kimintenia

Το Δικαστικό Μέγαρο Ναυπλίου, χορηγία του μεγάλου Έλληνα ευεργέτη Ανδρέα Συγγρού, περατώθηκε το 1911, σε σχέδια του Αναστάσιου Σταματιάδη. Στο κτήριο, που είναι δομημένο σύμφωνα με τον νεοκλασικό ρυθμό, στεγάζεται σήμερα και εφετείο.

Η είσοδος του Μεγάρου κοσμείται με τις προτομές του Αναστασίου Πολυζωίδη και του Γεωργίου Τερτσέτη, δύο σπουδαίων μορφών που υπηρέτησαν την ελληνική δικαιοσύνη με υποδειγματική συνέπεια. Και οι δύο έμειναν γνωστοί για τη σθεναρή τους στάση στη Δίκη των οπλαρχηγών της Ελληνικής Επαναστάσεως, Θεοδώρου Κολοκοτρώνη, Δημητρίου Πλαπούτα και άλλων, όταν, το 1834, οι τελευταίοι κατηγορήθηκαν για συνωμοσία κατά της Αντιβασιλείας. Ο πρόεδρος του δικαστηρίου Αναστάσιος Πολυζωίδης και ο δικαστικός Γεώργιος Τερτσέτης αρνήθηκαν να υπογράψουν το πρακτικό της αποφάσεως για τη θανατική καταδίκη των οπλαρχηγών. Και οι δύο απολύθηκαν για αυτήν τους τη στάση, αργότερα ωστόσο αθωώθηκαν και αποκαταστάθηκαν στα δικαστικά τους καθήκοντα.

Στο νότιο τμήμα της πλατείας Δικαστηρίων βρίσκεται το μνημείο του ήρωα της Ελληνικής Επαναστάσεως, που έμεινε γνωστός με την επωνυμία «Νικηταράς». Ο Νικήτας Σταματελόπουλος, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, υπήρξε σπουδαίος πολεμιστής. Διετέλεσε μάλιστα για ορισμένο διάστημα αρχηγός της πολιορκίας του Ναυπλίου.

Νικηταράς

Το μνημείο του Νικηταρά ανήγειρε το 1926 η Ασπασία Ποταμιάνου ύστερα από επιθυμία του συζύγου της Ναυπλιώτη πολιτικού, Ηλία Ποταμιάνου, και έχει τη μορφή αναθηματικής στήλης. Στη βάση της έχει αποδοθεί σε έξεργο ανάγλυφο σκηνή μάχης, με τον Νικηταρά να σκοτώνει με το μαχαίρι του έφιππο Τούρκο πολεμιστή.

Στην πρόσοψη του μνημείου είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΝΙΚΗΤΑ ΝΙΚΗΤΑΡΑ
ΤΩ ΤΟΥΡΚΟΦΑΓΩ
ΗΛΙΑΣ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΣ
ΗΓΕΙΡΕ

Ο γλύπτης που σχεδίασε το μνημείο ήταν ο Αντώνιος Σώχος, ανιψιός του Λαζάρου Σώχου, του δημιουργού του ανδριάντα του Κολοκοτρώνη. Ο Σώχος φαίνεται ότι εμπνεύστηκε αυτή τη σκηνή από μία τοιχογραφία του Πέτερ φον Ες που απεικονίζει τον Νικηταρά στη μάχη των Δερβενακίων. Στην πίσω όψη της βάσης της στήλης έχουν χαραχτεί στίχοι του μεγάλου Έλληνα ποιητή Κωστή Παλαμά, αφιερωμένοι στον Νικηταρά.

«Εδώ στην πέτρα ασάλευτος ο στρατηγός Νικήτας
ο τουρκοφάγος αθλητής του Γένους νέος Ακρίτας
Πάντ’ ανθισμένη ας την κρατά τη δάφνη των Ελλήνων
και στων πολέμων την ιερή φωτιά και στων κινδύνων».

H θέση του μνημείου Νικηταρά παλιότερα ήταν στο κέντρο της πλατείας Δικαστηρίων -σήμερα πλατεία Νικηταρά- μπροστά από την δυτική είσοδο του Δικαστικού Μεγάρου, αλλ’ αργότερα μετακινήθηκε στη γωνία της ίδιας πλατείας. Οι κάτοικοι της περιοχής θεωρούν ότι το μνημείο υποβαθμίζεται στο σημείο που βρίσκεται, αφού μένει απαρατήρητο από τους επισκέπτες.

Πηγές: Νέλλη Χρονοπούλου, Μάρω Βουγιούκα, Βασίλης Μεγαρίδης, «Οδωνυμικά του Ναυπλίου», έκδ. Δήμου Ναυπλιέων, 1994, nafplio-tour, argolikivivliothiki.gr