kimintenia

Στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη, όταν το Βυζάντιο κήρυξε τον πόλεμο στην Περσία, ο Ιουλιανός πέρασε με τον στρατό του από την Καισάρεια της Καππαδοκίας. Τότε διέταξε να φορολογήσουν όλη την επαρχία και τα χρήματα αυτά θα τα έπαιρνε επιστρέφοντας για την Κωνσταντινούπολη. Οι κάτοικοι της Καισάρειας αναγκάσθηκαν να δώσουν ό,τι είχε ο καθένας σε χρυσαφικά και νομίσματα. Όμως ο Ιουλιανός σκοτώθηκε σε μια μάχη στον πόλεμο με τους Πέρσες και δεν ξαναπέρασε ποτέ από την Καισάρεια.

Τότε ο Άγιος Βασίλειος έδωσε εντολή από τα μαζεμένα χρυσαφικά τα μισά να δοθούν στους φτωχούς, ένα μικρό μέρος στις ανάγκες των ιδρυμάτων της «Βασιλειάδας» και τα υπόλοιπα να μοιραστούν και να επιστραφούν στους κατοίκους. Επειδή όμως ήταν πλέον ανέφικτο να λάβει καθένας αυτά που είχε δώσει, ο Μέγας Βασίλειος σκέφτηκε να γίνει η μοιρασιά με έναν πρωτότυπο τρόπο: έδωσε εντολή να ζυμώσουν μικρά ψωμιά και μέσα σε καθένα τοποθέτησε από ένα νόμισμα ή χρυσαφικό και κατόπιν τα μοίρασε σε όλα τα σπίτια.

Έτσι τρώγοντας οι κάτοικοι τα ψωμιά έβρισκαν μέσα κάποιο από τα αφιερωθέντα τιμαλφή. Με τον τρόπο αυτό γεννήθηκε το έθιμο της πίτας που ονομάσθηκε «Βασιλόπιτα», από το όνομα του Αγίου, στην οποία βάζουμε ένα φλουρί σε ανάμνηση εκείνης της πρώτης μοιρασιάς που έκανε ο Μέγας Βασίλειος. Εκείνος, στου οποίου το κομμάτι θα βρεθεί το φλουρί, θεωρείται ότι είναι τυχερός και πως θα έχει μια καλή κι ευτυχισμένη χρονιά. Το πρωτοχρονιάτικο έθιμο της βασιλόπιτας συνδέθηκε έτσι με τον άγιο Βασίλειο στην παράδοση του τόπου μας και από τότε φτιάχνουμε κι εμείς τη Βασιλόπιτα με το φλουρί μέσα, την πρώτη μέρα του χρόνου, τη μέρα του Αγίου Βασιλείου. Η Βασιλόπιτα, Αγιοβασιλιάτικο έθιμο πολλών αιώνων, μεταφέρεται έτσι από γενιά σε γενιά, για να μας θυμίζει την αγάπη και την καλοσύνη του Μεγάλου Αγίου της Πίστεώς μας.

Η συνταγή που παραθέτουμε είναι της Μικρασιάτικης Βασιλόπιτας και τη βρήκαμε στα «Βιθυνιακά Χρονικά» (τεύχ. 22/2018, σελ. 31).

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Χτυπάμε όλα τα υλικά μαζί εκτός από το αλεύρι και τη μαρέγκα. Προσθέτουμε τη μαρέγκα σφιχτή (πρέπει να την έχουμε ήδη έτοιμη) και στο τέλος προσθέτουμε και χτυπάμε μαζί το αλεύρι. Απλώνουμε τη ζύμη σε ταψάκι 28-30 εκ. στο οποίο έχουμε στρώσει αντικολλητικό χαρτί. Έχουμε κρατήσει μικρή ποσότητα από την ζύμη και προσθέτουμε λίγο αλεύρι ώστε να πλάθεται κορδονάκι, με το οποίο σχηματίζουμε ολόγυρα την εορταστική γιρλάντα και στο κέντρο την χρονολογία. Αλείφουμε την επιφάνεια όλης της πίτας με ασπράδι αβγού χρησιμοποιώντας πινέλο. Δεν ξεχνάμε το νόμισμα τυλιγμένο σε αλουμινόχαρτο! Ψήνουμε την πίτα μας στους 170 βαθμούς στην προτελευταία θέση του φούρνου.

Καλή επιτυχία! Καλή Πρωτοχρονιά!

Πηγή: «Η Ιστορία της Βασιλόπιτας και το έθιμο με το φλουρί», σε: constantinoupoli.com