Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας στα ερείπια
της Παναγίας του Βελιγραδίου (Σεπτ. 1955)

Το χρονικό των Σεπτεμβριανών του 1955 σε βάρος του ελληνισμού της Κωνσταντινουπόλεως και του Οικουμενικού Πατριαρχείου θεωρήθηκε ως «δεύτερη άλωση» της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους. Το ελληνικό στοιχείο στην Πόλη, έχοντας δεχθεί καθοριστικό πλήγμα και αντιμετωπίζοντας πλέον την ωμή βία, την τρομοκρατία και τον διωγμό, δεν κατάφερε ουσιαστικά ποτέ ξανά να ορθοποδήσει και ν’ ανακτήσει την παλαιά κραταιά οικονομική του θέση και δύναμη. Τα Σεπτεμβριανά του ’55, μαζί με το κύμα απελάσεων που ακολούθησαν, το 1964, σήμαναν τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Πόλης από τις επί χιλιετίες πατρογονικές εστίες τους.

Συνέχεια →

Επιμέλεια: Σοφία Ε. Παυλάκη, Νομικός

Η λαμπρή σταδιοδρομία του Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου Κωνσταντινουπόλεως (ΕΦΣΚ) δεν περιορίσθηκε μόνο στην εφαρμογή του εμπνευσμένου προγράμματός του, αλλά συγχρόνως και στην ίδρυση Επιστημονικών τμημάτων, Βιβλιοθήκης και Φιλανθρωπικών σωματείων στην Κωνσταντινούπολη και αντίστοιχων συλλόγων και σε άλλες πόλεις της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αποβλέποντας πάντοτε να συντείνει στην ευρύτερη διάδοση των γραμμάτων και του πολιτισμού και στη συλλογή, διατήρηση και ανάδειξη λαογραφικών παραδόσεων και αρχαίων μνημείων. Για τούτο και ο Σύλλογος δικαίως εθεωρείτο ως ένα σπουδαίο και ισχυρό πνευματικό κέντρο που λάμπρυνε με τη δραστηριότητα και το έργο του τον Ελληνισμό της Πόλης και σταδιακά κατέστη θεματοφύλακας του πνευματικού πλούτου της πολίτικης Ρωμιοσύνης. Το θαυμαστό έργο και την ακμάζουσα πορεία του ΕΦΣΚ ανέκοψε βίαια και ολέθρια η Μικρασιατική καταστροφή και οι συστηματικές διώξεις σε βάρος του χριστιανικού στοιχείου στην Οθωμανική αυτοκρατορία, στις αρχές του περασμένου αιώνα. Στο παρόν αφιέρωμα επιχειρείται μία αναδρομή στη δράση και το έργο του εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου καθώς επίσης και μία αναφορά στην ιστορία του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών, που από την ίδρυσή του το 1928 μέχρι σήμερα, αποτελεί την πνευματική συνέχεια του ΕΦΣΚ στον Ελλαδικό χώρο.

Συνέχεια →

2 Φεβρουαρίου

Ὁ Ἅγιος Ἰορδάνης καταγόταν ἀπὸ τὴν Τραπεζοῦντα καὶ ὅταν παντρεύτηκε ἐγκαταστάθηκε στὸν Γαλατὰ τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Τότε ἦταν 40 χρονῶν. Κάποτε λοιπόν, διασκέδαζε μὲ κάποιους Ὀθωμανοὺς συμπατριῶτες του, παίζοντας μαζί τους ἕνα παιγνίδι. Σὲ κάποια στιγμή, ἕνας συμπαίκτης του, εἶπε κοροίδευτικα στὰ ἑλληνικά: «Ἅγιε Νικόλα ψωριάρη, βοήθησέ με νὰ νικήσω». Ὁ Ἰορδάνης τότε ἀπάντησε παρόμοια, εἰς βάρος ὅμως τοῦ Μωάμεθ.

Συνέχεια →

20 Δεκεμβρίου

«Σεμνύνεται νυν Θάσος η πατρίς φίλη,
Σε Mάρτυρα πλουτούσα. Ω πλούτου ξένου!»

Το ηρωικό αυτό παιδί, γεννήθηκε στο χωριό Μαριές της νήσου Θάσου. Σε ηλικία 14 ετών ήλθε στην Κωνσταντινούπολη και μάθαινε την τέχνη του ράφτη στη συνοικία του Γαλατά.

Συνέχεια →

Ο ιερός ναός Εισοδίων της Θεοτόκου Σταυροδρομίου και η ιστορία του

Στο πιο κεντρικό σημείο της ευρωπαϊκής πλευράς της Πόλης, στην τοποθεσία που όλοι γνωρίζουμε ως το «Πέραν», στο όμορφο Σταυροδρόμι, ο λαμπρός ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου και το εκκλησιαστικό συγκρότημα που τον περιβάλλει, αποτελούμενο από γραφεία, κατοικίες ιερέων, εστίες, αίθουσες και εντευκτήρια, καλύπτει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης.

Συνέχεια →