kimintenia

Ένα λαμπρό προσκύνημα και το τάμα με τα κουδουνάκια
από την Πρίγκηπο στην Ελλάδα!

Η θαυματουργή εικόνα του Αγίου Γεωργίου του Κουδουνά

Στην Προποντίδα, στη θάλασσα του Μαρμαρά, βρίσκονται τα πανέμορφα Πριγκηπόνησα. Το μεγαλύτερο και ωραιότερο από όλα είναι η Πρίγκηπος. Στην κορυφή του νότιου και υψηλότερου λόφου της δεσπόζει επιβλητικά ένα από τα πιο γνωστά ελληνορθόδοξα μοναστήρια, η φημισμένη Μονή του Αγίου Γεωργίου του Κουδουνά. Χιλιάδες πιστοί, όχι μόνο χριστιανοί, αλλά και πολλοί μουσουλμάνοι, προσέρχονται κάθε χρόνο στη μνήμη του Αγίου Γεωργίου και περιμένουν υπομονετικά ατελείωτες ώρες, προκειμένου να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα του, ζητώντας του να εισακούσει τις παρακλήσεις τους.

Η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Κουδουνά στην Πρίγκηπο

Κατά την παράδοση, το μοναστήρι ιδρύθηκε το 963 μ.Χ., επί αυτοκράτορος Νικηφόρου Β’  Φωκά. Η εικόνα του Αγίου Γεωργίου του Κουδουνά δόθηκε ως δώρο από τη γυναικεία μονή της Ειρήνης της Αθηναίας. Αργότερα, το 1204, η μονή δέχθηκε επιδρομή από τους Σταυροφόρους της Δ’ Σταυροφορίας, και το 1302 καταστράφηκε από φωτιά. Ωστόσο, οι μοναχοί κατάφεραν να διασώσουν ορισμένα κειμήλια και μαζί και την εικόνα του Αγίου Γεωργίου, τα οποία εν συνεχεία έκρυψαν σε δυσπρόσιτη περιοχή.

Η εικόνα του Αγίου Γεωργίου παρέμεινε εκεί χωρίς να υποστεί καμία φθορά μέχρι τη θαυματουργή εύρεσή της από έναν βοσκό. Σύμφωνα με τον θρύλο, ο βοσκός είδε στον ύπνο του τον Άη Γιώργη που του ζήτησε να ανέβει στον λόφο για να τον βρει. Του είπε να σκάψει εκεί όπου θα άκουγε κουδούνια να ηχούν. Έτσι και έγινε. Ο βοσκός ακολούθησε όσα του είπε ο Άγιος. Ανέβηκε στον λόφο και, όπως υπέδειξε ο Άγιος, βρήκε την εικόνα του που είχε τον λαιμό του αλόγου του στολισμένο με αληθινά κουδουνάκια κρεμασμένα σε αλυσίδα τα οποία φυλάσσονται, έως και σήμερα, πάνω στην εικόνα του Αγίου στην ιερά μονή του στην Πρίγκηπο. Στη συνέχεια, ο βοσκός επανίδρυσε τη μονή προς τιμήν του Αγίου. Από τότε δίνονται στους χιλιάδες προσκυνητές κουδουνάκια ως ευλογία του Αγίου τα οποία, με τη χάρη του, θαυματουργούν.

Το έθιμο του ταξίματος στον Άγιο Γεώργιο Κουδουνά είναι ευρύτατα διαδεδομένο και η φήμη του ξεπερνάει τα όρια του όμορφου νησιού της Πριγκήπου αλλά και όλων των Πριγκηπονήσων, φέρνοντας όλο τον χρόνο πλήθη πιστών στο ιστορικό Μοναστήρι και στη χάρη του Αγίου προστάτη του! Οι πιστοί ευλογούν στην εικόνα του αγίου Γεωργίου του Κουδουνά μικρά κουδουνάκια, που είτε μοιράζονται από τη μονή είτε τα φέρνουν οι ίδιοι, παρακαλώντας τον να τους ενισχύσει και να δώσει ίαση, λύτρωση και παρηγορία σε ό,τι τους απασχολεί ή τους ταλαιπωρεί. Εν συνεχεία, φορούν το ευλογημένο κουδουνάκι πάνω τους ή στον άνθρωπο για τον οποίο έχουν προσευχηθεί και με ευλάβεια περιμένουν να τους επισκεφτεί η χάρη του Αγίου και να τους ελεήσει. Όταν, μετά από λίγο ή περισσότερο καιρό, το πρόβλημά τους λυθεί και αποκατασταθεί, έρχονται ξανά προσκυνητές στον Άη Γιώργη τον Κουδουνά και φέρνουν πίσω το τάμα τους, δηλαδή το κουδουνάκι που είχαν ευλογήσει και το κρεμούν στην εικόνα του ευχαριστώντας τον για τη βοήθειά του.

Κουδουνάκια του Αγίου Γεωργίου από τον εν Αθήναις
Σύλλογο Πριγκηπιανών «Άγιος Γεώργιος ο Κουδουνάς»

Τα θαύματα του Αγίου είναι πολλά. Ο Άγιος δεν ξεχωρίζει τους πιστούς. Δεν ικανοποιεί μόνο τα θελήματα των Ρωμιών που του έτρεφαν ανέκαθεν μεγάλη ευλάβεια. Όποιος απευθύνεται σε Εκείνον λαμβάνει τη Θεία Χάρη. Έτσι εξηγείται η μεγάλη προσέλευση αλλοθρήσκων στο Μοναστήρι απ’ όλη σχεδόν την Τουρκία. Τούρκοι προσκυνητές -γυναίκες, άντρες και παιδιά- ανεβαίνουν προς το μοναστήρι. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Μουσουλμάνοι δεν χρησιμοποιούν για τα τάματά τους τα κουδουνάκια των ρωμιών αλλά καρουλάκια κλωστής την οποία ξετυλίγουν στη διαδρομή, συγκρατώντας τη στα δέντρα ή σε πέτρες, μέχρι να φτάσουν στην είσοδο της εκκλησίας.

Δεν επιτρέπεται να μιλάνε όσο ανεβαίνουν. Μπορούν να μιλήσουν μόνο στην επιστροφή, όταν θα έχουν αφήσει την ευχή και το τάμα τους στον Άγιο. Μόνον έτσι πιστεύουν πως θα τους ακούσει ο Άγιος και θα πραγματοποιήσει την ευχή τους. Ο καθένας γράφει ό,τι θέλει σε ένα χαρτάκι και το αφήνει στον Άγιο. Πολλοί θα επιστρέψουν σε σύντομο χρονικό διάστημα για να ευχαριστήσουν τον Άη-Γιώργη που άκουσε την προσευχή τους και ικανοποίησε την επιθυμία τους ή βρήκε λύση στο πρόβλημά τους και ας είναι αλλόθρησκοι. Έτσι ο ένδοξος Αη Γιώργης της χριστιανοσύνης είναι ένας άγιος οικουμενικός που η προστασία του σκεπάζει ολόκληρο τον κόσμο και όλους τους ανθρώπους που προσέρχονται με πίστη και ευλάβεια στη χάρη του!

Ιερός ναός Αγίου Γεωργίου Κουδουνά, Πρίγκηπος

Το προσκύνημα στον Αη Γιώργη τον Κουδουνά γινόταν συνήθως στην εορτή του οπότε συνέρρεε στη μονή πλήθος πιστών και ακολουθούσε το ξακουστό «Αγιωργίτικο πανηγύρι» που κρατούσε μέρες. Στην Τουρκία, άλλωστε, η 23η Απριλίου αποτελεί επίσημη αργία αφιερωμένη στα παιδιά. Έτσι, το πλήθος μπορεί να προσέλθει στο νησί χωρίς να χρειασθεί να πάρει άδεια από την εργασία του. Το δεύτερο πανηγύρι του Μοναστηριού γίνεται στις 24 Σεπτεμβρίου, εορτή της Παναγίας της Μυρτιδιωτίσσης και της Άγιας Θέκλας της πρωτομάρτυρος. Και με την ευκαιρία αυτή, συρρέει πάλι μεγάλο πλήθος προσκυνητών.

Η Σκάλα της Πριγκήπου

Παλαιότερα, έταζαν στον Άγιο μόνον ανθρώπους που αντιμετώπιζαν νοητικές και ψυχικές ασθένειες. Με τον καιρό, με τα αναρίθμητα θαύματα, τα τάματα στον Άγιο Γεώργιο τον Κουδουνά γενικεύτηκαν και πλέον αφορούν κάθε ανάγκη ή ασθένεια ή βάσανο που βαραίνει τους ανθρώπους. Την παράδοση αυτή, που κρατάει εδώ και αιώνες, συνεχίζει σήμερα και στην Ελλάδα ο εν Αθήναις Σύλλογος Πριγκηπιανών «Άγιος Γεώργιος ο Κουδουνάς», που εδρεύει στο Παλαιό Φάληρο Ν. Αττικής και έχει μέλη του τους Πριγκηπιανούς που ήρθαν στη χώρα μας κυρίως μετά τα Σεπτεμβριανά του 1955 και τις απελάσεις του 1964, αλλά και ρωμιούς που προέρχονται από την άλλοτε πολυπληθή Πολίτικη κοινότητα των Πριγκηπονήσων και της Πόλης.

Ο Σύλλογος έχει καθιερώσει στις δράσεις του μία εκδρομή που γίνεται κάθε χρόνο, τον Μάιο, σε κάποιο μοναστήρι ή ναό της ελληνικής επαρχίας ή της υπαίθρου αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο. Προμηθεύει τα μέλη του με κουδουνάκια τα οποία οι προσκυνητές ευλογούν στην εικόνα του Αγίου Γεωργίου του ναού, σε ανάμνηση του ιερού προσκυνήματος στον Άη Γιώργη τον Κουδουνά της αλησμόνητης πατρίδας Πριγκήπου, και εν συνεχεία τα παίρνουν μαζί τους ως ευλογία ο καθένας ή τα αφήνουν στην εικόνα του αγίου, αν πρόκειται για τάμα που εκπληρώθηκε με τη βοήθειά Του, ευχαριστώντας τον.

Πρίγκηπος… όπως Παράδεισος!

Το Προσκύνημα στον Άγιο Γεώργιο Κουδουνά:

Το έθιμο με τα τάματα και τα κουδουνάκια του Αγίου Γεωργίου του Κουδουνά είναι ευρύτερα γνωστό στον ελλαδικό χώρο ακόμα και από πιστούς που δεν έλκουν την καταγωγή τους από την Πρίγκηπο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για αυτό υπήρξε η γαμήλια μπομπονιέρα της Τζένης Μπαλατσινού και του υπουργού Βασίλη Κικίλια, που ήταν στολισμένη με κουδουνάκια του Αη Γιώργη και, σε μικρό σημείωμα, ανέφερε την ιστορία του εθίμου μέσα από μια ιδιαίτερα καλαίσθητη σύνθεση:

Πηγές:
– Ακύλας Μήλλας, «Αναδρομή στα Πριγκηπόννησα», εκδ. Μίλητος, ISBN 960-8460-17, σελ. 297, 450 επ.
– Ακύλας Μήλλας, «Η Πρίγκηπος», Εκδόσεις Συλλόγου και Λαογραφικής Έρευνας «Η Μνημοσύνη», με τη φροντίδα του εκδοτικού οίκου «Μέλισσα», Νοέμβριος 1988, ιδίως σελ. 449 επ., 541.
– Σύλλογος Πριγκηπιανών «Άγιος Γεώργιος ο Κουδουνάς», «Ανθολόγιο της Ιεράς & Σταυροπηγιακής Μονής Αγίου Γεωργίου Κουδουνά Πριγκήπου», Αθήνα 2008, facebook.com/SyllogosPrigipianon
– Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών (Οι.Ομ.Κω.), «Σεπτεμβριανά», σε: http://www.conpolis.eu
– Ιερά Μητρόπολις Πριγκηποννήσων, σε: https://www.impringiponnison.org
– vimaorthodoxias.gr, dogma.gr, e-daily.gr, monastiria.gr

kimintenia.wordpress.com