23 Αυγούστου
Η εκκλησία της Παναγίας της Φανερωμένης στην Αίγινα βρίσκεται κοντά στο κέντρο της πόληςπάνω στον δρόμο προς Αγίους Ασωμάτους και αποτελεί μετόχι της ιεράς μονής Παναγίας Χρυσολεόντισσας που χτισμένη σε ένα αθέατο από παντού οροπέδιο στην ενδοχώρα του νησιού.
Η εικόνα φυλάσσεται μέσα σε μία κατακόμβη που χρονολογείται από τον 13ο αιώνα. Ο χώρος της κατακόμβης απαρτίζεται από τρεις διαφορετικές εκκλησίες: Την εξωτερική εκκλησία η οποία δεν λειτούργησε ποτέ και δύο μικρότερα εκκλησάκια υπογείως, τη λεγόμενη «Κατακόμβη» της Παναγίας, αφιερωμένα το ένα στην Αιγινήτισσα Αγία Αθανασία και το άλλο στην Παναγία την Φανερωμένη, ακριβώς πάνω στο σημείο της εύρεσης της Θαυματουργής εικόνας Της.
Υπέρθυρο της εισόδου στον χώρο της Κατακόμβης
Η παράδοση αναφέρει διάφορες εκδοχές για την εύρεση της εικόνας που είναι του τύπου της «Δεομένης» και χρονολογείται τον 17ο αιώνα. Μία εκδοχή αναφέρει ότι η εικόνα βρέθηκε όταν τα μπροστινά πόδια του αλόγου ενός γεωργού, την ώρα που εκείνος όργωνε, βυθίστηκαν σε έναν λάκκο. Ο γεωργός έσκαψε και βρήκε στο σημείο εκείνο μια υπόγεια σπηλιά, μέσα στην οποία βρέθηκε ανέπαφη η εικόνα της Παναγίας μας, για τούτο και ονομάστηκε Φανερωμένη, επειδή φανερώθηκε μόνη Της.
Μία άλλη αναφέρει ότι ένας μοναχός είδε στον ύπνο του την Παναγία που του υπέδειξε το μέρος όπου βρισκόταν η εικόνα Της, ενώ μια τρίτη έχει να κάνει με έναν γεωργό που οργώνοντας το χωράφι του, είδε στο συγκεκριμένο σημείο να βγαίνει φως. Τέλος, μία άλλη παράδοση αναφέρει πως η Παναγία έσβηνε το καντήλι Της και φανερωνόταν στη γερόντισσα που υπηρετούσε επί χρόνια εκεί ως νεωκόρος, για να πάει να το ανάψει.
Ο πρώτος ναός της Κατακόμβης αφιερωμένος στην Αγία Αθανασία εξ Αιγίνης
Όπως ακόμα ιστορείται, κατά τα έτη 1829-1830 ο ιερομόναχος Παρθένιος Παντελάκης Οικονόμου – Λογιωτατίδης -ή σύμφωνα με άλλους, ο Άνθιμος Γεωργάκης Οικονόμου Λογιωτατίδης- είδε στον ύπνο του μία γυναίκα που τον καθοδήγησε να σκάψει σε ένα σημείο στο πατρογονικό του χωράφι, μέχρι που ανακάλυψε μια υπόγεια διπλή εκκλησία και μία σπηλιά, μέσα στη γη, όπου βρήκε την εικόνα της Παναγίας που από τότε ονομάστηκε «Φανερωμένη».
Άγνωστη επίσης παραμένει και η πτυχή εκείνη της ιστορίας που συνδέει τον χώρο της Φανερωμένης με τα νεότερα χρόνια της Ελληνικής Ιστορίας. Η διώροφη κατοικία που υπάρχει μέσα στο μετόχι της Φανερωμένης, σύμφωνα με την ιστορικό Γωγώ Κουλικούρδη, είναι από τις παλαιότερες της Αίγινας και εχρησιμοποιείτο ως κατοικία του Επισκόπου Αιγίνης Σαμουήλ.
Παναγία Φανερωμένη Αίγινας
Στο χώρο της Παναγίας Φανερωμένης επίσης φιλοξενήθηκαν ορφανά παιδιά από την Αλεξάνδρεια, έως ότου αποπερατώθηκε το Ορφανοτροφείο που ανήγειρε κοντά στην περιοχή της Κατακόμβης ο πρώτος Κυβερνήτης της ελεύθερης Ελλάδος, Ιωάννης Καποδίστριας. Πρόκειται για το κτήριο που αργότερα στέγασε τις φυλακές της Αίγινας. Έως το 1828 γνωρίζουμε επίσης ότι ο χώρος της Παναγίας Φανερωμένης λειτούργησε και ως αποθήκη εφοδίων, που έστελνε για τον Αγώνα της Ελληνικής Επανάστασης η Φιλελληνική επιτροπή.
Ο χώρος με έξοδα και ενέργειες του μοναχού Παρθενίου καθαρίστηκε και άρχισε να λειτουργείται, ενώ η παράδοση αναφέρει ότι ο Σπυρίδων Λογιωτατίδης μετά την εύρεση της εικόνας, άρχισε να κτίζει με δικά του έξοδα μια μεγαλύτερη εκκλησία πάνω από την υπόγεια. Στις 28 Νοεμβρίου του 1848 όμως, ταξιδεύοντας προς Πειραιά, πνίγηκε με το καΐκι που τον μετέφερε. Το έργο του νέου ναού έμεινε έτσι ημιτελές και ο πατέρας του Γεωργάκης Λογιωτατίδης χάρισε το κτήμα μαζί με την εκκλησία στην ιερά Μονή Παναγίας Χρυσολεόντισσας, ενώ μία άλλη εκδοχή θέλει να μην έχει ολοκληρωθεί το κτίσιμο της εκκλησίας από φόβο μήπως υποχωρήσει το έδαφος από το βάρος και καταστραφεί ο υπόγειος αρχικός ναός της κατακόμβης.
Η ημιτελής Βασιλική πάνω από την κατακόμβη
Η ιερά εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης της Αίγινας είναι θαυματουργός και πλήθος θαυμάτων και ευεργεσιών της Παναγίας μας αναφέρονται. Η μορφή της Παναγίας που απεικονίζεται είναι χαρακτηριστική για την απέραντη γλυκύτητα και τη χάρη που αναδίδει και μαγνητίζει το βλέμμα και την καρδιά των πιστών που προστρέχουν στη σκέπη και στην προστασία Της. Η Παναγία Φανερωμένη παραμένει σήμερα ένα από τα πιο αγαπημένα προσκυνήματα της Αίγινας και κάθε χρόνο στις 23 Αυγούστου συγκεντρώνει εκατοντάδες προσκυνητές.
Πηγή: greekorthodoxreligioustourism.blogspot.com
kimintenia 