
Με τη Θεσσαλονίκη σήμερα να γιορτάζει, αξίζει μία αναφορά στον κοντινό Βερτίσκο, το χωριό με τις καταπράσινες πλαγιές και τις αιωνόβιες βελανιδιές!
Υψωμένος στο ομώνυμο βουνό ο Βερτίσκος είναι ο ορεινότερος οικισμός της Θεσσαλονίκης, προσφέροντας την ευκαιρία ημερήσιας εκδρομής σε ένα ειδυλλιακό φυσικό τοπίο. Ο τόπος είναι οικείος στους Θεσσαλονικείς καθώς υψώνεται στο βόρειο κομμάτι της περιφέρειάς τους κοντά στα σύνορά της με τις Σέρρες. Η ψηλότερη κορυφή του, η Χαρβάτα στα 1.105 μ. είναι δασώδης, καλυπτόμενη από οξιές, ενώ διαθέτει υπέροχη θέα προς τον σερραϊκό κάμπο και τις εκτάσεις της λίμνης Βόλβης. Οι φυσικές ομορφιές του βουνού παραμένουν ανεξερεύνητες για τους περισσοτέρους, ίσως επειδή οι επισκέπτες της ευρύτερης περιοχής τείνουν να παραμένουν στην ίδια τη Θεσσαλονίκη ή στη Χαλκιδική, παρά στα χωριά που βρίσκονται σκαρφαλωμένα στις καταπράσινες πλαγιές του Βερτίσκου, συχνά ανάμεσα σε βουνίσια, τρεχούμενα νερά. Ανάμεσα στους οικισμούς του ξεχωρίζει εκείνος που έχει το όνομα του βουνού: ο Βερτίσκος, το ορεινότερο χωριό της Θεσσαλονίκης, το οποίο απέχει 45 χλμ. από την πόλη προσφέροντας μια ιδανική ευκαιρία για ημερήσια εκδρομή στη φύση.

Παλαιότερα το χωριό ονομαζόταν Μπέροβα, ονομασία με την οποία απαντάται σε επίσημες καταγραφές της οθωμανικής διοίκησης ήδη από το 1697. Η ονομασία του άλλαξε το 1928, στο πλαίσιο του τότε εξελληνισμού των παλιών σλαβικών τοπωνυμίων. Ο οικισμός είναι φωλιασμένος σε μια φυσική κοιλότητα σε υψόμετρο 740 μ. Η περιοχή διακρίθηκε ως κέντρο παραγωγής ξυλάνθρακα, έχοντας συνεισφορά και στην παραδοσιακή ξυλογλυπτική, ενώ αργότερα εξελίχθηκε σε κατ’ εξοχήν πατρίδα των περίφημων χαλιών που έγιναν γνωστά ως «τσούλια» και διαδόθηκαν σε όλη τη Μακεδονία. Η ακμή του Βερτίσκου συνεχίστηκε μέχρι και τα νεότερα χρόνια, αφού το 1961 ζούσαν εκεί 1.061 άνθρωποι. Όμως το έντονο κύμα εσωτερικής μετανάστευσης που σάρωσε τότε όλη την επικράτεια, ευνοώντας την αστυφιλία, οδήγησε το χωριό στον μαρασμό. Σήμερα έχει πια μόλις 343 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.

Ο Βερτίσκος βρίσκεται μέσα σε ένα ειδυλλιακό φυσικό τοπίο. Ειδικά αν τον επισκεφθείτε άνοιξη ή φθινόπωρο θα μπορέσετε να απολαύσετε το περπάτημα στο δάσος με τις αιωνόβιες βελανιδιές που περιβάλλει τον οικισμό. Περπατώντας στα δρομάκια του Βερτίσκου θα θαυμάσετε τα παλιά παραδοσιακά μακεδονίτικα σπίτια με τις χαρακτηριστικές κόκκινες στέγες τους, που κάνουν το χωριό να ξεχωρίζει από μακριά. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό είναι το ρέμα που το διατρέχει, ένα από τα πολλά ποταμάκια που ρέουν τριγύρω σε ένα τοπίο πλούσιο σε τρεχούμενα νερά. Στα παλαιότερα χρόνια όλο το χωριό υδρευόταν από τις τοπικές «νερομάνες», ρηχά πηγάδια, δηλαδή, τα οποία εξακολουθούν να λειτουργούν ως τις δικές μας μέρες. Άλλες νερομάνες, στα περίχωρα, ενίσχυαν τις γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες των κατοίκων. Σε πρόσφατα χρόνια, χάρη σε επιδοτήσεις και στην εθελοντική εργασία του Συνδέσμου Βερτισκιωτών, δημιουργήθηκε ένας επισκέψιμος χώρος αναψυχής γύρω από αυτές τις νερομάνες, ενώ υπήρξε και μέριμνα για διάνοιξη μονοπατιών, ώστε η πρόσβαση και η βόλτα να είναι εύκολες.

Η ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Βερτίσκου
Με τα ρέματα του Βερτίσκου συνδέεται και ένας τοπικός θρύλος, η «Ομπλιά του Χριστού»: Κάποτε πέρασε από την περιοχή κυνηγημένος ο Ιησούς Χριστός με το άλογό του να γλιστράει σε μια πέτρα από γρανίτη σπασμένη από τη χρόνια έκθεση σε κάποιο ρέμα της περιοχής, με αποτέλεσμα η θεϊκή του πατημασιά (η ομπλιά) να αποτυπωθεί πάνω εκεί. Ο Βερτίσκος δεν έχει «αξιοποιηθεί» καθόλου από τουριστικής απόψεως και έτσι δεν διαθέτει υποδομές για διαμονή, αν και το 1977 ξεκίνησε να χτίζεται ένας ξενώνας, που όμως έχει μείνει αναξιοποίητος. Έτσι, όσοι φτάνουν εδώ κάνουν απλά μια όμορφη ημερήσια εκδρομή, με καφέ και φαγητό και συνήθως επιστρέφουν αυθημερόν στη Θεσσαλονίκη.
Πηγή: travel.gr