kimintenia

Χρονολόγιο Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη

1908
Γέννηση του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη στη Θεσσαλονίκη.
Παρασκευή 17/30 Οκτωβρίου. Στερνοπαίδι του Γαβριήλ (γεν. 1868) και της Μαίρης (γεν. 1879) έπειτα από τρεις κόρες: Χρυσούλα (η μετέπειτα ποιήτρια Ζωή Καρέλλη), Ελενίτσα και Κλειώ. Πλούσια αστική οικογένεια. Πατέρας φαρμακοποιός, ίδρυσε το πρώτο επιστημονικό φαρμακείο της πόλης. Μητέρα διδασκάλισσα, ανέπτυξε σημαντική κοινωνική δράση. Μένουν στο σπίτι πάνω από το φαρμακείο (Εγνατίας 112, νυν 106). Αργότερα μετακομίζουν στην ιδιόκτητη έπαυλη του πατέρα του, στην οδό Μαυροκορδάτου 3 (κατεδαφίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970).

1919
Πηγαίνει για πρώτη φορά στο σχολείο στην έκτη δημοτικού στο σχολείο Στεφάνου Νούκα. Μέχρι τότε διδασκόταν κατ’ οίκον.

1920-26
Παρακολουθεί την πρώτη τάξη του γυμνασίου στο Β’ Γυμνάσιο και τις υπόλοιπες στο Α’ Εξατάξιο Γυμνάσιο (διατηρητέο κτίριο επί της Βασ. Όλγας). Στενή φιλία με συμμαθητή του Κώστα Σαρρή, μετέπειτα γιατρό ακτινολόγο, που θα διαρκέσει ολόκληρη ζωή.

1921
Οικογενειακό ταξίδι στο Βελιγράδι, στη Βουδαπέστη και στη Βιέννη.

1922
Γράφει μια Παγκόσμια Γεωγραφία που εγκρίνεται από το υπουργείο Παιδείας. Η έγκριση ανακαλείται όταν διαπιστώνεται η ηλικία του συγγραφέα. Γράφει τους πρώτους του στίχους, επηρεασμένος από το δημοτικό τραγούδι.

1925
Οικογενειακό ταξίδι στη Σερβία και στην Αυστρία.

1926
Παίρνει το Απολυτήριο Γυμνασίου (βαθμός: Καλώς). Αναχωρεί για σπουδές Οπτικής και Φαρμακευτικής στο Παρίσι. Γνωριμία με Ψυχάρη.

1927
27 Φεβρουαρίου: Θάνατος του πατέρα. Τον πληροφορείται μόνον όταν επιστρέφει για τις θερινές διακοπές. Αρχίζουν οικονομικές δυσχέρειες για την οικογένεια. Συνεχίζει τις σπουδές του στο Παρίσι ως το τέλος της ακαδημαϊκής χρονιάς. Παίρνει πτυχίο φυσιολογίας οπτικής.

1928-29
Μετεγγράφεται στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου όπου σπουδάζει Φαρμακευτική και Βοτανική. Παίρνει το πτυχίο με βαθμό Λίαν Καλώς (Assez Bien). Πολλές από τις εμπειρίες και τα βιώματα αυτής της διετίας μετουσιώνονται στο πρώτο του μυθιστόρημα «Αντρέας Δημακούδης (ένας νέος μονάχος)» (1935).

Αριστερά: Ο πατέρας του Ν.Γ. Πεντζίκη, Γαβριήλ Πεντζίκης, το 1885.
Κέντρο: Το πατρικό σπίτι του Ν.Γ. Πεντζίκη, στην οδό Μαυροκορδάτου 3,
γύρω στο 1968. Δεξιά: Η μητέρα του Μαίρη Πεντζίκη το γένος Ιωαννίδου

1930
Η οικονομική κατάσταση της οικογένειας επιδεινώνεται σταθερά. Έπειτα από λίγα χρόνια αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το πατρικό σπίτι και να εγκατασταθούν στην οδό Λυσιμάχου 2. Διαδέχεται επίσημα τον πατέρα του στο φαρμακείο, το οποίο για μία εικοσαετία θ’ αποτελέσει το κατ’ εξοχήν λογοτεχνικό στέκι και φυτώριο λογοτεχνών της νεώτερης γενιάς.

1931
Γνωριμία με Στρατή Δούκα. Η αδιάπτωτη φιλία τους αποτυπώνεται στο κείμενο «Το Βασιλόπουλο που δεν βλέπει ούτε ακούει» (περιοδικό «Κοχλίας», 1947) και τον πίνακα «Θάνατος Ιδομενέως» (τέμπερα, 1983) που ζωγράφισε όταν πληροφορήθηκε τον θάνατο του Δούκα.

1933
Νοσηλεύεται στο Σανατόριο Ασβεστοχωρίου για προφυματίωση. Επισκέπτεται το Άγιον Όρος για πρώτη φορά. Μέχρι το τέλος της ζωής του θα το επισκεφθεί 94 φορές. Αρχίζει να ζωγραφίζει.

1934
Γράφει το μυθιστόρημα «Αντρέας Δημακούδης (ένας νέος μονάχος)» που θα εκδοθεί την επόμενη χρονιά με το ψευδώνυμο: Σταυράκιος Κοσμάς.

1935
Δημοσιεύεται στο περιοδικό «Το 3ο Μάτι» το ποίημα «Η Γυναίκα που προπονείται στο κολύμπημα». Δημοσιεύονται πεζογραφήματα στο περιοδικό «Μακεδόνικες Ημέρες» και σε τοπικές εφημερίδες. Μεταφράζει μαζί με τη Ζωή Καρέλλη μια διάλεξη του Χουάν Γκρις για «Το 3ο Μάτι». Μεταφράζει απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Ε. Dujardin «Οι δάφνες κόπηκαν». Αυτοκτονεί ο εξάδελφος του Μιλτιάδης Σαράντη Πεντζίκης.

1936
Δημοσιεύονται πεζογραφήματα του στο περιοδικό «Το 3ο Μάτι». Σε δημοσίευμα τον μήνα Ιούλιο εμφανίζεται για τελευταία φορά το ψευδώνυμο Σταυράκιος Κοσμάς που χρησιμοποιούσε μέχρι τώρα. Γνωριμία και φιλία με Γιώργο Σαραντάρη.

1937
Δημοσιεύεται στο περιοδικό «Μακεδόνικες Ημέρες» το πεζογράφημα «Ο Μουγκός κι ο ποιητής».

1938
Γράφει το μυθιστόρημα «Ο Πεθαμένος και η Ανάσταση». Δημοσιεύεται απόσπασμα στο περιοδικό «Μακεδόνικες Ημέρες».

1941
Επιστρατεύεται ως αγύμναστος. Εκπαιδεύεται στο Ληγουριό της Αργολίδας. Πριν προλάβει να τελειώσει τη βασική εκπαίδευση, υπογράφεται η συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς. Από την εμπειρία αυτή προέρχεται το ποίημα «Συμβάν» (1944). Δημοσιεύεται το πεζογράφημα «Αγρύπνια» (γραμμένο το 1939).

1943
Θάνατος της γιαγιάς του Ελένης Ιωαννίδου (29 Μαΐου). Την αλλάζει και την ντύνει ο ίδιος. Εμπειρία καθοριστική για τη μετέπειτα εξέλιξη του. Τον Σεπτέμβριο – Νοέμβριο γράφει τη σειρά ποιημάτων «Εικόνες» που θα εκδοθούν την επόμενη χρονιά. Εγγράφεται στο Κομμουνιστικό Κόμμα.

1944
Πρώτη έκδοση του μυθιστορήματος «Ο Πεθαμένος και η Ανάσταση». Τη διακόσμηση του βιβλίου έκανε ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς. Πρώτη έκδοση της ποιητικής συλλογής «Εικόνες». Γράφει το ποίημα «Συμβάν». Παρουσιάζει για πρώτη φορά ζωγραφική του εργασία μαζί με άλλους Θεσσαλονικείς καλλιτέχνες στο ανθοπωλείο Ευρυβιάδη Κωνσταντινίδη.

1945
Δημοσιεύονται πεζογραφήματα του στο περιοδικό «Φιλολογικά Χρονικά». Κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του περιοδικού «Κοχλίας» του οποίου ο ΝΓΠ αποτελεί βασικό συνεργάτη. Από το 1945 ως το 1948 θα δημοσιεύσει εκεί σχέδια, πρωτότυπα πεζογραφήματα, τεχνοκριτικά σημειώματα, ατομικές και συλλογικές μεταφράσεις. Ταξίδι στην Αθήνα με πλοίο από Επανωμή όπου φτάνει ύστερα από διήμερη πεζοπορία.

1946
Δημοσιεύεται στο περιοδικό «Φιλολογικά Χρονικά» το ποίημα «Πάνω στα βάσανα που επιβάλλει ο άνθρωπος στον άνθρωπο». Συχνά ταξίδια στην Αθήνα. Γράφει το πεζογράφημα «Ιωνάς Νεόπουλος ή κάπως έτσι». Δημοσιεύεται στον «Κοχλία» μετάφραση ποιημάτων του Οσίου Συμεών του Νέου Θεολόγου και του αποσπάσματος «Μάχη στη Τζιβρίτζη Κλεισούρα» της έμμετρης Χρονογραφίας του Εφραίμ, καθώς και ομαδικές μεταφράσεις αποσπασμάτων του Τζέιμς Τζόις και του Μιχαήλ Ψελλού. Αναγκάζεται να συνεταιριστεί στο φαρμακείο επειδή είχε ξεκάμει όλη την πραμάτεια του κατά το διάστημα της Κατοχής.

1947
Δημοσιεύει τεχνοκριτικά σημειώματα στην εφημερίδα «Το Φύλλο του Λαού», πεζογραφήματα στον «Κοχλία» και στην εφημερίδα «Η Δευτέρα». Δημοσιεύεται η μελέτη του «Ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς» στο περιοδικό «Ο Αιώνας μας», που θα κυκλοφορήσει ως ανάτυπο την επόμενη χρονιά. Δημοσιεύεται στον «Κοχλία» η μετάφραση του «Ιγγιτούρ ή η τρέλα του Ελβενόν» του Μαλαρμέ.

1948
Γάμος με τη Νίκη Λαζαρίδου (γεν. 1920). Δημοσιεύεται στο περιοδικό «Ο Αιώνας μας» η μελέτη του για τον Νίκο Χατζηκυριάκο – Γκίκα και κυκλοφορεί ως ανάτυπο.

1949
Γράφει την «Πραγματογνωσία» (κείμενο σε συνέχεια) που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Μορφές» από τον Ιούνιο του 1949 ως τον Μάρτιο του 1950. Η συγγραφή του κειμένου ολοκληρώνεται τον Δεκέμβριο του 1949. Εγκαταλείπει τα λάδια και ζωγραφίζει μόνο τέμπερες.

1950
Πρώτη έκδοση της «Πραγματογνωσίας» με σχέδιο εξωφύλλου του ζωγράφου Γιάννη Σβορώνου. Κυκλοφορεί το βιβλίο «Τα Βυζαντινά Μνημεία της Θεσσαλονίκης» του Βασίλη Δεδούση (δ/ντή του περιοδικού «Μορφές») που βασίζεται στις ξεναγήσεις του ΝΓΠ. Δημοσιεύεται στις «Μορφές» το ποίημα «Μετά τον ύπνο». Στα επόμενα τρία χρόνια θα δημοσιευθούν συνολικά δέκα ποιήματα, μεταξύ των οποίων τα «Συμβάν», «Ο Νικοτσάρας», «Ο Βατατζής Αυτοκράτωρ της Νικαίας στο Σταυρό Χαλκιδικής» και «Ατένιση Θησαυρού».

Γκαλερί «Ζυγός», Μάιος 1958 στην πρώτη ατομική έκθεσή του στην Αθήνα.
Ο Ν.Γ. Πεντζίκης κουβεντιάζει με τον Αλέκο Κοντόπουλο, τον Κλέαρχο Λουκόπουλο
και τον Παύλο Μόσχο. Πίσω από τον Μόσχο διακρίνεται ο πίνακας «Ο Βασιλιάς Αμύντας»

1951
Ατομική έκθεση ζωγραφικής στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης. Με τις πενιχρές εισπράξεις της έκθεσης παραθερίζει με τη σύζυγο του στη Νέα Σκιώνη Χαλκιδικής. Εντυπώσεις και εμπειρίες από τον παραθερισμό αυτόν διαφαίνονται στο «Μυθιστόρημα της Κυρίας Έρσης». Διάλεξη «Περί Κασσάνδρας».

1952
Του απονέμεται η γαλλική τιμητική διάκριση Palmes d’ Officier d’ Academie. Αρχίζει τη συγγραφή του μυθιστορήματος «Η Αρχιτεκτονική της Σκόρπιας Ζωής» που θα ολοκληρωθεί την επόμενη χρονιά. Μαζί με τον φίλο του ζωγράφο Γιώργο Παραλή μένουν ενάμιση μήνα στο Άγιον Όρος ζωγραφίζοντας. Ατομική Έκθεση στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης. Γέννηση του γιου του Γαβριήλ.

1953
Δημοσιεύει στο περιοδικό «Μορφές» τα πεζογραφήματα «Νοσταλγία του Καλοκαιριού», «Η Πρώτη πύκνωση», «Πύκνωση στο πρόσωπο», αποσπάσματα της πρώτης μορφής του «Μυθιστορήματος της Κυρίας Έρσης». Αρχίζει να εργάζεται στην ελβετική εταιρία φαρμάκων Geigy SA, ως σύμβουλος προώθησης προϊόντων. Η υπαλληλική του εργασία συνεπάγεται συχνά ταξίδια και περιοδείες ανά την Βόρειο Ελλάδα. Μετακομίζει από την οδό Λυσιμάχου 2 στην Καλαμαριά και μετά λίγους μήνες στην οδό Λαχανά 57, στο Συνοικισμό Δόξης.

1955
Αντιγράφει, διορθώνει και τακτοποιεί την πρώτη γραφή της «Αρχιτεκτονικής της Σκόρπιας Ζωής». Δημοσιεύεται απόσπασμα στο περιοδικό «Σημερινά Γράμματα».

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης στο γραφείο του στην οδό Βασ. Όλγας 197.
Η απαρχή του πίνακα. Διακρίνονται οι λογαριασμοί της ψηφαρίθμησης
στα φύλλα πλάι στον πίνακα. Το πρώτο σχέδιο, ο Πεντζίκης το δούλευε καθιστός.
Όταν έβαζε τις πινελιές της τέμπερας, ήταν πάντα όρθιος, ελαφρά γερμένος
προς τα μπρος (φωτ. Γιάννης Βανίδης)

1958
Θάνατος της μητέρας του (5 Μαΐου). Κυκλοφορεί το περιοδικό «Διαγώνιος» του Ντίνου Χριστιανόπουλου, που συχνά θα δημοσιεύσει συνεργασίες του. Πρώτη ατομική έκθεση στην Αθήνα (γκαλερί «Ζυγός»). Η χρονιά αποτελεί καμπή στο ζωγραφικό του έργο: εγκαταλείπει οριστικά τα λάδια και αφιερώνεται στην τέμπερα. Σε ανάτυπο της «Διαγωνίου» κυκλοφορεί η παρουσίαση του ζωγραφικού έργου του από τον Ηλία Πετρόπουλο (β’ έκδοση 1980). Μετακομίζει σε ιδιόκτητο διαμέρισμα στην οδό Κρήτης 47 (παλαιά αρίθμηση 53).

1959
Δημοσιεύονται στη «Διαγώνιο» τα πεζογραφήματα «Βοροφρύνη ή η κυρία Μαριγώ» και «Έφυγε στις 8.10 μ.μ.» (αφιερωμένο στον Νίκο Καχτίτση). Επαγγελματικό ταξίδι στην Ελβετία. Πουλά το φαρμακείο και αποδεσμευμένος εξακολουθεί να εργάζεται στην Geigy A ως επιστημονικός συνεργάτης.

1960
Συμμετέχει σε ομαδική έκθεση 7 ζωγράφων της Θεσσαλονίκης στην «Τέχνη». Δημοσιεύεται στο περιοδικό «Ενδοχώρα» το πεζογράφημα «Απόσπασμα σε τρεις Συνέχειες», γραμμένο στα τέλη της δεκαετίας του ‘40. Το κείμενο αυτό, με τίτλο «Εγκατάλοιπα Ιωάννου Κνίτελλη» θα κυκλοφορήσει μεταθανατίως, το 1994, σε πειρατική έκδοση. Παραθερίζει στον Άγιο Νικόλαο Χαλκιδικής. Επαγγελματικό ταξίδι στην Ελβετία. Γράφει μέσα σε 40 ημέρες την ενότητα των ποιημάτων «Ανακομιδή».

Στρασβούργο, Σεπτέμβριος 1986. Ο Ν.Γ. Πεντζίκης μπροστά στην Πανσιόν Ελίζα,
όπου έμενε ως φοιτητής και όπου τοποθετείται το δωμάτιο του Αντρέα Δημακούδη

1961
Στο Λεύκωμα του «Ζυγού» συμπεριλαμβάνονται 3 πίνακές του. Δημοσιεύεται το κείμενο «Εσωτερική Κατάθεση περί του ποιητού Γιώργου Σεφέρη» στον «Τιμητικό τόμο για τα 30 χρόνια της Στροφής». Δημοσιεύεται στη «Διαγώνιο» η ποιητική συλλογή «Ανακομιδή» που κυκλοφορεί και ως ανάτυπο με εξώφυλλο του συγγραφέα.

1963
Πρώτη έκδοση του μυθιστορήματος «Η Αρχιτεκτονική της Σκόρπιας Ζωής».

1964
Διορθώνει και τακτοποιεί την πρώτη γραφή του «Μυθιστορήματος της Έρσης». Παραθερισμός στη Λήμνο. Διάλεξη «Περί Λήμνου» στη Θεσσαλονίκη, τον Μάρτιο της επόμενης χρονιάς, που δημοσιεύθηκε μετά στο περιοδικό «Ταχυδρόμος». Ζωγραφίζει δέκα πίνακες που με ισάριθμους του Γιώργου Μανουσάκη θα κοσμήσουν το Ημερολόγιο 1966 της ΑΓΕΤ Όλυμπος – Ηρακλής.

1965
Μετακομίζει στη Βασ. Όλγας 197 (παλαιά αρίθμηση 223) όπου θα ζήσει ως το θάνατό του. Από τον Σεπτέμβριο ως τον Ιανουάριο του 1996, γράφει τις «Σημειώσεις Εκατό Ημερών». Συμμετέχει στην 8η Πανελλήνια Έκθεση.

1966
Προβάλλεται στη Γαλλία η τηλεοπτική παραγωγή ORTF/Jean Marie Drot, «Salonique ou la foi mystique», στην οποία συνεργάστηκε. Οι «Σημειώσεις εκατό ημερών» δημοσιεύονται στο περιοδικό «Ιωλκός» σε συνέχειες από τον Ιούνιο ως τον Απρίλιο της επόμενης χρονιάς. Συμμετέχει στην ομαδική έκθεση ζωγράφων της Θεσσαλονίκης στην «Τέχνη». Δημοσιεύεται η μελέτη του «Ο Κόσμος των Βυζαντινών». Πρώτη έκδοση του «Μυθιστορήματος της Κυρίας Έρσης».

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης με τη σύζυγο του Νίκη στο σαλόνι του σπιτιού τους στη Βασ. Όλγας

1967
Στις αρχές της χρονιάς ολοκληρώνει το οδοιπορικό «Ψιλή ή Περισπωμένη». Δημοσιεύεται στον «Ταχυδρόμο» η μελέτη του Γιώργου Σεφέρη «Οι Ώρες της Κυρίας Έρσης». Συμμετέχει στην 9η Πανελλήνια Έκθεση Χρονιά ορόσημο στη ζωή του μετά την επιστροφή από παραθερισμό στο Σταυρό Χαλκιδικής, αισθάνεται «νεκρός εν τω κόσμω». Αρχίζει την καθημερινή ενασχόληση με τον «Συναξαριστή» του Αγίου Νικόδημου του Αγιορείτη που θα εξακολουθήσει μέχρι την τελευταία μέρα της ζωής του. Εφεξής, η καθημερινή αυτή ενασχόληση θα οδηγήσει στη σύνταξη μιας «Μικρής» και μιας «Μεγάλης Περίληψης» και θ’ αποτελέσει τον άξονα της συγγραφικής και ζωγραφικής του έκφρασης. Αρχίζει να χρησιμοποιεί ραπιντογράφο. Διάλεξη στην Καβάλα, με τίτλο «Ωφελήματα από τον Συναξαριστή». Δημοσιεύεται στη «Διαγώνιο» το κείμενο «Ο πολυβότανος Πεντζίκης» του Ν.Δ. Καρούζου.

1968
Θάνατος Κώστα Σαρρή. Τον ζωγραφίζει ωσάν στρουθίο. Φιλοτεχνεί μνημοσύνη επιγραφή. Δημοσιεύεται το κείμενο «Άθως, η δεύτερη πανοπλία». Διάλεξη στην Καβάλα.

1969
Παραιτείται από την εταιρία Geigy SA και συνταξιοδοτείται από το ΤΣΑΥ. Απρίλιος: Παρουσίαση τρόπου εργασίας και ανέκδοτης δουλειάς σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Γκαίτε στην Αθήνα. Προλόγισε ο καθ. Γ.Π. Σαββίδης. Το έργο του αρχίζει να γίνεται ευρύτερα γνωστό. Διαλέξεις σε Θεσσαλονίκη, Ξάνθη, Καβάλα. Ζωγραφίζει κατά παραγγελία του Γιώργου Σεφέρη τον πίνακα «Ιωνάς και Κολοκύνθη».

1970
Πρώτη έκδοση του «Μητέρα Θεσσαλονίκη». Πρώτη έκδοση της συλλογής κειμένων θεώρησης «Προς Εκκλησιασμόν». Πρώτη έκδοση της συλλογής πεζογραφημάτων (1936-1968) «Συνοδεία». Δεύτερη έκδοση του «Ο Πεθαμένος και η Ανάσταση». Ταξίδι στην Κύπρο όπου συμμετέχει στην Αντιπροσωπευτική Έκθεση Ελληνικής Ζωγραφικής.

1971
Δημοσιεύεται στο περιοδικό «Νέα Πορεία» η μελέτη «Προσπάθεια εντόπισης της βυζαντινής τέχνης στο σήμερα», το πεζογράφημα «Η Κοπέλα στο σταθμό», και το κείμενο του Στρατή Δούκα «Προοράσεις απ’ το πρόσωπο του ΝΓΠ». Συμμετέχει στην έκθεση ζωγραφικής Greek Art Today στο Λονδίνο. Κυκλοφορεί η «Βιβλιογραφία Ν.Γ. Πεντζίκη» (1935-1971) της Σοφίας Σκοπετέα. Του απονέμεται ο Αργυρούς Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικος. Η ΑΘΠ ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας του απονέμει το οφφίκιο του Μεγάλου Άρχοντος Μυρεψού της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας.

1972
Πρώτη έκδοση του «Ομιλήματα» (περιλαμβάνει κείμενα του 1938, 1939 και μεταγενέστερα). Αρχίζει τακτική συνεργασία με το περιοδικό «Ευθύνη». Ζωγραφίζει επί παραγγελία έξι πίνακες που τυπώνονται σε πολλαπλά και διακοσμούν τα δωμάτια του ξενοδοχείου «Μακεδονία Παλλάς».

1973
Πρώτη έκδοση του «Σημειώσεις Εκατό Ημερών». Συμμετέχει στην ομαδική έκθεση ζωγραφικής στην Ελληνοαμερικανική Ένωση Η μελέτη του για τον Χατζηκυριάκο – Γκίκα αναδημοσιεύεται στον τιμητικό τόμο «Η τέχνη του Ν. Χατζηκυριάκου – Γκίκα». Αυτοτελής έκδοση της μελέτης του Γιώργου Σεφέρη «Οι Ώρες της Κυρίας Έρσης». Δημοσιεύεται στο «Νεοελληνικό Λόγο» η διάλεξη «Ένας καλός περίπατος» και κυκλοφορεί ως ανάτυπο με εξώφυλλο του συγγραφέα.

1974
Από 1ης Ιανουαρίου, του παρέχεται ισόβια μηνιαία τιμητική σύνταξη. Πρώτη έκδοση του «Αρχείον (Βιβλίον έρωτος, ήτοι της αγάπης που χαρίζει ως φως οικουμενικό ο Κύριος)». Δημοσιεύεται στην «Ευθύνη» το κείμενο «Γύρω από μια ζωγραφιά». Ζωγραφίζει τον πίνακα «Ηγέτης και Πύργος» που παριστάνει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή μπροστά στον Λευκό Πύργο.

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης στο σπίτι του (Βασ. Όλγας 197) το 1984 (φωτ.: Γιώργος Πούπης)

1975
Συμμετέχει στην Πανελλήνια Καλλιτεχνική Έκθεση Συνεργασία του δημοσιεύεται στον τόμο «Μνήμη Κόντογλου». Συμμετέχει στην ομαδική έκθεση 12 Θεσσαλονικέων ζωγράφων που διοργάνωσε η «Τέχνη» και περιόδευσε στη Βόρεια Ελλάδα. Γράφει το πεζογράφημα «Μην Νοέμβριος», επεξεργασία του ανέκδοτου κειμένου «Πλίνθοι, κέραμοι και ξύλα» μέσω του Συναξαριστή. Τμήμα του δημοσιεύεται στην εφημερίδα «Τα Νέα». Δημοσιεύονται στην «Ευθύνη» τα κείμενα «η Πορτοκαλλένια», «Σε εξαλλαγή», «Δωδεκαήμερο Σχόλιο» και «Γαλάζια Φράουλα».

1976
Ατομική έκθεση στην γκαλερί «Κρεωνίδη» στην Αθήνα. Γράφει τα πεζογραφήματα «Μια Πτήση» και «Επέτειος». Διάλεξη στην Εταιρία Σπουδών Μωραίτη «Υποσυνειδήτου κλίμαξ και σουρρεαλισμός». Συμμετέχει στο Διεθνές Συνέδριο Βυζαντινών Σπουδών με την ανακοίνωση «Μυστικιστικές Απόψεις πάνω στην τοιχοποιία των Εκκλησιών της Άρτας».

1977
Δεύτερη έκδοση του μυθιστορήματος «Αντρέας Δημακούδης» μαζί με άλλα κείμενα που τιτλοφορούνται «Μαρτυρίες χαμού και δεύτερης πανοπλίας». Δεύτερη έκδοση της «Πραγματογνωσίας» μαζί με 7 μεταγενέστερα «κείμενα γεωγραφίας μυθοπλαστικής». Γράφει τα πεζά «Φαεινή και Νικόδημος» και «Ερωτηίδα» που δημοσιεύονται στην «Ευθύνη». Γέννηση της εγγονής του Ελισάβετ – Μαρίας.

1978
Ξανακοιτάζει και διορθώνει την «Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής» εν όψει της δεύτερης έκδοσης της που κυκλοφορεί εντός του έτους μαζί με μεταγενέστερα κείμενα. Μεταξύ αυτών πρωτοδημοσιεύεται το διήγημα «Η κυρά Θαλασσινή». Δεύτερη έκδοση του «Μυθιστορήματος» της Κυρίας Έρσης». Δεύτερη έκδοση του «Μητέρα Θεσσαλονίκη». Ατομικές εκθέσεις στη «Μικρή Στοά Τέχνης» και στη «Μικρή Πινακοθήκη της Διαγωνίου» στη Θεσσαλονίκη. Συνέντευξη στο περιοδικό «Διαβάζω» με τίτλο «Ποτέ δε θα γίνω λογοτέχνης».

1979
Γράφει τα πεζά «Ημέρες του Πάσχα», «Νέκρωση και Ζωή», «Κινητά και Ακίνητα», «Σκηνογραφία ημερομηνίας τακτής» και «Μια απεικόνιση» που θα δημοσιευθούν την επόμενη χρονιά. Δημοσιεύονται τα κείμενα «Μέρες εφτά» και «Διπλές χαρακιές». Συμμετέχει σε ομαδική έκθεση στην Γκαλερί «Πανσέληνος» Θεσσαλονίκη. Αγορά εξοχικής κατοικίας στο χωριό Άγιος Αντώνιος που θα τους φιλοξενήσει τακτικά την επόμενη δεκαετία.

1980
Πρώτη έκδοση της συλλογής «Παλαιότερα Ποιήματα και Νεώτερα Πεζά» που συμπεριλαμβάνει τα ποιήματα της συλλογής «Εικόνες», κείμενα του «Κοχλία» και τα πεζά της προηγούμενης χρονιάς. Έκθεση της ζωγραφικής δουλειάς του από κοινού με τη δουλειά του μαθητή του, Γιάννη Μενεσίδη. Κυκλοφορεί η ελληνική μετάφραση του βιβλίου του Jacques Lacarriere «Το ελληνικό καλοκαίρι», όπου υπάρχει εκτενής αναφορά στον ΝΓΠ.

1981
Ταξίδι και παραμονή 5 εβδομάδων στην Αυστραλία έπειτα από πρόσκληση του Αρχιεπισκόπου Στυλιανού. Δημοσιεύεται στο περιοδικό «Δραμινά Χρονικά» το πεζογράφημα «Πόλεως και Νομού Δράμας Παραμυθία». Συμμετέχει στο Α’ Συμπόσιο Ποίησης στην Πάτρα, όπου διαβάζει το κείμενο «Γλώσσα, γράμματα και αριθμοί». Γράφει το κείμενο «Κύπριος Εκκλησιασμός». Γράφει τη μελέτη «Αριθμητικές και άλλες εξισώσεις στο διήγημα «Φλώρα ή Λαύρα» του Παπαδιαμάντη» για τον τιμητικό τόμο «Φώτα Ολόφωτα».

1982
Ατομική έκθεση ζωγραφικής στην γκαλερί «Κοχλίας» στη Θεσσαλονίκη. Τρίτη έκδοση του «Ο πεθαμένος και η ανάσταση» με εξώφυλλο και οπισθόφυλλο του συγγραφέα. Γράφει πάντα με βάση τον Συναξαριστή τα κείμενα «Μνήμης Επίσκεψη» και «Υδάτων υπερεκχείλιση». Επανέκδοση του πεζογραφήματος «Βοροφρύνη ή η κυρία Μαριγώ». Κυκλοφορεί ο τόμος Modern Greek Poetry του Κίμων Φράιαρ, με μεταφράσεις έργων του.

1983
Τηλεοπτική εκπομπή «Η Μεγάλη Εβδομάδα κατά ΝΓΠ». Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Άγρα» σε αυτοτελή μορφή το «Πόλεως και Νομού Δράμας Παραμυθία» που θα τιμηθεί με το πρώτο Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος. Κυκλοφορεί επίσης σε αυτοτελή έκδοση η μετάφραση του «Ιγγιτούρ ή η τρέλα του Ελβενόν» του Μαλαρμέ. Κυκλοφορεί η μονογραφία του Γιώργου Δανιήλ «Homage to Byzantium: the Life and Works of Nikos Gabriel Pentzikis». Τρίτη έκδοση του «Μυθιστορήματος της Κυρίας Έρσης» με εξώφυλλο του συγγραφέα. Αφιέρωμα στον ΝΓΠ του περιοδικού «Η λέξη». Κυκλοφορεί η ανατύπωση του «Κοχλία» από το ΕΛΙΑ.

1984
Δεύτερη έκδοση της συλλογής πεζογραφημάτων «Συνοδεία». Συμμετοχή στην έκθεση ζωγραφικής Pittura Contemporanea Ellenica στο Σπολέτο της Ιταλίας. Διαβάζει ποιήματα του στο ραδιόφωνο. Ατομική έκθεση στην γκαλερί «Νέες Μορφές». Αφιέρωμα στον ΝΓΠ του περιοδικού «Γράμματα και Τέχνες». Κυκλοφορεί το φυλλάδιο «Ο ΝΓΠ ως Τιθωνός» με εξώφυλλο της Αθηνάς Σχινά και μελέτη της ίδιας για τη ζωγραφική του ΝΓΠ. Τηλεοπτικό αφιέρωμα της εκπομπής «Μονόγραμμα» της ΕΡΤ.

1985
Τηλεοπτική εκπομπή «Η ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα». Συνέντευξη στο περιοδικό «Τέταρτο». Ζωγραφίζει τον πίνακα «Η Θεσσαλονίκη με καπέλο την περισπωμένη». Ομώνυμο κείμενο δημοσιεύεται στο περιοδικό «Σύναξη». Επανέκδοση εκτός εμπορίου του «Μητέρα Θεσσαλονίκη» με εξώφυλλο τον πίνακα και εικονογράφηση τους πίνακες της Θεσσαλονίκης του 1966. Ζωγραφίζει τον πίνακα «Θεσσαλονίκη, γη μακάρων». Αναφορά στο έργο του ΝΓΠ στο βιβλίο του Περικλή Σφυρίδη «Οι ζωγράφοι της Διαγωνίου». Συμμετέχει στην έκθεση «Ζωγραφική, Γλυπτική – Χαρακτική» στην Εθνική Πινακοθήκη και στην ομαδική 8 ζωγράφων της Θεσσαλονίκης στο Βελλίδειο Πολιτιστικό Κέντρο. Ομιλία στην Τρίπολη. Ομιλία «Περί λόγων και μύθων» στην Πολυτεχνική Σχολή της Θεσσαλονίκης.

1986
Συμμετέχει σε έκθεση ζωγραφικής της «Τέχνης» στο Κιλκίς. Ταξίδι σε Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Αγγλία. Επισκέπτεται το Στρασβούργο για πρώτη φορά μετά 57 χρόνια. Κυκλοφορεί το λεύκωμα «Δώδεκα Ζωγράφοι της Θεσσαλονίκης». Δεύτερη έκδοση του «Προς Εκκλησιασμόν». Αναδρομική έκθεση του στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.

1987
Συμμετέχει στην πανελλήνια έκθεση ζωγραφικής με τα έργα «Ευχή προς μια ασθενή κυρία» (τέμπερα), «Πύλη και Χώνη» (τέμπερα) και «Βάπτιση» (σινική και κραγιόνια). Κυκλοφορεί αυτοτελώς το πεζογράφημα «Αίτημα Ηγουμένου προς Αυτοκράτορα». Ομιλία στη Φλώρινα «Εκκλησιαστικές μορφές στον μακεδόνικο αγώνα». Συμμετέχει με τον Γ.Θ. Βαφόπουλο και τον Τάκη Βαρβιτσιώτη στη συζήτηση για το περιοδικό «Μακεδόνικες Ημέρες» στο Βαφοπούλειο.

1988
Ατομική έκθεση στο βιβλιοπωλείο «Αγκάθι» στην Αθήνα. Αφιέρωμα του περιοδικού «Σύναξη». Κυκλοφορεί η ποιητική συλλογή «Ποιήματα (Παλαιοντολογικά)» που θησαυρίζει μέγα μέρος της ποιητικής του δουλειάς, κυρίως τα ποιήματα που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Μορφές» και την «Ανακομιδή». Δεύτερη έκδοση του «Σημειώσεις Εκατό Ημερών». Αναγορεύεται επίτιμος διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Στην τελετή διαβάζει το πεζογράφημα «Συναξάρι της 19ης Οκτωβρίου». Ο υπουργός Μακεδονίας – Θράκης του απονέμει Δίπλωμα Τιμής.

1989
Τηλεοπτικό αφιέρωμα της εκπομπής «Τέχνη και Πολιτισμός» της ΕΤ. Διάλεξη στο ίδρυμα Γουλανδρή – Χορν. Του απονέμεται το Βραβείο Χέρντερ στη Βιέννη. Ταξίδι σε Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία. Συνεχίζει την καθημερινή ψηφαριθμητική ανάλυσης των ποιημάτων του Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας Στυλιανού. Πρόθεση του, να εκδοθεί το έργο ως μελέτη. Δεν θα προλάβει να το ολοκληρώσει.

1990
Ομιλία στο Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν. «Σχέση της ψηφαρίθμησης με την προσευχή». Κυκλοφορεί ο τόμος των αναλέκτων «Υδάτων Υπερεκχείλιση». Έκθεση στην γκαλερί «Παρατηρητής». Ψηφίζει για τελευταία φορά· συνολικά έχει εξασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα 39 φορές.

1991
Συμμετέχει στη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για το μυθιστόρημα, που διοργανώνει το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Δεύτερη έκδοση του «Αρχείου». Μεγάλη αναδρομική έκθεση στη Δημοτική Πινακοθήκη Πάτρας.

1992
Δεύτερη έκδοση του «Ομιλήματα» με πρόλογο του Αρχιμ. Βασιλείου Ιβηρίτη. Συμμετέχει στη Συνάντηση Πεζογραφίας που διοργανώνεται στο πλαίσιο των Δημητρίων. Κυκλοφορεί η γαλλική μετάφραση τού «Ο πεθαμένος και η Ανάσταση» (Le jeune homme, la mort et la resurrection») από τον Bruno Dulibine. Βαθιά συγκλονισμένος από τη διατυπωμένη πρόθεση των Αρχών να φτιάξουν χωματερή στο χωριό Νυφόπετρες του Μιγδονικού Λεκανοπεδίου, τόπο που θεωρούσε μυθικά ιερό, εκφράζει την επιθυμία να γράψει μυθιστόρημα με τίτλο «Νυφόπετρες» και θέμα τις 3.256 γυναίκες που ερωτεύθηκε στη ζωή του. Δεν προλαβαίνει να το βάλει μπροστά.

1993
Πεθαίνει από καρδιακή ανακοπή στις 13 Ιανουαρίου. Κηδεύεται την επομένη και ενταφιάζεται στο Κοιμητήριο του Ιερού Κοινοβίου του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, στην Ορμύλια της Χαλκιδικής.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΤΖΙΚΗΣ
(ένθετο «7 ΗΜΕΡΕΣ», εφημερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», Αθήνα 1997)