Δεν έχουν τέλος τα έθιμα του Δωδεκαημέρου στην Ελλάδα, Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς. Ένα ιδιαίτερο γευστικό έθιμο των χωριών της Θράκης συνδέεται με τη γεύση. Πρόκειται για την εβρίτικη «αλμυρή βασιλόπιτα», που μεταξύ των φύλλων της έκρυβε, εκτός από το παραδοσιακό φλουρί, καρπούς, ξυλάκια ή άλλα υλικά της φύσης με διαφορετικούς συμβολισμούς -άλλο σχετιζόταν με την καλή υγεία, άλλο με την καλή σοδειά, άλλο με το μοίρασμα των αγροτικών εργασιών κατά το νέος έτος. Εδώ παραθέτουμε μια φανταστική συνταγή κρεατόπιτας από την Ανατολική Θράκη, που σήμερα ανήκει στην Τουρκία. Την έφτιαχναν την Πρωτοχρονιά και της έβαζαν κανονικά το φλουρί μέσα είτε κατά την προετοιμασία είτε κατά την κοπή. Η πίτα κοβόταν και σερβιριζόταν σε πιάτα, το φλουρί (αν δεν είχε μπει στην προετοιμασία) έμπαινε σε ένα ψημένο κομμάτι, τα πιάτα μπερδεύονταν μεταξύ τους από την οικοδέσποινα και κάθε παρευρισκόμενος διάλεγε το δικό του ελπίζοντας να είναι ο τυχερός.

Συνέχεια →

Θα σου πάει καλά όλη η χρονιά, όχι αν μεθάς την πρώτη του μηνός, αλλά αν και την πρώτη του μηνός και κάθε μέρα κάνεις αυτά που αρέσουν στον Θεό. Διότι η ημέρα γίνεται κακή ή καλή όχι από τη δική της φύση, αφού δεν διαφέρει η μια μέρα από την άλλη, αλλά από τη δική μας επιμέλεια ή ραθυμία.

Συνέχεια →

Οι Στενιές Άνδρου (steniotes.gr)

Η «Χαιρετούρα» (ή «Γύρα» ή «Χαιρετισμός») είναι παλαιό πρωτοχρονιάτικο έθιμο της Άνδρου, μία ιδιαιτερότητα που συναντιέται μάλλον μόνο στο νησί αυτό του Αιγαίου. Κάθε πρωτοχρονιά μετά την εκκλησία οι άνδρες του χωριού που εκκλησιάζονται, επισκέπτονται, σε παρέες, τα σπίτια που είναι «ανοικτά» και χαιρετούν για το καλό του χρόνου. Όπως χαρακτηριστικά λένε «πηγαίνουν για χαιρετούρα» ή «χαιρετισμό» στα σπίτια του χωριού για να ευχηθούν τον «καλό χρόνο» και να τραγουδήσουν τα κάλαντα και τον Ανδριώτικο Αη-Βασίλη.

Συνέχεια →

Μαρία Πωπ, Κάλαντα

Τον Ιανουάριο του 1999 επισκέφτηκα, στην Αθήνα, το «Κέντρο Παράδοσης Φώτη Κόντογλου». Ο θαυμασμός μου για τον μεγάλο αυτόν Έλληνα οδήγησε τα βήματά μου σε ένα «προσκύνημα» στα άδυτα της εμπνευσμένης δημιουργίας του. Μας υποδέχτηκαν με ευγένεια και σεμνότητα η κόρη του Δέσπω και ο σύζυγός της Γιάννης Μαρτίνος. Είχαν την καλοσύνη να μας ξεναγήσουν και στον 2ο όροφο, όπου ζούσαν. Εκεί θαύμασα από κοντά τις υπέροχες αγιογραφίες του, που συγκινούν κάθε ορθόδοξη ψυχή. Τα συναισθήματα έντονα και δύσκολο να περιγραφούν.

Συνέχεια →

Τα Χριστουγεννιάτικα έθιμα της Σμύρνης ήταν πλούσια και ξεχωριστά. Τα έθιμα αυτά είχαν σχέση με την προετοιμασία των ανθρώπων για τον ερχομό του νέου χρόνου.

Ως ζητούμενο είχαν την καλή υγεία, την πλούσια καρποφορία και σοδειά. Τις άγιες αυτές μέρες, πλούσιοι και φτωχοί γιόρταζαν με την ίδια χαρά τη γέννηση του Χριστού. Οι άρχοντες της περιοχής έστελναν στους φτωχούς απ’ όλα τα αγαθά.

Συνέχεια →