεινήν, και εις την Περιστερόναν άλλον, και εις του Μόρφου καπετάνον, και εις Λευκονικον ρήγαν Αλέξην, και όλοι οι χωργιάτες εδόθησαν εις την πόταξίν του και αννοίξαν τες αποθήκες και εκουβαλούσαν τα κρασία, τους καλοπίχερους, έτεροι έπαιρναν το ψουμίν από τ’αλώνια, άλλοι τα ζαχάριτα και ποδέλοιπα πράγματα τους καλούς λας», γράφει ο χρονογράφος Λεόντιος Μαχαιράς.
Ο Αλέξης κάνει το αρχηγείο του στο Λευκόνοικο και ανακηρύσσεται από τους επαναστάτες χωρικούς Ρε, δηλαδή Ρήγας Αλέξης. Η είδηση για την επανάσταση και την επικράτησή της στην Κύπρο θορύβησε τις βασιλικές αυλές της Δύσης, την Αγία Έδρα και το Σουλτάνο του Καΐρου, καθώς ήξεραν πολύ καλά ότι το παράδειγμα των επαναστατημένων Κυπρίων μπορεί να το ακολουθήσουν και άλλοι υποδουλωμένοι λαοί. Έτσι αφήνουν κατά μέρος τις μεταξύ τους έχθρες και το τότε κεφάλαιο συνασπίζεται, συντονίζεται και καταπνίγει στο αίμα την επανάσταση των χωρικών της Κύπρου. Στις 12 του Μάη του 1427, ο ηγέτης της επανάστασης, ο Ρε Αλέξης, συλλαμβάνεται από Ιωαννίτες ιππότες. Μεταφέρεται στη Λευκωσία, βασανίζεται απάνθρωπα και σχεδόν μισοπεθαμένος διαπομπεύεται στους δρόμους της πόλης. Την ίδια μέρα, οι ευγενείς της Λευκωσίας συγκεντρώνονται στο παλάτι για να απολαύσουν το θέαμα. Απαγχονίζουν τον Ρε Αλέξη, σε μια συκαμινιά.
Όμως, αυτό που αναδεικνύει τον Ρε Αλέξη ως ήρωα, ως θρύλο και ως μεγάλο επαναστάτη δεν είναι το αποτέλεσμα της επανάστασης αλλά η επανάσταση. Το γεγονός ότι ένα απλός δουλοπάροικος συγκέντρωσε τη στήριξη των καταπιεσμένων, συνένωσε το λαό του και απελευθέρωσε την πατρίδα του. Διαμοίρασε τη γη και τα αγαθά στο λαό και αμφισβήτησε το κατεστημένο. Και άλλοι λαοί μπορούν να προβάλουν στην ιστορία τους ήρωες, υπαρκτούς ή μη, που τάχθηκαν υπέρ των καταπιεσμένων και των φτωχών. Ο Ρε Αλέξης ήταν όμως για κάποιους λόγους μοναδικός, μεγαλειώδης. Για παράδειγμα, ο θρύλος του Ρομπέν των Δασών των Άγγλων δεν αφορούσε κάποιον ήρωα από τις κατώτερες τάξεις, αλλά κάποιον ευγενή που βοηθούσε τους φτωχούς και δεν αμφισβήτησε ποτέ το θεσμό του βασιλιά. Ή ο Σπάρτακος στην αρχαία Ρώμη. Η επανάστασή του δεν στόχευε στην ανάληψη της εξουσίας από τους επαναστατημένους και την αλλαγή των θεσμών, αλλά τη φυγή προς την ελευθερία. Η μόνη επανάσταση που μπορεί να συγκριθεί με το χαρακτήρα του κινήματος του 1426 στην Κύπρο είναι η Γαλλική Επανάσταση η οποία έγινε όμως 363 χρόνια αργότερα και λόγω του μεγέθους της κατάφερε να εμπνεύσει ολόκληρη την υφήλιο.
Ο Αλέξης από την Κατωμηλιά, όχι μόνο απελευθέρωσε την Κύπρο για μια περίοδο 6 μηνών, όχι μόνο πέτυχε να γίνει καθολικώς αποδεκτός και να μνημονευτεί ως Ρε Αλέξης, δηλαδή Ρήγας ή Βασιλιάς αλλά κατάφερε να αποδείξει πως τα κατεστημένα μπορούν να αμφισβητηθούν. Ο Αλέξης, δεν νίκησε μόνο τους κατακτητές. Νίκησε την καταπίεση, νίκησε τη δουλεία, νίκησε τους… θεσμούς της τότε εποχής. Ωστόσο δεν επικράτησε. Αν και η επανάσταση φάνηκε να έχει μεγάλη απήχηση από το λαό και πολλοί έλαβαν μέρος σε αυτή, οι Φράγκοι διοικητές του νησιού ήταν αποφασισμένοι να ανακαταλάβουν τη διοίκηση. Καλώντας ξένη βοήθεια, επιστράτευσαν τον Φρε Άγγελο του Σπιταλλίου, δηλαδή τον αρχηγό του ομώνυμου Τάγματος των Ιωαννιτών που έδρευε στην Κύπρο, καθώς και τον Αντωνίε τα Μιλά (Μιλάνο). Οι Ευρωπαίοι φεουδάρχες, βοήθησαν τους Φράγκους να καταστείλουν την εξέγερση, αφού θορυβήθηκαν τόσο που θεώρησαν πως θα αποτελούσε ένα κακό παράδειγμα προς μίμηση στην υπόλοιπη ήπειρο.
Και επειδή η ιστορία γράφεται από τους τελικούς νικητές και τους υμνητές του κατεστημένου, δεν είναι τελικά και τόσο άξιον απορίας γιατί η ιστορία του Ρε Αλέξη παρέμεινε άγνωστη για πολλούς και δεν υπάρχει γι’ αυτήν ούτε μία παράγραφος στα βιβλία που διδάσκονται στα σχολεία. Ο Ρε Αλέξης παρέμεινε ορφανός υμνωδιών, παρά το γεγονός ότι ήταν ο πρωταγωνιστής μιας από τις πιο ηρωικές σελίδες της κυπριακής αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας. Και έτσι θα μείνει. Η υπόθεση του Ρε Αλέξη είναι αναπόφευκτο να προκαλεί συνειρμούς. Τι θα πει φεουδαρχία, αποικιοκρατία, χρηματοκρατία; Οι διαφορές τους είναι μόνο τεχνικές. Στην ουσία πρόκειται για το ίδιο πράγμα. Την επιβολή του ισχυρού στον αδύνατο, του πλούσιου στον φτωχό, του κατεστημένου στον καταπιεσμένο.
Ο Ρε Αλέξης είναι στο DNA μας; Σήμερα που οι ευρωπαϊκές ελίτ μεθυσμένες από την εξουσία του χρήματος προσπαθούν να επιβάλουν μια διαφορετικού τύπου φεουδαρχία, υπάρχει ο τολμηρός, ο «κατάπελλος» επαναστάτης που θα αψηφίσει τα πάντα για να υψώσει ανάστημα;
«Ποιοι είναι αυτοί που κρύβουν την ιστορία του συμπατριώτη μας Ρε Αλέξη, του Κύπριου επαναστάτη από τη Μηλιά Αμμοχώστου που οργάνωσε και ξεσήκωσε τους Κύπριους δουλοπαροίκους εναντίον των Φράγκων κατακτητών; Πώς τα γεγονότα 600 χρόνων πίσω βλέπουν το φως της δημοσιότητας και ποιοι οι συνειρμοί του τότε με το σήμερα; Εξηγεί ο πολιτικός αναλυτής, Χαράλαμπος Αριστοτέλους, δημιουργός ενός ντοκιμαντέρ για τον Ρε Αλέξη:
«Re Alexis». Γιατί ονομάζεται έτσι το θεατρικό εγχείρημα; Αν μη τί άλλο το θέατρο μπορεί ν’ αδυνατεί να κάνει επανάσταση, όπως ο επαναστάτης του Μεσαίωνα, αλλά μπορεί τουλάχιστον να προβάλει κάποια αντίσταση στη μεταμοντέρνα εποχή μας και να επαναφέρει την ιστορική μνήμη! Μπορεί επίσης να παίζεται παντού. Η ιστορία της Μακρονήσου ή των λαϊκών σωματείων στην Κύπρο αυτό έδειξε! H λήψη έγινε στο Εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέου, τόπου μαρτυρίου της Αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας (οδός Λευκωσίας 40, στην Πλατεία Αμερικής). Πόση αντίφαση σε μια ονοματοδοσία μιας περιοχής θα πείτε!
Πηγή: dialogos.com.cy
kimintenia 