14 Μαΐου

Φορητή εικόνα του πρωτομάρτυρος της Χίου Αγίου Ισιδώρου
του 19ου αιώνος από τον ομώνυμο Ιερό Ναό Αγίου Ισιδώρου
Πετροκοκκίνων Κάμπου Χίου
Το Νεχώρι είναι ένα μαστιχοχώρι λίγα χιλιόμετρα μακριά από την πόλη της Χίου. Εκεί, κατά την παράδοση, άφησε την τελευταία του πνοή, μετά από σκληρά βασανιστήρια, ο Άγιος Ισίδωρος, το έτος 250 μ.Χ. Ήταν τότε αυτοκράτορας του ρωμαϊκού κράτους ο Δέκιος. Ο Ισίδωρος, που καταγόταν από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, από Χιώτη πατέρα ειδωλολάτρη, ήταν ναύτης μιας μοίρας του στόλου των Ρωμαίων, που αγκυροβόλησε εκείνον τον χρόνο στο νησί της Χίου. Εκεί καταγγέλθηκε στον ναύαρχο του στόλου Νουμέριο, ότι ο ναύτης Ισίδωρος ήταν Χριστιανός. Είχε μάλιστα επαφές με την υπάρχουσα στη Χίο χριστιανική κοινότητα.
Ο Νουμέριος κάλεσε τον Ισίδωρο να απαρνηθεί τη χριστιανική θρησκεία, αλλ’ εκείνος δεν ενέδωσε. Παρά τις προσπάθειες και του ίδιου του πατέρα του, που εκλήθη γι’ αυτό στη Χίο, ο Ισίδωρος παρέμεινε αμετακίνητος στη χριστιανική πίστη. Μετά απ’ όλα αυτά ο πατέρας του εξοργισμένος, παρόρτυνε τον Νουμέριο να τον βασανίσει ανελέητα. Έτσι, επαληθεύτηκε ο λόγος του Κυρίου, ότι «παραδώσει εἰς θάνατον πατὴρ τέκνον» (Ματθ., Ι’ 21). Πράγματι, μετά από πολλά βασανιστήρια, ο Άγιος Ισίδωρος αποκεφαλίστηκε στις 14 Μαΐου του 250 μ.Χ., οπότε και τιμάται η μνήμη του.

Μαστιχόδεντρα στη Χίο
Το σεπτό λείψανό του το έριξαν σε ένα φαράγγι για να τον καταφάγουν τα όρνεα, λίγοι δε στρατιώτες φύλαγαν εκεί, μην τυχόν έλθουν οι Χριστιανοί και παραλάβουν το σώμα. Όμως μία Χριστιανή ονόματι Μυρόπη, ήλθε τη νύχτα και με την βοήθεια δύο υπηρετριών, την ώρα που οι στρατιώτες ησύχαζαν, παρέλαβε το ιερό λείψανο και το ενταφίασε. Την επομένη, ο Νουμέριος πληροφορήθηκε ότι το λείψανο του Μάρτυρος είχε αρπαχθεί. Υπέθεσε ότι οι στρατιώτες δελεάστηκαν με χρήματα και δώρα και επέτρεψαν στους Χριστιανούς να παραλάβουν το σώμα του Αγίου. Γι’ αυτό τους φυλάκισε, ενώ παράλληλα κυκλοφόρησε την είδηση ότι θα τους φονεύσει, αν δεν του πουν σε ποιον παρέδωσαν το λείψανο. Η Μυρόπη έκρινε ότι θα ήταν άδικο να εκτελεσθούν οι στρατιώτες. Γι’ αυτό παρουσιάσθηκε στον Νουμέριο και του δήλωσε την αλήθεια. Εκείνος έδωσε εντολή να την φυλακίσουν. Μετά το μαρτύριό της, οι Χριστιανοί έθαψαν με ευλάβεια το λείψανο της Παρθενομάρτυρος κοντά στον τάφο, όπου προηγουμένως η ίδια είχε αποθέσει το τίμιο λείψανο του Αγίου Ισιδώρου.

Μαστιχοχώρια Χίου
Η ύπαρξη των Λειψάνων του Αγίου Ισιδώρου στη Χίο μαρτυρείται ήδη από τον 6ο αιώνα μ.Χ. από τον αγιολόγο Γρηγόριο Τουρώνη. Προηγουμένως, τον 5ο αιώνα μ.Χ., ο Άγιος Μαρκιανός, Οικονόμος της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως, είχε μεταφέρει στη Βασιλεύουσα την Κάρα και μέρος των Λειψάνων του Μάρτυρος, τα οποία κατέθεσε σε παρεκκλήσιο του Ναού της Παναγίας στο Πέραν. Τα υπόλοιπα λείψανα του Μάρτυρος αφαιρέθηκαν από την Χίο το 1125 μ.Χ., με την βοήθεια του Βενετικού Στόλου, από τον Ελληνόφωνο Λατίνο Κληρικό Cebrano Cebrani, με την ευκαιρία στρατιωτικής αποστολής στην Ανατολή του Δόγη Δομηνίκου Michiel. Την 1η Μαΐου 1356 μ.Χ. τα λείψανα του Μάρτυρος κατατέθηκαν σε Παρεκκλήσιο προς τιμήν του, στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μάρκου. Την 17η Σεπτεμβρίου 1626 μ.Χ. η Κάρα του Αγίου εκλάπη από την Τουρκοκρατούμενη Κωνσταντινούπολη με την βοήθεια ενός ντόπιου Χριστιανού, ο οποίος πληρώθηκε αδρότατα από τις Βενετικές Αρχές. Η Κάρα έφθασε στη Βενετία την 1η Μαρτίου 1627 μ.Χ. και κατατέθηκε στο Θησαυρό του Αγίου Μάρκου. Αποτμήματα του ιερού λειψάνου του Αγίου Ισιδώρου βρίσκονται σήμερα στη Μητρόπολη της Χίου και στην Ιερά Μονή Φιλοθέου Αγίου Όρους.

Το «δάκρυ» της Μαστίχας
Κατά την παράδοση το μαρτύριο του Αγίου Ισιδώρου συνδέεται με το «δάκρυ» του μαστιχοφόρου σκίνου, τη Μαστίχα. Η γη της Χίου, που ποτίστηκε από το τίμιο αίμα του Μάρτυρος, θρηνεί έτσι παντοτινά τον μαρτυρικό του θάνατο. Σύμφωνα με την παράδοση, στον τόπο που βασάνιζαν τον Άγιο Ισίδωρο, τα μαστιχόδεντρα έβγαλαν ευωδιαστά δάκρυα, τη μαστίχα, κλαίγοντας για το μαρτύριό του. Μια παραλλαγή της ίδιας παράδοσης αναφέρει ότι μαστίχα βγάζουν μόνον οι σχίνοι στις περιοχές όπου ο Άγιος Ισίδωρος δάκρυσε και μάτωσε από τα φρικτά βασανιστήρια που του έκαναν.

Μαστιχοχώρια Χίου
Το δέντρο – θάμνος ευδοκιμεί μόνο στη νότια Χίο, στα ονομαστά Μαστιχοχώρια, και «κρατάει» στον τόπο τους πάνω από 5.000 οικογένειες, που διαμένουν στα 24 παραδοσιακά αυτά χωριά και ασχολούνται με την καλλιέργεια και την παραγωγή της μαστίχας. Λέγεται ότι δοκίμασαν πολλοί να μεταφέρουν και να καλλιεργήσουν σε άλλα μέρη μαστιχόδεντρα, φυτεμένα σε γλάστρες, αλλά το αποτέλεσμα ήταν να παράγουν ..απλό ρετσίνι και όχι μαστίχα. Σήμερα η μαστίχα χρησιμοποιείται σε πάρα πολλά προϊόντα, κυρίως στη ζαχαροπλαστική, στη μαγειρική, στην ποτοποιία, στη φαρμακευτική, στη σαπωνοποιία και στην παρασκευή αρωμάτων και καλλυντικών. Το φίνο άρωμα, η εκλεκτή γεύση και τα οφέλη της μαστίχας την καθιστούν ένα προϊόν περιζήτητο και κάνουν γνωστή τη Χίο μας στα πέρατα του κόσμου!
Απολυτίκιο (Ήχος δ’ – Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ)
Ως στρατευθείς τω Βασιλεί των αιώνων, των επιγείων την στρατείαν απώσω, και ευθαρςώς εκήρυξας Χριστόν τον Θεόν· όθεν τον αγώνά σου, τον καλόν εκτελέσας, Μάρτυς θεοδόξαστος, του Σωτήρος εδείχθης· ον εκδυσώπει σώζεσθαι ημάς, τους σε τιμώντας, παμμάκαρ Ισίδωρε.
Πηγή: ieramonopatia.gr