Οι άγιοι ένδοξοι και πρωτοκορυφαίοι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος

29 Ιουνίου

«Σταύρωσις εἷλε κήρυκα Χριστοῦ Πέτρον,
Τομὴ δὲ Παῦλον, τὸν τεμόντα τὴν πλάνην.
Τλῆ ἐνάτῃ Σταυρὸν Πέτρος εἰκάδ’ ἄορ δέ γε Παῦλος»

Σήμερα, 29η Ιουνίου, η Αγία Εκκλησία μας πανηγυρίζει τους πρωτοκορυφαίους αγίους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Ο Απόστολος Πέτρος εργάσθηκε και μερίμνησε κυρίως για τους Χριστιανούς που προήλθαν από την τάξη των Ιουδαίων, ο δε Απόστολος Παύλος, έχοντας ως αφετηρία τους Ιουδαίους, απευθύνθηκε εν συνεχεία στα έθνη, δηλαδή στους ειδωλολάτρες.

Άγ. Απόστολοι Πέτρος και Παύλος, Βογατσικό

Ο άγιος Απόστολος Πέτρος καταγόταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Ήταν γιος του Ιωνά και αδελφός του αγίου Αποστόλου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου. Ο Πέτρος και ο Ανδρέας ήταν ψαράδες στη λίμνη Γεννησαρέτ. Ο Πέτρος είχε νυμφευθεί στην Καπερναούμ, όπου έμενε οικογενειακώς μαζί και με την πεθερά του. Όπως μας πληροφορεί το Ευαγγέλιο, όταν ο Ιησούς έφθασε στη λίμνη της Γεννησαρέτ συνάντησε τους δυο αδελφούς Πέτρο και Ανδρέα οι οποίοι έριχναν τα δίχτυα τους. Αμέσως μετά την κλήση τους, άφησαν τα δίχτυα και τις οικογένειές τους και τον ακολούθησαν. Ψαράς στο επάγγελμα, ήταν τύπος αυθόρμητος, ορμητικός, και τη ζωή του κοντά στο Χριστό τη μαθαίνουμε από τα τέσσερα Ευαγγέλια, ενώ την αποστολική του δράση, από τις πράξεις των Αποστόλων. Έγραψε δύο Καθολικές Επιστολές, μέσα από τις οποίες προτρέπει τους χριστιανούς: «Νήψατε, γρηγορήσατε, ο αντίδικος υμών διάβολος ως λέων ωρυόμενος περιπατεί ζητών τίνα καταπίη» (Α’ Πέτρου ε’,8). Δηλαδή «εγκρατευθείτε, γίνετε άγρυπνοι και προσεκτικοί. Διότι ο αντίπαλος και κατήγορός σας ο διάβολος, σαν λιοντάρι που βρυχάται, περιπατεί με μανία και ζητάει ποιον να τραβήξει μακριά από την πίστη και να τον καταπιεί». Στον Απόστολο Πέτρο ο Χριστός είπε τον περίφημο λόγο Του: «Κἀγώ δε σοι λέγω ὅτι σύ εἶ ὁ Πέτρος, καί ἐπί ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τήν ἐκκλησίαν, καί πύλαι ἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς». Μετά την Ανάληψη του Κυρίου, ο Πέτρος, δίδαξε το Ευαγγέλιο στην Ιουδαία, στην Αντιόχεια, στον Πόντο, στη Γαλατία, στην Καππαδοκία, στην Ασία και στη Βιθυνία. Κατά την παράδοση, έφτασε μέχρι την Ρώμη, όπου επί Νέρωνος (54-68μ.Χ.) υπέστη μαρτυρικό θάνατο, αφού τον σταύρωσαν χιαστί, με το κεφάλι προς τα κάτω περί το έτος 64 μ.Χ.

Ο άγιος Απόστολος Παύλος γεννήθηκε στην Ταρσό της Κιλικίας, σε ένα χωριό που ονομάζεται Γίσχαλα. Αρχικά ονομαζόταν Σαούλ και ήταν σκληρός διώκτης του Χριστιανισμού. Μάλιστα πρωτοστάτησε στο μαρτυρικό τέλος του Αγίου Στεφάνου, μεταξύ εκείνων που λιθοβόλησαν μέχρι θανάτου τον ένδοξο Πρωτομάρτυρα της Εκκλησίας μας. Το 36 μ.Χ. περίπου, ενώ μετέβαινε στη Δαμασκό για να διώξει και εκεί χριστιανούς, έγινε η μεταστροφή του στον Χριστιανισμό μέσα από ένα μεγάλο θαύμα, κατά το οποίο φανερώθηκε σε εκείνον ο Χριστός, ο οποίος του απηύθυνε τη φοβερή ερώτηση: «Σαούλ, Σαούλ, τι με διώκεις; σκληρόν σοι προς κέντρα λακτίζειν» (Σαούλ, Σαούλ, τι με καταδιώκεις; Είναι σκληρό νά χτυπάς τα καρφιά) (Πράξ. 26,14). Κατατρομαγμένος ο Παύλος ρωτά: «Τις ει, Κύριε;», για να πάρει την απάντηση: «Εγώ ειμι Ιησούς ον συ διώκεις, αλλά ανάστηθι και είσελθε εις την πόλιν, και λαληθήσεται σοι τι σε δει ποιείν». Ο Παύλος είδε ολοζώντανο τον Χριστό να τον καλεί: «Σήκω επάνω, Σαούλ, και πήγαινε στη Δαμασκό. Εκεί θα μάθεις τι πρέπει να κάμεις». Ο Παύλος σηκώθηκε, όπως μας πληροφορούν οι Πράξεις (9:1-29, 22:3-21 και 26:9-21), αλλά ήταν τυφλός. Η συνοδεία του τον οδήγησε στη Δαμασκό και τον άφησε στον Ιούδα, όπου έμεινε τρεις ημέρες νηστικός και τυφλός, όταν την τρίτη μέρα πήγε και τον βρήκε ο Ανανίας λέγοντάς του: «Σαούλ, αδελφέ μου, παρουσιάσθηκε σε μένα ο Χριστός και με διέταξε να έλθω να σε γιατρέψω». Ο Ανανίας άγγιξε το κεφάλι του Παύλου και αμέσως βρήκε το φως του. Από τρομερός διώκτης του χριστιανισμού έγινε ο θερμότερος κήρυκας του Ευαγγελίου, θυσιάζοντας μάλιστα και τη ζωή του γι’ αυτό. Ονομάστηκε «Πρώτος μετά τον Έναν» και «Απόστολος των Εθνών», λόγω των τεσσάρων μεγάλων αποστολικών περιοδειών του. Ο άγιος Απόστολος Παύλος είναι ο ιδρυτής της Εκκλησίας της Ελλάδος. Συνέγραψε 14 επιστολές προς τις Εκκλησίες τις οποίες εκείνος ίδρυσε. Τη ζωή του με τις περιπέτειές του θα τα δει κανείς, αν μελετήσει τις Πράξεις των Αποστόλων, αλλά και τις 14 Επιστολές του στην Καινή Διαθήκη. Ο Απόστολος Παύλος θέλει κάθε χριστιανός, όπως και ο ίδιος, να αισθάνεται και να λέει: «ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός» (Προς Γαλάτας Β’,20). Δηλαδή, «δεν ζω πλέον εγώ, ο παλαιός άνθρωπος, αλλά ζει μέσα μου ο Χριστός». Και ακόμα, «τα πάντα και εν πάσι Χριστός» (Προς Κολασσαείς Γ’,11). «Να διευθύνει», δηλαδή, «όλες τις εκδηλώσεις τις ανθρώπινης ζωής μας ο Χριστός». Ο Απόστολος Παύλος υπέστη μαρτυρικό θάνατο δι’ αποκεφαλισμού στη Ρώμη, μεταξύ των ετών 64-67 μ.Χ.

Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) (Ἦχος δ’)
Οἱ τῶν Ἀποστόλων πρωτόθρονοι, καὶ τῆς Οἰκουμένης διδάσκαλοι, τῷ Δεσπότῃ τῶν ὅλων πρεσβεύσατε, εἰρήνην τῆ οἰκουμένῃ δωρήσασθαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον (Ἦχος β’ – Τοὺς ἀσφαλεῖς)
Τοὺς ἀσφαλεῖς καὶ θεοφθόγγους κήρυκας, τὴν κορυφὴν τῶν Μαθητῶν σου Κύριε, προσελάβου εἰς ἀπόλαυσιν, τῶν ἀγαθῶν σου καὶ ἀνάπαυσιν, τοὺς πόνους γὰρ ἐκείνων καὶ τὸν θάνατον, ἐδέξω ὑπὲρ πᾶσαν ὁλοκάρπωσιν, ὁ μόνος γινώσκων τὰ ἐγκάρδια.

Ο Άγιος Απόστολος Παύλος είναι πολιούχος άγιος της Κορίνθου και της Καβάλας. Η τίμιες Κάρες και των δύο Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, αποθησαυρίζονται στη ρωμαιοκαθολική Βασιλική του Αγίου Ιωάννου Λατερανού στη Ρώμη. Μέρος των ιερών Λειψάνων του Αγίου Πέτρου βρίσκονται στη ρωμαιοκαθολική Βασιλική του Αγίου Πέτρου της Ρώμης, ενώ αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του φυλάσσονται στον ρωμαιοκαθολικό Ναό της Αγίας Πουντεντιάνας στη Ρώμη και στις Μονές Ιβήρων και Παντελεήμονος Αγίου Όρους. Οι αλυσίδες του Αγίου Πέτρου φυλάσσονται στη ρωμαιοκαθολική Βασιλική του Αγίου Πέτρου «τῶν Δεσμῶν» επίσης στη Ρώμη. Μέρος των ιερών Λειψάνων του Αγίου Αποστόλου Παύλου φυλάσσονται στον ομώνυμο ρωμαιοκαθολικό Ναό «Ἐκτός τῶν Τειχῶν» της Ρώμης. Ένας εκ των οδόντων του φυλάσσεται στη συλλογή των Ανακτόρων του Μπάκινγχαμ στο Λονδίνο. Απότμημα του Ιερού Λειψάνου του φυλάσσεται στην ιερά Μονή Κουτλουμουσίου Αγίου Όρους. Η αλυσίδα και το οδοιπορικό ραβδί του Αγίου Αποστόλου Παύλου φυλάσσονται στο ρωμαιοκαθολικό Παρεκκλήσιο «Φιόρι» της Ρώμης.

Ο ασπασμός των αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου

Ο μήνας Ιούνιος λαμπροφορεί τις μεγάλες μορφές των αγίων πρωτοθρόνων αποστόλων Πέτρου και Παύλου (29 Ιουνίου), για των οποίων την εορτή μάλιστα η Εκκλησία μας προετοιμάζει με ξεχωριστή νηστεία. Πρόκειται περί μεγάλης εορτής, κατά την οποία καλούμαστε να ακολουθήσουμε και εμείς την εν αγάπη προς τον Κύριο πορεία τους, αλλ’ επίσης να προκληθούμε να αναμετρηθούμε και στο θέμα της εν Χριστώ ενότητάς μας, όπως αυτό προβάλλεται με έντονο τρόπο από την εικόνα του ασπασμού – εναγκαλισμού τους, καθώς η πιο γνωστή εικόνα των πρωτοκορυφαίων είναι ακριβώς εκείνη κατά την οποία ο ένας αγκαλιάζει και ασπάζεται τον άλλον. Κατά τον μακαριστό Φώτη Κόντογλου μάλιστα υπάρχει κι ένα επίγραμμα που συνοδεύει τη συγκεκριμένη εικόνα: «Ποθών ο Πέτρος την σεβασμίαν θέαν του συμμαθητού, προς συνάντησιν τρέχει. Ιδών δ’ ο Παύλος όνπερ επόθει λίαν, χείρας εκτείνας, δεξιούται τον Πέτρον» (Ποθώντας ο Πέτρος τη σεβάσμια όψη του συμμαθητή του τρέχει προς συνάντησή του. Βλέποντας κι ο Παύλος αυτόν που τόσο πολύ ποθούσε απλώνει τα χέρια και τον αγκαλιάζει).

Η κλήση ν’ ακολουθήσει κανείς τους αγίους είναι αυτονόητη για την Εκκλησία. Δεν τους προβάλλει χάριν φιλολογικού μνημοσύνου, αλλά για να τους υποδείξει ως οδοδείκτες και αδελφούς, οι οποίοι προσανατολίζουν στον μόνο Σωτήρα Ιησού Χριστό κι ενισχύουν τον δικό μας πνευματικό αγώνα προς μίμησή τους. Άλλωστε «τιμή μάρτυρος μίμησις μάρτυρος». Κι αυτό σημαίνει ότι όπως οι μεγάλοι αυτοί απόστολοι αγάπησαν με απόλυτο τρόπο τον Χριστό μέχρι θυσίας της ζωής τους, κατά τον ίδιο τρόπο οφείλουμε κι εμείς αντιστοίχως να πορευτούμε. Το ξεχωριστό στην εορτή που αξίζει σχολιασμού είναι ο εναγκαλισμός τους. Γιατί στον εναγκαλισμό βλέπουμε το όριο της πίστεώς μας, αυτό που ο καθένας πρέπει να κάνει με κάθε συνάνθρωπό του.

Τι εννοούμε; Μπορεί κατ’ αρχάς η εικόνα να προϋποθέτει μία «απολογητική» διάθεση του αγιογράφου -ιστορικά γνωρίζουμε ότι είχε υπάρξει σύγκρουση μεταξύ των δύο αποστόλων. Ο απόστολος Παύλος όταν «ήρθε ο Πέτρος στην Αντιόχεια, του αντιμίλησε κατά πρόσωπο, γιατί ήταν αξιοκατάκριτος. Γιατί πριν έρθουν μερικοί άνθρωποι του Ιακώβου, έτρωγε στα κοινά δείπνα μαζί με τους εθνικούς. Σαν ήρθαν όμως, υποχωρούσε και διαχώριζε τη θέση του, επειδή φοβόταν τους Ιουδαίους»: Γαλ. 2,11 εξ.). Όμως αυτό που κυριάρχησε και τότε και μετέπειτα ήταν ακριβώς η εν Χριστώ ενότητά τους, ο εναγκαλισμός τους. Γιατί τελικά αυτό ισχύει στη χριστιανική πίστη: μπορεί να διαφωνώ με τον συνάνθρωπό μου (όταν πρόκειται μάλιστα για θέματα που δεν άπτονται του πυρήνα της πίστεως), δεν παύω όμως να τον αγαπώ και να χαίρομαι από την παρουσία του και την ύπαρξή του. Κι αυτό, γιατί η αγάπη ως αποδοχή του άλλου, και μάλιστα σε σημείο να τον θεωρώ κομμάτι δικό μου και κρυμμένη παρουσία του Χριστού, είναι το διαρκώς ζητούμενο και το άκρως επιθυμητό.

Ο Κύριος αυτό έθεσε ως προϋπόθεση για να είναι μαζί μας και εμείς μαζί Του. «Αυτή είναι η εντολή μου με την οποία θα δείχνετε ότι με αγαπάτε: να αγαπά ο ένας τον άλλον». Για να συνεχίσει: «Έτσι θα νιώσετε κι εσείς την αγάπη του Θεού Πατέρα και τη δική μου και θα κάνουμε κατοικητήριό μας την ύπαρξή σας». Οπότε στην εικόνα του εναγκαλισμού των αποστόλων με τη διευκρίνηση του επιγράμματος έχουμε την εποπτική παράσταση της σχέσεως των χριστιανών μεταξύ μας: τρέχουμε με βαθιά αγάπη προς τον συνάνθρωπό μας, γιατί μας έλκει το σεβάσμιο της μορφής του∙ κι εκείνος αντιστοίχως με τον ίδιο πόθο προς εμάς ανοίγει την αγκαλιά του για να μας περικλείσει μέσα του. Και το βάθος που δεν φαίνεται στην εικόνα: και οι δύο είναι μέσα στην αγκαλιά του Χριστού. Κάθε διαφορετική εικόνα σχέσεως, έστω κι αν χαρακτηρίζεται χριστιανική, δεν είναι. Γιατί πάντα θα λείπει η παρουσία του Χριστού. Για τούτο, ας μιμηθούμε και εμείς τους αγίους Πρωτοκορυφαίους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο, τους οποίους σήμερα η Εκκλησία μας προβάλλει ως πρότυπο ζωής, πειθαρχώντας στην προτροπή του Αποστόλου Παύλου: «Μιμηταί μου γίνεσθε, καθώς καγώ Χριστού» (Α’ Κορ. ια’,1).Ο μεν Πέτρος αρνήθηκε τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό τρεις φορές την ώρα των φρικτών Του Παθών, ο δε Παύλος υπήρξε φοβερός διώκτης των Χριστιανών, παρ’ όλα αυτά η ζωή τους αγιάσθηκε από το μήνυμα του Ευαγγελίου και με τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος ανεδείχθησαν πρώτοι και κορυφαίοι απάντων των Αγίων Αποστόλων.

Πηγές: orthodoxia.online, saint.gr, newsbeast.gr

Σχολιάστε