Χειμωνιάτικο οδοιπορικό στη λίμνη Δόξα

Αρχές Φεβρουαρίου, σε απόσταση κοντινή από την Αθήνα, περνούμε τον Ισθμό της Κορίνθου και στο ύψος του Κιάτου στρίβουμε προς Φενεό και ακολουθούμε μια πανέμορφη διαδρομή μέσα από τις καταπράσινες εξοχές της Κορινθίας. Η γη νοτισμένη και η φύση ήρεμη παντού μόλις που αποτολμά τα πρώτα της σκιρτήματα αναμένοντας την άνοιξη. Στα αριστερά μας η μαγευτική λίμνη Στυμφαλία μετεωρίζεται μεταξύ θρύλου και πραγματικότητας μέσα σ’ ένα σύννεφο πυκνής ομίχλης.

Συνέχεια

Όσιος Εφραίμ Κατουνακιώτης

27 Φεβρουαρίου

Άγιος Εφραίμ Κατουνακιώτης, ο αγιασμένος Νεοφανής Γέροντας

Ο 20ός αιώνας χαρακτηρίζεται ως ένας από τους πιο ταραγμένους αιώνες της ιστορίας. Παρά ταύτα είναι ο αιώνας ανάδειξης πλειάδας επιφανών αγίων, ως επιβεβαίωσης της μεγάλης αλήθειας, πως όπου: «Επλεόνασεν ή αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν ή χάρις» (Ρωμ. 5,20). Μια τρανή απόδειξη ότι η Εκκλησία του Χριστού συνεχίζει και στις δύσκολες και παρακμιακές ημέρες μας, να σώζει και να αγιάζει, να αναδεικνύει αγίους. Ανάμεσά τους ο νεωστί καταταγείς στους αγιολογικούς δέλτους, άγιος Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, μια σπουδαία ασκητική μορφή του αγιορείτικου μοναχισμού, άξιος συνεχιστής του γνησίου μοναχικού ιδεώδους της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας.

Συνέχεια

Πεντανόστιμο ψωμί!

Μια συνταγή του αγιορείτη μοναχού Νικήτα

Συνέχεια

Μοναστηριακή ρεβιθάδα

Τα ρεβίθια είναι ένα φαγητό κυριακάτικο για τους μοναχούς, οι οποίοι συνηθίζουν να τα σερβίρουν µε ελιές και παστό ψάρι (σαρδέλες, λακέρδα κ.λπ.). Για τη ρεβιθάδα το «βασικό µυστικό», λέει ο πατέρας Νικήτας, «είναι τα ρεβίθια να σιγοβράσουν σε χαµηλή φωτιά. Έτσι θα χυλώσουν πιο καλά». Αν υπολογίσει κανείς τη διατροφική αξία των ρεβιθιών, τα οποία είναι πλούσια σε πρωτεΐνη, σίδηρο, φώσφορο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο, ενώ περιέχουν και ασβέστιο, κάλιο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β καθώς και βιταμίνη Κ, τότε σίγουρα αυτή η μοναστηριακή ρεβιθάδα αξίζει ν’ αποκτήσει μια θέση στο τραπέζι μας!

Συνέχεια

Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο μέγας Θεολόγος και Υμνογράφος της Εκκλησίας

4 Δεκεμβρίου

Οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας έβαλαν τη δική τους σφραγίδα ο καθένας στη διατύπωση της αποκαλυμμένης και σώζουσας αλήθειας. Είναι όντως θαυμαστό το γεγονός ότι ουδέποτε υπήρξε χρόνος στη δισχιλιόχρονη πορεία της Εκκλησίας μας να μην υπάρχουν Πατέρες και διδάσκαλοι, οι οποίοι εκφράζουν την αυτοσυνειδησία Της.

Συνέχεια

Κεφάλαια περί αγάπης (Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής)

«Όποιος αγαπά το Θεό, δεν μπορεί να μην αγαπήσει και κάθε άνθρωπο σαν τον εαυτό του. Εκείνος που βλέπει και ίχνος μόνο μίσους μέσα στην καρδιά του προς οποιονδήποτε άνθρωπο για οποιοδήποτε φταίξιμό του, είναι εντελώς ξένος από την αγάπη προς τον Θεό. Γιατί η αγάπη προς το Θεό δεν ανέχεται διόλου το μίσος κατά του ανθρώπου. Εκείνος που έκανε κτήμα του τη θεία αγάπη υπομένει με γενναιότητα χωρίς να σκέφτεται το κακό που του έκανε οποιοσδήποτε.

Όταν αισθανθείς πόνο επειδή κάποιος σε προσέβαλε ή σε ντρόπιασε, να ξέρεις ότι ωφελήθηκες πολύ. Με το ντρόπιασμα βγήκε από μέσα σου η κενοδοξία. Πολλοί έχουν πει πολλά περί αγάπης, αν όμως την αναζητήσεις, θα τη βρεις στους μαθητές του Χριστού, επειδή εκείνοι είχαν την αληθινή Αγάπη δάσκαλο της αγάπης, για την οποία έλεγαν: “Αν έχω το χάρισμα της προφητείας και αν γνωρίζω όλα τα μυστικά σχέδια του Θεού, και έχω όλη τη γνώση, αλλά δεν έχω αγάπη, δεν ωφελούμαι τίποτε” (Α’ Κορ. 13,2-3). Εκείνος λοιπόν που απόκτησε την αγάπη, απόκτησε τον Θεό, επειδή ο Θεός είναι αγάπη (Α’ Ιω. 4,8)».

Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής, «Κεφάλαια περί αγάπης»

Συνέχεια

Ιστορία και θησαυροί της Ιεράς Μονής Ζάβορδας

Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος – Οσίου Νικάνωρος Ζάβορδας

Ιστορία και κειμήλια

Η Ιερά Μονή Οσίου Νικάνορα – Μεταμορφώσεως του Σωτήρος βρίσκεται στο όρος Καλλίστρατο Γρεβενών, στην αριστερή όχθη του ποταμού Αλιάκμονα, κοντά στη Δεσκάτη και απέχει από τα Γρεβενά 45 χιλιόμετρα, περίπου 50 λεπτά δρόμο. Εκεί υπήρχε το χωριό Ζάβορδα, από το οποίο έλαβε το όνομα με το οποίο είναι περισσότερο γνωστή. Το μοναστήρι ήταν σταυροπηγιακό, μέχρι το 1767 και υπαγόταν στην Αρχιεπισκοπή Αχριδών, μετέπειτα όμως ανήκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η μονή της Ζάβορδας έχει χαρακτηριστεί ως «ιστορικό διατηρητέο μνημείο» με την υπουργική απόφαση 4701/03.03.1967 (ΦΕΚ Β’ 183/16.03.1967).

Συνέχεια

Η Αγία Μακρίνα

19 Ιουλίου

«Mικρόν τι μικρόν μακρύνουσα Mακρίνα,
Kόσμου σεαυτήν ήγγισας τω Kυρίω»

«Φρονοῦσ’ ἀδελφὰ τοῖς ἀδελφοὶς Μακρῖνα,
Τούτοις ἀδελφὰ συγκατοικεῖς καὶ πόλον.
Τῇ δ’ ἐνάτῃ δεκάτῃ Μακρῖναν νόες ἔνθεν ἄειραν»

Συνέχεια

Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης – Ο θεμελιωτής του Αγιορείτικου μοναχισμού

5 Ιουλίου

Ο Άγιος Αθανάσιος κατήγετο από τα μέρη της Ανατολής, από την Τραπεζούντα. Μόλις ετελείωσε την έξωθεν παιδεία -ήτο φιλόλογος- ελκυσθείς υπό της Θείας Χάριτος, εγκατέλειψε τα εγκόσμια και προσεχώρησε στο μοναχισμό από νεαράς ηλικίας, υπό την πρόνοια του κατά σάρκα θείου του, του οσιωτάτου πατρός Μιχαήλ του Μαλεήνου.

Συνέχεια

Ο Όσιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης και η ιερά Μονή του στην έρημο της Ιεριχούς

4 Μαρτίου

«Ὑπηρέτης θὴρ τῷ Γερασίμῳ γέρας,
Θῆρας παθῶν κτείναντι πρὶν λῆξαι βίου.
Τῇ δὲ τετάρτῃ Γεράσιμος βιότοιο ἀπέπτη»

Παιδικὰ καὶ νεανικὰ χρόνια τοῦ Ὁσίου Γερασίμου

Στὰ πολὺ παλιὰ χρόνια, πρὶν περάσουν τετρακόσια χρόνια ἀπὸ τὴν γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, γεννήθηκε στὰ Μύρα τῆς Λυκίας ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους ἁγίους τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ Ὅσιος Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης. Τὰ Μύρα ἦταν ἀρχαῖα πόλη τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ποὺ ἦταν Ἑλληνικὴ ἀπὸ τὰ πανάρχαια χρόνια. Τὴν ἐποχὴ τοῦ Βυζαντίου τὰ Μύρα ἔγιναν πρωτεύουσα τῆς ἐπαρχίας τῆς Λυκίας καὶ μέχρι τὸν 17ο αἰώνα ἦταν ἕδρα ἐπισκόπου. Ἕνας ἀπὸ τοὺς ἐπισκόπους των Μύρων, ἦταν καὶ ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ προστάτης τῶν θαλασσῶν. Ὁ Ἅγιος Νικόλαος λάμπρυνε μὲ τὴν παρουσία του τὸν ἐπισκοπικὸ θρόνο τῶν Μύρων κατὰ τὸν 4ο αἰώνα καὶ πέθανε λίγα χρόνια πρὶν γεννηθεῖ ὁ Ὅσιος Γεράσιμος. Τὰ ἐρείπια ποὺ σώζονται δείχνουν ὅτι τὰ Μύρα βρίσκονται τέσσερα χιλιόμετρα μακριὰ ἀπὸ τὴν θάλασσα.

Συνέχεια

Όσιος Ιωάννης ο Θεριστής

24 Φεβρουαρίου

Κάποτε στο Ροβιάνο υπήρχε ένας ευεργέτης που κάθε χρόνο μετά τον θερισμό έδινε λίγο στο μοναστήρι. Τον μήνα Ιούνιο ο Ιωάννης πήγε να τον βρει παίρνοντας μαζί του ένα παγούρι με κρασί. Καθώς διάβαινε τα χωράφια οι χωρικοί άρχισαν να τον περιπαίζουν, αλλ’ ο πράος Ιωάννης τους πλησίασε και έδωσε σε όλους να φάνε και να πιούνε. Όλοι έτρωγαν το ψωμί και έπιναν κρασί, αλλά το ψωμί δεν τελείωνε ούτε άδειαζε το παγούρι. Μόλις το είδε αυτό ο Άγιος γονατιστός ευχαριστούσε τον Θεό όταν ξαφνικά σκοτείνιασε ο ουρανός, ενώ ήταν μεσημέρι και μπόρα έπεσε στον κάμπο. Οι θεριστές έτρεξαν να προστατευθούν και μόνο ο Ιωάννης έμεινε εκεί προσευχόμενος. Μόλις κόπασε η βροχή γύρισαν οι θεριστές στη δουλειά τους και βρήκαν θερισμένα όλα τα στάχυα, δεμένα στη σειρά δεμάτια και στεγνά. Για τούτο και ονομάσθηκε «Θεριστής»…

Ο Όσιος Ιωάννης ο Θεριστής γεννήθηκε μέσα σε ένα χαρέμι, στο Παλέρμο της Σικελίας, περί το έτος 1000 μ.Χ. από μια σκλάβα Καλαβρέζα, αιχμάλωτη Ορθόδοξη Χριστιανή στο παλάτι του τοπικού μουσουλμάνου άρχοντος, που την είχε ως σύζυγό του και ονομαζόταν Καλλίστη. Η μητέρα του τού μιλούσε μυστικά από την παιδική του ηλικία για τον Χριστό. Όταν έφθασε σε ηλικία 14 ετών, του φανέρωσε την αληθινή του πατρίδα, την Καλαβρία και τον προέτρεψε να μεταβεί εκεί για να βαπτισθεί Ορθόδοξος. Στη συνέχεια η ευλαβής Καλλίστη ασπάσθηκε το παιδί της και του επέδωσε τον Τίμιο Σταυρό, τον οποίο φύλασσε κρυφά και ήταν η μόνη της παρηγοριά στις θλίψεις της ομηρίας.

Συνέχεια

Όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω

23 Δεκεμβρίου

Ο Όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω (romfea.gr)

Ο Όσιος Διονύσιος (κατά κόσμον Δημήτριος) γεννήθηκε από πτωχούς αλλά πιστούς γονείς, τον Νικόλαο και την Θεοδώρα, περίπου το 1500, στο χωριό Σκλάταινα Μουζακίου Καρδίτσης, στη σημερινή Δρακότρυπα. Από νωρίς έδωσε δείγματα αφοσιώσεως στον Θεό και αγάπης προς το μοναχισμό.

Συνέχεια

Κεφάλαια περί αγάπης (Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής)

«Όποιος αγαπά το Θεό, δεν μπορεί να μην αγαπήσει και κάθε άνθρωπο σαν τον εαυτό του. Εκείνος που βλέπει και ίχνος μόνο μίσους μέσα στην καρδιά του προς οποιονδήποτε άνθρωπο για οποιοδήποτε φταίξιμό του, είναι εντελώς ξένος από την αγάπη προς τον Θεό. Γιατί η αγάπη προς το Θεό δεν ανέχεται διόλου το μίσος κατά του ανθρώπου. Εκείνος που έκανε κτήμα του τη θεία αγάπη υπομένει με γενναιότητα χωρίς να σκέφτεται το κακό που του έκανε οποιοσδήποτε.

Όταν αισθανθείς πόνο επειδή κάποιος σε προσέβαλε ή σε ντρόπιασε, να ξέρεις ότι ωφελήθηκες πολύ. Με το ντρόπιασμα βγήκε από μέσα σου η κενοδοξία. Πολλοί έχουν πει πολλά περί αγάπης, αν όμως την αναζητήσεις, θα τη βρεις στους μαθητές του Χριστού, επειδή εκείνοι είχαν την αληθινή Αγάπη δάσκαλο της αγάπης, για την οποία έλεγαν: “Αν έχω το χάρισμα της προφητείας και αν γνωρίζω όλα τα μυστικά σχέδια του Θεού, και έχω όλη τη γνώση, αλλά δεν έχω αγάπη, δεν ωφελούμαι τίποτε” (Α’ Κορ. 13,2-3). Εκείνος λοιπόν που απόκτησε την αγάπη, απόκτησε τον Θεό, επειδή ο Θεός είναι αγάπη (Α’ Ιω. 4,8)».

Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής, «Κεφάλαια περί αγάπης»

Συνέχεια

Ει εμέ εδίωξαν… Βίος Αγίου Μαξίμου του Γραικού

«Εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν καὶ ὑμᾶς διώξουσιν»

Οι τελευταίες μέρες ήταν για μένα μία πολύ δύσκολη περίοδος, από τις πιο δύσκολες της ζωής μου. Παντού επικρατεί η ανησυχία, η αμφιβολία, η ταραχή. Κανένας δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα για το πόσο θα κρατήσει αυτή η πανδημία, αν τελικά θα καταφέρουμε να την αντιμετωπίσουμε και πότε. Και το επιστέγασμα; Κλείνουν οι εκκλησίες, οι ακολουθίες γίνονται κεκλεισμένων των θυρών και με ελάχιστους παρόντες. Σε αυτές τις στιγμές της ξηρασίας κάθε ανθρώπινης παρηγοριάς, η καρδιά μου έφερε στη μνήμη ένα αγαπημένο μου άγιο. Τον άγιο Μάξιμο τον Γραικό.

Συνέχεια

Άγιος Μάξιμος ο Γραικός ο φωτιστής των Ρώσων

21 Ιανουαρίου

Η καταγωγή και τα παιδικά του χρόνια

Μάξιμος είναι το μοναχικό του όνομα. Όταν ο μοναχός Μάξιμος μετέβη στη Ρωσία και παρέμεινε εκεί, οι Ρώσοι του έδωσαν την προσωνυμία Γραικός. Μαξίμ Γκρέκ τον ονόμαζαν, λόγω της καταγωγής του από την Ελλάδα, και μ’ αυτό το όνομα έμεινε γνωστός. Το κοσμικό όνομα του Αγίου ήταν Μιχαήλ Τριβώλης και γεννήθηκε στην Άρτα, το 1470 μ.Χ., περίπου. Οι γονείς του Μανουήλ και Ειρήνη ήταν πλούσιοι και ευσεβείς. Η οικογένεια Τριβώλη, οικογένεια λογίων με επιφανείς προγόνους στην Κωνσταντινούπολη και στην αυλή των δεσποτών του Μυστρά, ανήκε στη χορεία των λογίων που συνόδευσαν τον Θωμά Παλαιολόγο κατά την έξοδό του από το Μυστρά, λίγο πριν από την πτώση του Δεσποτάτου.

Συνέχεια

Όσιος Ευθύμιος ο Μέγας

20 Ιανουαρίου

«Τὶ κοινὸν Εὐθύμιε σοὶ καὶ τῷ βίῳ;
Πρὸς Ἀγγέλους ἄπαιρε τοὺς ξένους βίου
Λῆξε βίου Εὐθύμιος εἰκάδι ἠυγένειος»

Ο Όσιος Ευθύμιος ο Μέγας γεννήθηκε στην Μελιτηνή της Αρμενίας, το έτος 377 μ.Χ. κατά τους χρόνους της βασιλείας του Γρατιανού (375-383 μ.Χ.). Οι γονείς του Παύλος και Διονυσία, ανήκαν σε επίσημη γενιά. Άτεκνοι όντες, αξιώθηκαν ν’ αποκτήσουν παιδί, το οποίο αφιέρωσαν στη διακονία του Θεού. Του έδωσαν δε, κατά θεία επιταγή, το όνομα Ευθύμιος, αφού με την γέννησή του τους χάρισε την ευθυμία, την χαρά και την αγαλλίαση. Σε ηλικία μόλις τριών ετών ο Ευθύμιος έχασε τον πατέρα του. Τότε η χήρα μητέρα του τον παρέδωσε στον ευλαβή Επίσκοπο της Μελιτηνής Ευτρώιο, ο οποίος, μαζί με τους αναγνώστες Ακάκιο και Συνόδιο που έγιναν αργότερα Επίσκοποι Μελιτηνής, τον εκπαίδευσε καλώς και, αφού τον κατέταξε στον ιερό κλήρο, τον τοποθέτησε έξαρχο των μοναστηρίων.

Συνέχεια