Ο ιερός ναός Εισοδίων της Θεοτόκου Σταυροδρομίου και η ιστορία του

Στο πιο κεντρικό σημείο της ευρωπαϊκής πλευράς της Πόλης, στην τοποθεσία που όλοι γνωρίζουμε ως το «Πέραν», στο όμορφο Σταυροδρόμι, ο λαμπρός ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου και το εκκλησιαστικό συγκρότημα που τον περιβάλλει, αποτελούμενο από γραφεία, κατοικίες ιερέων, εστίες, αίθουσες και εντευκτήρια, καλύπτει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης.

Συνέχεια →

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας στα ερείπια
της Παναγίας του Βελιγραδίου (Σεπτ. 1955)

Το χρονικό των Σεπτεμβριανών του 1955 σε βάρος του ελληνισμού της Κωνσταντινουπόλεως και του Οικουμενικού Πατριαρχείου θεωρήθηκε ως «δεύτερη άλωση» της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους. Το ελληνικό στοιχείο στην Πόλη, έχοντας δεχθεί καθοριστικό πλήγμα και αντιμετωπίζοντας πλέον την ωμή βία, την τρομοκρατία και τον διωγμό, δεν κατάφερε ουσιαστικά ποτέ ξανά να ορθοποδήσει και ν’ ανακτήσει την παλαιά κραταιά οικονομική του θέση και δύναμη. Τα Σεπτεμβριανά του ’55, μαζί με το κύμα απελάσεων που ακολούθησαν, το 1964, σήμαναν τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Πόλης από τις επί χιλιετίες πατρογονικές εστίες τους.

Συνέχεια →

Πολίτικο τραγούδι, η ιστορία του οποίου χάνεται στα βάθη της Μικράς Ασίας, με μικρές παραλλαγές στη μελωδία, την εναρμόνιση και τους στίχους, ενώ θεωρείται και παραδοσιακό επτανησιακό που ερμηνεύουν χρόνια τώρα οι χορωδίες των Επτανησίων.

Συνέχεια →

Στην Πρίγκηπο, το μεγάλο νησί των Πριγκηπονήσων στην Κωνσταντινούπολη,
ένα τεράστιο, ξύλινο κτήριο, πέντε ορόφων στέκει ακόμη -όσο αντέχει- μέσα στο δάσος

Εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Μνημείων της Τουρκίας, η αποκατάσταση του Ελληνορθόδοξου Ορφανοτροφείου της Πριγκήπου, του μεγαλύτερου ξύλινου κτίσματος της Ευρώπης και δεύτερου μεγαλύτερου στον κόσμο, στα Πριγκηπόνησα της Κωνσταντινούπολης

Συνέχεια →

Στις ζεστές μέρες του καλοκαιριού ένα ποτήρι παγωμένη λεμονάδα μας δροσίζει ιδανικά και μας αναζωογονεί. Πόσο μάλλον όταν είναι σπιτική, φτιαγμένη από ολόφρεσκα, φυσικά λεμόνια με βάση μια Πολίτικη συνταγή, αφού η σπιτική λεμονάδα είναι ανέκαθεν ο αγαπημένος χυμός του καλοκαιριού σε κάθε Κωνσταντινουπολίτικο σπίτι!

Συνέχεια →

Παρά τη μεγάλης έκτασης καταστροφή στο ιστορικό κτήριο, είναι ευτύχημα ότι δεν υπήρξαν θύματα ή τραυματίες χάρη και στην έγκαιρη επέμβαση των τοπικών αρχών. Για τον Ελληνισμό της Πόλης όμως η πυρκαγιά αυτή είναι ακόμα ένα πλήγμα… Στο πέρασμά της λάβωσε ένα εμβληματικό ίδρυμα που για αιώνες λειτουργούσε ως σημείο αναφοράς για την ιστορική μνήμη της Πολίτικης ομογένειας και ως φάρος του πολιτισμού, της επιστήμης της ιατρικής και της προσφοράς στον άνθρωπο. Ευχόμαστε σύντομα να ξεκινήσουν οι εργασίες αποκατάστασης του κτίσματος και το Ελληνικό νοσοκομείο του Βαλουκλή να λειτουργήσει ξανά γράφοντας μια καινούργια, λαμπρή σελίδα στη μακραίωνη ιστορία του.

Στις φλόγες τυλίχθηκε το Ελληνικό Νοσοκομείο Βαλουκλή στην Κωνσταντινούπολη με αποτέλεσμα να εκκενωθεί. Ήδη, 104 ασθενείς και ηλικιωμένοι απομακρύνθηκαν με ασφάλεια. Η φωτιά τέθηκε υπό έλεγχο χθες, περίπου στις 14:20. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, η πυρκαγιά ενδέχεται να προκλήθηκε από πρόβλημα που εκδηλώθηκε στο σύστημα ηλεκτροδότησης του νοσοκομείου.

Συνέχεια →

Το οικογενειακό μυστικό του κοινωνιολόγου και υποψήφιου διδάκτορα Μερτ Καγιά για τις ελληνικές του ρίζες και η έρευνά του για τον εξισλαμισμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.

Συνέχεια →

Παρασκευή της Διακαινησίμου

Το προσκύνημα της Ζωοδόχου Πηγής στο Μπαλουκλί, η «Παναγία η Μπαλουκλιώτισσα», περιλαμβάνει το μοναστήρι, την εκκλησία και το αγίασμα της Ζωοδόχου Πηγής και βρίσκεται στα δυτικά της Κωνσταντινουπόλεως, έξω από τα χερσαία τείχη. Ο εικονογραφικός τύπος της Θεοτόκου Ζωοδόχου Πηγής διαδόθηκε σε όλο τον ορθόδοξο κόσμο. Η παράσταση είναι γνωστή από τις αρχές του 14ου αιώνα και απαντά κυρίως στην κρητική ζωγραφική.

Συνέχεια →

Ένα από τα πλέον προβεβλημένα και αγαπημένα έθιμα των Ρωμιών της Πόλης ήταν το περίφημο πανηγύρι της Καθαράς Δευτέρας, το «Μπακλαχοράνι», όπως λεγόταν, το οποίο συγκέντρωνε ένα πλήθος κόσμου από όλες τις κοινότητες και τις κοινωνικές τάξεις. Τόσο οι χριστιανοί αστοί του Πέραν και άλλων συνοικιών όσο και οι κουτσαβάκηδες, οι μεταμφιεσμένοι φουστανελάδες, οι Λιάπηδες με τις μουστάκες και πολλοί άλλοι συνέρρεαν στην περιοχή και διασκέδαζαν. Το συγκεκριμένο πανηγύρι συνεχίστηκε και κατά την περίοδο της τουρκικής δημοκρατίας.

Συνέχεια →

Επιμέλεια: Σοφία Ε. Παυλάκη, Νομικός

Η λαμπρή σταδιοδρομία του Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου Κωνσταντινουπόλεως (ΕΦΣΚ) δεν περιορίσθηκε μόνο στην εφαρμογή του εμπνευσμένου προγράμματός του, αλλά συγχρόνως και στην ίδρυση Επιστημονικών τμημάτων, Βιβλιοθήκης και Φιλανθρωπικών σωματείων στην Κωνσταντινούπολη και αντίστοιχων συλλόγων και σε άλλες πόλεις της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αποβλέποντας πάντοτε να συντείνει στην ευρύτερη διάδοση των γραμμάτων και του πολιτισμού και στη συλλογή, διατήρηση και ανάδειξη λαογραφικών παραδόσεων και αρχαίων μνημείων. Για τούτο και ο Σύλλογος δικαίως εθεωρείτο ως ένα σπουδαίο και ισχυρό πνευματικό κέντρο που λάμπρυνε με τη δραστηριότητα και το έργο του τον Ελληνισμό της Πόλης και σταδιακά κατέστη θεματοφύλακας του πνευματικού πλούτου της πολίτικης Ρωμιοσύνης. Το θαυμαστό έργο και την ακμάζουσα πορεία του ΕΦΣΚ ανέκοψε βίαια και ολέθρια η Μικρασιατική καταστροφή και οι συστηματικές διώξεις σε βάρος του χριστιανικού στοιχείου στην Οθωμανική αυτοκρατορία, στις αρχές του περασμένου αιώνα. Στο παρόν αφιέρωμα επιχειρείται μία αναδρομή στη δράση και το έργο του εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου καθώς επίσης και μία αναφορά στην ιστορία του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών, που από την ίδρυσή του το 1928 μέχρι σήμερα, αποτελεί την πνευματική συνέχεια του ΕΦΣΚ στον Ελλαδικό χώρο.

Συνέχεια →