31 Οκτωβρίου

Μια από τις πλέον πρόσφορες μεθόδους εξισλαμισμού, στα μαύρα χρόνια της δουλείας, που χρησιμοποιούσαν οι Τούρκοι, ήταν η συκοφαντία. Συκοφαντούσαν κάποιον Χριστιανό ότι δήθεν ασπάστηκε το Ισλάμ και κατόπιν τον κατέδιναν ως «αποστάτη», που, αν δεν γινόταν μουσουλμάνος, τον σκότωναν! Ένας από αυτούς υπήρξε και ο Νεομάρτυρας Άγιος Νικόλαος από τη Χίο.

30 Οκτωβρίου

Οι Άγιοι Ζηνόβιος και Ζηνοβία έζησαν και μαρτύρησαν την εποχή του Διοκλητιανού. Τα δύο αδέρφια κατάγονταν από τις Αίγες της Κιλικίας και προέρχονταν από οικογένεια πλούσια και ευσεβή. Ο Ζηνόβιος ήταν ιατρός και εξασκούσε την επιστήμη του αφιλοκερδώς. Ασκούσαν από κοινού μεγάλο φιλανθρωπικό έργο και αυτό προκάλεσε την οργή των ειδωλολατρών και του ηγεμόνα Λυσία, ο οποίος διέταξε τη σύλληψη του Ζηνοβίου. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του προσήλθε οικειοθελώς στις αρχές και η αδερφή του Ζηνοβία, με την επιθυμία να συμμαρτυρήσει με τον αδελφό της. Και οι δύο θανατώθηκαν δι’ αποκεφαλισμού μετά από βασανιστήρια, το 285 μ.Χ.

29 Οκτωβρίου

Η Αγία, παρά το νεαρό της ηλικίας της, υπέμεινε με ακλόνητο φρόνημα τα απερίγραπτα μαρτύρια και πριν της κόψουν την κεφαλή, ζήτησε να προσευχηθεί στον Νυμφίο Χριστό. Δεν του ζήτησε κάποια ιδιαίτερη δόξα στον ουρανό, αλλά την ευλογία Του να θεραπεύει τους ασθενείς που θα προστρέχουν ζητώντας τη βοήθειά της. Αντιλαμβάνεται λοιπόν ο καθένας μας πόση αγάπη είχε πλημμυρίσει την καρδιά της για τους πονεμένους ανθρώπους όλων των γενεών που εκείνη τη στιγμή περνούσαν νοερά ενώπιόν της. Ο φιλάνθρωπος Κύριός μας εμφανίσθηκε στους αιθέρες και τη διαβεβαίωσε ότι θα εκπληρωθεί το αίτημά της. Να γιατί η αγία Αναστασία η Ρωμαία είναι θαυματουργός, διότι η ίδια έλαβε ως δωρεά, από το ίδιο το στόμα του Σωτήρα μας Χριστού, το χάρισμα να θεραπεύει κάθε ασθένεια.

26 Οκτωβρίου 1912

Από τις αρχές Οκτωβρίου του 1912 η Ελλάδα βρισκόταν σε πόλεμο με την παραπαίουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, έχοντας ως συμμάχους της τη Βουλγαρία και τη Σερβία (Α’ Βαλκανικός Πόλεμος). Θέατρο των επιχειρήσεων, η περιοχή της Μακεδονίας. Ο Ελληνικός Στρατός βάδιζε από νίκη σε νίκη στη Δυτική Μακεδονία. Όμως από την αρχή των εχθροπραξιών σοβούσε σοβαρή διαφωνία μεταξύ του Αρχιστρατήγου Κωνσταντίνου και του πρωθυπουργού, Ελευθερίου Βενιζέλου.

5 Οκτωβρίου

Ο Άγιος Ερμογένης γεννήθηκε τον 4ο αιώνα μ.Χ. στη Φοινικούντα της Αττάλειας της Μικράς Ασίας. Ήταν ένθερμος κήρυκας του Χριστιανισμού. Η δράση του εξαπλώθηκε ιδιαίτερα στη Σάμο, όπου διορίστηκε ως Επίσκοπος της Εκκλησίας της περιοχής. Δίδασκε το λαόν και προέβαλλε παντού το φως του Χριστού. Αναφέρεται πως έκανε πολλά θαύματα με τη χάρη του Θεού για να παρηγορήσει τον πονεμένο λαό.

5 Οκτωβρίου

Η Αγία Χαριτίνη έζησε τον 3ο αιώνα μ.Χ. Ήταν δούλη κάποιου πλουσίου που ονομαζόταν Κλαύδιος και ο οποίος την εκτιμούσε και την σεβόταν για τον χαρακτήρα της και τα χαρίσματά της. Πραγματικά, ο τρόπος ζωής της την έκανε αξιαγάπητη, επειδή ήταν εργατική, φιλότιμη και συμπεριφερόταν με σεβασμό και αγάπη προς τον κύριό της, αλλά και προς τους συνδούλους της. Δεν άργησε να αποκαλυφθεί το γεγονός ότι ήταν Χριστιανή, επειδή αυτό γινόταν φανερό και από την συμπεριφορά της.

1η Κυριακή του Οκτωβρίου

Κάθε πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου εορτάζουμε την σύναξη όλων των Κυπρίων Αγίων. Πολλοί Κύπριοι άγιοι έχουν ξεχωριστή ημερομηνία και ακολουθία και εορτάζονται. Υπάρχουν όμως και άλλοι που δεν έχουμε αρκετά στοιχεία γι’ αυτούς και δεν έχουν καθιερωμένη ημέρα εορτασμού. Επίσης υπάρχουν οι αφανείς και άγνωστοι άγιοι που ο χρόνος και η λήθη κάλυψαν οποιαδήποτε στοιχεία της ζωής τους.

«Κι είν’ η μεγάλη προσμονή σπόρος
που σκίζει όλο το χώμα για να βρει την άνοιξη»
Οδυσσέας Ελύτης

Camil Ressu, La arat

Η καλλιέργεια των δημητριακών ήταν από τα πολύ παλιά χρόνια η βασική γεωργική ασχολία που έτρεφε ανθρώπους και ζώα. Ανατρέχοντας στην Παλαιά και Καινή διαθήκη καταλαβαίνουμε αμέσως το μέγεθος, τη σημασία και τον τελετουργικό χαρακτήρα που δινόταν στα αρχαία χρόνια στη σπορά. Από νωρίς το φθινόπωρο και αμέσως μετά τα πρωτοβρόχια και μόλις η γη ξεδιψούσε, ήταν έτοιμη δηλαδή να οργωθεί, οι ζευγολάτες έζεγναν τα «βούθκια» τους με το πρωτόγονο άροτρο (το υνί) και πριν ο ήλιος γεννηθεί άρχιζαν όργωμα (ζευγάρι), για ν’ ανασάνει το χωράφι αλλά και για να αναμιχθεί και η κοπριά που συνήθως ετοποθετήτο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Όταν τελείωναν με το άροτρο έζεγναν ξανά τα βούθκια με τη σβάρνα και σβάρνιαζαν το οργωμένο χωράφι ισιώνοντας τη γη και ετοιμάζοντάς τη για τη σπορά. Ακολουθούσε η σπορά που γινόταν με το χέρι και σαράκλισμα της γης για να λιώσουν οι σβόλοι και να χωθεί ελαφριά στο χώμα ο σπόρος.

1 Οκτωβρίου

Ιστορικό της θαυματουργής εικόνος στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου Αγίου Όρους

Ένα από τα πολλά ονόματα που προσδίδουμε στην Παναγία μας είναι «Γοργοεπήκοος» και η ομώνυμη θαυματουργή εικόνα της βρίσκεται στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου Αγίου Όρους από το 1646. Εκεί, όπως αναφέρεται στο ιστορικό της Μονής, «λάμπει ως πολύφωτος σελήνη, σαν άριστος κυβερνήτης και σοφός οικονόμος το διακυβερνά», φυλάσσοντας από κάθε προσβολή και επήρρεια τους ασκουμένους σε αυτό οσίους πατέρες, αλλά και όσους προστρέχουν σ’ Εκείνην με πίστη, ζητώντας την βοήθεια Της. Και γενικά διαφυλάττει και γοργώς και προθύμως υπακούει και ελεεί όλους, όσους Την ευλαβούμαστε και Την επικαλούμαστε με πίστη.

Όπως αναφέρει στο Συναξάρι ο όσιος Νικόδημος, στη Μονή του Δοχειαρίου, στο δεξί μέρος της Τραπέζης του Μοναστηρίου, βρισκόταν μια παλαιά εικόνα της Παναγίας. Οι πατέρες της Μονής αναφέρουν ότι είχε αγιογραφηθεί από την εποχή του κτήτορος της Μονής Νεοφύτου, τον 11ο αιώνα. Το έτος 1646, που ήταν ένα έτος πολύ δύσκολο για την Ιερά Μονή, διότι δεν είχε τα απαραίτητα χρήματα για να πληρώσει τους καθορισμένους φόρους στους Τούρκους κατακτητές, ο τραπεζάριος του Μοναστηριού, περνούσε μπροστά από αυτήν την εικόνα συνεχώς, ακόμα και τη νύχτα βαστάζοντας στα χέρια του αναμμένα δαδιά.

Μια βραδυά, εκείνο το έτος, λοιπόν, καθώς περνούσε και πάλι μπροστά από την εικόνα της Θεοτόκου, ακούει φωνή να βγαίνει από την εικόνα και να του λέει: «Μην περνάς από εκεί και μαυρίζεις τον τόπο με καπνό». Ο μοναχός νομίζοντας ότι κάποιος άνθρωπος φώναξε, καταφρόνησε τη φωνή και δεν έδωσε σημασία. Μετά από λίγες ημέρες, κι ενώ εκείνος συνέχιζε να περνά μπροστά από την εικόνα με αναμμένα τα δαδιά, ακούει και πάλι τη φωνή να του λέει: «Ώ Μοναχέ αμόναχε, έως πότε θα συνεχίσεις να καπνίζεις τη μορφή μου και να με μαυρίζεις ατιμώντας με;».

Και συγχρόνως με τη φωνή έχασε ο ταλαίπωρος το φως του κι έμεινε τυφλός. «Έτσι καταλαβαίνοντας το σφάλμα του, ότι δηλαδή καταφρόνησε την πρώτη φωνή και δεν υπάκουσε, κατασκεύασε ένα στασίδι μπροστά στην εικόνα της Παναγίας και την παρακαλούσε συνεχώς να του συγχωρέσει αυτό το εξ απροσεξίας αμάρτημα και να του χαρίσει το φως του, ώστε βλέποντας την Αγία Εικόνα της να την δοξάζει και να την ευχαριστεί πάντοτε. Και η Παναγία μας, εισάκουσε την προσευχή του και του είπε: «Ιδού, από σήμερα σου χαρίζω το φως και πρόσεξε στο εξής να μην περάσεις με αναμμένα δαδιά, γιατί εγώ είμαι η Κυρία της Μονής αυτής και γοργά υπακούω σ’ εκείνους που με επικαλούνται και τους χαρίζω τα προς σωτηρία αιτήματά τους, διότι καλούμαι Γοργοεπήκοος».

Από τότε η Αγία αυτή εικόνα ονομάζεται Γοργοεπήκοος, γιατί πραγματικά με τα θαυμαστά έργα της συνεχώς αποδεικνύει ότι γρήγορα υπακούει σ’ εκείνους που προστρέχουν σ’ αυτήν με ευλάβεια και πίστη. Και πραγματικά η χάρη Της ενεργεί πάμπολλα θαύματα όχι μόνο στο Άγιον Όρος, αλλά και έξω από αυτό, σε πόλεις και χωριά, σε ολόκληρη την Ελλάδα, αλλά και σε άλλα μέρη, όπου την ευλαβούνται και την επικαλούνται. Η Παναγία η Γοργοεπήκοος είναι πολύ θαυματουργή, ιατρεύει διάφορες ασθένειες, χαρίζει παιδιά σε άτεκνα ζευγάρια, φανερώνει απολεσθέντα αντικείμενα, προστατεύει όσους κινδυνεύουν στη θάλασσα, λυτρώνει όσους αιχμαλωτίζονται, θεραπεύει από τον πονοκέφαλο και την κόπωση, ανορθεί τους παραλύτους, χαρίζει το φως στους τυφλούς, θεραπεύει από θανατηφόρες ασθένειες, διώκει τις ακρίδες από τα χωράφια και άλλα πολλά θαυμαστά που βρίσκονται γραμμένα στη Μονή Δοχειαρίου, ως θαυματουργές επεμβάσεις της Παναγίας της Γοργοεπηκόου.

Όταν λοιπόν θεραπεύθηκε από την τύφλωση του ο τραπεζάρης Μοναχός, ονόματι Νείλος, οι πατέρες της Μονής έφτιαξαν στο χώρο αυτό ένα παρεκκλήσι προς τιμήν της Παναγίας της Γοργοϋπηκόου, αφού η ίδια η Παναγία χαρακτήρισε τον εαυτό της με το επίθετο αυτό. Εκεί τελείται δύο φορές την εβδομάδα η θεία Λειτουργία, εκεί γίνονται οι κουρές των μοναχών και καθημερινά, πρωί και βράδυ, ψάλλονται παρακλήσεις μπροστά στην ιερή εικόνα.

Η πρώτη αγιογραφηθείσα εικόνα της Παναγίας στη Μονή Δοχειαρίου, που έγινε το 1563, την αναφέρει ως Βρεφοκρατούσα, Φοβερά Προστασία και Γοργοεπήκοο. Πρέπει να επισημάνουμε λοιπόν, ότι η Παναγία όταν μίλησε στο μοναχό δεν χρησιμοποίησε για τον εαυτό της κανένα άλλο από τα ονόματα που ήταν γραμμένα στην τοιχογραφία, αλλά κράτησε το όνομα Γοργοεπήκοος, δηλώνοντας με τον τρόπο αυτό ότι υπακούει γρήγορα στις δεήσεις των πιστών και κατ’ επέκταση ότι η υπακοή παίζει το σημαντικότερο ρόλο στη σωτηρία των ανθρώπων.

Μετά το θαύμα στο μοναχό Νείλο, στον οποίο χάρισε πάλι το φως του, η Παναγία μας θέλησε να δείξει μια άλλη ιδιότητά της, ένα άλλο χάρισμα για τη σωτηρία και την πνευματική προκοπή των ανθρώπων κι έδωσε στον εαυτό της το όνομα Γοργοϋπήκοος, τονίζοντας το έργο της διακονίας. Όπως και ο Υιός της, έτσι κι εκείνη διακονεί με άπειρους τρόπους τη σωτηρία μας. Κι όπως με την υπακοή Της τότε στα λόγια του Αρχαγγέλου Γαβριήλ συνέβαλε στη σωτηρία μας, έτσι και τώρα, ως υπακούουσα στα αιτήματά μας, επαναλαμβάνει με ταπείνωση: «ιδού η δούλη Κυρίου». Έτσι βοηθάει και σώζει γρήγορα όσους με πίστη καταφεύγουν σ’ Εκείνη και Την επικαλούνται και Την τιμούν ως Γοργοεπήκοο.

Έκτοτε πολλές εικόνες, εκκλησίες, αλλά και μονές τιμούν την Παναγία την Γοργοεπήκοο, όπως άλλωστε κι εμείς που αποφασίσαμε με ευλάβεια να αφιερώσουμε το εσωτερικό παρεκκλήσιο του Μοναστηριού μας στο άγιο όνομά της. Γιατί πραγματικά αισθανόμαστε πόσο μεγάλη ανάγκη έχουμε από τις πρεσβείες, τις μεσιτείες και την μητρική προστασία Της στους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Η Μητέρα του Κυρίου μας μεριμνά γοργά για τη σωτηρία όλων μας και αναδίδει χάρη σε όλους όσους την επικαλούνται με πίστη, ελπίδα και αγάπη. Ας την επικαλούμαστε πάντοτε, ας ψάλλουμε την παράκλησή της και ας την πανηγυρίζουμε την ημέρα της εορτής της, την 1η Οκτωβρίου.

Μεγαλυνάριον
Γοργοϋπηκόου τήν θαυμαστήν καί σεπτήν Εἰκόνα, προσκυνήσωμεν ἀδελφοί, θαύματα τελοῦσαν καί βρύουσαν ἰάσεις καί ταύτην μετά πόθου κατασπασώμεθα.

Πηγή: simeiakairwn.wordpress.com