Το άγαλμα της «Μικρασιάτισσας Μάνας» στη Μυτιλήνη, ένα από τα πρώτα αγάλματα Μικρασιατικής Μνήμης στην Ελλάδα, είναι έργο της γλύπτριας Κατερίνας Χαλεπά – Κατσάτου. Στήθηκε με πρωτοβουλία του Συλλόγου των κατοίκων της προσφυγικής συνοικίας της Επάνω Σκάλας, στη βάση μιας ιδέας του Αϊβαλιώτη διευθυντή του Δήμου Μυτιλήνης, Νίκου Δαμδούμη. Το 1982 αγκάλιασε την ιδέα ο τότε Νομάρχης Κώστας Στρατινάκης και αμέσως μετά, ο διάδοχος στη Λέσβο, Νίκος Σηφουνάκης. Δεκαοκτώ μήνες μετά την υπογραφή του συμβολαίου με τη γλύπτρια το άγαλμα ήρθε και στήθηκε στην Επάνω Σκάλα.

Συνέχεια →

Μυτιλήνη, Γέρα 1977

Συνέχεια →

Μια άγνωστη ιστορία με αφορμή το πανηγύρι στο ομώνυμο πάρκο

Σήμερα πανηγυρίζει ένα από τα πιο όμορφα παρεκκλήσια της Μυτιλήνης, αυτό της Αγίας Ειρήνης στη συμβολή των οδών Καβέτσου και Σμύρνης. Λίγοι όμως ξέρουν την ιστορία που κρύβει το παρεκκλήσι αυτό, σε έναν από τους πλέον πολυσύχναστους δρόμους, τοπόσημο της πόλης, αφού η ύπαρξη του «βάφτισε» το κεντρικό (καταταλαιπωρημένο δυστυχώς) πάρκο της Αγίας Ειρήνης.

Συνέχεια →

23 Μαρτίου

Ο Άγιος Νεομάρτυρας Λουκάς καταγόταν από την Αδριανούπολη. Σε ηλικία έξι ετών έμεινε ορφανός από πατέρα. Η μητέρα του, λόγω της μεγάλης τους φτώχειας, έδωσε τον μικρό Λουκά σε κάποιον γνωστό της έμπορο, για να εργάζεται κοντά του και σιγά σιγά να μπορέσει, μεγαλώνοντας, να ζήσει μόνος του. Ο έμπορος αυτός πήρε μαζί του τον Λουκά αρχικά στη Ρωσία και ύστερα στην Κωνσταντινούπολη, όπου διατηρούσ κατάστημα.

Συνέχεια →

14 Φεβρουαρίου

«Γεώργιος τίς ούτος υπάρχει πάλιν;
Mάρτυς νέος πέφυκεν. Ω της ανδρίας!»

Ο Άγιος Νεομάρτυς Γεώργιος, ο επικαλούμενος Πασγιάνος ή Παϊζάνος, κατά την κρατούσα παράδοση γεννήθηκε στο χωριό Πλαγιά της περιφέρειας Πλωμαρίου της νήσου Λέσβου. Ήταν ράφτης στο επάγγελμα και μαρτύρησε στην Κωνσταντινούπολη, το έτος 1693 μ.Χ., επειδή ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό και αρνήθηκε να αλλαξοπιστήσει.

Συνέχεια →

16 Ιανουαρίου

«Λέσβος χορεύει ὁμοῦ συνευφημοῦσα
τοὺς ἐν αὐτῇ λάμψαντας φίλους Κυρίου.
Ἤνεγκε Λέσβος ὁμήγυριν Χριστῷ Θεοειδῆ ἐτάρων»

Ο νεομάρτυρας αυτός δεν αναφέρεται από τους Συναξαριστές. Για πρώτη φορά γίνεται λόγος για εκείνον από τον Χρυσόστομο Παπαδόπουλο. Δυστυχώς ο ιστορικός αυτός δεν αναφέρει την πηγή, που πήρε την πληροφορία αυτή. Αναφέρει σχετικά: «Κατὰ τὸ αὐτὸ ἔτος μαρτυρικῶς ἐτελειώθη ὁ Νικόλαος ὁ Μυτιληναῖος, τὴν δὲ 16 Ἰανουαρίου 1771 ὁ Ἱερομάρτυς Δαμασκηνὸς, ἁγιορείτης μοναχός …». Έτσι ο αντιθετικός σύνδεσμος «δέ», ενισχύει την άποψη ότι την ημερομηνία του μαρτυρίου του αγίου αυτού πρέπει να αναζητήσουμε σε άλλη εκτός της 16ης Ιανουαρίου. Με την επιφύλαξη αυτή και επειδή αρκετές σύγχρονες πηγές αναφέρουν ως ημέρα του μαρτυρίου του αγίου την 16η Ιανουαρίου, καταχωρούμε τον νεομάρτυρα Νικόλαο, την ημέρα αυτή.

Συνέχεια →

Ένα όμορφο παραδοσιακό παιδικό τραγούδι του βορείου Αιγαίου, που κατέγραψε η Δόμνα Σαμίου στο Σκουτάρο της Λέσβου, από τη δεκάχρονη Φιλισία Βουρτζούμη και τη γιαγιά της, το 1975

Στίχοι:

Θέλω ν’ ανέβω στα ψηλά, καλέ, θέλω ν’ ανέβω στα ψηλά, καλέ
στ’ άγιου Γιωργιού το δώμα, στ’ άγιου Γιωργιού το δώμα.

Να κόψω δυο γαρίφαλα, να κάνω φροκαλίτσα
να φροκαλώ τη θάλασσα, ν’ αράζουν τα καράβια.

Ένα καράβι άραξε στου βασιλιά την πόρτα,
ο βασιλιάς δεν ήτανε μόν’ τρεις βασιλοπούλες.

H μια κεντάει τον ουρανό κι η άλλη το φεγγάρι
κι απ’ όλες η μικρότερη κεντάει το μαντηλάκι.

Kέντα το κόρη, κέντα το, του ’ρβωνιασ’τκού σ’ μαντήλι
να βάλεις μέσα ζάχαρη και κόκκινη μαστίχα.

Να το πηγαίνεις στο σχολειό κι απ’ το σχολειό στο σπίτι.

Kι αν δεν είν’ πόρτα ανοιχτή, ρίχτ’ απ’ το παραθύρι,
να βγει ο γαμπρός με τ’ άρματα κι η νύφη με τ’ς αλ’σίδες.

Δόμνα Σαμίου – Παιδική χορωδία