Θέλω να χτίσω ένα σπιτάκι (Κωστής Παλαμάς)

Θέλω νὰ χτίσω ἕνα σπιτάκι

Θέλω νὰ χτίσω ἕνα σπιτάκι
στὴ μοναξιὰ καὶ στὴ σιωπή.
Ξέρω μιὰ πράσινη ραχούλα…
Δὲ θὰ τὸ χτίσω ἐκεῖ.

Συνέχεια

Θέλω νὰ χτίσω ἕνα σπιτάκι

Θέλω νὰ χτίσω ἕνα σπιτάκι
στὴ μοναξιὰ καὶ στὴ σιωπή.
Ξέρω μιὰ πράσινη ραχούλα…
Δὲ θὰ τὸ χτίσω ἐκεῖ.

Συνέχεια

Τα Χριστούγεννα στη νεοελληνική Ποίηση

Για τους φίλους του ιστολογίου, μία συλλογή ποιημάτων με θέμα τη γέννηση του Θεανθρώπου. Κάθε ποιητής και ποιήτρια, με τη δική του ή δική της ευαισθησία, εκφράζεται γι’ αυτό το ανεπανάληπτο γεγονός της ανθρώπινης ιστορίας. Η συλλογή είναι ενδεικτική καθώς η Γέννηση του Χριστού ενέπνευσε και εμπνέει τους καλλιτέχνες κάθε εποχής. Τα Ποιήματα που ανθολογούνται είναι, κατά σειρά, τα ακόλουθα:

Συνέχεια

Πατρίδες (Κωστής Παλαμάς)

Οδυσσέας Φωκάς, Υμηττός, ελαιογραφία 1900
(Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου)

Πατρίδες

Ἐδῶ οὐρανὸς παντοῦ κι ὁλοῦθε ἥλιου ἀχτίνα,
καὶ κάτι ὁλόγυρα σὰν τοῦ Ὑμηττοῦ τὸ μέλι,
βγαίνουν ἀμάραντ᾿ ἀπὸ μάρμαρο τὰ κρίνα,
λάμπει γεννήτρα ἑνὸς Ὀλύμπου ἡ θεία Πεντέλη.

Στὴν ὀμορφιὰ σκοντάβει σκάφτοντας ἡ ἀξίνα,
στὰ σπλάχνα ἀντὶ θνητοὺς θεοὺς κρατᾶ ἡ Κυβέλη,
μενεξεδένιο αἷμα γοργοστάζ᾿ ἡ Ἀθήνα
κάθε ποὺ τὴ χτυπᾶν τοῦ Δειλινοῦ τὰ βέλη.

Κωστὴς Παλαμᾶς

Συνέχεια

Η λάμπα του Παλαμά

Στρατής Μυριβήλης

«Η λάμπα του Παλαμά» είναι ένα κείμενο γραμμένο από έναν σπουδαίο λογοτέχνη, τον Στρατή Μυριβήλη για τον Κωστή Παλαμά, τον μεγάλο μας Ποιητή. Σαν το διαβάσεις έχεις για πάντα την αίσθηση πως έχεις υπάρξει εκεί, στο όμορφο δωμάτιο του Ποιητή, κάτω κι εσύ από τη ζεστασιά που σκορπούσε το φως της λάμπας του, «μιας φτωχικής λάμπας πετρελαίου», όπως γλαφυρά ιστορεί ο Μυριβήλης, «που είδε, έναν έναν, όλους τους παλαμικούς στίχους να γεννιούνται μέσα στον φτερωτό περίγυρό της», στο γραφείο του Ποιητή, «το κελλί τ’ αγιασμένο από την ακοίμητη δουλειά ενός συγγραφέα».

Θεωρούμε ότι πρόκειται για σπάνιας αξίας και ομορφιάς κείμενο που αποτυπώνει -με όλη τη θέρμη του σεβασμού και του θαυμασμού, που έτρεφε ο νεαρός τότε Μυριβήλης για τον Ποιητή- μοναδικές εικόνες από τη ζωή και την καθημερινότητα του Παλαμά, που αλλιώς θα είχαν λησμονηθεί. Κυρίως όμως αποδίδει εξαίσια εκείνο που είναι η ψυχή του έργου και της ζωής κάθε αληθινά μεγάλου πνευματικού ανθρώπου, όπως υπήρξε ο Παλαμάς και που δεν είναι άλλο από την ασίγαστη και φλογερή αγάπη για την πατρίδα του και το λαό του, για τα ιδανικά του και για κάθε αληθινή και αιώνια ομορφιά, όπως ο Παλαμάς τα τίμησε με το ίδιο το ολόφωτο παράδειγμα της ζωής του και τα έκλεισε μοναδικά στο έργο του, κρατώντας τα αναλλοίωτα και ιερά για πάντα.

Το κείμενο το βρήκαμε σε ένα παμπάλαιο τεύχος της «Νέας Εστίας» και το μεταφέρουμε τηρώντας τις γλωσσικές ιδιοτυπίες που χρησιμοποιεί ο Μυριβήλης στη γραφή των λέξεων.

Συνέχεια

Η προσευχή του Κολοκοτρώνη

Δημήτρης Νατσιός, Δάσκαλος (Κιλκίς, Μάρτ. 2020)

Θεόδ. Κολοκοτρώνης: «Παναγία μου, βοήθησε και τούτην την φορά τους Έλληνες διά να εμψυχωθούν»

Διον. Σολωμός: «Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει»

Οδ. Ελύτης: «Όπου και να σας βρίσκει το Κακό, αδελφοί, όπου και να θολώνει ο νους σας, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη»

Μνημονεύω, τούτες τις δύσκολες ημέρες -κλεισμένοι στ’ αρχοντικά μας- τα λόγια του Κολοκοτρώνη, τους στίχους του Σολωμού, τον λόγο του Ελύτη. Περίεργες στιγμές ζούμε..

Η άνοιξη, η νιότη του χρόνου, πολιορκεί τις αισθήσεις μας: «Έστησ’ ο Έρωτας χορό με τον ξανθό Απρίλη κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα». Και έξω το αόρατο κακό. Πολιορκημένοι. Με τα ντουλάπια να βογκούν από ρύζια και ζυμαρικά. Εκείνοι, οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», έψαχναν εναγωνίως ακόμη και ποντικούς και «ήτο ευτυχής όστις εδύνατο να πιάσει έναν. Βατράχους δεν είχαμε, κατά δυστυχίαν», γράφει ο Κασομούλης στα «Στρατιωτικά Ενθυμήματά» του.

Συνέχεια

«Ντρέπομαι για τη ζέστα μου και για την ανθρωπιά μου»… Ο επίκαιρος λόγος του Κωστή Παλαμά

Στην Αργατιά, στη Χωρατιά
το χιόνι, η γρίπη, η πείνα, οι λύκοι
ποτάμια, πέλαγα, στεριές,
ξολοθρεμός και φρίκη.

Χειμώνας άγριος κι η φωτιά,
καλοκαιριά στην καμαρά μου.
Ντρέπομαι για τη ζέστα μου
και για την ανθρωπιά μου.

Κωστής Παλαμάς

Συνέχεια

Ασάλευτη ζωή (Κωστής Παλαμάς)

Από την ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, «Το βλέμμα του Οδυσσέα» (1995)

Πάντα διψᾷς -ὅπως διψάει τὸ πρωτοβρόχι
στεγνὴ καλοκαιριὰ- τὸ βλογημένο σπίτι,
καὶ μια κρυφὴ ζωὴ σὰ δέηση ἐρημίτη,
ἀγάπης καὶ ἀρνησιᾶς ζωοῦλα σὲ μιὰ κώχη.
Διψᾷς καὶ τὸ καράβι ποὺ τὸ πέλαο τὄχει
κι ὅλο τραβάει μὲ τὰ πουλιὰ καὶ μὲ τὰ κήτη,
κ’ εἶναι μεστὴ ἡ ζωή του μ’ ὅλο τὸν πλανήτη.
Καὶ τὸ καράβι καὶ τὸ σπίτι σοῦ εἶπαν «Ὄχι!».
Μήτε ἡ παράμερη εὐτυχιὰ ποὺ δὲ σαλεύει,
μήτε ἡ ζωὴ π’ ὅλο καὶ νέα ψυχὴ τῆς βάνει
κάθε καινούργια γῆ καὶ κάθε νιὸ λιμάνι.
Μόνο τἀλάφιασμα τοῦ σκλάβου ποὺ δουλεύει.
σέρνε στὴν ἀγορὰ τὴ γύμνια τοῦ κορμιοῦ σου,
ξένος καὶ γιὰ τοὺς ξένους καὶ γιὰ τοὺς δικούς σου.

Συνέχεια

Παιδί, το περιβόλι μου (Κωστής Παλαμάς)

Κωστής Παλαμάς

Συνέχεια